Bijen teSen: een hobby om
lelemaal gek van te zijn
ik'
msm
Mrsus voor iedereen
nrsus moet
dinners
i weg helpen
m
Gemeenteraad vergadert
Bel bij brand 2066
Burgerlijke stand
Zon, maan en hoog water
Klaverjasclub „De Zwaan"
Tweede blad Texelse Courant, vrijdag 19 april 1974
[WAAL „Op mijn vijftien
aar las ik er al boeken over
iad het vaste plan ooit eens
i te gaan houden. Ik ben er
ier jaar mee bezig en ik ben
elemaal gek van. Bijen telen
g fascinerend!"
an het woord is Peter Smit uit
Waal, een van de jongere
«laars, die vinden dat veel
r mensen kennis zouden moe-
jfmaken met de nijvere bijen
un gecompliceerde levens-
Texel bestaat' al jaren een afdeling
e Vereniging tot bevordering van
enteelt in Nederland. De afdeling
wmenteel 31 leden, waaronder vijf
leden. De belangstelling vertoont
iame onder de jeugd een groeiende
ns Wie zoals wij de imker-
jbberij voor 't eerst van nabij gade
kan zich dat voorstellen. Want het
»n van bijen is méér dan het in
houden van produktiedieren. Het
meeleven van de deels nog met
irieomgeven bijenvolk.
Op vrijdag 24 m«i gaat op Texel een beginnerscursus voor bijenhou
ders van start. De organisatie berust bij de afdeling Texel van de Ver-
niging tot bevorderen van de bijenteelt in Nederland, maar ook niet
ten kunnen zich laten inschrijven. De cursus omvat 3 theorieavonden
telkens op vrijdagavond van half acht tot tien uur) en negen praktijk-
lagen van drie uur, steeds op zaterdagochtend in de loop van het jaar:
,8,22 en 29 juni; 13 en 27 juli; 10 en 31 augustus en 7 september.
Dank zij de subsidie van de overheid bedragen de totale kosten per
lersoon slechts ƒ20,-. De cursus wordt gegeven door de heer C. Sta-
lenseaux uit Leeuwarden, leraar bijenteelt. Hij is in kringen van
exelse bijenhouders geen onbekende, want hij komt regelmatig naar
iet eiland om er zijn volken te stationeren. Belangstellenden kunnen
•ich opgeven bij Peter Smit, Langewaal 5 te De Waal - vóór 1 mei a.s.
Harde maatschappij
bijenmaatschappij doet stenk aan
nenselijke samenleving denken, al
een samenleving die de progres-
onder ons niet bepaald als een
1 beschouwen een klassenmaat-
ipij met een keiharde structuur,
en en produceren d3 het parool, wie
perkt wordt eruit gegooid of dood-
De zeden en moraal verschil-
kk enigszins van de onze Wie man
ouw is, is niet recht duidelijk. Er
ndividuen die geen vader hebben
wel een opa en diezeLfde indivi-
(de darren) mogen allemaal probe-
let de koningin naar bed te gaan.
ige die daarin slaagt bekoopt de
itsdaad met zijn leven, maar daar
tegenover dat hij ervoor heeft ge-
dat de koningin duizenden be-
ite eieren kan leggen en zo het
bestaan en de uitbreiding van het
folk verzekert
Kneepjes
lanks zijn vier jaar ervaring be-
iwt Peter Smit zich als beginner,
fr nog dagelijks meer kneepjes van
Jak bijleert. Hij beschikt over vijf
[volken. Op heel Texel zijn er totaal
120 maar tijdelijk kan de bijen-
fieid op het eiland veel groter zijn
t imkers van het vasteland met him
n naar hier komen om honing te
mm
De nijvere bijen op hun raatDe meeste cel
ten zijn afgesloten ln sommige van de open
ellen ziet men larven (rechtsboven)
K:
Raten bouwen
een bijenvolk op eigen rekening en risi
co aan de slag gaat. Zo'n volk kan men
krijgen of kopen. In een gezonde bijen
gemeenschap onstaan nieuwe volken
vanzelf. Het volk wordt in een kast ge
zet (korven zijn uit de tijd), de diertjes
gaan raten maken, honing verzamelen,
ziah voortplanten kortom de jonge
bijennatie is gestart.
