Het flatmysterie Rode Kruis vraagt bloed voor medemens Texelse veehouderijbedrijven deden het best in 1972 Als u het niet meer weet.... (V) LANDBOUW en VE ETEELT feuilleton door Tom Lodewijk Derde blad Texelse Courant, vrijdag 28 december 1973 rubriek voor. Omlei' n'iliiklii' >iiii 1» 1 ia> Im JU. 1 >iiii (.romnuni In de discussies over 'het Bestem mingsplan voor het Buitengebied is van agrarische kant meermalen naar voren gebracht, dat de Texelse landbouw op een hoog peil staat. Een sterk argument om voorzichtig te zijn met het beperken van de mogelijkheden voor deze bedrij ven. Een illustratie van dit goede peil van de Texelse bedrijven en speciaal de vee bedrijven vinden we in een bedrijfseco nomisch overzicht van 16 Noordiholland- se bedrijven. Van deze 16 bedrijven liggen er vier op Texel. Als we een vergelijking gaan maken tussen de bedrijfsresultaten van de. be drijven op het vasteland van onze pro vincie en van die op Texel, dan nemen we 'daarvoor de gemiddelde resultaten van drie bedrijven op ons eiland. Het vierde Texelse bedrijf wijkt in de sa menstelling vrij sterk af van de overige 15 bedrijven, waardoor het beeld on juist zou worden. Bedrijf ssamenstclling De gemiddelde oppervlakte van de 16 bedrijven is plm. 26 ha. De drie Texel se bedrijven zijn met een gemiddelde oppervlakte van plm. 29 ha iets groter. Het aantal melkkoeien is als gevolg van het feit, dat op twee van de Texelse bedrijven ook nog een flinke koppel schapen aanwezig is niet helemaal in verhouding tot de grotere oppervlakte. Het gemiddelde aantal melkkoeien op de Texelse bedrijven is ruim 42, op het totaal van de 16 bedrijven is dit 38Vz. Als we de hele veestapel gaan omre kenen in grootvee-eenheden, dan is de veebezetting op. de Texelse bedrijven praktisch gelijk aan die van de bedrij ven op het vasteland, nl. resp. 2,24 en 2,28 per ha grasland en voedergewas sen. De arbeidsbezetting op de Texelse be drijven is nog al wat lichter dan van de vastelands-bedrijven. Met twee zuivere eenmansbedrijven en éèn bedrijf met 1,8 volwaardige arbeidskracht is de ge middelde arbeidsbezetting op Texel 1,3 volwassen arbeidskracht. Op het totale aantal van 16 bedrijven is dit gemiddeld 1,5. Een zeer sterk punt voor de Texel se bedrijven. Arbeid is duur Dit laatste komt ook tot uiting in de bewerkangskosten .per bewerkingseen heid. In de bewerkingskosten komen nl. de kosten per produktieeenheid aan zuivere arbeidskosten, loonwerk en werktuigkosten tot uitdrukking. Op de Texelse bedrijven is dit ƒ11,10 op het to taal van de 16 bedrijven is dit ƒ13,37. Graslandgcbruik en de veestapel Het is de laatste jaren al meer opge merkt. De Texelse veeboeren zijn de waarde van een flink stikstofgebruik gaan ontdekken. Dat blijkt ook op de drie Texelse bedrijven het geval te zijn. Gemiddeld wordt op deze bedrijven 377 kg zuivere stikstof per bunder grasland gebruikt. Voor het totaal van de 16 be drijven is dit 271 kg N. Dat op bedrijven met een flinke vee bezetting een grote oppervlakte moet worden gebruikt voor de voederwaarde blijkt ook hier. Gemiddeld wordt op de 16 bedrijven 111% van het grasland ge maaid. Dit betekent dus, dat een ge deelte van het grasland tweemaal wordt gemaaid. Voor de 3 Texelse bedrijven is dit 112% Dat het kuilen van gras steeds meer 14. Maak met mij de kachel niet aan, vriend, en spaar me je witzen, want je zult je 'brein hard genoeg nodig hebben voor dit zaakje, waar géén eer mee te behalen valt, maar dat