fRoofmijt houdt fruitspint op
IVIolenbuurt onder de duim
Drie gewonden
bij frontale
botsing
Geheimzinnige korrels
BIOLOGISCHE
BESTRIJDING
SUCCESVOL
Veel bridgeaktiviteiJ
bij „Groot Slam"
Inbraak in school
„WAT IK ZEGGEN WOU."
Wie helpt het gat
dempen?
Filmganger:
tien doorstrepen
„Succulenta" had
succes met ruilbeurs
Valpartij
Bejaardensoos
De Cocksdorp
van start
Architectenbureau
Visser heeft
weer ruimte
Prinses Beatrixfonds
collecteert
De geïntegreerde ziekte- en piagenbestrljding op Moienbuirt maakt het noodzakelijk voort
durend een beetd te hebben van de Jnsecténbazatting" op de fruitbomen. Op de foto ziet men
hoe Kees Keyser wat takken uitschudt boven een linnen trechter, waaraan een plastic zak zit
bevestigd. De inhoud van de zak is een redelijk betrouwbare indicatie.
PAGINA 2
TEXELSE COURANT
DINSDAG 19 SEPTEMBER 1978
De bridgeclub „Groot Slam" heet
een druk maar gezellig weekend achte
de rug. Vrijdagavond was er een ont
moeting met een groep bridgers uiv
Zellem die een week in „Bos en Duin'
logeerde. Er werd een dubbele Howe u
gespeeld en deze werd door de Texel
laars gewonnen.
Zaterdag hebben 10 paren van Texe
deelgenomen aan de jaarlijkse „paling
drive" te Hippolytushoef en wonnerje
daar 9 pond gerookte paling.
Maandag 11 september was de laatste
gastendrive in „De Lindeboom-Texel'
en maandag 18 september starttejfi
wintercompetitie waarvoor nog plaats i;
voor nieuwe leden. Opgave hiervoor bi
mevrouw Zevenhoven,- Schilderwej
169, telefoon (02220)2964.
Wegens vakantiesluitingvan 'de Linde-
boom-Texel wordt ook de volgende com
petitie-avond nog gespeeld in Dicki
Restobar, Weverstraat. Het bestuur
stelt voor om de komende winter één
competitie te spelen van 24 avonden, a
naar gelang het aantal deelnemers
verdeeld over drie lijnen. De 24 avonden
zijn verdeeld in vijf periodes: na iedere
periode promoveren en degraderen
resp.'het bovenste en onderste paar uit
iedere lijn. Ze nemen hun behaalde
punten mee naar de lijn waarin ze,
gezien hun kracht ook thuishoren. De
finale van de zomer-gastendrives is
vastgesteld op zaterdagavond 4 novem
ber en wordt gespeeld in „Nieuw
Breda".
Maandagavond werd in de kleuter
school „De Woelige Hoek" ingebro
ken. Er werd slechts f5,— ontvreemd.
De politie denkt aan kinderwerk.
I BR*VEN VflN LEZERS OJTEN VERANTWOORDE LUIO«© «N 0€ REOAKTC
De verbouw van ons,gebouw aan de
Bernhardlaan is begonnen. Het gat voor
de fundering is al bijna dicht maar het
financiële gat nog lang nietl Om dat gat
te dichten zoeken we voor de stenen
van de gevel sponsors. Voor tien gulden
kunt u zo'n steen „kopen". Nummer en
naam worden in het archief opgetekend
en voor het nageslacht bewaard en de
goede gevers krijgen bericht van plaats
en nummer. Het is natuurlijk geoorloofd
meerdere stenen te kopenHelp ons
door f 10, of een meervoud daar van
te storten op rekening 36.25.37.321 bij
de Rabo-Bank of 46.99.52.369 bij de
Amrobank. De eerste kunt u niet meer
zijn want een paar goede gevers zijn u
reeds voorgegaan. En mochten er geen
stenen genoeg zijn om te verkopen, dan
zijn er ook nog twee lantaarnpalen te
financierenToe Piet, Klaas, Jan en
Daan doe er wat aanl De eerste
stenen zijn te bezichtigen in de etalage
van Zegel heren- en jongenskleding,
Weverstraat 32.
Leiding Scouting Texel
Er is een fout geslopen in het artikel
over het Filmgangerprogramma van de
komende winter. Daarin werd gesteld
dat uit het keuzelijstje een selectie van
tien films moest worden gemaakt. Er
moet echter een keus van twaalf films
worden gemaakt zodat er dus tien
moeten worden doorgestreept
Het nieuwe seizoen voor de Helderse
vereniging voor cactus-vrienden „Suc
culenta", waarbij ook Texelaars zijn
aangesloten, werd ditmaal begonnen
met een ruilbeurs. Dit evenement werd
een succes. Leden die niets te ruilen
konden aanbieden, konden voor enkele
kwartjes een paar fraaie exemplaren aan
hun verzameling toevoegen. Dit is veel
eenvoudiger dan de cactussen zelf
zaaien, een werkje dat veel geduld
vergt. Cactussen groeien zeer langzaam
en zijn erg gevoelig, zeker in een jong
stadium.
