Texel is nu al vol, vindt
Werkgroep Landschapszorg
Hoe moet natuurlijke
groei worden afgeremd?
De heer C. van Bruggen sprak
over bedrijfsgebouwen
Reactie op ontwerp recreatiebasisplan
IILM1MIM \VS
Zomeravondvoetbalclubs
vergaderen
rubriek voor l
LANDBOUW en VEETEELT
Samenhang met
bedrijfsresultaten
NEDERLANDSCHE MIDDENSTANDSBANK
Een bank
die iets voor u over heeft
t Het mooiste aquarium
I van Texel
Geslaagd
Vierde blad Texelse Courant, vrijdag 24 november 1972
De Werkgroep Landschapszorg Texel
is van mening dat het aantal toeristi
sche slaapplaatsen op Texel niet kan
worden uitgebreid. De werkgroep gaat
daarbij uit van dezelfde uitgangspunten
en het zelfde cijfermateriaal als de com
missie Sepers. In het rapport van de
commissie Sepers (werkgroep recreatie
Texel) is geen rekening gehouden met
de onvolledigheid van de gastenstatis-
liek terwijl aan de zg. natuurlijke groei
van het toerisme (de groei die zich voor
doet zonder nieuwe plannen) te weinig
aandacht is geschonken. Dit blijkt uit
een schriftelijke reaktie op het ontwerp
recreatiebasisplan Texel dat de werk
groep een dezer dagen ter kennis van
het gemeentebestuur heeft gebracht.
De Werkgroep is van mening dat het
ontwerpplan een goede basis biedt voor
discussie over de recreatie-ontwikkeling
op Texel. Met de uitgangspunten die de
werkgroep hanteert is men het afge-
m uen van enkele voorgestelde aanvullin-
gen eens. Dat betekent dat ook de
B werkgroep vindt dat het toekomstige
lantal recreanten op Texel afhankelijk
behoort te worden gesteld van de opna
mecapaciteit van het eiland. Deze opna
mecapaciteit moet in relatie worden
«bracht met de aantallen gelijktijdig
:oelaatbaar te achten bezoekers op het
strand, in het bos, in het duingebied, het
igransche gebied van het oude Texel
m in de overige natuurgebieden. Het is
grote betekenis dat het Texelse
landschap waarvan het strand, de dui-
sen, het agrarische gebied van het oude
Texel en de natuurgebieden deel uit
aaken) in karakter en hoedanigheid
walitatief en kwantitatief blijft voort
bestaan. In de gebieden waar de vesti-
ing van de diverse voorzieningen wor-
in toegelaten moet worden voldaan
de voorwaarde dat het gewijzigde
ruik van de grond aan het karakter
het landschap ter plaatse geen af-
iuk doet.
Volledig eens is de werkgroep het met
le opmerking; „Om de kwaliteit van het
bdschap in zijn totaliteit zoveel moge-
te waarborgen wordt het versnip-
berd en vrij willekeurig situeren van al-
erlei recreatieterreinen verspreid over
Zaterdag-, zondag- en maandagavond
20.00 uur draait in het City theater
Hie Concert for Bangla Desh". In 1971
esloot ex-Beatle George Harrison tot
organiseren van een liefdadigheids-
incert ten bate van de vluchtelingen
het in oorlog zijnde, toen nog niet
kende Bangla Desh. Hij trommelde al
jn vrienden bij elkaar en vroeg hen
«e te werken aan dit unieke concert,
apsterren zoals supergitarist Eric
lapton, Ravi Shankar, Ringo Starr,
laus Voorman, Leon Russel enz. be-
ofden op het podium in de Madison
quare Gardens hun kunnen te tonen.
;lfs Bob Dylan, de vader van de rock-
uziek, kwam om aan het concert deel
nemen. De gehele opbrengst van het
«treden kwam ten goede aan Bangla
esh, evenals de langspeelplaat die
rd samengesteld uit opnamen van het
tussen al legendarische concert. Ook
erd een film van de muzikale happe-
ng gemaakt die de sfeer van het ge-
:uren in New York destijds doet over
een. De opbrengst van deze film is
stemd voor het Unicef ten bate van
'Johtelingen-kinderen van Bangla
sh. (Toegang alle leeftijden).
