Jonas op Texel ,Van het dorp naar de stad" O ijj kt FEUILLETON Geslaagd Geslaagden Zeevaartschool Den Helder Gaat boinvdorp niet door? Sarasani draait weer Professor De Jager geeft lezing over ruimte-onderzoek Schietoefeningen Goncert Den Hoorn Catamaranclub houdt open huis Topklasse stereoapparaten Electrohuis Tweede blad Texelse Courant, dinsdag 29 juni 1976 Wist u dal er een dier bestaat waarvan het hart even groot is als een vol wassen stier, waarvan de tong zo zwaar is als een olifant en het gewicht van zijn lever even groot is als dat van zes personenauto's? En dan te bedenken dat we het nog niet eens hebben over het allergrootste dier dat op deze aarde leeft. De allergrootste is de Blauwe Vinvis die een lengte kan bereiken van zo'n 30 meter en het dier waar we het nu over hebben is de gewone vinvis". Men kan een dergelijke vis op Texel in geprepareerde vorm zien en wel aan de Nikadel in De Koog waar het dier van 1 juli tot en met 6 juli op een trailer wordt tentoongesteld. Vinvissen zijn de grootste dieren die ooit op aarde geleefd hebben. Zij kunnen meer dan 30 meter lang worden en een gewicht van 133 ton bereiken, vergelijkbaar met het ge wicht van 25 olifanten of 150 ossen. Vinvissen behoren tot de familie van baleinwalvissen. Hun voedsel bestaat uit kleine garnaalachtige diertjes. Per dag werkt deze Jonas ongeveer 2.000 kg van deze krill" naar binnen. Zoogdier Het dier dat eigenlijk geen vis is maar een zoogdier is de laatste jaren steeds zeldzamer geworden. Van de negen soorten grote baleinwalvissen die er tot 1936 waren zijn er inmiddels al vier uit geroeid. Pas na dit jaar werden ze be schermd. Maar ondanks al deze goede regelingen was de familie van Jonas in 1973 tot een tiende geslonken wanneer we het aantal vergelijken met 1936 Het komt omdat er nog steeds landen zijn die zich van de beschermende bepalin gen niet veel aantrekken. Het Wereldnatuurfonds en de Natuur beschermingsorganisatie van de VN heb ben nu voorstellen gedaan om geduren de 10 jaar geen walvissen te vangen zo dat de walvisfamilie zich kan herstellen Het leverde nog niet veel op want de laatste jaren blijken er nog steeds on geveer 35 000 van dergelijke dieren ge- angen te worden. Goed voorbereid Een van deze zeldzame dieren is nu dus op ons eiland te zien. Het is een wal vis die speciaal voor wetenschappelijk onderzoek gevangen is. Men heeft ge tracht zo min mogelijk verwondingen aan te brengen en daardoor is de vangst van deze Jonas heel goed voorbereid. Een zeer ervaren harpoenier doodde hem snel met een goed geplaatst schot, waarna het lichaam werd opgeblazen met lucht en naar een landstation ge sleept. Daar stonden experts klaar om hem helemaal schoon te maken en voor ontbinding te behoeden. Het bloed van het dier (7.000 liter) werd afgetapt en vervangen door een oplossing van for maline. Toen men met het prepareren klaar was werd in het lichaam van Jo nas, onzichtbaar van buiten, een speciaal ontwikkelde vriesinstallatie opgesteld. Jonas op Texel Daarna kon Jonas, op een speciaal vervaardigde extra lange vrachtwagen aan zijn leerzame rondreis over de we reld beginnen. De voorbereidingen hier van duurden 7 maanden. Vele honderdduizenden mensen in Europa, het Midden Oosten en het Verre Oosten hebben inmiddels Jonas kunnen bekijken. Nu is Texel aan de beurt. Aan de School voor Zeevisvaart slaag den op 25 juni de volgende personen voor het diploma SW VI. E Blom, A. Brouwer, F. C. Doesburg, M. Drijver, J. Kooger, A. Post, M. Pot, T Pronk, C. Trap. Herexamenkandidaten 2; gezakt 1. Aan de Hogere Technische School te Haarlem is Hans Zijm te Oosterend ge slaagd voor het ingenieursdiploma vlieg- tuigbouwkunde. Het bouwdorp" dat in de eerste twee weken van augustus zou worden geor ganiseerd