De vereniging is nog immer groeiend.
Zij telt nu ongeveer 50 leden, waaronder
15 Texelse. Maandelijks houdt men
bijeenkomsten in de kantine van de
Helderse plantsoenendienst. Het lid
maatschap kost f 30, voor welke prijs
men dan ook het verenigingsblad krijgt
toegestuurd. Inlichtingen hierover kun
nen worden verstrekt door mevrouw C.
Bakker-Besteman, Schilderend 143,
Den Burg, telefoon (02270) 2313.
Bromfietser Ronald K. uit Ongeren
dacht donderdag met zijn bromfiets in
de Kogerstraat te Den Burg nog juist de
fietsende mej. H. Hylkema van links te
kunnen passeren. Op dat moment be
vond het meisje zich echter op de linker
weghelft omdat ze het erf van haar
woning zou oprijden. De bromfietser
raakte zowel de fiets als een amirapaal-
tje. Fiets en bromfiets gingen tegen de
grond waarbij vooral de brommer flink
werd beschadigd. Niemand liep ernstig
letsel op.
Ingaand donderdagmiddag a.s. wordt
de bejaardensoos van De Cocksdorp
weer aktief. De bejaarden koman zoals
gebruikelijk aanvang 14.30 uur bijeen in
het Eierlandsche Huis.
Drie Texelaars werden donderdag
omstreeks het middaguur gewond bij
een frontale botsing van twee personen
auto's op de Oosterweg bij Oosterend.
De 44-jarige C. Koning kwam met zijn
BMW uit de richting Oost toen hij even
ten noorden van de Koningsweg een uit
de tegengestelde richting komende
Daf, bestuurd door G. de W.
uit Het Noorden tegenkwam. Deze
wagen was door tot dusver onbegrijpe
lijke oorzaak op de linkerhelft gekomen.
Bij de botsing ontstond enorme mate
riële schade. De Daf werd in elkaar
gedrukt en veranderde in een nauwelijks
herkenbaar wrak. De BMW was minder
gekreukt maar was ook total loss.
Koning, De W. en een jongeman uit
Oudeschild, die bij De W. in de wagen
zat, werden met twee ambulances naar
het ziekenhuis vervoerd. Zij hadden
diverse verwondingen opgelopen. De
toestand van Koning liet zich aanvanke
lijk nogal onschuldig aanzien. Na be
handeling in het ziekenhuis keerde hij
terug naar Texel, maar zakte in de salon
van de veerboot in elkaar en moest
opnieuw naar het ziekenhuis worden
overgebracht.
ondernemers-aktiviteiten
Het Architectenbureau Jan Visser
b.v. is verplaatst van Oosterend naar
Den Burg. In de boerderij aan de
Oosterenderweg kon door ruimtegebrek
niet meer behoorlijk worden gewerkt
zodat het al geruime tijd geleden nodig
werd om naar iets anders uit te zien.
Visser huurt nu van Texel Vastgoed b.v.
het voormalige „Eben Haezer" in de
Julianastraat dat voor zijn nieuwe be
stemming vrij ingrijpend is verbouwd.
Vrijdag werd het feestelijk in gebruik
genomen in aanwezigheid van vele
genodigden.
Jan Visser, precies tien jaar geleden
als architect begonnen, ziet het nieuwe
onderkomen niet als definitief. Hij wil op
den duur een eigen kantoorpand in Den
Burg betrekken. Er waren zelfs plannen
om een gebouw (dat ook aan andere
kantoorruimte zoekende bedrijven on
derdak zou bieden) te stichten in de
buurt van de R.K. begraafplaats maar
die stuitten op bezwaren.
In „Eben Haezer" heeft het bureau
voorlopig voldoende armslag. Beschik
baar is een oppervlakte van 150 m2.
Gunstig is de aanwezigheid van een
parkeerplaats waarop ongeveer zes
auto's kunnen staan. Dit pleintje werd
toegankelijk door het slopen van een
oude garage en een ingangspartij. In het
gebouw zelf ontstonden door het plaat
sen van scheidingswanden de verschil
lende kantoorruimten en er kwam ook
een toilet en CV-ruimte. Naast de
werkruimte voor de vijf tekenaars die
Visser in dienst heeft is een vergader
ruimte („Bouwen wordt steeds meer
een kwestie van vergaderen", zegt
Visser), lichtdrukkamer, keukentje en
privékantoor. Verder werd een plafond
gemaakt en de steens buitenmuur van
„Eben Haezer" werd in een spouwmuur
veranderd. Uitvoering en inrichting wer
den praktisch doch sfeervol, waarbij het
de genodigden opviel/ dat Visser zijn
favoriete kleur blauw van binnen en van
buiten weer uitbundig heeft toegepast.
