Cjroen (Tmz/L-JJèxels in het harL,
Vrije dagen, vrije jaren....
1 -.
10%
TAXI
2323
sm* mmm
Ben W onderzoeken gang van
zaken bij Textaut
meteen
spaarbewijs
uue/t nederland
Voetballer brak been
Zondag tweede wandeltocht
winterserie
Maakt De Waal ook kans op
bejaardenwoningen
woensdag 2 januari
geen brood wordt
gebakken en onze
winkels gesloten
zullen zijn.
WILHELMINALAAN 4-6
VRIJDAG 28 DECEMBER 1973
TEXELSE
87e JAARGANG No. 8838
COURANT
Uitgave: B.V. v/h Langeveld De Rooij
Postbus 11 - Den Burg, Texel - Telefoon 2741
Redaktie: Harry de Graaf, Keesomlaan 43, Den
Burg, tel. (02220) 2741, 's avonds (02220) 2403
Verschijnt dinsdags en vrijdags
Postgiro 652. Abonnementsprijs f7,25 p. kw.
50 cent incasso; los 30 cent
Bank: Amrobank, Ned. Mldd. Bank, Rabobank
Advert. 27 ct. p. mm. excl. 4% BTW
Yijf vrije dagen! Dat bete
kent: vijf dagen vrij van de
normale plichten; vrij in
doen en laten. Helemaal vrij
Hélemaal vrij? Nou ja, je kunt
doen wat je mag en laten wat
niet moet. Dat is toch een hele
boel.
Je mag van alles doen, maar
op zondag autorijden niet. Je
mag van alles laten, maar het
étalagelicht laten branden niet.
Je mag wel nieuwe kracht op
doen, maar geen benzine op
doen. Je mag de hele week gas
ten binnenlaten, maar niet de
hele week de vuilniszak buiten
laten staan.
Je mag je stem uitbrengen in
1974 voor de gemeenteraad,
maar je mag je stem niet ver
heffen midden in de nacht, als
de buren slapen.
Je mag je geld uitgeven op je
eigen manier. Maar je moet wel
iets opzijleggen voor het reini
gingsrecht (zeker als je het
aanslagbiljet aangeboden krijgt
als kerstgeschenk).
Nee, we zijn todh niet zo vrij als
we soms denken. Wel vrijer dan
vroeger?
Rousseau (letterlijk en figuurlijk 'n
rooie in het Frankrijk van ruim twee
eeuwen geleden) heeft langer dan vijf
dagen nagedacht over de vrijheid. Zó
lang, dat hij het land uit moest
vluchten, om de gevangenis te ont
lopen.
Hij was een man van uitersten.
Hartstochtelijk in zijn ontmoetingen,
maar tegelijkertijd wantrouwend je
gens zijn omgeving. Minnaar van de
natuur, maar niettemin dn zijn ma
nier van denken streng rechtlijnig.
In zijn geschriften bepleitte hij de
„natuurlijke opvoeding", maar zijn
eigen kinderen bracht hij naar een
vondeldngengestidht.
Geen wonder dat bij schreef: „de
mens is vrij geboren, maar aan alle
kanten zit hij dn de boeien".
Om de tegenstelling op te lossen,
riep hij „de wil van de gemeenschap"
te hulp; daaraan moest de enkeling
zich onderwerpen, zonder aanspraak
op eigen zeggenschap.
Texel
Een jong eigentijds denker (E. Mot)
drukt zich wat voorzichtiger uit. Ook
volgens hem is de persoonlijke vrij
heid niet onbegrensd. Maar de grens
moet liggen waar iemand „wezenlijk
schade ondervindt tengevolge van
andermans vrijheid".
Misschien kan hij wat praktijk ge
bruiken, om zijn stelling nader uit te
werken. Laten we hem vragen, een
poosje op Texel door te brengen.
Want we zitten hier midden in het
probleem.
Werkgroepen en inspraakgroepen
buigen zich over de structuur van
ons eiland.
Het woord „structuur" duidt op sa
menvoegen. Hoe moeten de delen tot
één geheel worden? Hoe moet het ge
heel zich ontwikkelen, opdat de delen
tot hun recht blijven komen?
Het is geen eenvoudige opgaaf. De
„schade tengevolge van andermans
vrijheid" ligt overal op de loer.
Overal
Adhter de tuunwal, die vaak be
drijfsmatig zijn tijd gehad heeft,
maar landschappelijk nog van wezen
lijke waarde is.
Op het boerenerf, waar sommige
gasten zo graag vertoeven naast de
mesthoop, die een kampeerterrein
niet mag hebben.
In de haven van Oudesdhild, waar
jachten en kotters om een plaatsje
vechten met de sdhepenlift.