Het bouwen van raten kan worden
gestimuleerd en in de gewenste banen
geleid door het aanbrengen van een
stukje kunstraad. Dit wordt door de
bijen zelf verder opgebouwd en uitge
breid. Vanaf het begin houdt de koning
in (belangrijk groter dan een gewone
werkbij en opvallend door het lange ach
terlijf) zidh bezig met het leggen van
eieren, in elke cel één. Er komen larfjes
uit die door de werkbijen worden ge
voerd met voedersap, later nectar en
stuifmeel. Na verloop van tijd spint het
larfje zidh in (er komt een dekseltje op
de cel) en de metamorfose levert een
jonge bij op die in de zomerperiode kan
rekenen op een leven van ongeveer zes
weken hard werken. De aard van de
werkzaamheden wisselt met de leeftijd.
De jonge bijen helpen 'bij de verzorging
van het broed, later worden ze bevor
derd tot schildwachten die ervoor moe
ten zorgen dat geen ongenode bezoekers
de korf binnendringen en tenslotte gaat
de bij het veld in om honing te halen.
Peter Smit bezig met de voorjaarsinspectie van zijn bijenkasten. Gezicht en handen zijn
beschermd. Bovendien wordt een speciaal pijpje gerookt. Door het blazen van rook in de
kast alvorens deze wordt geopend, reageren de bijen alsof er gevlucht moet worden. Ze
nemen wat honing op en zijn daardoor minder geneigd te steken.
en van raapzaad-, silettavelden en
De produktie van zo'n volk (dat
>0.000 werkbijen kan omvatten) is
kwekkend. Eén volk ikan geduren-
raapzaadbloei wel 30 tot 40 pond
verzamelen. Die honing komt
het grootste deel aan de imker ten
Aldus worden de kosten royaal
gewonnen.
Niet moeilijk
hjen houden moeilijk? Peter Smit
wrdt ontkennend, maar hij (en zijn
v) geven toe dat er erg veel werk
to zitten. De belangrijkste kennis
en uit boeken waarvan „Het
bijenboek" van R. P. Groenveld
'et meest instructief is. Het boek
de beginnende bijenhouder gedu-
oe eerste drie jaar. De praktijk is
de beste leermeester en alleen
deze gade te slaan en zelf aktief
te zijn is vast te stellen of het om
evlieging gaat of dat de bijenliefde
^er leven beschoren zal zijn. Be-
aan een imker (de Texelse bijen-
iging geeft graag de adressen) is
^te stap. Misschien mag je hem
*ns helpen en na verloop van tijd
het moment waarop je met
Ben:
ft da
Honing in soorten
De nectar die de bijen uit de bloemen
halen lijkt nauwelijks op de honing. De
stof wordt door de invloed van het
bijenlichaam en de warmte in de kast
(35 graden) ingrijpend veranderd, waar
bij het suikergehalte zo toeneemt dat
geen bederf meer optreedt. Als het zo
ver is maakt de bij een deksel op de cel.
Als de imker de honing niet weghaalt
blijft deze bewaard als wintervoorraad.
Als regel wordt de honing wel geoogst,
wat gebeurt door met een speciaal vork
je de dekseltjes weg te halen en de ra
ten in een centrifuge te plaatsen waar
door de honing eruit geslingerd wordt
en gebruiksklaar is. De smaak en kleur
van de honing hangt samen met de
bloemensoort die de nectar leverde Hei
dehoning smaakt anders dan klaverko
ning of raapzaadhoning. Bijhouders heb
ben vaak meerdere honingsoorten op de
ontbijttafel staan.
In de raten die de imker regelmatig
leegt, moeten uiteraard geen eitjes of
larven zitten. Dit wordt bereikt door
tussen het ratendomijn van de eierleg-
gende koningin en de produktieraten
een zg. koninginnerooster te plaatsen.
De werkbijen kunnen tussen de spijltjes
door; de koningin nèt niet.
Koningin maken
Als de koningin doodgaat is dat een
ramp, waar het bijenvolk eohter gauw
overheen is. Er wordt eenvoudig een
nieuwe koningin „gemaakt". Dit ge
beurt door een larve die anders tot
gewone werkbij zou uitgroeien zeer
speciaal voedsel te geven de geheim
zinnige koninginnemelk Zo zie je maar
weer: het milieu veroorzaakt de stand.