Het in 1910 gebouwde „Eben
Haezer" was oorspronkelijk zondags
school maar heeft nadien tal van andere
bestemmingen gehad. De karakteristie
ke voorgevel van het gebouw bleef ook
bij de jongste verbouwing in takt, met
uitzondering van de hoofdingang die
naar de zijgevel werd verplaatst.
De bouw werd uitgevoerd door de Fa.
Gebroeders Bruin. Verder werkten mee
de Verenigde Schilders, Electrohuis,
Oele, CVI en Lunter.
Maandag werd op het strand nabij
paal 18 een doos met korrels gevon
den. De politie laat de inhoud onder
zoeken.
Ook op Texel wordt deze week de
collecte gehouden ten bate van het
Prinses Beatrixfonds. Het in 1965 opge
richte fonds draagt zorg voor poliopa
tiënten, spastici en vele andere groepen
van lichamelijk gehandicapten. Ondanks
de vele sociale voorzieningen is deze
extra hulp noodzakelijk om de patiënten
beter in de maatschappij te laten funge
ren, om ze af en toe een vakantie te
gunnen, om hun huis beter aan te
passen etc. Per jaar is daarvoor -vijf
miljoen gulden nodig. Wie geen coilec-
trice aan de deur krijgt kan een bijdrage
overmaken op postgiro 969, Prinses
Beatrixfonds, Den Haag.
De jonge fruitkweker Kees
Keyser en zijn vader hebben
een hekel aan vergif. Zij horen
tot de sterk in aantal
groeiende boeren en tuinders
die graag wat anders zouden
gebruiken om de plagen
en ziekten, die een
voortdurende bedreiging voor
het gewas vormen, onder de
knie te krijgen, zelfs als
dat wat kostbaarder zou zijn
dan gifspuiten. Om die reden
zijn zij als stap in de goede
richting gebruikers van zg.
selectieve bestrijdingsmidde
len en boeken zij in nauw
samenspel daarmee bijzonder
succes met het inzetten van
roofmijten.
„Geen meiden maar mijten", zegt
vader H. J. Keyser nadrukkelijk tot uw
verslaggever, want een vervelend mis
verstand is sneller geboren dan uitge
roeid. Keyser ergert er zich wel eens
aan dat het publiek de boeren en tuin
ders nog altijd beschouwt als mensen
die overal maar zoveel mogelijk gif op
gooien en daarmee het menselijk leef
milieu bedreigen. En dat terwijl het
merendeel met die bestrijdingsmiddelen
toch de uiterste terughoudendheid
betracht en graag gebruik maakt van
nieuwe, betere methoden. Waarmee hij
maar wil zeggen, dat hij zich geen bij
zonder geval voelt.
Een bekende plaag in de fruitteelt is
spint. Het wordt veroorzaakt door een
zeer klein, spinachtig diertje, dat ach
tegoed doet aan de plantenspannen,
waardoor bladeren afvallen, de
assimilatie onvoldoende wordt, de
knppontwikkeling terugloopt met als
eindresultaat een beduidend slechtere
appel- en perenoogst.
Maar spint komt op het fruitbedrijf
Molenbuurt haast niet meer voor. Niet
dank zij een of ander vergif maar door
het werk van de roofmijten.
Overal
Roofmijten komen overal in de vrije
natuur voor. Het staat vrijwel vast dat
zich op de bladeren van struiken en bo
men rond ieder huis roofmijten ophou
den maar het kost veel moeite om ze te
ontdekken. De diertjes zijn nl. niet veel
groter dan ongeveer een millimeter en
vallen als gevolg van hun bleekbruine
kleur en trage bewegingen bepaald niet
op. Het duurde tenminste een hele tijd
voordat uw verslaggever met behulp
van een sterk vergrotende loep een
paar van die achtpotige roofmijten op
het blad van een appelboom had ge
vonden. De heren Keyser hadden er
aanmerkelijk minder moeite mee.
Bloedzuigers
Roofmijten zijn vleeseters en ze zijn
in het bijzonder verzot op het bloed van
de vegetarisch levende spintmijten. Met
het gevolg dat de spintmijt al snel is
verdwenen nadat er wat roofmijten op
zijn losgelaten. Het mooiste is dat de
roofmijten zich zeer snel kunnen ver
menigvuldigen en de mate waarin dit
gebeurt heel precies laten afhangen
van de hoeveelheid op te ruimen spint-
mijten. Het is bestrijding „op maat"
waaraan de fruitkweker niéts meer
hoeft te doen. Als de roofmijten een
maal in de boomgaard huizen, blijven
ze daar tot in lengte van jaren en al die
tijd wordt elke spintmijt op zeep gehol
pen. Tenzij.... er met een gewoon
middel gespoten wordt. Want door de
gifspuit worden ook de roofmijten uit
geroeid, zodat de spintmijten na terug
keer geen natuurlijke vijand meer aan
treffen en zich snel uitbreiden,
waardoor de fruitkweker al weer gauw
gedwongen wordt om opnieuw de gif
spuit ter hand te nemen, waardoor we
in de bekende vicieuse gifcirkel zitten.
