Cjroen 'Zwarts-Jexels in het harL, Subsidie is nog beschermd zeer onzeker voor dorpsgezicht Kleuters exposeren in raadhuis 'leidooi voor nieuwe weg buiten dorpskom Fascinerend overzicht van kunstwerken bAG 16 JANUARI 1973 86e JAARGANG No. 8741 ve B.V. v.h. Langeveld De Rooü IIIIIIIHIjfus 11 - Den Burg, Texel - Tel. 2741 arry de Graaf, Keesomlaan 43, Den •1. (02220) 2741, 's avonds (02220) 2403 Verschijnt dinadagw en vrijdags Bank: Nederl. Middcnstandsbank; Coop. Raif- fcisenbank; Amro-bank. Postgiro 652. Abonn. prijs ƒ5,50 p. kw. -|- 50 ct. incasso; los 25 ct. Advert. 23 ct. per mm. excl. 4°/o BTVV fams'ïuSmi i IIIIIIIH mm bestemmingsplan beschermd dorps- cht Oosterend heeft niet alleen tot I het bestaande te handhaven, maar te verbeteren Welke gevolgen dit op duur kan hebben blijkt nog het dui- kst uit de gevelkaart, waarvan wij boven een gedeelte afdrukken. Het eft de eerste drie panden van de Pe traat Op deze foto ziet men de hui- in de huidige staat en op de foto t)OSTEREND Zeker tot 1976 zal het verstrekken van subsidie voor het jde voorgeschreven staat brengen van panden in het beschermd dorpsgezicht (^terend een moeilijke, zo niet onmogelijke zaak zijn. Dit „harde" feit be ulde vrijdagavond de stemming in het dorpshuis „De Bijenkorf", waar onder er grote belangstelling van Oosterenders voorlichting werd gegeven en werd fliscussieerd over het ontwerp Bestemmingsplan beschermd dorpsgezicht pterend. Men was algemeen van opinie, dat een plan, dat wegens gebrek financiën niet kan worden uitgevoerd, weinig zin heeft. Met die gedachte i men van gemeentelijke zijde een heel eind meegaan. Burgemeester Spren- liet tenminste onomwonden blijken dat hij een plan zonder financiële ga- Btics niet zou steunen. »e bestaande subsidieregeling voor in een tegemoetkoming voor de be ken particulier van 60 - 70% van subsidiabele gedeelte van de bouw- (bouwkosten die zuiver zijn gericht woningverbetering zijn niet subsidia- Op het toekennen van deze subsi- geldt wegens de slechte toestand 's Rijks financiën tot 1976 een ver- Derhalve is ook verstrekken van mciale en gemeentelijke subsidies dat jaar niet mogelijk want deze aan de rijksbijdrage gekoppeld. Er og wel een kans dat het rijk eerder geld komt en wel op grond van de rehabilitatieregeling van de mini- 'ies van CRM en Volkshuisvesting, kenning is mogelijk als binnen de izen van het plan sprake is van een itand van slechte bewoonbaarheid. voorwaarde geldt dat er een be- nmingsplan is, want men wil de lidies niet verstrekken als de be ken panden toch zouden verdwij- De regeling voorziet in een bijdra- an 25 van de bouwkosten, maar sprake is van verregaande eisen op gebied van welstand (en daarvan is het beschermd dorpsgezicht zeker ke) dan geeft CRM wellicht een ex- subsidie. Het voordeel van deze re- ng is dat ook niet-monumenten er- vallen. Veel definitiefs kan in huidige stadium over de genoemde gelijkheden niet worden gezegd. r- F. VV. van Voorden van de Rijks- [4 ist voor Monumentenzorg die de ^sidieregeling toelichtte sprak dan van een weinig rooskleurig verhaal. 