Maartenhuis voorgoed dicht
WAT IK ZEGGEN WOU.
Laatste pupillen
vertrokken naar Bergen
t
»rs
UIT ETEN MET DE KERST BIJ
hotel-restaurant Af A. RINUS
n
n
mimzQiam&t
Enquete Gentrum 147
Kerstprogramma
De Lichtboei
„Oh, Bella Donna Lucia"
Jeroengroep haalt
oud papier op
,,'t Lant van Texsel"
op
de radio
Texelaars verenig nu
TESO contra bezitters
tweede woningen
„EK KOMT EEN DAG...."
Werkwinkel aktiviieiten
TESO-direktie trekt zich
niets van Texelaars aan!
Koersen vreemde valuta
Derde blad Texelse Courant, vrijdag 23 december 1976
«Mimiu
Laatste Maar ten huis-pa pillen verlaten aan de band van hun groepsleiders en -leidsters hun Texelse honk
58
IIIIUIIIIIIIIItlHI
DE KOOG - Met het vertrek van de
laatste acht geestelijk gehandicapte
pupillen naar het „Rafaëlhuis" in Ber
gen N.H. is vrijdagavond voorgoed
een eind gekomen aan het bestaan
van het Maartenhuis. Hiermee werd
een periode van 12 jaar afgesloten,
waarvan vooral het laatste jaar zich
kenmerkte door ernstige financiële
moeilijkheden. Alle 42 kinderen die er
bij het bekend worden van de ophef
fingsplannen (vorig jaar november)
woonden zijn inmiddels in andere te
huizen ondergebracht. Naar Sliedrecht
(„Merwebolder") vertrokken 14 pupil
len en twee vonden onderdak in het
instituut „Noorderhaven" te Juliana-
dorp. De overige 26 zijn op dit mo
ment gehuisvest in het „Rafaëlhuis" te
Bergen dat onlangs voor ruim een
miljoen gulden intern verbouwd werd.
Op de reünie die zaterdagmiddag in
het Maartenhuis werd gehouden waren
in totaal 95 oud-medewerkers bijeen ge
komen om herinneringen op te halen.
Men had hiertoe alles voor de laatste
keer feestelijk aangekleed en foto's en
tekeningen uit vroeger dagen opgehan
gen. In de loop van 12 jaren dat dit in
stituut heeft bestaan zijn er zo'n 230
mensen voor kortere of langere tijd
werkzaam geweest. Onder hen bevond
zich een tiental directieleden.
Goede gemeenschap
De huidige, en nu ook scheidende, di
recteur Hans Woestenburg verklaarde
in een toespraakje dat hij ondanks alles
de 15 maanden dat hij de leiding had,
ils zeer positief heeft ervaren. Hij ont
kende hierbij niet dat er nogal wat
trubbelingen zijn geweest die vooral in
le financiële sfeer lagen De inzet en de
>and tussen de medewerkers hadden
lem echter erg getroffen. Hij zei een
;oede interne gemeenschap ondervon-
ien te hebben bij een op de buiten-
taander nogal rommelig overkomend
jeheel. Speciaal dankte hij daarop ad-
ninisteur Guus Schönfeld die erg nauw
jetrokken was bij het goede verloop van
le execitie
Dokter Woestenburg doelde ook op
iet feit dat van de oorspronkelijke an-
roposofische doelstellingen tenslotte
liet zoveel meer waargemaakt kon wor-
len. Er moest, mede door de financiële
erikelcn, nogal eens wat komen te ver-
allcn. Hij was tot de overtuiging ge-
comen dat wat betreft de emotionele re-
aties, die de laatste tijd nogal eens tus-
en pupillen en medewerkers bestonden,
fl^e antroposofische leer zich niet erg
•ntvankeiijk toonde. Deze vooral spiri-
ueel ingestelde leer was in de bestaande
ituatie niet meer volledig te handhaven.
