Rijkswaterstaat versterkt
duinen bij de Slufter
Landschap mag niet worden geschaad
ferborgen verdediging
an plastic en
andzakken
RIJKSWATERSTAAT gaaf verdere maatregelen nemen om de duinen
rond de Slufter tegen de vraatlust van de waterwolf te beschermen.
Want de enkele tientallen meters brede duinenrij is in feite de enige
barrière tussen de Eierlandse polder en de Sluftervlakte. En die Sluftervlakte
moet waterstaatstechnisch als zee worden beschouwd. Bij storm en extra
hoog tij verandert de hele vlakte immers in een binnenzee. Als alles tegen
zit, dus bij extreem hoog water en een zware storm uit de verkeerde hoek,
krijgt het onbeschermde duinzand dezelfde taak te verrichten als een van
stenen voorziene dijk en wat er dan met zo'n duinrij gebeurt hebben we de
afgelopen weken langs de hele westkust van het eiland kunnen zien. Eier-
land beschikt tegenwoordig aan de oostkant over een stoere deltadijk die
een supervloed kan weerstaan. Het is consequent ervoor te zorgen dat het
aan de westkant ook in orde is.
Derde blad Texelse Courant, vrijdag 30 november 1973
Dit is tie duin voel die Rijkswaterstaat wil versterken door een flauw talud te maken en
door kunststofmatten en zandzakken onder hel zand te stoppen. Op de voorgrond het
met een dikke laag aanspoelsel bedekte strandje.
Op basis van deze redenering heeft
len bij de Dienstkring Texel een plan
emaakt waarvan de uitvoering
vee jaar geleden al is begonnen. Toen
erd de duinenrij in het noordelijk deel
n an de Sluftervlakte, ter hoogte van de
roeneweg, met bulldozers bewerkt,
erden kunststof matten (waaraan
mdzakiken bevestigd zitten) aange-
x raoht en daarop kwam weer zand dat
iet helm werd beplant.
VERBORGEN VERDEDIGING
De heer C. P. Harting, hoofd van de
ienstkring Texel, spreekt van een ver
lastic matten en de zandzakken is niets
izien. Volgens het systeem van de ver-
orgen verdediging. Immers, van de
6 gedeelten van de voormalige 17e
euwse stuifdijk worden versterkt. De-
f week is begonnen met een 300
«teer lang stuk, nabij het dijkje dat de
luftcrvlakte van De Nederlanden
n rheidt. Bovendien zal het twee jaar
eleden bij de Groeneweg aangelegde
uk met nog 300 meter worden uitge-
reid. Het karwei wordt uitgevoerd
oor aannemer Wijnands voor ƒ250.000,-
erst zal de duinhelling minder stijl
orden gemaakt zodat een flauw hel-
nd talud (1:4) ontstaat. Hierop wor-
en de eerder genoemde kunststof mat-
n met de kunststof zandzakken ge-
gd, waarna er een meter grond op
ordt gestort.
De mensen die vlak achter de bedreig-
i Slufterduinen wonen zullen wel blij
jn dat de Rijkswaterstaat hen wat
eer veiligheid verschaft, zou je zeg-
En.
„ONZIN"
Tenminste één polderbewoner is be
maal niet blij. Dat is de heer Kees van
fr Werf (65) die sinds 36 jaar zijn vlak
j De Slufter gelegen café drijft en zich
t laatste tijd erg kwaad maakt over de
banden zijnde komst van de bulldo-
ts. Hij is geen waterstaatsdesikundige,
aar kent de Slufter als zijn broekzak
i weet uit herhaaldelijke eigen waar-
fmingen ook wat er in dit natuurge-
ed gebeurt als water en wind gaan
imenspannen. Dat de Slufterduinen
e erkelijk worden bedreigd, vindt hij
n hn Om ons nog ongeschokte vertrou-
eri in de mannen van Rijkswaterstaat
m het wankelen te brengen, leidt hij
*s naar de bedreigde plaats. Aan het
lin bij het Nederlandendijikje ds goed
zien hoe hoog het water er enkele
igen tevoren tegenaan heeft gestaan,
xh is van geen «afslag sprake, in te-
indeel. Een dikke laag hout, stro, plas-
i- c en ander aanspoelsel heeft zich op
Et zand voor de duinvoet afgezet. „Zie
wel", zegt Van der Werf. „het is flau-
e kul om hier die mooie duinen te
ian plaitwalsen. Er ds hier geen afslag
adat hier ook bij de zwaarste storm
*n branding en geen stroom is. De
■andmg is alleen bij de Slufteropening,
tót Rijkswaterstaat zijn centen maar
Eter besteden: op oostelijk Texel; déér
Hgt het gevaar! Wat ze hier willen ds
ets anders dan verpesten van het land-
:hap".