1 tevreden toonde Ir. Van Voorden i over de toestand waarin Oosterend bevindt in vergelijking met vier r geleden toen het centrum tot be- ermd dorpsgezicht werd aangewezen, tegenstelling tot andere plaatsen *r sprake is van een soms snelle af- eling heeft Oosterend zich sinds niet alleen gehandhaafd maar zelfs sterkt. een inleidende beschouwing had Mr. Sprenger erkend dat het bestem mingsplan voor het beschermd dorpsge zicht een ingrijpen in de vrijheid van de burger inhoudt, zoals overigens èlk bestemmingsplan. De burgemeester juichte het toe dat de dorpscommissie de Oosterenders er via de krant op ge wezen heeft dat het om een belangrijke kwestie gaat. De mensen moeten weten waar ze aan toe zijn. Welstandscisen Ir. P. C. Groen van het raadgevend ingenieursbureau Ir. R. Hajema en Partners b.v. te Assen vertelde iets over de procedure die aan het geldig worden van het plan vooraf gaat. Deze bleek dezelfde te zijn als bij een ge woon bestemmingsplan; er zijn dus uit gebreide mogelijkheden voor informatie en beroep. Het enige verschil tussen een plan voor een beschermd dorpsgezicht en een gewoon bestemmingsplan is dat de welstandseisen erin worden vastge legd. Vandaar de uitgebreide serie kaarten; alles is in tekening vastgelegd. Het bewaren van het karakter van het dorpscentrum betekent ook dat men de straten niet kan verbreden. Dat is niet in het belang van het verkeer en dit verkeer zal dan ook zoveel mogelijk rond het centrum worden geleid. In dat verband speelt het doortrekken van de Schoolstraat naar de Achtertune een belangrijke rol. Het zal dan ook verant woord zijn het pand dat ooit op de hoek Kerkplein-Oesterstraat heeft gestaan (er is nu een plantsoen waar de dorps- commissie graag een standbeeld wil neerzetten) te herbouwen uiteraard ook in de voorgeschreven oude stijl. Blijkens het ontwerp mogen veel woon huizen in het centrum ook winkels zijn of omgekeerd. Commissie De heer J. C. de Graaf, ook van het bureau Hajema, ging in op de architec tonische aspecten van het plan. Iemand die straks in het centrum van Oosterend wil bouwen of verbouwen dient zich al- hieronder de staat, waarin de huizen moeten worden gebracht bij eventuele verbouwing. Het eerste pand ('t Gouwe Boltje) moet worden voorzien van een houten voorschot. Het tweede pand (J. v.d. Vis Azn) ondergaat een nog ingrij pender verandering, omdat het niet alleen een houten voorschot krijgt, maar boven dien een kleinere bovenverdieping. Het rechtse pand (slagerij Brouwer) komt er nog genadig" af. Er hoeft niet volgens deze voorschrif ten te worden gewerkt als herbouw nood zakelijk is als gevolg van brand of een ander ongeluk Zou men in zo'n geval echter langer dan een jaar wachten, dan is men er wèl aan gebonden. pathie wellicht zou neigen naar de be taalde voetballers. Voor de Oosteren ders was het echter een thuiswedstrijd en er diende aanvallend gespeeld te worden. Toch staat de dorpscommissie positief tegen over het plan, otidanks de fouten die erin zitten. Het was niet eenvoudig geweest in zo korte tijd een tegenbetoog te ontwerpen jegens vakmensen die al jaren aan het plan hebben gewerkt. Het plan is zeer ingrijpend De bestemmingen liggen vast. De kerkgebouwen van Oosterend bijv. moeten deze bestemming tot in lengte van jaren houden, ook als de oecumene de gang naar één kerkgebouw mogelijk maakt. Een ingreep in het par ticulier eigendom is het ook dat het verboden is een woonhuis te verkopen aan iemand die er bijv. een eethuisje van wil maken. Volgens de heer Roeper was wel tot zaken te komen, echter van tevoren. „Wij zijn geen handophouders en willen onze zaken van tevoren regelen. Ons plan is: u als overheid koopt het pand en betaalt de grondprijs plus de taxatie waarde van het opstal. Daarna ver bouwt u het naar eigen smaak en biedt het de oorspronkelijke eigenaar te huur aan. Bedankt deze er voor dan kan een ander huren als het betrokken huis maar geen tweede woning wordt". Met idee dat tevoren moet vast staan welke geldelijke waardering voor een restau ratie zal worden toegekend kon burge meester Sprenger zonder meer instem men, maar