ons een paar lik doorns belooft. En zodoende kwam rechercheur Kop- penol al in de morgen in restaurant Hongkong, waar men om die tijd nog geen gasten verwachtte. Een gezette dame wier uiterlijk verried dat haar wieg onder een heter zon dan de Hol landse spaarbrander had gestaan, ver welkomde hem vriendelij'k-verbaasd. Mevrouw, zei Koppenol, ik ben van de recherche en wilde u iets vragen. Kent u misschien déze meneer? De vrouw zette voorzichtig de schaal neer, die ze aan het afdrogen was, en bekeek de foto, of ze het beeld onuit wisbaar m haar geheugen wilde griffen. Ze gaf Koppenol de foto terug. Ja, zei ze, ik ken meneer. Hij woont geloof ik daar ergens. Heeft hij hier een paar dagen geleden gegeten? Gegeten, nee, meneer eet hier nooit. Hij haalt altijd. Bami of nasi Doen meer mensen, 's Avonds soms 'hele rij. In haar ijver om van dienst te zijn liet ze een paar plastic containers zien. Kijk, de plaats van het hooien inneemt blijkt ook hier. Op de 16 bedrijven wordt 66% van de oppervlakte gemaaid voor kuil- gras. Op ons eiland ligt dit zelfs op 88%. Zojuast werden de lagere arbeids kosten een belangrijke voorsprong voor de Texelse bedrijven genoemd. Een tweede sterk punt is de produktie van het melkvee. In het jaarverslag van de Rundveefokvereniging Texel springt dit ook duidelijk in het oog. De gemiddelde produktie op de drie Texelse bedrijven is bijna 5.900 kg melk per koe. Het ge middelde van de 16 bedrijven ligt op 5.255 kg melk per koe. Een verschil van meer dan 600 kg melk per koe. Een belangrijk bedrijfseconomisch ge geven is de opbrengst min de voerkos ten. Het totaal van de aangekochte voerkosten ligt in ons gebied op ƒ714, per koe. Het gemiddelde van de 16 be drijven is ƒ786,Het zal duidelijk zijn, dat bij een hogere melkopbrengst en la gere voerkosten het saldo, dat ontstaat wanneer de opbrengst wordt vermin derd met de voerkosten op Texel daar door aanmerkelijk gunstiger ligt. Cijfers die spreken Bij het bestuderen van zo'n bedrijfs economisch overzicht sta je te kijken van de enorm hoge kosten, die er op het moment op de veebedrijven zijn. Zo is het totaal van alle kosten op de Texelse bedrijven gemiddeld bijna ƒ4.500,per ha. Het gemiddelde van de 16 bedrijven ligt nog zo'n ƒ400,per bunder hoger. Hierbij moet worden bedacht, dat in deze totale kosten ook de kosten voor eigen arbeid, eigen kapitaal en eigen grond zijn opgenomen. Gelukkig staan tegenover deze hoge kosten ook hoge opbrengsten, zodat bij een aftrekking van de kosten van de opbrengsten een flink saldo overblijft. Dit saldo ligt op de Texelse bedrijven nog ruim ƒ400,per ha hoger dan het gemiddelde saldo, of met andere woor den het gemiddelde netto-overschot van de 16 bedrijven. In vergelijking met vo rige jaren is het aantal bedrijven, dat met verlies heeft gewerkt zeer klein. Op deze 16 bedrijven ds dit slechts op één bedrijf het geval. Dat betekent intussen niet, dat er maar weinig verschil ds tussen de be drijven. Naast een bedrijf met een be drijfseconomisch verlies van ƒ651,per ha is er ook een bedrijf met een be drijf seconomisohe winst van meer dan ƒ1.500,per bunder. Een verschil van bijna ƒ2.200,per bunder. gaat hier heet in, ingepakt. Dan nog warm als ze thuis komen, kunnen zó eten. Was hij dinsdagavond hier ook? Ja, geloof ik wel. Weet u ook hoe laat? Haar gezicht klaarde op. Ja weet ik zéker. Acht uur. Meneer hier wachten en luisteren naar radio. Was dat bericht over auto-ongeluk met al die