Zondagmiddag om 15.00 uur wordt in
City theater „Ali Baba cn de veertig
fers" vertoond. De wrede Hulagu
«an, heerser der Mongolen, verovert
tgdad en jaagt Kalief Hassan op de
Jcht. Door verraad van grootvizier
ösim worden de kalief en zijn ge-
uitgemoord. Alleen de 12-jarige
en zijn speelgenootje Amara ontko-
■a aan het bloedbad. Cassim denkt
ater dat zij verdronken zijn. Ali
dcht naar de rotsen, waar de oude ro-
Baba zich met zijn bende schuil-
adt. De schuilplaats kan alleen be
den worden als men de toverwoorden
sam open u" spreekt. Ali hoort deze
orden en probeert met succes de
*cht ervan. Hij gaat naar binnen maar
w vermoeidheid valt hij in slaap. On-
de indruk van Ali's moed, besluit
3a hem in zijn bende op te nemen.
11 jaren gaan voorbij. Ali Baba vecht
en de Mongolen en besloten wordt
Mongolen-karavaan aan te vallen.
&ra, nu een schone jonge vrouw, ziet
weer terug, maar zij herkennen el-
ir niet. Ali wordt door de Mongolen
'angen genomen, maar hij wordt
door de oude Baba bevrijd. In-
idels hebben Amara en Ali elkaar
onden De oude Baba sterft aan zijn
iden. Hulagu dreigt Cassim dood te
'en martelen als Ali Amara niet uit-
U] ®rt. Om haar vader te redden geeft
ara toe, Ali besluit echter zijn gelief-
°pnieuw te roven. (Alle leeftijden).
het eiland (d.w.z. dat de recreatieve ont
wikkeling meer geschiedt op grond van
min of meer toevallig daarvoor beschik
baar gekomen ruimte dan op grond van
structureel opgezette planvorming) als
een ongunstige ontwikkeling be
schouwd".
Met de commissie Sepers is de werk
groep tegen kamperen bij de boer: geen
ongecontroleerde spreiding van kam
peermiddelen. Ernstige bezwaren heeft
de werkgroep tegen het gebruik van lo-
garithmische schalen in de grafieken bij
het rapport, waardoor voor de lezer de
exponentiële groei te weinig duidelijk
naar voren komt.
Afsluiting
Landschapszorg constateert, dat het
duingebied de bepalende factor vormt
van de opnamecapaciteit van Texel. Het
strand kan nog veel mensen hebben, het
bos na uitbreiding ook, maar de
duinen kunnen alleen maar worden af
gesloten. Dat laatste, zo vindt de werk
groep, zal de situatie eerder verslechte
ren dan verbeteren. De werkgroep vindt
dat er bij De Cocksdorp bos moet ko
men, ook als de bestaande plannen niet
ten uitvoer zouden worden gebracht.
Texel vol
Dat Texel in de topperiode nu al vol
is, wordt gebaseerd op de volgende re
denering:
„Uit het cijfermateriaal blijkt dat het
aantal gasten en overnachtingen toenam
van '62- 61 en sinds 1967 ongeveer gelijk
gebleven is, ondanks een toename van
het aantal slaapplaatsen (4.000 in de pe
riode 1968-1970). Nog verdere uitbrei
ding van het aantal slaapplaatsen zou,
indien deze cijfers juist zijn, een ster
kere onderbezetting van de reeds aan
wezige akkommodatie tot gevolg heb
ben. Uit dit cijfermateriaal is niet af te
leiden dat uitbreiding noodzakelijk of
onontkoombaar is.
Er bestaan echter ernstige twijfels
aan de volledigheid van de cijfers van
de gastenstatistiek (men schat dat
slechts 75% geregistreerd wordt).
Kijken wij daarnaast naar de be
trouwbare cijfers van de TESO, dan
zien wij een doorgaande groei van 1965
af tot nu en niet een gelijkblijven van
het personenautovervoer na 1967.