in Den Burg zal mogelijk niet kunnen doorgaan. Hoewel uit allerlei re- akties is gebleken dat er veel belang stelling voor bestaat heeft zich tot dus ver vrijwel niemand opgegeven, waar door het te riskant is om te starten. Ook de oproep, gericht tot aannemers e.d., om voor het bouwdorp afgedankt mate riaal af te staan heeft nog vrijwel geen effekt gehad. Het bouwdorp is bedoeld om kinderer van 8-14 jaar in de vakantieperiode onder leiding bezig te houden. Op het terrein tegenover Centrum 147 aan de Bernhardlaan zullen allerlei timmer werken worden uitgevoerd waarbij ieder gelegenheid heeft om de eigen fantasie helemaal uit te leven. Ouders die willen dat hun kinderen meedoen, worden ver zocht zo spoedig mogelijk contact op te nemen met de Stichting Cultureel Werk, p.a. raadhuis, Den Burg, telefoon 3041. De moeilijkheden bij Sarasani zijn opgelost. De popboerderij draait weer sinds het afgelopen weekend. De avonden met „American Gipsy" en Avro's drive in show waren succesvol, zeker als in aanmerking wordt genomen dat de organisatoren slechts één dag re- klame hebben kunnen maken. De leiding berust thans bij mevrouw A. Bijleveld van Delma b.v. in oprichting. De onder neming heeft een volledige drankver gunning gekregen. Verder zal men zich moeten houden aan bepaalde afspraken die recentelijk met de gemeente zijn ge maakt. In Sarasani is iedere avond discotheek, verzorgd door Jacky White van „Goco". Woensdag speelt de Texelse band Se cond Hand Junk en voor zaterdagavond is de groep Massada geëngageerd. Sara sani is open van 20.00 tot 24.00 uur Oud-Texelaar professor C. de Jager (hoofd van de Utrechtse sterrenwacht en vooraanstaand betrokken bij het in- tenationale ruimteonderzoek) geeft woensdag 14 juli in dorpshuis De Wald hoorn te Den Hoorn een lezing. Hij zal spreken over ruimte-onderzoek in het algemeen en ingaan op de meest recente ontwikkelingen, zoals het Mars- onderzoek. Hoewel professor De Jager al jaren geleden zijn geboorte-eiland verliet, komt hij er nog regelmatig met vakan tie. Het dorpshuisbestuur heeft van de gelegenheid gebruik gemaakt en hem gevraagd een populair wetenschappelijk praatje over zijn werk te houden. De avond begint om 20.00 uur; toe gang ƒ1,50; voor kinderen tot en met la gere school-lecftijd ƒ1, Op 6 juli a.s. wordt van 12.00 - 22.00 uur met een 175 mm geschoten te Bree- zanddijk. In de serie „zomerconcerten in Texelse kerken" vindt vanavond (29 juni) een concert plaats in de Hervormde kerk van Den Hoorn. Het Scheuer-orgel zal worden bespeeld door Engelien en Harro Kraal-Lap. Op het programma staan onder meer werken van D Buxtehude, J. S. Bach, F. Mendelssohn-Bartholdy en M. Reger. Het concert begint om 20.15 uur en de toegang is gratis Bij de uitgang is er een kollekte, waarvan de opbrengst bestemd is voor de Stichting tot Behoud van het Nederlandse Orgel. Deze stichting stelt zich ten doel kerkbesturen te steunen bij de restauratie van'oude orgels. Voor belangstellende Texelaars houdt de catamaranclub op 3 en 4 juli open huis. Het komt er op neer dat geïnteres seerde adspirant catamaranenthousias ten op deze twee dagen mee kunnen va ren met de clubleden. In totaal zijn er 20 catamarans beschikbaar Verder heeft men gezorgd dat zij die meevaren voor zien worden van zwemvesten. Indien daartoe behoefte bestaat kan men zich deze dagen ook opgeven als lid van de vereniging die voluit heet: Kust- zeilvereniging Westerslag. Vooraf aanmelden voor deze open dag is niet mogelijk. U dient zich dus op de genoemde dagen naar het Westerslag te begeven waar de vereniging is ge vestigd. DINSDAG 29 JUNI Het centraal bestuur van de Stichting Cultureel Werk vergadert om 20.00 uur in de sporthal „Ons Genoegen". Harro en Engelien Kraal-Lap geven