kopen en verbouwen door de gemeente leek hem onmogelijk. De heer Roeper had ook geïnformeerd wie eigenlijk op het idee was gekomen het centrum van Oosterend tot be schermd dorpsgezicht te maken. Naar aanleiding daarvan zei Ir. Van Voorden dat* de keus op Oosterend is gevallen op basis van een selectie in de 60-er ja ren door Volkshuisvesting en Ruimte lijke Ordening. Tegen de aanwijzing heeft men twee maanden lang in beroep kunnen gaan. Niemand heeft destijds geprotesteerd, dus volgde inschrijving in het register. Van de aanwezigen bleek niemand zich te kunnen herinne ren dat er ooit gelegenheid tot bezwaar maken is geweest. Een vragensteller meende dat degenen die Oosterend het beste kennen, de inwoners, in ieder ge val niet in de selectie zijn gemoeid. Ant- woard: zo'n selectie moet gebeuren door deskundigen die de belangen kunnen afwegen en kunnen vergelijken met si tuaties elders in het land. De heer M. Bosma merkte op dat destijds geen hearing of iets dergelijks is gehouden over de aanwijzing tot beschermd dorpsgezicht. In ieder geval is er wel overleg geweest met het gemeentebe stuur die aan de aanwijzing zijn goed keuring hechtte. De heer Groen zei dat het verbod van B. en W. een woonhuis in een eethuisje te veranderen niet al leen krachtens het nu ter tafel liggende bestemmingsplan is verboden maar ook op grond van elk ander bestemmings plan. Met het beschermde dorpsgezicht heeft dat niets te maken. Geld vooraf, zoals was betoogd, leek de heer Van Voorden niet zo eenvoudig. Subsidie is nl. geen recht maar een gunst; formeel kan men achteraf altijd van subsidie afzien. Bij toepassing van de rehabilitatieregeling wordt uiteraard tevoren uitvoerig onderhandeld met de betrokkenen, maar nu is het onmogelijk toezeggingen te doen in de vorm van financiële garanties. De rehabilitatiere geling is overigens zeer uitgebreid en ook van toepassing op bijvoorbeeld be stratingen en erfscheidingen, waarvoor in principe ƒ1500,per pand beschik baar is. Voldongen feit De heer N. Dros konstateerde dat de eerste fase, de aanwijzing tot beschermd dorpsgezicht, een voldongen feit is hoe wel de Oosterenders helemaal niet op de hoogte zijn. Hij vertrouwde het nog niet Zie vervolg pagina 2 lereerst te houden aan de in het be stemmingsplan vastgelegde oppervlakte. Verder moet worden vastgesteld welke kapvorm moet worden toegepast, aan de hand van de kappenkaart en hetzelfde geldt ten aanzien van de gevels, waar voor de gevelkaarten moeten worden geraadpleegd. Op basis van deze gege vens kan de architect zijn plan maken en bij B. en W. indienen. Een door B. en W. in te stellen commissie (bestaande uit stedebouwkundige, vertegenwoordi gers van gemeente, monumentenzorg, welstandscommissie en de dorpsgemeen schap) krijgt het plan vervolgens ter goedkeuring voorgelegd. Als B. en W. niet conform het advies van deze com missie handelen hebben zij een „ver klaring van bezwaar" nodig van de pro vincie. In de procedure is voldoende ruimte voor tussentijds overleg om eventuele belemmeringen uit de weg te ruimen. Aan de hand van de gevelkaarten waarin vorm en materiaalgebruik van de gevels is aangegeven werd duidelijk gemaakt met welke regels de mensen die willen verbouwen te maken zullen krijgen. Als voorbeeld werd het huis van de heer J. van der Vis Azn in het begin van de Peperstraat bij de kop genomen. Het rammelt Het huidige gebouw, daterend uit het begin van deze eeuw en voorzien van fraaie tierelantijnen, paste volgens de heer Groen beslist niet in het geheel. „Het rammelt", zo zei hij, de hoop uit sprekend dat de betrokken eigenaar