De uiteindelijke oorzaak van de nu
voltooide sluiting van het Maartenhuis
was de in 1974 aangegane bestuurlijke
fusie lussen de instituten van Bergen en
Schoorl met het Maartenhuis. Dit sa
mengaan was om subsidiabele redenen
door de overheid als voorwaarde ge
steld. Het werd voor 't Maartenhuis 'n
volslagen mislukking waardoor dit klein
ste van deze drie tehuizen als het ware
weggedrukt werd. Het tehuis in Schoorl
(Scorlewald) had op het moment van de
fusie al plannen om uit te breiden en
om daarvoor gelden vrij te maken vond
de overheid het voor de hand liggend
het Texelse tehuis op te heffen. Het
werd toen zonneklaar dat men de fusie
geaccepteerd had om hun eigen groei
mogelijkheden te kunnen uitvoeren. Het
oorspronkelijke plan om reeds in de zo
mer van dit jaar alle kinderen naar an
dere tehuizen over te brengen werd uit
gesteld tot nu omdat de nieuwbouw in
Schoorl en Bergen niet tijdig voltooid
was. De opening van het nieuwe tehuis
in Bergen zal in de loop van deze week
plaatsvinden.
Naast problemen van financiële aard
bleken in de loop van dit jaar ook steeds
meer problemen te ontstaan rond de
overplaatsing van de nog resterende
Maartenhuis-personeelsleden. In princi
pe mocht iedereen mee naar het nieuwe
instituut in Bergen maar uiteindelijk
konden slechts twee geplaatst worden.
Hoewel een aantal in andere tehuizen te
werk gesteld werd heeft inmiddels de
meerderheid van de ex-Maartenhuizers
er de voorkeur aan gegeven ander werk
te zoeken.
Hans Woestenburg deelde tenslotte
nog mee erg veel bewondering te heb
ben voor het getoonde plichtsgevoel en
het gemeenschapsgevoel van de mede
werkers die hij, vooral de laatste perio
de heeft meegemaakt. In het bijzonder
noemde hij hierbij Annie Duricux die
alle 12 jaar (sinds november 1964) in
het instituut heeft gewerkt.
Beheerder
Wat er gaat gebeuren met de gebou
wen waarin het Maartenhuis gevestigd
was is op dit rhoment nog onbekend.
Men zit bij de verkoop vast aan het be
stemmingsplan dat enkele moeilijkheden
met zich mee brengt. Volgens Hans
Woestenburg hebben er zich reeds enke
le belangstellenden voor de gebouwen
(waarbij 5 ha grond behoort) gemeld
Het ex-Maartenhuis zal in de periode
dat er nog geen bestemming voor gevon
den is evenwel niet leeg staan omdat als
beheerder de ex-kok van het tehuis Bert
van Onzen er blijft wonen.
Met een retourpercentage van 34°/o
kan de onderzoekenquête van Centrum
147 met recht een behoorlijk succes ge
noemd worden. Het opvangcentrum
voor jonge volwassenen (van 17 tot en
met 27 jaar) ontving in totaal 218 for
mulieren terug van de oorspronkelijk
verzonden 762 exemplaren.
Het resultaat van de enquête (waar
door men zich een beeld trachtte te vor
men van de vrijetijdsbesteding van jon
geren) kan in de loop van de komende
weken tegemoet worden gezien.
De uitslag van de eraan gekoppelde
prijsvraag is als volgt: waardebon van
ƒ50,is voor J. C. P. Hin, Bernhard-
laan 95; waardebon van ƒ40,is voor
A. Terpstra-v. d Velde, Boogerd 17;
waardebon van ƒ30,is voor Sjors
Maas, Wilhelminalaan 3a. De 10 kerst-
banketstaven gaan naar: Jan Dekker,
Parnassiastraat 5, De Koog; A. Zijm-
Buffing, Driehuizen 8; M. C. Witte,
Nieuwlanderweg 38; Liesbeth Witte,
Westerweg 24; P. Standaart, De Hout
manstraat la; Eddie van Meek, Muij-
weg 43, P M. Witte, Burgerhoutstraat
13, J. Klinkers-Murris, Kogerstraat 104;
Mandy Eelman, Lieuwstraat 57 en Jo-
han Timmer, Keesomlaan 4.
De zieken- en bejaardeilomroep „De
Lichtboei" zal ter gelegenheid van
Kerstmis op eerste kerstdag een extra
programma verzorgen. Deze speciaal
met kerstmuziek gelardeerde uitr ding
begint om 8 uur 's morgens.