aanvang 20.15 uur een orgelconcert in de Hervormde kerk van Den Hoorn. Op de speelweide aan de Boodtlaan in De Koog worden om 19.00 uur volley balwedstrijden gehouden onder lei ding van het recreatieteam Texel. In schrijven per team of individueel tus sen 18.00 en 18.45 uur. Kosten ƒ1, per persoon. WOENSDAG 30 JUNI 's Middags en 's avonds kermis op de Groeneplaats. Om 10 00 uur start in het kader van Sportreal een prestatieloop (3,5 of 7 km) op het kruispunt bij hotel „Bos en Duin". Van 10.30 tot 12.30 uur kinderspelen op de speelweide aan de Boodtlaan. Om 22.00 uur begint bij hotel „Bos en Duin" een avondoriëntatietocht in de Dennen. Kosten ƒ1,per persoon of ƒ2,50 per gezin. De NVSH afdeling Texel houdt een le denvergadering in hotel „De Oranje boom", aanvang 20.15 uur. DONDERDAG 1 JULI Bij het Eierlandsche Huis in De Cocks- dorp wordt een volleybaltoernooi ge houden, aanvang 19.00 uur. Telefo nisch inschrijven via nummer (02222) 380. Kosten ƒ1,per persoon. Van 9.00 - 10.00 uur in het kader van Sportreal trimmen op de campings Loodsmansduin, Kogerstrand, Slufter- vallei en De Krim. Kosten ƒ1,per persoon of ƒ2,50 per gezin. Om 10.00 uur begint in de Kaaps-nol kantine te De Koog vliegerbouwen voor het hele gezin. Materiaalkosten (ƒ1,75 per deelnemer) moeten worden vergoed. Om 21.30 uur begint op de barbecue- plaats aan de Randweg in de Dennen een barbecuefeest. Deelnemers moeten zich voor 15.00 uur bij een der VVV- kantoren hebben opgegeven en be taald. Voor ƒ8,krijgt men vlees en drie consumpties. Aan de Nikadel in De Koog is Jonas, een geprepareerde walvis, tentoongesteld. Van 10.30 - 15.00 uur tennistoernooi voor gasten en Texelaars op de tennisbaan in Den Burg. Kosten ƒ2,50 per persoon. VASTE DATA De Stichting voor Gezinsverzorging en Bejaardenhulp Texel houdt spreekuur op maandag tot en met vrijdag van 9.00 - 10.00 uur en van 14.00 - 15.00 uur. Adres Julianastraat 3, Den Burg, telefoon (02220) 4152. Iedere maandagavond klaverjassen in hotel „De Zwaan", aanvang 20.00 uur. De bibliotheek in 't verenigingsgebouw bij de Hervormde kerk van De Cocks- dorp is open op maandag-, woensdag en vrijdagochtend van 10.00 - 11.00 uur en dinsdag-, donderdag- en vrij dagavond van 19 00 - 20,00 uur. Iedere donderdagavond om 20.00 uur bijbelstudie ten huize van Jan en Paula Brouwer, Warmoesstraat 42 in Den Burg. Iedere donderdagmiddag aanvang 15.30 uur bejaardengymnastiek in 't Skiltje te Oudeschild. Elke zaterdagochtend kan oud papier wordefi bezorgd bij de voormalige smederij van Kiljan aan de Gasthuis straat (ten bate van de Werkwinkel). Jehovahs Getuigen houden elke dins dagavond, acht uur, bijbelgesprekker op de adressen Bernhardlaan 112 t( Den Burg en Ploosterstraat 4 te D' Cocksdorp. Iedere donderdagochtend, aanvang 9.30 uur bejaardengymnastiek in het Ro de Kruis-geoouw aan de Jonkerstraat Iedere maandagavond om 20.00 uui tekenclub onder leiding van Lenie van 't Noordende in het voormalige Boogerd-gebouw aan de Bernhard laan. Deelname mogelijk voor 17 - 27- jarigen. Elke woensdagavond van 7 tot 8 uur wordt in „De Zwalkersburcht" aan de Beatrixlaan spelletjesavond gehouden voor kinderen tot en met 13 jaar. Bejaardenzang, iedere woensdagmiddag om half vier in de Landbouwschool. Iedere derde donderdag van de maand spreekuur NW van 19.30 tot 21.30 uur in het zaaltje van de Doopsgezin de gemeente. NVSH-informatiecentrum, -middelen depot en -bibliotheek in het Groene Kruisgebouw aan de Witte Kruislaan te Den Burg zijn iedere maandag van 20.00 - 21.00 uur geopend en telefo nisch bereikbaar onder nr. 3241. Con tactpersoon: Méri Blanken, Tjakker- straat 35, Den Burg, telefoon 3012. Iedere maandagavond bridgen in hotel „De Lindeboom-Texel" om 20.00 uur. Elke zondagavond wordt in 't Asiel aan de Burgwal spelletjcsavond gehouden vanaf 20.00 uur; organisatie: stichting Open Jeugdwerk. Elke donderdagavond wordt vanaf 20.00 uur spelletjesavond gehouden in Cen trum 147 aan de Bernhardlaan onder auspiciën van het Vormingscentrum voor Jonge Volwassenen. Oud papier ten bate van gymnastiek vereniging Oosterend kan altijd wor den bezorgd onder het afdakje van de voormalige brandweerkazerne aan de Achtertune te Oosterend. 