Bij het Horntje, waar het NIOZ-
afval de keus heeft tussen Wadden
zee en polderboezem.
In de Weverstraat, waar de rijden
de klanten zich verjaagd voelen door
de voetgangers.
Onder de woning-zoekers, die be
taalbare huizen zien overgaan naar
buitenluöht-zoekers.
In 't Asiel, waar jongeren nieuwe
bronnen trachten aan te boren, maar
soms stuiten op onze harde Texelse
keileemlaag.
Achter de microfoon van de be-
jaardenomroep, waar 65-plussers een
uitlaapklep voor hun aktiviteit en
voor hun levenservaring, omdat ze
die niet kwijt kunnen in ons produk-
tieproces en binnen ons bestuurlijke
schema.
Eén stoel
Ja, oud en jong zitten niet op één
stoel. Dat hoeft ook niet; er zijn stoe
len in soorten; trouwens een bank is
breed genoeg voor drie, als ze maar
een beetje willen inschikken.
'De moeilijkheid is, dat je niemand
kunt wegsturen. Of, zoals ik het on
langs hoorde uitdrukken: ons pro
bleem is de gelijktijdigheid van het
ongelijktijdige. Meningen uit ver
schillende tijdperken worden tege
lijkertijd aangehangen en verdedigd.
De koplopers ergeren zich aan de
treuzelende middenmoot en de ach
terhoede schudt het hoofd over de
nieuwlichters.
Dat is ailtijd zo geweest. Laten we
ons dus niet blind staren op de scha
duw, maar de zon opzoeken. Want
die is er, ruimschoots.
Er is groeiend begrip voor de be
trekkelijkheid van de eigen wensen
en voor de verwevenheid van de ver
schillende belangen.
Jong en oud zoeken naar een ge
meenschappelijke oplossing; naar het
èn-èn dn plaats van óf-óf.
De ander heeft niet meer onher
roepelijk ongelijk! Misschien kan de
botsing der meningen tóch iets méér
opleveren dan een schamel handje
plak.
Bij nader inzien laven er toch heel
wat goede bedoelingen. En op de
meest onverwachte momenten wor
den ze in daden omgezet. In daden
van (hartelijkheid jegens de eenzame;
steun voor de hulpeloze; bemoediging
voor de hopeloze.
Hier en daar wordt de afstand
kleiner. We proberen elkaar te berei
ken. Samenspel is niet meer uitslui
tend het domein van de voetbalclub
of de muziekschool
De Texelse humor blijkt springle
vend en uitstekende smeerolie in het
gesprek.
Verheugend
Dat zijn verheugende dingen, die
moed geven voor de toekomst.
Moed ook voor de naaste toekomst.
Nog vier vrije dagen; daarna stap
pen we het gareel weer in. Eind ja
nuari worden de inspraak-resultaten
overgedragen aan Provincie en Ge
meente. Dan mogen de remmen los
en de bestuurlijke machines gaan
weer draaien.
Er worden ingrijpende beslissingen
gevraagd, vóór en na de verkiezin
gen. Beslissingen, die bepalend zul
len zijn voor de vrijheid op Texel.
'Öet zou fijn zijn, als we de 'keus zo
veel mogelijk samen zouden kunnen
maken.
Het gaat erom, te kiezen wat we
willen doen en willen laten. In vrij
heid; zonder boeien; maar niet zon
der bindingen.
Werkelijk vrij is hij, die zijn on
vrijheden weet te kiezen. Ik wens u
een weloverwogen vrije keus toe!
26-12-'73
W. H. Sprenger
B. en W. zullen zich nader op de hoogte
stellen van de feitelijke werkzaamheden
van het vormingsinstituut voor jonge
volwassenen („Textant") en de gemeen
teraad daaromtrent informeren. Dit
naar aanleiding van opmerkingen van
de raadscommissie die zich heeft belast
met het onderzoek van de gemeentebe
grotingen 1974. In hun rapport aan B.
en W. werd de vraag gesteld of het wel
verantwoord is dat de gemeente het
vormingscentrum nog langer subsidi
eert. Welke bedenkingen men precies
tegen „Textant" koestert werd niet ver
meld. In het rapport stond slechts: „De
commissie maakt zich bezorgd over de
ontwikkeling van het instituut. Het
komt haar dan ook gewenst voor dat
een onderzoek naar de aktiviteiten van
het instituut plaatsvindt".