De toneelgroep van de Vereniging van
Oudleerlingen van de Texelse Land
bouwschool zal over ongeveer een
maand het toneelstuk „Oh, bella donna
Lucia!" opvoeren. Deze klucht is een
bewerking van het bekende „De tante
van Charley" door Rosita Peters. Men
kan „Oh, bella donna Lucia!" op 29 ja
nuari gaan zien m het Waalder dorps
huis „De Wielewaal". Een tweede op
voering vindt plaats in het Eierlandsche
Huis te De Cocksdorp op 5 februari.
De route die de padvinders van de
Jeroengroep maandag a.s nemen tij
dens hun papierophaalaktie ten bate van
het nieuwe clubhuis is als volgt: Molen
straat, Pieter van Cuyckstraat, Ada van
Hollandstraat, Elemert en Keesomlaan
Er wordt om ongeveer 19.00 uur aan het
begin van de Molenstraat begonnen. Al
le bewoners die oud papier hebben staan
of liggen worden verzocht dit indien
mogelijk gebundeld aan te bieden. Dat
neemt echter niet weg dat ook ongebun
deld papier uiteraard van harte welkom
is!
BRIEVEN VAN LEZERS-BUITEN VERANTWOORDELIJKHEID VAN DE REDAKTIE
In het AVRO-radioprogramma ,,'t Is
istorisch" zal op zaterdag 25 december
erste kerstdag) aandacht worden be
teed aan de geschiedschrijving over ,,'t
•ant van Texsel" van J. A. van der Vlis.
>e uitzending wordt gepresenteerd door
an van Herpen en begmt om 16.00 uur
ia de zender Hilversum 4. Naast het
oek over Texel zal ook aandacht wor-
en besteed aan de kortgeleden versche
en boeken „Utrecht bij gaslicht" (door
r. A. van Hulzen) en „Jezus in Romein-
geschriften".
In het geheel niet verbaasd las ik in
de Texelse Courant van 17 december j.l.
een advertentie, waarin een tweede
woning-bezitter opriep tot de oprichting
van een vereniging van tweede-woning
bezitters om hun gemeenschappelijke
belangen te behartigen. Het wordt in
deze advertentie niet met name ge
noemd, maar men mag gevoeglijk aan
nemen, dat deze oproep zijn oorzaak
vindt in de jongste TESO-escapades. Ge
lijk hebben deze mensen, maar is het
voor ons, Texelaars, ook niet tijd om ons
te bezinnen? Zou het niet de moeite lo
nen ons, Texelaars, nu te verenigen om
onze eigen belangen te behartigen? Is
het niet ronduit een schandaal dat, wil
je voorrang hebben, dit dan minstens
15 x moet nemen omdat anders elk bin
nen een jaar niet-gebruikt knipje 100%
winst voor de TESO is? Het is een ieder
nu wel duidelijk, dat de heer Hooger-
heide c.s. alle pogingen in het werk stelt
om de voorrangsregeling te beknotten,
zo met geheel eruit te werken. Als 't
hem lukt, dan is de TESO nog wel van
ons, maar niet meer voor ons! Als men
dan op zondagavond naar het ziekenhuis
wil, ga dan maar 's morgens om tien
uur op de haven staan.
Maar nu! Moeten we een fonds vor
men, waaruit cursusgelden worden be
taald om sommige personeelsleden van
de TESO naar behoren te leren tellen
en te leren klokkijken? Of moeten we
een vereniging oprichten met een aktie-
program om de TESO er zo nodig
op te wijzen, dat we ook in de drukke
periode op tijd op ons werk, op tijd
thuis of of tijd waar dan ook willen zijn?
Wie doet er eens een goed voorstel?
C. G. J. van Empel,
Houtweg 2, Den Burg
De Cocksdorp, telefoon (02222) 221.
niiiiiiiiiiiiiiiiinu
De ingezonden brief van de heer
Landsberg (7 december) over TESO con
tra de bezitters van tweede woningen
kan ik op alle punten volledig onder
schrijven! Persoonlijk wil ik daar ech
ter nog enkele algemene en ook gespe
cificeerde dingen aan toevoegen
De heer Landsberg spreekt namelijk
van „toeristenbelasting" terwijl ik lie
ver van „Woonforenzenbelasting" zou
spreken. Dit laatste bedroeg in 1976
ƒ605,—.
Als buitenlander (maar in EEG ver
band) heb ik geen vrijbedrag van
ƒ60 000,bij de Vermogensbelasting
Ik moet daarom ƒ480,meer betalen
hetgeen per jaar neerkomt op ƒ1.085,
De dubbele prijs voor de V-kaart werd
door de heer Landsberg reeds vermeld.