Wij hebben beide grafieken naast el
kaar gezet en uit het feit dat er in de
periode '65-'67 een goede correllatie is
tussen personenautovervoer TESO en
aantal overnachtingen konkluderen wij
dat deze correllatie ook na '67 aanne
melijk is. Trekken wij nu de lijn van het
aantal overnachtingen door evenwijdig
aan de TESO-grafiek, dan komen wij
op een aantal overnachtingen dat voor
1970 25% hoger ligt dan de gasten
statistiek aangeeft (2.250.000 t.o.)
1.650.000). Voor 1972 geeft deze lijn een
aantal overnachtingen van 2.600.000. Dit
betekent dat het in model 2 en 3 (waar
voor commissie kiest) geschatte aantal
overnachtingen voor het jaar 2000 van
2.368.000 reeds nu overschreden is, en
dat dus het punt waarop de commissie
van mening is dat Texel vol is, reeds
bereikt is".
TESO
De opmerkingen over TESO in het
rapport wil de werkgroep alsvolgt wij
zigen: De TESO mag geen belemmering
zijn voor het vervoer van personen naar
Texel, wèl moet het aantal auto's be
perkt worden om het kwetsbare
Texelse landschap adequaat te bescher
men. Het is zinloos en ondoenlijk het
Texels wegennet aan te passen aan
steeds grotere stromen auto's.
De werkgroep stemt in met de voor
gestelde uitbreiding van het fietspaden-
net. Bovendien wordt gepleit voor fiets
paden langs de hoofdwegen (o.a. Den
Burg-Oosterend en de Postweg). In ver
band met de wind zouden de op de oude
binnendijken geplande fietspaden ge
deeltelijk onderaan de dijken, gedeelte
lijk erop kunnen lopen. De aangegeven
hoofdontsluitingsweg Pont-Den Hoorn
moet volgens de werkgroep lopen via
Pontweg-Amaliaweg. Landschapszorg
is ingenomen met het feit dat de com
missie Sepers de tweede nota op de
ruimtelijke ordening niet meer als taak
stellend beschouwt en dat dus het ac
cent verschoven is van het „stimuleren
van vestiging van nieuwe voorzienin
gen" naar „het bepalen van de grenzen
ivan deze ontwikkelingen".
Derde boot
De werkgroep: „Door een aktieve po
litiek tegen het meenemen van de auto
naar Texel en door een betere spreiding
van 't toerisme moet een derde TESO-
boot achterwege kunnen blijven. De
kosten verbonden aan de aanleg van een
2e fuik en de benodigde aan- en afvoer-
wegen zijn dermate hoog (naar schat
ting 100 miljoen), dat het onredelijk is
te verwachten dat deze kosten door de
staatskas gedragen zullen worden.
De cijfers over de dagrecreatie lijken
ons te summier om te konkluderen dat
dagrecreatie de laatste 20 jaar relatief
niet is toegenomen. Vooral de laatste
jaren neemt het busvervoer van dag-
recreanten toe, hetgeen een extra belas
ting betekent voor bos, duin, strand en
Texels landschap.
De 14.000 slaapplaatsen die er volgens
dit rapport tot 1985 bij kunnen, lijken
geheel aangepast aan de bestaande
plannen Everstekoog en de Krim (resp.
8.000 en 5.000 slaapplaatsen). Nu is
het bekend dat het aantal slaapplaatsen
ook zonder extra plannen toeneemt (na
tuurlijke groei). Hiervoor laat het plan
Sepers wel zeer weinig ruimte over,
zonder aan te geven hoe deze groei af
geremd moet worden. Deze natuurlijke
groei bedroeg bijv. in de periode 1968-
1970 toen geen speciale plannen ontwik
keld werden 4.000 slaapplaatsen. Deze
natuurlijke groei moet derhalve v. 2000
per jaar teruggebracht worden op 1000
per jaar. Dit lijkt ons een konklusie uit
de cijfers van het rapport waaraan de
commissie geheel voorbijgaat. Hoe denkt
men deze „natuurlijke groei" te kunnen
reguleren? Als naast deze natuurlijke
groei ook nog de Krim en Everstekoog
worden ontwikkeld, dan is de uitbrei
ding van het aantal slaapplaatsen tot
1985 veel groter dan de 14.000 uit dit
rapport.