1,39 5.95 3,98 1,25 0,98 0,98 0,59 0,99 - 0,98 - 1,98 - 1,98 - 0,49 - 1,59 - 1,49 - 0,89 tot 13. Over Daan maakte ze zich zorg. Ze had hem zien staan praten met dat kind van Bremer van beneden, en er was iets tussen die twee, dat haar ogen icherpte. Maartje was niet van gisteren. Ze héd Daan en Jennie vaker ontdekt, ïn langzaam maar zeker had de verden king bij haar postgevat, dat die twee el kaar geregeld zagen. En dat was helemaal niet naar Maar- jes zin Het was niet, vertelde ze zich- elf, omdat ze op de Bremers neerkeek, ïoewel ze hém volstrekt niet méér vond lan een goede vent en héér een kweb bel, en hoewel ze Jennie maar een opge- iirkte en opgeverfde modepop vond, die files aan haar gat hing, en, natuurlijk an sparen niets wist, noch ook van verken, en die de nette jongen die het «ngeluk had haar te trouwen, binnen ien jaar in de grond zou hebben ge- verkt En zo'n. meid, ja, dat was het och, een mèid, met héér Daan, haar ►ogappel, haar knappe jongen, die zo :oed opschoot op kantoor en die aan edere vinger een meisje kon krijgen, ïenmaal méér waard dan die Jennie, Sjéén! zoals dat schepsel zich liet loemen. Moeder Maartje had zich een schoon dochter voorgesteld, een lief meisje, met achte stem, of een pittige, met twee landen aan haar lijf, van een tikje létere komaf dan Daan, zo mogelijk on beetje bemiddeld, van goede familie i ieder geval. Maar géén dochter van een tramcon ducteur die op een atelier werkte en ich Sjeen liet noemen, en daarenboven nog een erg bijdehande kat was en niet op d'r mondje gevallen. Ze kon het zich niet indenken, dat datzelfde kind ooit „moeder" tegen haar zou zeggen en dat ze dat prettig zou vinden! Van Daan zwierven haar gedachten naar Marietje. want Marja of Marjo lein, dat waren namen goed genoeg voor die Polanen-lui. Maartje maakte zich ook over Marietje zorgen. Het kind was zo zwijgzaam de laatste tijd, maar op 'n manier die Maartje verontrustte. Ze had het kennelijk zeer naar haar zin bij de familie Van Polanen, een bedekte sug gestie van Maartje over een andere be trekking ontmoette ongedacht heftig verzet. Marietje ging zich anders kleden, weliswaar gelukkig niet zoals die grie ten hier in de stad, maar toch heel an ders dan in Mollenbroek. De jongens keken naar haar. Ze was ook een bij zonder mooi meisje geworden, en ze had nog altijd iets onbevangens, iets onge repts behouden, dat hier in deze stad vol vroegrijpe jeugd te meer opviel. Ze had sterk de indruk, dat Marietje haar eigen leven leefde, en dat ze daar haar moeder buiten hield, omdat die het toch niet kon begrijpen of appreciëren. Ze had opeens belangstelling gekregen voor het typografische werk van haar vader, en ze had Marietje horen zeggen dat meneer Van Polanen een typograaf die zijn vak zag als een kunst, als een collega beschouwde. Nou ja, die arties ten. die moest je ook met een korrel tje zout nemen. Maar Chris was er ver guld mee geweest. Ze wist niet dat Chris zijn dochter op de man af had gevraagd, wat die in de nacht nog op het Leidseplein moest doen, en dat een in tranen badende Ma rietje het hele verhaal had verteld en gezworen, dat het de eerste en de laat ste keer was. „Zeg het maar niet aan je moeder, anders haalt ze je op stel en sprong bij je mevrouw vandaan", had Chris gezegden later, met een boodschap voor Marietje