Ook hier moet iets aan toegevoegd wor
den. Wij moeten in januari 30 vaarten
vooruit betalen Ik kan hiervan bijvoor
beeld maar ongeveer de helft benutten
De rest komt aan TESO ten goede.
Op commercieel terrein wordt een
vooruit betalende klant met bijzondere
voorkomendheid behandeld. Men kan
dit helaas bij TESO niet vaststellen Het
mag ook niet onopgemerkt blijven dat
van de oorspronkelijke 30 voorrangs
voertuigen er momenteel nog 20 overge
bleven zijn
Ik kom sinds 1959 regelmatig ieder
jaar op het eiland en heb in 1971 met
mijn echtgenote al onze spaarcenten
geïnvesteerd in een kleine bungalow aan
de Epelaan in De Koog. Door familie
banden en vriendschappelijke bindin
gen zijn wij beide (mijn echtgenote en
ik) erg op Nederland gestelt.
We willen dit ook graag zo laten.
Omdat ik nog enkele jaren tot mijn
pensionering moet werken, kunnen we
helaas slechts om de 3 4 weken van
ons „Refugium" gebruik maken. De tijd
is dan altijd beperkt van vrijdagavond
tot zondagochtend. Iedere keer moeten
we hiervoor 300 km heen en 300 km te
rug rijden.
Mijn voorstel is als volgt: „Neem de
beperkingen terug en laat aan vrienden
en tweede woningbezitters op het eiland
de mogelijkheid onbeperkt te komen".
Ik wil tenslotte nog de mededeling
kwijt dat mijn vrienden op Texel mij
Een bundel met grotendeels religieus
getinte verzen van wijlen Huib Fenijn
verscheen onlangs bij de in het Utrecht
se plaatsje Hoornaar gevestigde uitge
verij Gideon. Het is een 45 bladzijden
tellend boekwerkje geworden waarin
Fenijn uiting geeft aan zijn gevoelens in
gedichten als „De boer", „Tegenwind"
en „Het ware licht".
Huib Fenijn publiceerde eertijds in de
Texelse Courant een hoeveelheid van
ongeveer 1000 verzen en versjes waarin
hij zijn mening over diverse aspecten
(van de Texelse samenleving onder woor
den bracht. Vooral onder de wat oudere
eilanders zal zijn pseudoniem „Huib de
Rijmelaar" genoegzaam bekend zijn, en
in de herinnering voortleven.
De bundel „Er komt een dag.is
een zeer verzorgde uitgave geworden
waarin een voor veel van zijn vroegere
lezers en fans een andere kant van
„Huib de Rijmelaar" getoond wordt. Een
kant die inzicht geeft in een diepe reli
gieuze bewogenheid die soms de dingen
erg eenvoudig maar altijd erg raak in
poëzie gestalte geeft.
Dit laatste is in het bijzonder terug te
vinden in een vijf coupletten tellend
vers getiteld „Gebed van een autobe
stuurder".
In een aan het eind van het bundeltje
voorkomende cyclus waarin Huib Fenijn
de diverse christelijke feestdagen op
zijn geheel eigen wijze verwoordt komt
het gedicht „Naar Bethlehem voor,
wat we ter gelegenheid van de komende
feestdagen hier afdrukken.
NAAR BETHLEHEM
Hij die naaf Bethlehem u il gaan,
hoeft zich niet eerst te gaan verbieden,
maar richt met een daarheen zijn schreden
Hij mocht eens buiten blijven staan.
De herders hebben met gewacht.
De wijzen zijn met spoed gekomen.
Nog ivordt een 'teder aangenomen
die tot Hem komt in deze nacht.
Maar ieder kome zo hij is,
al is hij nog zo diep verloren,
want hiertoe werd het Kind geboren
in 's werelds diepste duisternis
Huib Fenijn
Belangstellenden voor deze bundel
kunnen zich wenden tot de zoon van
„Huib de Rijmelaar", de heer G. Fenijn,
Schoterweg llOzw., Haarlem, telefoon
(023) 267659.