Bij de financiële konsekwenties mis
sen wij een kostenberekening voor een
aantal algemene voorzieningen die aan
gepast moeten worden aan het groter
aantal toeristen, zoals riool, waterzuive
ring, waterleiding (uitbreiding waterfa-
briek), telefooncentrale uitbreiding etc.
In het algemeen missen wij naast de
kostenanalyse een analyse van de baten.
We vragen ons bovendien af in hoeverre
het onkostenpakket van iedere Texelaar
toeneemt en ook van hen die geen ba
ten uit het toerisme bekomen".
De adviescommissie Texel van de
KNVB afdeling Noordholland belegt
maandag 27 november, aanvang 20.00
uur in hotel „De Zwaan" een vergade
ring waarbij de zomeravondvoetbalclubs
en eventuele andere belangstellenden
welkom zijn. De bijeenkomst wordt me
de op verzoek van de hoofdcommissie
van het bedrijfs- en zomeravondvoetbal
in Noordholland georganiseerd. Deze
commissie heeft de spelers van de za
terdag- en zondagverenigingen de gele
genheid om gedurende vier maanden
uit te komen voor een b en z-vereniging.
Overschrijving is niet nodig, wel toe
stemming van de vereniging waarvan
de betrokken speler lid is. Deze maat
regel moet het komende jaar van kracht
worden. Op Texel wordt reeds deelge
nomen door zg. aktieve spelers, zonder
veel moeilijkheden. Voorts bestaat
maandagavond gelegenheid wijzigingen
voor te stellen of wensen te uiten met
betrekking tot het zomeravondvoetbal.
De organisatoren rekenen op een grote
opkomst.
»mi (•vonin'jrii
Voor de voorlichtingsbijeenkomst, waarin de heer C. van Bruggen, ing., in
zijn functie van bedrijfsleider van de Waiboerhoeve te Millingen een inleiding
hield over de invloed van de bedrijfsgebouwen op de bedrijfsresultaten, bestond
een zeer goede belangstelling. Plm. 85 personen hebben de inleiding en discus
sie met grote aandacht gevolgd.
Hieruit blijkt opnieuw, dat de huisvesting van het melkvee in het middel
punt van de belangstelling tsaat. De jaarlijkse boerderijentochten op ons eiland
illustreren dit ook duidelijk.
Uit het onderzoek op de Waiboerhoe
ve is duidelijk gebleken, dat er geen
duidelijk verband is tussen de gezond
heidstoestand van het vee en de soort
van huisvesting. Dat geldt niet alleen
voor de normale Hollandse grupstal en
de gesloten ligboxstal, maar ook voor
stallen, waarin de dieren genoodzaakt
zijn om het ruwvoer in de buitenlucht
op te nemen. Op de produktie van het
melkvee bleek dit laatste geen nadelige
invloed uit te oefenen. Inleider was dan
ook van mening, dat het meer of min
der „aangenaam" zijn van een stal veel
meer een kwestie van de veehouder dan
van het vee is.
Huisvesting - arbeid
Uit mededelingen, die hierover door
de heer Van Bruggen werden gedaan
bleek heel duidelijk, dat er een spre
kend verband is tussen de soort van stal
en de benodigde arbeid per dier. Het
aantal arbeidsuren, dat per koe nodig
is in de grupstal is veel hoger dan in de
ligboxenstal met doorloopmelkstal.
Spreker was van oordeel, dat bij het
streven naar bedrijfsontwikkeling een
aantal punten, die mogelijk als een be
zwaar van de ligboxenstal worden ge-
Dit fraaie onderwatertuintie is aan-
X gelegd door de heer J. W. Dooren
te Den Burg. Bij de onlangs gehou-
Z den aquariumkeuring van de Texel-
se vereniging In Aqua Vita verwierf
hij er de eerste prijs mee. De heer
Dooren zal nu de strijd in regionaal
en mogelijk ook landelijk verband
aanbinden. Ook vorig jaar gooide
hij daarmee hoge ogen.
ZON, MAAN EN HOOG WATER
Dc zon komt 26 november op om 8.19 uur
en gaat onder om 16.36 uur; 29 november op
om 8.23 uur en onder om 16.34 uur.
Maan: 27 nov. L.K.; 5 dec. N.M.