terecht geko men bij Mieke van Polanen, had hij haar wel duidelijk gemaakt, dat hij als vader toch liever niet zag enzovoort. Mevrouw Mieke had het begrepen, me vrouw Mieke was doodsbang dat Marja bij haar weg zou gaan, en was bereid haar desnoods in een kloostercel op te sluitenwat trouwens niet nodig was, want haar echtgenoot keerde van zijn omzwervingen terug en sindsdien kwam Marietje des avonds weer gewoon bij moeder thuis. En nu had Maartje ontdekt, dat Ma rietje lippenstift gebruikte en in een hoekje van haar kastje had ze geheim zinnige doosjes en potjes gevonden. „Een dochter van mij die zich verft. als een déém!" had ze met ontzetting gestameld, toen ze die morgen Marietjes kamertje opruimde en, als door een in geving gedreven eens had gesnuffeld in haar dochters privé-zaken. Daar had je het al! Waren we maar nooit uit Mollenbroek weggegaan Dat refrein keerde telkens weer in haar afgepijnigde hersens terug. En ze durfde het niet zeggen. Want Chris had het hier naar zijn zin, was opgewekter dan ooit tevoren, de buien van neerslachtigheid en opge kropte ergernis waren verdwenen. Daan liep fluitend door het huis en sprong 's morgens opgewekt op zijn fiets om naar kantoor te gaan.maar nu be greep ze het wel, het was om die meid! Marietje wilde nooit weer uit Amster dam weg, en je zag wat er van kwam. Henk leerde tamelijk op de technische school, zo tussen de zessen en de zevens, en die trok nogal op met die Wim-van- beneden, maar daar merkte je verder nooit wat van. Maartje peinsde en haar afwaswater werd koud. Een gevoel van onbehagen drukte haar. Ze was met een beetje hoofdpijn op gestaan en ze zag nu alles door een zwarte bril. Ze wist dat ze dan niet moest piekeren, want dat ze dan ner gens een gat in zag, maar desondanks piekerde ze des te meer. En het was met een nauwelijks ver staanbare groet, dat ze Daan antwoord de, die luidkeels de trap opkwam. „Nou nou", zei ze, „heb je opslag ge had, dat je zo vrolijk bent?" Daan merkte z'n moeders stemming niet. Dit, met Jenny, was zo iets gewel digs, daar verdween een pluim van me neer Van Hoey, zijn chef, zélfs opslag, bij in 't niet! De blijdschap borrelde onhoudbaar naar boven en hij had liefst zijn moeder om de hals willen vallen, en haar deelgenoot maken van zijn ge luk, maar iets weerhield hem. Een zesde zintuig zei hem, dat hij daar maar liever wat voorzichtig mee moest zijn. Hij had van moeder nog nooit een goed woord over de Bremers gehoord en het was hem opgevallen, vooral de laatste tijd dat ze stekeligheden lanceerde, die nu hij er over nadacht, toch wel èrgens betrekking hadden op Jenny. „Nee", zei hij dus, een beetje gereser veerd, maar nog altijd met een vrolijk gezicht, „opslag is er nog niet bij". Zal d'r ook wel niet van komen, als je zo doorgaat" bitste ze, hem niet aan ziend, al haar aandacht schijnbaar bij het eten. „Hoezo?" vroeg de jongen opeens op zijn hoede. „Als je je tijd gaat verbeuzelen met meiden" Ze voelde zelf dat ze veel te scherp dat ze onbillijk was, maar dat duiveltje van de heel de dag gekoesterde erger nissen porde haar aan. Daan had de driftige aard van zijn moeder, en de jaren hadden hem nog geen wijsheid geleerd. „Bedoelt u soms.Jennie Bremer?", vroeg hij scherp. „Oheet ze nu Jennie? Heet ze niet meer Jane?" „Ik weet niet wat u bedoelt". Ze zag hem nog steeds niet aan. „Ik dacht dat jij een bétere smaak had". „Wat mankeert er aan Jennie?" Maartje pakte een pan van 't fornuis, zette die met een onnodig harde smak op 't aanrecht, gaf geen antwoord. En gelukkig stak op dat moment Chris Hof man de sleutel in 't slot. (wordt vervolgd) Sansui Technics Aiwa Philips Grundig B O. IN EEN HUIS.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Texelsche Courant | 1976 | | pagina 5