kindertjes kassian. Zei nog die arme stumpers kassian. Ja dat weet dk nog heel goed. Koppenol schonk haar zijn vriende lijkste glimlach. Dank u wel mevrouw. Is er wat met meneer? Hij toch geen misdadiger? Altijd vriendelijk en vro lijk. O nee, weerde Koppenol af. Hoe min der geklets hoe beter. Dag mevrouw, ik kom er wel uit. Hij belde Driessen. Nou, die dokter is wel kiele-kiele met zijn tijdsbepaling; de man is om acht uur een portie bami of nasi gaan halen in dat restaurant. Heeft het thuis opge geten. Zal dus wel effe later zijn ge weest dan acht uur. Als dat rapport klopt, is het dus in iéder geval na ach ten en waarschijnlijker na negenen gebeurd. Tja, antwoordde Driessen vermoeid, Een zeer interessant gegeven is ook altijd de berekening van de kostprijs per kg melk. Daarbij wordt de kostprijs in een aantal groepen onderverdeeld. Ook hier blijkt weer, dat de Texelse bedrijven gunstig uitkomen met de ar beidskosten. Tegenover gemiddelde ar beidskosten per kg melk van 15.1 ct op de 16 bedrijven is dit op de 3 Texelse bedrijven 10.3 cent per kg melk. De kosten voor grond en gebouwen liggen op de Texelse bedrijven wat ho ger dan op de bedrijven op het vaste land. Dit as ook het geval met de bemes- tingskosten. De voerkosten steken op de Texelse Op woensdag 30 januari zal op Texel weer een bloedafname-avond worden georganiseerd door het Rode Kruis. Het gaat om nog geen halve liter bloed. Ie dereen tussen 18 en 65 jaar die gezond is, kan dit gemakkelijk missen, daar binnen korte tijd de hoeveelheid afge staan bloed in het lichaam weer wordt bijgemaakt. Zoals bekend is de normale hoeveelheid bloed van een volwassene vijf liter. Jaarlijks zijn vele tienduizenden li ters bloed nodig om daaruit voor de be handeling van patiënten geneesmidde len te bereiden. Het is het werk van de Rode Kruisafdelingen deze bloedafna- me-avonden te organiseren. Grote kracht In 1970 hebben ongeveer 220.000 men sen bloed afgestaan als Rode Kruis do nors. Dit is een respectabel aantal, maar in de praktijk blijkt, dat het eigenlijk toch niet genoeg is. In de loop der tijden is men steeds meer tot de ontdekking gekomen hoe belangrijk de funktie van het bloed is en hoe levensreddend het kan zijn, indien men bloed of het daar uit gemaakte plasma, of andere prepa raten toedient aan een patiënt met groot bloedverlies, of met een bloedziekte. Reeds in de grijze oudheid kende men aan het bloed grote kracht toe en pro beerde men zelfs op de een of andere manier bloed aan patiënten te geven. Soms liet men een zieke bloed drinken en ook werd geprobeerd, schapenbloed aan een patiënt toe te dienen, zij het op gebrekkige en primitieve wijze. De mees te patiënten hebben die „bloedtrans fusie" niet overleefd. Onmisbaar geneesmiddel Thans worden jaarlijks duizenden bloedtransfusies aan patiënten in de ziekenhuizen gegeven en wél met goed succes. En niet alleen bloedtransfusies. Ook worden uit bloed plasma en plas mafracties bereid. Er is plasma in twee vormen: gedroogd plasma voor langdu rige opslag voor gebruik bij rampen etc. en gepasteuriseerde oplossingen voor direkt gebruik in de ziekenhuizen. Bepaalde patiënten bijvoorbeeld met ernstige verbrandingen, grote verwon dingen, bepaalde nierziekten etc. die nen juist met dit plasma te worden be handeld. Het feit dat in dit geval geen rode bloedlichaampjes worden toege diend maakt bloedgroepbepaling over bodig, zodat direkte toediening moge lijk is, hetgeen levensreddend kan