Massaproduktie van varkens
?p hypermoderne wijze
tankprobleem werd afdoende opgelost
ok-mestbedrijf
Bio Grande" door
iivee man gerund
3ijna een miljoen is geïnvesteerd in
t hypermoderne varkensfok- en
estbedrijf bij Rio Grande aan de Post-
°g bij De Cocksdorp. Op grote schaal
orden hier varkens gefokt, die vervol-
>ns onder optimale condities opgroeien
tdat ze slachtrijp zijn en dan worden
rkocht. Het hele bedrijf speelt zich
menshuis af. Voor Texel, waar nooit op
ote schaal varkens zijn gefokt, is het
s bijzonders, maar ook nationaal gezien
het nieuwe bedrijf opmerkelijk door zijn
Irijke voorzieningen die de varkens niet
een zo snel mogelijk doen groeien,
sar die tevens een zo efficiente bedrijfs-
ering mogelijk maken, dat twee man
fmschoots voldoende is om de zaak
ar behoren te laten functioneren.
J DAG 20 JANUARI 1978
TEXELSE COURANT
PAGINA 7
Langgerekte gebouwen met hoge voersilo 's herbergen het fok- en mestbedrijf.
»"L.'
Ouwe Sunderklaas 1977 was voor Anton Wijtten een historische datum want die
avond werden in zijn bedrijf de eerste biggen geboren.
Het bedrijf beschikt over 104 produktieve zeugen die tweemaal per jaar gemiddeld
acht biggen werpen.
biggen. Daarna zou de worpgrootte
afnemen en wordt er de voorkeur aan
gegeven dat ze zelf naar de slager gaan
en vervangen door nieuwe inmiddels
uitgeselecteerde dieren. De carrière van
de mannelijke varkens duurt ongeveer
ook twee jaar. Daarna zouden ze voor de
zeugen te zwaar worden. De mannelijke
slachtbiggen worden gecastreerd om de
zg. berenlucht aan het vlees te voorko
men. In kringen van fokkers zijn de
meningen over het werkelijk aanwezig
zijn van deze berenlucht verdeeld. Wijt
ten zegt het verschil tussen vlees van
een gecastreerd en ongecastreerd var
ken niet te kunnen proeven en verwacht
dat het gebruik binnen afzienbare tijd tot
het verleden zal behoren. Van doorslag
gevend belang is echter wat de handel
er van vindt.
Het zou Wijtten niet verbazen als
meerdere Texelse boeren interesse zou
den krijgen voor de varkenshouderij. Hij
meent dat er bij een goede aanpak wel
muziek in zit. De excentrische ligging
Een hoogdrachtige zeug in de kraam-
afdeling in afwachting van de bevalling.
Het dier ligt aan een band. Er is voor
gezorgd dat de zeug niet op haar biggen
kan gaan liggen.
Ie man die hier de scepter zwaait is Anton Wijtten, bedrijfsleider
l,,Rio Grande" en ook financieel in belangrijke mate betrokken bij
(project. Hij had zin in de varkensfokkerij naast het gewone
Irenbedrijf dat ,,Rio Grande" (50 ha - 100 koeien) is. Die interesse
I hij meegenomen uit zijn plaats van herkomst, Terwolde, waar
Bereen" varkens houdt en waar hij reeds als jong knaapje de
ifpjes van dit voor buitenstaanders nogal afstotende vak heeft
ip kennen.
'ee jaar geleden viel het besluit: het
loed en groot worden opgezet. De
stal met bijbehorende installaties
worden geleverd door Cebeco
elsraad. Dat is overigens het enige
eratieve aspect van de onderne-
Het fok- en mestbedrijf is helemaal
i dat blijkt al spoedig want Wijtten
kt zijn voer (in korrelvorm) van het
lullere bedrijf UTD en moet ook zelf
de afzet van de slachtrijpe varkens
n en dus met de handel relaties
Fabriek
In gecombineerd fok- en mestbe-
kun je beschouwen als een varkens-
ek. In de fokafdeling (apart ge
ld worden 104 produktieve zeugen
Ouden en vier beren. Laatstgenoem-
worden zo vaak als mogelijk in de
gelegenheid gesteld de zeugen te dek
ken. Daarna worden de varkens nog drie
weken lang in de gaten gehouden om
vast te stellen of ze inderdaad zwanger
zijn geworden. Meer dan 90% van de
dekkingen heeft direkt het gewenste
resultaat.