B. en W. 'antwoordden dat blijkens de
Textant-verslagen over de jaren 1970
t/m 1972 er resp. 60, 63 en 57 deelnemers
waren. Dit jaar zijn er 62. Voor 1974
wordt met een nog groter aantal deel
nemers rekening gehouden. De gemeen
tesubsidie wordt telkens dn termijnen
bij voorschot uitbetaald en wordt pas
afgerekend als de rijkssubsidie defini
tief is vastgesteld. De raadscommissie
bestond uit de dames mevr. M. Maas-
Diemer, mej. A. G. Luij sterburg en de
heren J. A. Witte, M. Bakker en C. Tim
mer.
De heer F. Blanken toonde zich in de
afgelopen begrotingsvergadering duide
lijk geïrriteerd door de opmerkingen
van de commissie en het feit dat B. en
W. hierop slechts reageerden met het
noemen van deelnemersaantallen. Hij
sprak van een tamelijk ongenuanceerde
uitlating en wilde graag feiten verne
men waarmee de commissie zijn kritiek
kon waar maken. De gang van zaken
in het vormingsinstituut is aan lande
lijke richtlijnen gebonden evenals de
doelstelling. De heer Blanken gaf een
overzicht van aktiviteiten van het vor
mingscentrum en kon daarmee alleen
maar instemmen, al had ook hij wel
eens bedenkingen tegen bepaalde ver
schijningsvormen van Textant.
Boycot
Commissielid C. Timmer wilde wel
een voorbeeld noemen. Toen na de or
kaan van <april op de schooljeugd een
beroep werd gedaan om te (helpen bij
het opruimen van de Chaos in het den
nenbos, heeft Textant die aktie geboy
cot en is naar de werkende scholieren
gegaan om hen ertoe te bewegen hun
werkzaamheden te staken. Dat getuigde
volgens de heer Timmer niet van ge
meenschapszin.
De heer Blanken bracht daar tegenin
dat die boycot het instituut niet kan
worden aangerekend. Het was een akti
viteit van individuele Textant-deelne-
mers, die niets te maken had met het
vormingsprogramma. De heer Blanken
vond het kleinzielig dat men van zo'n
incident de subsidie afhankelijk wilde
stellen. De heer Timmer zei dat 'hij meer
ongunstige dingen over Textant had
vernomen, maar hij had het voorbeeld
van de boycotaktie genoemd omdat hij
alleen daarvan volkomen zeker was.
Commissielid J A. Witte meende dat
Textant veel goeds doet, maar negatieve
aspecten beginnen de overhand te 'krij
gen. Uit een kleine enquête was toen
gebleken dat ouders er ernstig bezwaar
tegen hebben dat hun kinderen naar
Textant gaan.
Lichtmasten
Ter besparing van energie is sinds ge
ruime tijd op Texel de helft van het
aantal lichtmasten gedoofd. Veel onge
rief feeft dat niet; men merkt het nau
welijks. De raadscommissie verzocht
dan ook na te gaan welke lichtmasten
als permanent overbodig kunnen wor
den beschouwd en ergens anders kun
nen worden gebruikt. Blijkens het ant
woord van B, en W. is het college van
die overbodigheid niet overtuigd. „Wij
voelen er met het oog op de verkeers
veiligheid niet voor de thans gedoofde
lampen blijvend uit te schakelen. Geen
bezwaar ontmoet het om na te gaan of
uw geld groeit vanzelf,
blijft direkt beschikbaar
en geeft een rente tot
bepaalde lichtmasten inderdaad over
compleet kunnen worden geacht".
Mest
De commissie had nog een ander be
sparingsvoorstel: „Kan op de aankoop
van mest (voor plantsoenen) worden be
spaard door toepassing van plantsoen
afval en rioolslib?" B. en W, antwoord
den dat reeds met mate plantsoenafval
als compost voor bemesting wordt ge
bruikt. Rioolslib wordt alleen verwerkt
dn bosplantsoen in verband met de mo
gelijke aanwezigheid van ziektekiemen,
hetgeen in overeenstemming is met ad
viezen van Dr. Pasveer van het TNO.
Verdere besparingen zijn niet mogelijk.
Openbaar toilet
De commissie vond dat in De Koog
een openbaar toilet moet 'komen. Er
werd aan getwijfeld of het thans toe
gepaste systeem van schoonhouden van
de openbare toiletten wel juist is i.v.m.
de daaraan verbonden zeer hoge kosten
als deze worden vergeleken met bijv. de
'kosten van het schoonhouden van de di
verse openbare lagere scholen. B. en W.
hebben beloofd de haalbaarheid van een
Koger openbaar toilet te zullen nagaan
en willen ook wel eens zien of bij het
schoonmaken van 'het toilet in Den Burg
zuiniger tewerk kan worden gegaan.
Een eerder ondernomen poging tot be
zuiniging op dit punt heeft geen succes
opgeleverd. Het schoonhouden tijdens
weekends en vakanties vormt een pro
bleem.