Selectief
Een dergelijke biologische
bestrijdingsmethode heeft dan ook al
leen zin als de bestrijding van andere
ziekten en plagen in het fruit gebeurt
met selectieve middelen. Het strekt de
chemische industrie tot eer dat zij erin
is geslaagd om tegen de meeste aan
tastingen een selectief bestrijdings
middel te ontwikkelen, dus een middel
dat alleen het organisme doodt
waartegen de bestrijding is gericht en
alle andere leven intact laat. Het sinds
enige jaren in Nederland verboden DDT
is een voorbeeld van een breedwer-
kend middel. Er is een heel scala
andere middelen voor in de plaats
gekomen, waaronder de selectieve. Zo
is er een selectief middel tegen de fruit-
mot (die de bekende wormstekigheid
veroorzaakt) en tegen rupsen. De
werking berust meestal op het onmo
gelijk maken van bepaalde levensfunc
ties van het te bestrijden dier. Het
rupsenmiddel laat het vervellen van de
rupsen stagneren, waardoor ze omko
men.
Toekomstmuziek
Nog mooier zou het zijn als de fruit-
motten bestreden zouden kunnen
worden door hun natuurlijke vijanden
zoals sluipwespen. Daar worden
momenteel veelbelovende proeven op
praktijkschaal mee gedaan. Hetzelfde
geldt voor de bestrijding van de bloed-
luis met een parasiet die luistert naar de
naam Aphelinus Mali.
Op Molenbuurt beperkt men zich
voorlopig tot de roof mijt. De eerste
goede ervaringen werden daarmee vier
jaar geleden opgedaan toen een stukje
boomgaard van een half bunder op deze
wijze onder handen werd genomen. De
resultaten waren zodanig dat het sys
teem nu in het hele bedrijf wordt toe
gepast.
Vader en zoon Keyser op zoek neer de roofmijten die zich meestai op de echterkent van de
bladeren bevinden en vaak togen de nerven aangedrukt zodat ze niet opvallen of voor kdzen
worden aangezien.
De heren Keyser laten zich daarbij
deskundig begeleiden door de heer P.
Alkema uit Kesteren, die verbonden is
aan de TNO-proefboomgaard De
Schuilenberg. Zijn adviezen hebben
voornamelijk betrekking op de bespui
tingen (tegen schimmels e.d.) die in
combinatie met de mijten nog kunnen
worden uitgevoerd. Opvallend is
daarbij dat niet „zomaar" wordt
gespoten bij wijze van preventie. Zelfs
als symptomen van een bepaalde ziekte
of plaag worden igeconstateert wordt
nog niet opgetreden want men wil
eerst bepalen of de ernst van de aan
tasting dat rechtvaardigt. De heren
Keyser spreken van het vaststellen van
de bestrijdingsdrempel. En als dan toch
tot spuiten moet worden besloten,
gebeurt dat met een chemisch middel
dat de naam vergif niet of nauwelijks
verdient. Naarmate de wetenschap
vordert zullen de chemische middelen
steeds meer door biologische middelen
worden vervangen. Zo bestaat er een
bacteriepreparaat waar rupsen besmet
telijk ziek van worden.
Loslaten.
Terug naar de roofmijt. Op
Molenbuurt waren we er getuige van
hoe deze diertjes op de fruitbomen
worden losgelaten. Takjes met bladeren
afkomstig van bomen met een flinke
mijtenbezetting worden eenvoudig
tussen de takken van de te behandelen
fruitbomen gestoken. De mijten lopen
vanzelf over. De mijten worden
geïmporteerd vanuit bosjes in de omge
ving. Toegegeven moet worden dat
ondanks de eenvoud van de methode
het er voor de fruitkweker niet eenvou
diger op wordt. Hij is niet vrij in het
kiezen van zijn bestrijdingsmiddelen,
moet voortdurend en kritisch opletten
en vrij veel kennis vergaren. Maar de
heren Keyser staan voldoende dicht bij
de natuur om dat graag voor lief te
nemen, terwijl ze er ook een beetje op
rekenen dat hun koperspubliek er gun
stig op zal reageren.
Takjes met roofmijten worden in de te behandelen fnmtbomen gestoken. Rechts de heer P. A. Alkema van de TNO proefboomgaard De
Schiélenbiag.