Maar ooik als de oude koningin blijft
leven, worden nieuwe koninginnen ge
maakt om de mogelijkheid te scheppen
dat een deel van het groeiende 'bijenvolk
gaat uitzwermen om elders een nieuw
bestaan op te bouwen Alvorens het zo
ver is, moeten de (iets grotere) darcel-
len worden gemaakt. Daarin legt de ko
ningin een onbevrucht eitje, waaruit
zich tenslotte de dar ontwikkelt. Dit
dier 'heeft een luizenleventje, want het
heeft in feite niets anders te doen dan
de koningin bevruchten. Koninginnen
worden gefokt in speciale grote cellen,
de koninginnedoppen. Zodra deze op
het punt staan gesloten te worden ver
laat de oude koningin met een deel van
het volk de kast. Dit zwermen is een
indrukwekkend gezicht. Na verloop van
tijd vormt de zwerm een grote kluit aan
een boomtak en intussen zoeken verken
nende bijen een nieuw onderkomen. Een
imker voorziet daarin door de zwerm
te „scheppen".
Bruidsvlucht
Intussen worden in de oude kast de
koninginnen geboren Strijd om de
macht resulteert veelal in nieuwe zwer
men. Soms is ingrijpen van de imker
gewenst. Hij kan splitsingen bewerk
stelligen of juist kleine volken samen
voegen om een sterker (lees: produktie-
ver) volk te krijgen. Ieder gaat naar ei
gen ervaring en vindingrijkheid te werk,
zodat in kringen van bijenliefhebbers
heel wat ervaringen worden uitgewis
seld.
Het bevruchten van de nieuwe ko
ningin gebeurt éénmalig tijdens de zg.
bruidsvlucht. De koningin vliegt een
eind de lucht in en een troep darren
volgt. Wie er het eerste bij is, mag haar
omarmen en de koningin krijgt dan een
voorraad zaadcellen waarmee ze jaren
lang bevruchte eieren kan leggen.
De overheid bevordert de bijenteelt.
Dat blijkt o.a. uit het feit dat imkers
goedkope (gedenatureerde) suiker kun
nen krijgen om hun bijen voor de win
ter (ter compensatie van de weggehaal
de honing) te voeren. Ook de cursus die
binnenkort op Texel van start gaat om
beginnende bijentelers op te leiden
wordt gesubsidieerd.
Gevaarlijk
Ter verdediging van het volk schu
wen bijen het geweld niet. Lopen bijen
houders en hun gezinsleden veel risico?
Peter Smit: „Dat valt erg mee. Je loopt
wel eens een steek op, maar als je het
hoofd met een bijenkap beschermt en
handschoenen draagt, gebeurt er niets.
Er zijn imkers die hun bijen zo vertrou
wen dat ze er helemaal zonder bescher
ming mee omgaan Meestal gaat dat
goed. Je moet geen onverwachte bewe
gingen maken. Wie als schrikreaktie om
zich heen slaat, ds de sigaar. De bijen
steken dan juist en de geur van het gif
lokt anderen die dan töhulp schieten".
Dat laatste ondervond uw fotografe
rende redacteur toen hij een der geopen
de kasten van Peter Smit zeer dicht met
camera benaderde. De toch al geïrriteer
de bijtjes vlogen hem letterlijk in de ha
rén, waar ze verstrikt raakten en in pa
niek een paar steken toedienden. Het
geen voor de anderen het sein was om
de achtervolging dn te zetten. De vlucht
eindigde in huis bij mevrouw Smit, die
ervoor zorgde dat de meegekomen be-
lagertjes onschadelijk werden gemaakt.
De moraal van het verhaal: zet de bijen
in een rustig hoekje van de tuin en
voorkom verstoring door schokken,
voorbijrennende kinderen en andere ge
beurtenissen waar we zelf ook van zou
den schrikken.
Dinsdagavona 23 april, aanvang half
acht, vergadert de gemeenteraad. De
agenda luadt alsvolgt:
I. Notulen.
2 Ingekomen stukken en mededelin
gen.
3. Vaststelling wijziging bezoldigings-
verordemng per 1 januari 1973.
4. Idem per 1 augustus 1973.
5. Idem per 1 januari 1974.
6. Vaststelling van een besluit tot de
legatie van bepaalde bevoegdheden van
de raad ingevolge de gemeentewet en de
Lager-onderwijswet 1920 aan burge
meester en wethouders.
7. Straatnaamgeving in het buitenge
bied (polder Het Noorden).
8 Voorlopige standpuntbepaling re
creatiebasisplan.
9. Benoeming van een lid van de com
missie van advies als bedoeld in artikel
8 van de Woonruimtewet 1947 in ver
band met het overlijden van de heer C.