Het aantal retouren op een V-kaart
voor de Texelaars is van 10 op 15 ge
bracht. Een duideijk voorbeeld hoe de
TESO-directie haar politiek (om tot ca
paciteitsvergroting van de veerdienst te
komen) ten koste laat gaan van het au
tovervoer van de Texelaars zelf! Men
probeert zoveel mogelijk ontevreden
heid te zaaien op Texel om vervolgens
op alle klachten te reageren met de
„dooddoener" dat het komt door capa
citeitsproblemen.
Wat zal er nu nl gaan gebeuren?
Veel Texelaars, vooral de ouderen,
worden voor de keus gesteld tussen of
geen recht op voorrang of het kopen
van een V-kaart met meer retouren dan
men in een jaar nodig heeft. Als men
dan toch voor het kopen van een V-
kaart kiest, geeft dit naast extra kosten
ook nog eens extra drukte. Men probeert
zijn V-kaart toch nog vol te krijgen door
vaker de auto mee te nemen! Ook zal
door Texelaars met een V-kaart weinig
gebruik meer worden gemaakt van au-
toretouren zonder voorrang. Het zal dan
ook steeds vaker gebeuren, dat de limiet
van 20 auto's met V-kaart per boot over
schreden wordt.
De suggestie, dat het niet meer verle
nen van voorrang aan niet-Texelse au
to's met V-kaart op zon en feestdagen,
een verbetering zou inhouden van de
voorrangsmogelijkheden van de Texe
laars, is onzin. In tegendeel zelfs, als
hierdoor een extra vervoersaanbod van
V-kaarthouders zou ontstaan voor de
vroege boten op maandagmorgen!
Vorige herst voerden wij aktie om
weer een Texelaarskaart ingevoerd te
krijgen; los van het aantal overtochten
dat men maakt en zonder limiet van 20
voorrangsauto's per boot. Ondanks het
feit, dat lang niet alle Texelaars de kans
hadden gekregen om te tekenen, verza
melden wij in korte tijd ongeveer 600
handtekeningen! Een gesprek met de
directeur van de TESO (dat wij hierover
voerden) haalde niets uit De voorrangs
mogelijkheden van de Texelaars worden
slechter i.p.v. beter. Het wordt hoogtijd
dat de aandeelhouders (van wie velen
vorig jaar getekend hebben) zich eens
uitspreken tegen de anti-Texelse hou
ding van de huidige TESO-directie.
Werkgroep
Verkeer en Vervoer Texel
aangeraden hebben een kopie van deze
brief aan de Ombudsman van de VARA
in Hilversum te zenden!
Friedr. W. Geratsch, Essen
In tegenstelling tot aanvankelijke
plannen zal de Werkwinkel tijdens de
kerstdagen geen oppasdiensten kunnen
verrichten deels omdat men met een te
kort aan mankracht kampt en deels om
dat er geen tijd beschikbaar is. Om uit
dit dilemma te komen wordt iedere jon
gere (vanaf 13 jaar) die daarvoor tijd
beschikbaar heeft uitgenodigd zich aan
te melden.
Tijdens eerste kerstdag zullen de le
den van de Werkwinkel bij de Neder
lands Hervormde kerk van Den Burg
gratis kaarsen uitdelen zolang de voor
raad strekt. De kaarsen zijn van eigen
makelij (vervaardigd met gratis beschik
baar gesteld materiaal) en hebben alle
maal verschillende kleuren gekregen.
Jario Velcz
Wat betreft de overige plannen van
de Werkwinkel dient nog gemeld te
worden dat zij de door hen geadopteerde
Colombiaanse jongen Jario Veleèz ter
gelegenheid van zijn verjaardag wat
geld willen sturen. Jario wordt op 2
maart twaalf jaar. De Werkwinkel wil
hem voldoende sturen om ook de ko
mende tijd wat ruimer in zijn financiële
middelen te komen.
Inlichtingen over deze aktie kunnen
verkregen worden bij Victor Tijssen,
Warmoesstraat 52, Den Burg, telefoon
(02220) 3584. Nieuwe leden kunnen zich
ook bij hem opgeven.
Franse francs 100 48,25
Werstduitse marken 100 ƒ102,75
Belgische francs 100 6,68
Zwitserse francs 100 99,50
Zweedse kronen 100 58,
Oostenrijkse schilling 100 14,60
Amerikaanse dollar 1 2,41
Engelse pond 1 4,04
Italiaanse lires 10.000 27,
far/o Velèz, de door de Werkwinkel geadop
teerde Colombiaanse jongen