Teruggekomen in zijn café worden
e getracteerd op koffie die na zo'n
andeling in de Slufter erg best smaakt,
an der Werf rommelt dn zijn paperas-
n en laat ons een velletje papier zien.
et blijkt een gedicht te zijn, „Ode aan
Slufter", geschreven door mevrouw
Dros-Eelman uit Oosterend. Van der
'erf vestigt de aandacht op het tweede
•uplet:
„Geen mensenhand verknoeide
dit ongerepte land
Hier passen geen problemen
hier zwijge het verstand
De stilte heeft het woord
wie luisteren kan, die 't hoort".
..Op het ogenblik is dit vers nog he-
ttaal van toepassing", zegt Van der
erf met bitterheid in zijn stem. „Maar
raks is het historie. Dan heeft de men-
nhand wél verknoeid
MISVERSTAND
Het is geen verrassing dat de heer
KEES VAN DER WERE
landschapsbederf
Harting er anders over denkt. Inder
daad is het Slufterduin bij de stormen
en de waterhoogten van de afgelopen
weken nog een bevredigende zeewering.
Maar Rijkswaterstaat denkt aan veel ho
gere waterstanden die maar enkele ma
len in een mensenleven voorkomen. „Bij
storm met een waterhoogte van 3,50 me
ter boven NAP stellen de Slufterduinen
als waterkering weinig voor. Dan is er
een enorme golfoploop en wel degelijk
branding. Het duin wordt dan vliegend
afgebroken. Bij de afgelopen stormen is
op enkele punten van de westkust totaal
een meter cf dertig duin verdwenen.
Zoiets mag met die ene duinenrij van
de Slufter nooit gebeuren".
De heer Harting wijst erop dat ook
bij de Tecente stormen, waarbij de wa
terhoogte opliep tot 2,44 NAP, schade
in de Slufter is opgetreden In 't noor
delijk gedeelte zijn de kunststof matten
en zandzakken die hier twee jaar gele
den wedden gelegd, blootgespoeld. Zon
der deze voorzieningen zou er onge
twijfeld afslag van betekenis zijn ge
weest. De maatregelen hebben hun
waarde dus al bewezen.
Evenals twee jaar geleden heeft Rijks
waterstaat ook nu overleg gepleegd in
zake de landschappelijke aspecten met
Staatsbosbeheer en daar gaat men vol
ledig akkoord. De werkzaamheden bij
de Groeneweg hebben destijds zelfs een
belangrijke verbetering van het biolo
gisch milieu van de noordelijke Slufter
veroorzaakt. Door het weggraven van
zand is daar nu veel meer water dan
vroeger en daarvan profiteren onder
meer de kluten.
GEEN RECHTE LIJNEN
Verder heeft Rijkswaterstaat zich
voorgenomen bij de komende werk
zaamheden niet al te rechtlijnig tewerk
te gaan. De huidige gevarieerde duin
voet verdwijnt, maar er komt geen
strakke dijkachtige toestand voor in-
pliaats. De machinisten mogen geen
rechte lijnen maken, al strijdt dat wel
met hun gevoel voor vakmanschap. Het
vers ingeplante duinzand zal straks wel
iswaar niet meer zo'n ongerepte en
woeste indruk maken als de duinvoet
in de huidige staat, maar in de loop van
de tijd verandert dat vanzelf. Er is ei
genlijk niets nieuws onder de zon. Hoe
veel duingebied is er in de loop der
eeuwen niet door menselijk toedoen
veranderd of zelfs ontstaan. Dat geldt
speciaal voor de duinenrij die de Eier
landse polder van de Slufter scheidt.