zijn. Ook wordt het zg. immuno- of gam ma globuline bereid dat bij de voorko- hij zei ook al, je kunt het niet op een paar uur zeggen. Maar dan weten we in ieder geval dat hij om acht uur nog springlevend bij moeder Hongkong aan de toonbank stond. En dat scheelt weer, m'n jongen. ,Fijn dat je meteen belde. Nou je daar toch in de buurt bent, ga nog es bij dat buurvrouwtje an. Mis schien weet die méér! Vrouwen, vrouwen, dacht Martijn. Eerst het oosten, nu het westen. Maar hij richtte zijn schreden naar de Diepen- brockstraat 109. De deur werd geopend door een vrouwtje, middelbaar van leeftijd en postuur, die er blijkbaar veel voor over had om er jonger uit te zien. Haar blon de haar was donker aan de wortels, dus gebleekt, dacht Martijn onbarmhartig, maar ze was goed van proporties en een kort rokje liet een paar niet oninteres sante benen zien, die staken in blauwe muiltjes met wit pluis afgezet. Meneer.nou u treft het, vijf mi nuten later en ik was weg geweest. Boodschappen doen, stelde Martijn vast en ze knikte. Mevrouw, dat treft dan; ik zou u graag even spreken, Kop penol is de naam, van de recherche, het gaat over dat geval ehvan hier naast. Ze zag hem verschrikt aan. U bent toch mevrouw Van Tol? U hebt ons toch gistermorgen gewaar schuwd? Ze keek meteen gewichtig, beseffend haar belangrijkheid. Ja ja, dat ben ik. Komt u er in me neer, blijf niet zo aan de deur staan. En terwijl ze hem voorging zei ze: Het is hier zo'n kletsbuurt, de mensen hebben meteen wat te zeggen. Ik dacht dat in zo'n flatgebouw geen bedrijven echter gunstig af. Per kg melk is dit op de 3 Texelse bedrijven plm. 3 cent lager dan het gemiddelde van alle bedrijven. Uiteindelijk resulteert dit in een ge middelde kostprijs op de Texelse be drijven van 33,6 cent per kg melk. Voor alle bedrijven komen we op een gemid delde van 38,1 cent. Tegenover een kostprijs van 33,6 cent per kg melk op de Texelse bedrijven staat een opbrengstprijs van 44,5 cent per kg. 'Dit resultaat van de Texelse be drijven wijst er op, dat er inderdaad met bepaalde bedrijfsmaatregelen nog wel iets te bereiken is op het gebied van het dn toom houden der kostprijs ming en behandeling van bepaalde in- fektie ziektes wordt toegepast (o.a. bij rode hond en geelzucht). Met een ander uit bloed vervaardigd preparaat kunnen patiënten met een bloederziekte (hae- mophilie) worden behandeld. Hierdoor is het mogelijk deze patiënten, indien nodig te opereren onder toediening van dit preparaat Dit was enkele jaren ge leden niet mogelijk. „Sjonge, sjongeheeft hij bij zichzelf gedacht, „als ik ooit de 65 haal, wat zal ik dan een bruin leven heb ben. Maar nu hij al weer enkele jaren die streep voorbij is, blijkt het leven toch bepaald niet vrolijker te zijn geworden. Want moeder de vrouw is ook wat ja ren ouder geworden en is sukkelende. En je kunt haar werk dan wat verlich ten door wat boodschappen te doen en in huis wat mee aan te pakken, maar in feite is die kast van een huis veel te groot voor haar en voor hem. De kinde ren zijn weg, hebben hun eigen gezin en zij zijn met z'n tweeën achtergeble ven. Verhuizen naar zo'n bejaardenwo ning was feitelijk je ware, maar als je het van je AOW moet doen, schrik je van de verhuiskosten en de rommelarij die er allemaal bij te pas komt. Wat moet je dan doen Wat moet je doen als je man, na al die jaren van een gelukkig huwelijk zijn laatste gang gemaakt heeft. Je zit dan alleen thuis en de steun die je aan el kaar had, is