Hoog water ter rede van Oudeschild:
24 nov. 10.57 en 23.12; 25 nov. 11.43 en 23.50;
26 nov. 12.26 en 27 nov. 0.26 en 13.07;
28 nov. 1,06 cn 13.56; 29 nov. 1.56 en 14.55;
30 nov. 3.01 en 16.02; 1 dec. 4.15 en 17.09;
2 dcc. 5.24 en 18.07.
De heer A. Vonk uit Oost slaagde
voor het diploma motordrijver zeevis
vaart. Zijn broer W. Vonk slaagde voor
het diploma stuurman zeevisvaart.
zien zullen moet wijken voor het grote
voordeel van de arbeidsbesparing,
waardoor het aantal dieren dat per man
kan worden verzorgd belangrijk hoger
wordt.
De melkstal
Op de Waiboerhoeve zijn diverse
doorloopmelkstallen in gebruik. Hoewel
voor zeer grote veestapels de visgraat-
stal als regel wordt gepropageerd zag
de heer Van Bruggen diverse pluspun
ten van de open tandemstal. Op de
Waiboerhoeve wordt in de open tan
demstal gewerkt met een systeem,
waarbij de melkapparaten automatisch
worden afgenomen. Hierbij worden zo
wel wat het aantal dieren per uur be
treft als ook de kwaliteit van het mel
ken zeer goede resultaten bereikt.
De heer Van Bruggen vond dat in de
meeste gevallen de draaimelkstal een te
hoge investering vraagt. De voordelen
van de draaimelkstal wegen niet op te
gen de belangrijk hogere kosten.
Mogelijkheden bij
bestaande gebouwen
De heer Van Bruggen was van me
ning, dat de dubbele Hollandse stal een
goede mogelijkheid geeft om ingericht
te worden als voerligboxenstal. In een
dergelijke stal kunnen de koeien op de
stand blijven staan, waarbij het vast
zetten vervalt. De grup en mestgang
worden samengevoegd en kunnen in de
nieuwe opsteling als loopstal door het
vee worden gebruikt.
Het grote voordeel van de voerlig
boxenstal ten opzichte van de normale
grupstal is, dat bij het melken de dieren
uit zichzelf van hun standplaats naar de
wachtruimte voor de doorloopmelkstal
gaan.
Inleider was stellig van mening, dat
veehouders, die eenmaal gewend zijn
aan het melken in de doorloopmelkstal
zeer moeilijk meer kunnen komen tot
het melken, zoals dit op de grupstal ge
beurt.
Dc gestrooide loopstal
De inleider zag de gestrooide loopstal
zeker niet als een voorbije zaak. Op be
drijven en in gebieden, waarin een hoog
verbruik van stro niet als een bezwaar
behoeft te worden gezien is het gebruik
van een dergelijke stal zeker nog ver
antwoord.
Wat de arbeid betreft is deze stal mo
gelijk in het nadeel ten opzichte van de
ligboxenstal met roostervloeren en
mestkelders. Ten aanzien van het ge
bruik van de mest is er een voordeel.
Gemengde stro-mest is een beter han-
delsprodukt dan drijfmest en als men
door omstandigheden genoodzaakt is de
ze mest geruime tijd te bewaren geeft
dit geen moeilijkheden.
Volume beperken
De heer Van Bruggen was van oor
deel, dat er naar moet worden gestreefd
om de inhoud van de ligboxenstallen te
beperken. Daarom zag hij voordelen in
de zg. „koeienhut". Zowel in de uit
voering als nissenhut als ook in die van
een eenvoudig houten gebouw met vlak
ke kap is deze stal goed bruikbaar.
Spreker was van mening, dat bij deze
lage gebouwen de noodzaak van isolatie
van het dak niet nodig is. Grote gebou
wen geven tevens het nadeel, dat aan
de ventilatie over het algemeen te wei
nig aandacht wordt gegeven. De lage
temperatuur in een gebouw met groot
volume leidt er zeer gemakkelijk toe
om de ventilatie tot het uiterste te be
perken. De heer Van Bruggen vond het
jammer, dat door welstandseisen in be
paalde gebieden de mogelijkheden om
eenvoudige lage gebouwen te plaatsen
heel vaak worden beperkt.