Die duinen zouden er echt niet zijn ge
weest als de mensen in de 17e eeuw niet
eerst een stuifdijk hadden gelegd tussen
het oude Texel en 't Eijerlandt Het is
nog te zien aan het kaarsrechte verloop
aan de landzijde. Een meer recent voor
beeld is de duinvorming aan de zuid
punt van Texel. Niemand zal betwisten
dat hier juist door toedoen van Rijks
waterstaat een schitterend en gevari
eerd natuurgebied is ontstaan.
SCHADE
Bij de storm van de 'laatste tijd heeft
ook de Slufteropening schade opgelo
pen. Van de kop van het noordelijk duin
is een flink stuk weggeslagen, wat mede
het gevolg is van de verplaatsing van
de Sluftergeul, die vroeger vlak langs
de kop van de zuidelijke duinen liep
maar nu het zand aan de noordkant
wegschuurt. De laatste jaren tracht
Rijkswaterstaat de Slufteropening wat
te verkleinen door het plaatsen van
ri ebschermen waardoor stuifdij'ken ont
staan. De resultaten van dit werlk zijn
bij de laatste stormen vrijwel onbescha
digd gebleven.
En nu we het toch over kustverdedi
ging hebben: volgende week begint bij
de zuid-oostpunt van Texel een groot
zinkwerk, kosten 1 miljoen gulden. In
de loop der jaren is hier al voor vermo
gens aan zinikstukken gelegd. De hevi
ge stroom vlak onder de kust (Stuifdijk-
Horntje) maakt het noodzakelijk hier
akbief te blijven, mogelijk tot dn lengte
van jaren. Een bijzonderheid is deze
keer dat gebruik wordt gemaakt van
kunstmatig zeewier. Dat zijn matten
die zijn voorzien van plastic slierten. Ze
hebben tot doel onder water zand te
„vangen" waardoor mogelijk het uit-
scJhuureffekt wordt gestopt of ver
traagd. Het gaat nu om een oppervlakte
van 30.000 m2. In het verleden is al
eens een proef genomen; het gunstige
resultaat heeft nu tot toepassing op
grote schaal doen besluiten.
Dit voorjaar plaatste Rijkswaterstaat
op het strand Hoorderslag palenrijen
die evenals elders langs de Texelse
kust toegepaste stenen strandhoofden
tot taak hadden het strand breder te
maken. Het zou een aanmerkelijk goed
kopere methode zijn Helaas kan nog
niet van succes worden gesproken. Hoe
wel de eiken palen drie meter diep in
het zand staan, zijn er tientallen losge-
spoeld waardoor ze scheef staan of zijn
verdwenen. Het is de bedoeling om de
palenrijen aan de landzijde te verlen
gen. Er bestaat goede hoop dat ze dan
alsnog effekt zullen resorteren. Intus
sen gaat de bouw van de klassieke ste
nen strandhoofden onverdroten door.
Voor dat doel wordt momenteel voor
/800.000,steen uit België aangevoerd.
Vóór en in de veerhaven van 't Horn-
tje zijn baggerwerkzaamheden uitge
voerd om de haven op diepte te houden.
Het was de derde keer in het bestaan
van de veerhaven dat baggeren nodig
was. Kosten ƒ150.000,
De kade ter hoogte van het haven
meesterskantoortje op de haven van Ou-
desdhild zal over enkele weken defini
tief worden gerepareerd. Zoals bekend
stortte de kade dn, ails gevolg van het
uitspoelen van de havenbodem De acht
meter lange damwanden zullen worden
vervangen door exemplaren van 14 me
ter, die ook elders in de haven zijn toe
gepast. Herhaling van het gebeurde
wordt dan uitgesloten geacht.
Deze foto van de ondergelopen Slufter iverd dinsdagmiddag 13 november gemaakt bij windkracht 10 en een waterstand van bijna twee
meter plus NAP Het volstromen van de Slnftervlakte is geen zeldzaam verschijnsel. Het gebeurt meerdere malen per jaar, maar merk
waardigerwijs zijn er betrekkelijk weinig Texelaars die het ooit hebben gezien.
Het meer vertrouwde beeld van de Slufter: vrijdag j.l genomen bij windkracht 2 en normale waterstand. De foto werd van hetzelfde stand
punt genomen.