niet beledigd zou zijn. Als de heer Van der Vis wil verbouwen wordt hij straks geacht een eenvoudig huisje met groen houten voorschot neer te zetten, voor zien van zwarte dakpannen, witte mu ren en een bepaalde plint. Zou het ge bouw door brand verwoest worden, dan is herbouw in de bestaande stijl toege staan, niet echter als hij daarmee een jaar wacht. Er zijn meer van dergelijke gevallen in het dorpscentrum. De Her vormde pastorie aan de Oesterstraat bij voorbeeld deugt ook niet en zal bij eventuele verbouw ook voor een huis met houten voorschot moeten plaatsma ken. Het thans bestaande „gat" naast deze pastorie zal door een nieuw ge bouw in oude stijl moeten worden op gevuld. Voetbal De heer Joh. C. Roeper, optredend namens de dorpscommissie van Ooster end. schetste de verhouding tussen de plannenmakers en de Oosterenders door een vergelijking te maken met het voet balspel. „Wij zijn derde klas amateurs die het moeten opnemen tegen super betaalde profs die bovendien zwaar worden gesubsidieerd". Burgemeester Sprenger werd in deze strijd een betaal de scheidsrechter genoemd wiens sym- Tot cn met 26 januari is in de exposi tieruimte van het raadhuis het werk te bewonderen van ongeveer 300 kleuters van kleuterscholen uit Den Hoorn, Den Burg en Oudeschild. Het was aanvanke lijk de bedoeling dat alle kleuterscholen van ons eiland aan deze expositie mee zouden werken, maar o.a. door het voortdurend wisselen van de leidsters is dat nog niet gelukt. Bij het vertrek van een kleuterjuf geeft deze meestal de op school geproduceerde kunstwer ken mee naar huis. Al in april 1972 werd het plan opge vat eens een dergelijke tentoonstelling te houden. Om genoemde reden heeft de realisering zo lang geduurd en heb ben bovendien maar vijf kleuterscholen hun medewerking kunnen verlenen, hetgeen door de organisatie betreurd wordt. Maar men wilde de expositie toch niet langer uitstellen. Het idee ontstond op een van de bijeenkomsten van Texelse kleuterleidsters. Men wilde de ouders en ook andere belangstellen den wel eens laten zien wat er zoal aan de creatieve ontwikkeling van de kleu ter gedaan wordt. Om ook de vaders gelegenheid te geven dit eens te bekij ken zal de organisatie proberen zater dagmiddag 27 januari het raadhuis voor enkele uurtjes geopend te krijgen. Tal van technieken zijn er op de ten toonstelling te zien, terwijl de eindpro- dukten op zich ook zeer de moeite van het bekijken waard zijn. In de eerste plaats zijn er de volgens de papier- maché-techniek vervaardigde maskers, die getuigen van opmerkelijk artistiek inzicht bij de jonge makers. Ook het scheurwerk, knippen en plakken heeft bijzonder leuke resultaten opgeleverd. Het tekenen wordt in een groot aantal technieken beoefend. De peuters wer ken met wasco, kleurpotlood, ecoline, crayon, houtskool en bordkrijt. Keuze genoeg dus. De poppen tonen aan welke kostelijke dingen zelfs van waardeloos materiaal te maken zijn. Schilderstukken {plak kaat- en waterverf) zijn eveneens op de expositie te vinden. Ook het plakwerk (collages met zand, zaagsel en potlood- slijpsel) is erg origineel. Tevens zijn er boetseersels van de kleuters te zien. Zelfs een glasmozaïek ontbreekt op deze expositie niet. Het is bijzonder prettig dat een der gelijk initiatief genomen is. Bij voldoen de belangstelling is de expositie zeker voor herhaling vatbaar. Naast allerlei tekeningen, scheur-, knip- en plakwerk en andere kunstprodukten wordt in de expositieruimte ook een fraaie collectie poppen getoond.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Texelsche Courant | 1973 | | pagina 1