P. Karsman. De aanbeveling luidt: 1.
de heer H A. Beumkes ('t Homtje); 2.
de heer J. Harkema (Den Burg); 3. de
'heer C. Groen (Den Burg.
10. Benoeming van een onderwijzeres
aan de openbare lagere sahool te De
Koog. Voorgedragen wordt mej. S. M.
Overbeeke, aldaar.
II. Diverse besluiten ten behoeve van
de stichting van een multd-functioneel
gebouw te De Cocksdorp door de Ver
eniging gemeenschap Eierland te De
Cooksdorp.
12. Beslissing op een verzoek van de
vereniging voor christelijk volksonder
wijs te Den Burg om, met toepassing
van artikel 72 van de Lager-onderwijs
wet 1920, medewerking te verlenen aan
de aanschaf van aard rij kskundemate-
r.iaal ten behoeve van zijn lagere school.
13 Beslissing op een verzoek van de
vereniging voor christelijk volksonder
wijs Den Burg om, met toepassing van
artikel 72 van de Lager-onderwijswet
1920. medewerking te verlenen aan de
aanschaf van de methode operatoir re
kenen en lesbrieven ten behoeve van
zijn lagere school.
14. Beslissing op een verzoek van het
bestuur van de Stichting Katholiek On
derwijs te Den Burg om, met toepassing
van artikel 72 van de Lager-onderwijs
wet 1920, medewerking te verlenen aan
de aanschaf van de methode operatoir
rekenen en lesbrieven ten behoeve van
zijn lagere school.
15. Verkoop van een perceel bouwter
rein aan het Wulkpad te Oosterend aan
de heer A. van der Vos Jzn., wonende
aldaar.
16. Verkoop van een perceel bouwter
rein aan de Orchismient te De Koog aan
de heer F. Barnbey, wonende te Alfter-
Oedekoven, Duitsland.
17. Verkoop van een perceel bouwter
rein aan de De Houtmanstraat te Oude-
sahild aan de heer Ch van der Meer,
wonende aldaar.
18. Verkoop van een perceel bouwter
rein aan de De Houtmanstraat te Oude-
schild aan de heer A. Maas, wonende
aldaar.
19. Ruiling van grond nabij het Lage
Achterom en de Naalrand te Den Hoorn
met de Verenigde Schilders Coöperatie
U.A., gevestigd te Den Burg.
Bij brand altijd bellen: (02220) 2066.
Dit geldt voor alle dorpen, zowel over
dag als 's nachts.
van 10 tot en met 16 april 1974
Geboren: Stefan, zv. Gerardus Kuip
en Anna E. M. Bakker; Susanne Maria,
dv. Sietse A. Visser en Petronella G.
Fransen; Mette, dv Wdnfried W. C.
Gieakes en Maria C. J. Schreurs.
Overleden: Klaas Boon, oud 74 jaar,
wonende te Den Hoorn.
De zon komt 21 april op om 5.32 uur
en gaat onder om 19.47 uur; 24 april op
om 5.25 uur en onder om 19.52 uur.
Maan: 22 april N.M.; 29 april EJC.
Hoog water ter rede van Oudeschild:
Vrijdag 19 april 5.40 en 18.25
Zaterdag 20 april 6.39 en 19.15
Zondag 21 april 7.31 en 20.00
Maandag 22 april 8.21 en 20.43
Dinsdag 23 april 9.07 en 21.24
Woensdag 24 april 9.50 en 22.02
Donderdag 25 april 10.29 en 22.40
Vrijdag 26 april 11.07 en 23.31
Zaterdag 27 april 11.46 en
Aan het strand is het ongeveer een
uur eerder hoog water.
Stand per 11 april 1974:
punten m.
1. Echtpaar Spaans 177513 61
2. Douma-Bakker 177009 52
3. Hartog-Kaspers 175794 48
4. Th. en J. Witte 174601 46
5. Bakker-Vinke 172809 58
6. Echtp. v. Heerwaarden 1722-66 58
7. Wiersma-Eelman 171121 55
8. Merks-Dros 169387 56
9. Brouwer-v. d. Slikke 169195 42
10. Bakelaar-Rakker 169137 53
11. Dames Dros-Ofredn 168670 44
12. Bahhorst-Vlas 167084 48
13. Ofrein-Biesboer 166953 40
14. Echtpaar Huisman 166950 57
15. Dernison-v. Heerwaarden 166244 35
16. v. d. Gracht-Gdeles 165129 53
17. Beers-Vinke 163399 51
18. Rijk 156092 20