De gemeente draagt bij in het exploi
tatietekort van het vliegveld. De com
missie vroeg na te gaan of een gunstiger
exploitatie mogelijk is en vroeg nadere
inlichtingen omtrent de toekomst van
het vliegveld.
B, en W. antwoordden dat het bestuur
van de N.V. Luchtvaartterrein Texel
voornemens is het landingsterrein te re
construeren. Dit houdt in het verbete
ren en uitbreiden van de drainage, ega
lisatie en het opnieuw inzaaien van de
grasmat. De kosten belopen globaal een
half miljoen. Naar dekking van deze
uitgaaf wordt nog gezocht. O.a. wordt
DEN HOORN Tijdens een vriend
schappelijke wedstrijd tegen Oosterend
brak voetballer Jaap Duiniker van ZDH
een scheen- en kuitbeen De onfortuin
lijke speler kwam in ongelukkige bot
sing met een SVO-speler. Hij werd naar
het ziekenhuis Parkzicht vervoerd.
Zondag a.s., aanvang 12.15 uur, wordt
te Den Hoorn opnieuw een vriendschap
pelijke wedstrijd gespeeld ZDH 2 tegen
Texel 3.
Zondag 30 december wordt de tweede
wandeltocht van de winterserie gehou
den. Gestart wordt weer in „Bos en
Duin" tussen 13.00 en 13.30 uur. Van de
vier winterwandeltochten moet men er
aan minstens drie hebben deelgenomen.
Nieuwelingen kunnen zich zondag dus
nog opgeven. De data voor de derde en
vierde tocht zijn resp. 27 januari en 10
februari.
Waalder 65-plussers willen bcjaar-
denwoningen in hun woonplaats. Zij ga
ven hun wens te kennen aan de Stich
ting Bejaardenzorg Texel, die aanvan
kelijk niet op het voorstel inging. De be
jaarden lieten er echter geen gras over
groeien en kwamen met een lijst, waar
op reeds acht van hen hadden ingete
kend als gegadigden voor een bejaar
denwoning. De zaak heeft inmiddels de
tafel van B. en W. bereikt, die het voor
stel in behandeling zullen nemen.
De inspraakgroep Wonen stelde voor,
de bejaardenwoningen van dezelfde
constructie te doen zijn als van die in
de andere dorpen. Dit zouden dan wo
ningen met twee bouwlagen worden.
Met het oog op het dorpsgezicht dat
overigens niet zoals Den Hoorn en Oos
terend een „echt" beschermd dorpsge
zicht is werd 'dit voorstel afgewezen.
Het moesten lage woningen met kapjes
zijn Het was de Stichting Bejaarden
zorg Texel die daar weer tegen protes
teerde, want dergelijke woningen zou
den niet te betalen zijn.
Probleem
De positie van de bejaarden is verre
van rooskleurig te noemen. De Waal be
schikt namelijk maar over één plaats,
die eventueel in aanmerking zou komen
als bouwterrein: het stuk grond waar
vroeger de Doopsgezinde kerk heeft ge
staan. Blijkens het bestemmingsplan
mag dit terrein alléén gebruikt worden
voor oprichting van een bijzonder ge
bouw". Hieronder vallen geen bejaar
denwoningen. Zoals gezegd hebben B.
en W. de zaak in behandeling. Als zij
willen meewerken, zal een artikel 19
procedure gevolgd moeten worden, om
dat het gaat om wijziging van het be
stemmingsplan. De procedure houdt in,
dat de voorgestelde wijziging ter inzage
wordt gelegd. Ieder die tegen dit plan
bezwaren heeft, kan deze indienen. De
eindbeslissing wordt geveld door Gede
puteerde Staten dn de vorm van de „ver
klaring van geen bezwaar".
gedacht aan verkoop van een deel van
het vliegveld. Door de reconstructie zal
de exploitatie vast worden verhoogd.
De drie financiële deelnemers in het
vliegveld zullen worden verzocht in die
hogere kosten deel te nemen. Overigens
is tot de minister van verkeer en water
staat het verzoek gericht het hele pro-
jekt voor rekening van het rijk te ne
men. Antwoord is hierop nog niet ont
vangen.
HHiiiiiiiiHiiHiwiiHiiiiiiHiHHHiiiiiiiiHiiiHiiiiiiiynniiniinnnnuiiiiiiiiniMfluiiii
I
Wij maken U erop attent, dat
er, ingevolge een landelijk
advies i.v.m. de oliecrisis, op
De Texelse Bakkers i
s
iiiiiiiiiiiiiniiiHiiitit^
HHiUIMUI—WMH I i iln li