weggevallen. Zelf ben je ook niet meer een van de jongsten en al heb je wat hulp van een werkster nu vader weg is, het heeft allemaal zo wei nig zin. De dokter heeft wel gezegd, dat je naar een bejaardenhuis moet, maar Ihoe en wat moet het dan met dit huis, me je spulletjes, met je kapitaaltje dat je toch graag aan de kinderen zou na laten en dat je nu toch niet kunt opsou peren in een bejaardenhuis. Trouwens waar is plaats en waar moet je dan naar toe Wat moet je dan doen Ja, dan heb je de kinderen groot en daar heb je je lange leven voor ge werkt. Gewerkt dat ze konden studeren, een vak konden leren, een goede toe komst op konden bouwen. Je hebt daar mens zich met een ander bemoeide. Dat dacht u maar. Hier twee huizen verder zit zo'n oud kavalje, die doet de hele dag niks anders dan voor het raam zitten. Er kan geen kat voorbij lopen of ze heb 'em gezien. Nou u er toch bent, wilt u een kopje koffie? Martijn was een groot liefhebber van koffie, maar vooral van een ontspannen sfeer. Je moest zo min mogelijk de poli tieman uithangen en de mensen aan de praat krijgen. Dan hoefde je soms niet eens te vragen. Van vragen klapten ze vaak dicht of gingen interessant doen. En dit mevrouwtje Van Tol hield wel van een kletspraatje. Het duurde een beetje lang met de koffie, maar toen ze binnenkwam, con stateerde Martijn dat ze intussen één en ander aan haar toilet had gedaan. Mar tijn was een nog jonge vent én een knappe vent, al was hij zich daarvan ge lukkig niet te zeer bewust. Mevrouwtje Van Tod sloeg haar benen over elkaar en zei vriendelijk: als u röken wilt, daar staan sigaretten. Martijn sloofde zich een beetje uit, presenteerde 'haar, gaf haar vuur, waar bij ze haar ogen gevoelvol opsloeg. Ik heb je zuiver, dacht Martijn, de sfeer is geschapen voor een goed gesprek. Ziet u, begon 'hij, wij weten van die meneer eh.Nieuwolda niet zo erg veel. U woonde er vlak naast, en u had wel kontakt met hem. Nou ja, kontakt, zei ze, zoals u dat zégtZe lachte alsof ze meer zou kunnen vertellen als ze maar wou. U nam wel brood voor 'em, zei hij, en, ach, zo'n eenzame vrijgezel, die altijd weg is, u hebt misschien wel eens een pak voor hem aangenomen van de sto- van de produkten in het' veehouderij bedrijf. Tenslotte De resultaten van met name de Texel se bedrijven zijn niet alleen voor de di rekt belanghebbenden van belang, maar ze verdienen ook de aandacht van in stanties en personen, die van mening zijn, dat het voor bepaalde gebieden van ons eiland nodig is om beperkingen in de bedrijfsvoering voor te schrijven. De gegevens uit dit overzicht kunnen hen duidelijk maken, dat ingrijpende belem meringen in ieder geval niet goed zijn te maken met een tegemoetkoming van enkele honderden guldens per bunder. Zo is het menselijk bloed steeds meer geworden tot een onmisbaar geneesmid del. Men behoeft in dit verband slechts te denken aan hart- en longoperaties, aan transplantaties van nieren en ande re organen. Alles staat en valt echter met de be reidheid van de mens iets van zichzelf nl. een kleine hoeveelheid van zijn bloed vrijwillig af te staan voor zijn medemëhs. Dit kan men doen door zich vóór 10 januari op te geven als donor bij mevrouw Dijkstra, postbus 14, Den Burg. Men krijgt dan een oproep met andere gegevens thuis gestuurd. wel eens plezierige dingen voor laten schieten en je met je vrouw dingen on- zegd, die anderen wel gedaan hebben. Maar het was voor de toekomst van de kinderen. En nu je