Alles wordt nauwkeurig genoteerd
om achteraf te kunnen vaststellen welke
dieren uiteindelijk de hoogste produktie
geven. Er wordt voortdurend geselec
teerd met eigen materiaal wat een van
de pluspunten is van een dergelijke
aanpak. In de fokafdeling bevinden zich
batterijen voor 270 biggen die na een
bepaalde grootte te hebben bereikt naar
het andere gebouw gaan waar ze uitein
delijk met 440 stuks tegelijk worden
gemest tot ze 110 kg wegen.
Alle afdelingen van het bedrijf worden
intensief geventileerd. Dat gebeurt au
tomatisch evenals het verwarmen op
aardgas. Omdat de varkens zijn ver
wend", zijn ze gevoelig voor tocht. De
verse lucht komt eerst in een gang,
wordt daar verwarmd en komt dan pas
in de verblijven.
Het voederen van de dieren gebeurt
niet automatisch. De korrels worden
vanuit een grote silo die hoog boven het
gebouw uittorent „getapt" in een wa
gentje dat vervolgens door de gangen
langs de varkens wordt gereden. Het
voer wordt in de voergoten gedaan
maar kleppen voorkomen dat de dieren
direkt kunnen eten. Pas als alle voer in
de goten is worden de kleppen met één
handbeweging tegelijkertijd wegge
draaid. Een en ander is in het belang van
de rust. De varkens drinken naar be
hoefte uit drinknippels. Door met de
neus tegen deze nippels te drukken
sijpelt er water uit.
Stank
Varkens staan bij publiek en overheid
letterlijk in een kwade reuk. Voor het
bedrijf was dan ook een hinderwetver
gunning nodig zodat de garantie kon
worden verlangd dat in de omgeving
geen last van het bedrijf zou worden
ondervonden. Daarin is Wijtten onge
twijfeld geslaagd. Hoewel je moeilijk
kunt zeggen dat varkens aangenaam
ruiken valt het zelfs in de stallen best
mee. Dat is te danken aan de snelle
afvoer van de mest. Alle varkens lopen
op roosters waar ze hun eigen mest
doorheen trappen. Deze komt dan in de
drijfmestkelders, die een capaciteit heb
ben van maar liefst 1.000 m3
Aan banden
De mestvarkens lopen met tien stuks
in bijna donkere hokken. De produktie-
zeugen liggen allen aan banden. Ze
hebben dan een zekere bewegingsvrij
heid, maar kunnen toch niet rondlopen
om elkaar te bijten, onrust te veroorza
ken en op elkaar liggen. Bij alle bezwaar
die je zou kunnen hebben tegen een
dergelijke gecontroleerde massafokkerij
moet erkend worden dat de dieren een
De laatste schakel in de fok- en mest-
keten is de mestafdeling waar de var
kens hun slachtgewicht bereiken. Te
zien is hoe Wijtten voer in de voergoten
doet. Er kan echter pas gegeten worden
als alle goten vol zijn en de kleppen
worden geopend.
montere tevreden indruk maken.
Elke fokzeug werpt tweemaal per jaar
gemiddeld acht biggen. In maatregelen,
waardoor van deze biggen een zo groot
mogelijk aantal slachtrijp wordt, zit
uiteraard de financiële muziek.
De zeugen gaan ongeveer twee jaar
mee, dus totaal vier worpen otfewel 32
van Texel is niet zo'n bezwaar, want
varkensvlees is zo duur dat de extra
vervoerskosten erbij in het niet vallen.
Van belang is dat van Texel afkomstige
varkens snel naam maken om hun
kwaliteit en dat de fokkers-mesters een
zodanige reputatie verwerven dat zij het
vertrouwen van de handel winnen.
Eens per drie maanden wordt de mest
(bij een voor de omgeving gunstige
wind) met een mestwagen opgepompt
en over het eigen land uitgereden. Dat is
uitstekend voor de grond. De varkens-
mest, rijk aan koper en fosfaat, maakt
de bodem rijk aan humus.
Hygiène
Varkens die onder deze optimale
omstandigheden worden gehouden zijn
gevoelig voor allerlei ziekten. Alleen
tegen vlekziekte wordt ingeënt. Het
risico van andere ziekten wordt zo klein
mogelijk gehouden door besmetting te
weren. Vreemde bezoekers zijn dan ook
nauwelijks welkom. Wijtten en zijn
rechterhand Schlepers steken telkens bij
het.^betresjen van het gebouw hun
scnóënen of laarzen in een ontsmetten
de vloeistof. Noodzakelijke bezoekers
(zoals de veearts) zullen zelfs speciale
kleding moeten aantrekken alvorens ze
bij de varkens komen.