oud en versleten bent, ben je feitelijk van je kinderen vervreemd. Die weten en kunnen meer dan vader en nu ben je bedankt.O zeker, ze komen nog op bezoek, maar dan wordt er gepraat of hij zijn huis wil verkopen in verband met de succes sie en zoHet lijkt net of ze nog al leen voor die paar centen die hij nog heeft naar het ouderlijk huis komen. En moeder houdt hen de hand boven het hoofd en dat geeft op hun oude dag nog al eens strubbelingen. Wat moet hij dan doen? Wat moet je doen als je bejaard bent en je zoekt hulp, verzorging, oplossing van problemen, die je op je oude dag niet meer aan kunt, of waar van je niet weet, waar je er mee naar toe moet. Waar kunt u terecht Maatschappelijk werkster van de ge meentelijke sociale dienst: mej. A. Haasnoot, telefoon (02220) 3041. Spreek uur iedere dinsdag en donderdag van 9.00 - 12.00 uur. Aan huis ontbieden is ook mogelijk. Inlichtingen inzake bij standswet op alle maandagen en woens dagen van 9.00 - 12.00 uur en na 1 de cember a.s. elke ochtend van 9.00 - 12.00 uur. Maatschappelijk werkster van de Stichting voor maatschappelijk werk in de kop van Noordholland: mej. A. C. A. Brilman. Zij houdt elke vrijdagochtend van 10.00 - 11.00 uur spreekuur in de Maris Stella-kleutersohool aan de Gast huisstraat te Den Burg, telefoon (02220) 2610. Desgewenst komt zij aan huis; men kan daartoe een telefonische af spraak maken via het bureau van de stichting te Den Helder, Spuistraat 1 - 3, telefoon (02230) 15934. merij, of een kwitantie betaald voor hem? Tja, zei Sjoukje, zich noemende Loe- kie van Tol, en snufte een beetje droe vig. Ik denk er op eens an, dat dat nooit meer gebeuren zal. Och ja, hoe gaat dat, je woont naast mekaar, en hij had altijd wel een handig smoesje van ach me lie ve mevrouwtje, en hoe ben je dan? En soms bracht ie dan een doos bonbons of zoiets voor me mee, voor ehvoor al de moeite. Jammer dat ie er niet meer is, wie weet wiie we nu krijgen. Vertelde hij wel eens wat over zijn omstandigheden? Och ja, hoe gaa.t dat, zulke mannen verwaarlozen d'r eigen vaak en dan zei dk wel es: drink effe een kopje koffie of een borreltje. Hij kon er soms zo koud uit zien, lichtte ze haastig toe. Martijn glimlachte begrijpend, meer begrijpend dan zijn «gastvrouw vermoed de. Nou ja, die vrouw van hem, waar ie dan van af was. dat was geen vrouw. Tenminste niet, nou ja, u begrijpt me wel. Ze glimlachte als een vrouw die wel een vrouw was en dat wist. Maar dat grietje waar ie de laatste tijd mee optrok haar toon werd scherper nou, dat was toch niks voor ihèm. Hij was een héér, meneer, en zij, nou, neem me niet kwalijk, maar ik vond haar een slet. Met die roode haren en rokken tot d'r heupen en ónder de smink. Néé, zei ze met hartgrondige af keer. Afijn, het was ook vaak donde ren. De laat es kijken de vorige avond nog. Het is hier zo gehorig weet u, en m'n man was niet huis. Als je hier op het toilet zit kun je bij de buren de nieuwsberichten horen. (wordt vervolgd) iiiiiiiiinniiiniiNniininiiuiiuiiiiiiiiiHiiiiiuiuiuiiiiiiiiiiiuiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHuiiiiiiiintiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii giiiiuiiiiiDiiimiiiiiiiiiiiiiuiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiiiuiiüiiiiiiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiiiiiiuiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiin

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Texelsche Courant | 1973 | | pagina 9