Krassekeet-project
naar tweede fase
—ssm
U£ Q6bi9Jt
-6n6iluU-Jnu
AFVOERLEIOING GEFUNOEERD OP STAAL
INSTROMING EN GEMAAL
GEFUNDEERO OP BETONPALEN
7.50
VENTILATIEROOSTER
5J5 S 3
LICHTMAST
PROFIEL BESTAANDE DUK
STROOMHOOFD EN KRAAGSTUK
Ikraanbaan'
STALEN TERUGSLAGKLEP
LICHTMAST
STALEN SCHUIF
LICHTPUNT.
BETONNEN TOEGANGSLUIK
-STALEN DAMWAJ
ZOUTWATERINLAAT
KROOSHEK
-4 55
JOLKLEP
AFVOERKOKER
INSTROOM
UITLAAT
PAGINA 2 TEXELSE COURANT DINSDAG 26 SEPTEMBER
Deze tekening laat een lengtedoorsnee zie
van het toekomstige Krassekeetgemaal, d
afvoerkoker en met daarop gemaakte schu
venschacht en het urtstroomhoofd. Let op he
verschil tussen de oude en de nieuwe dijk di
aan de zeekant wordt aangelegd en eei r
kruinhoogte krijgt van 7,15 plus hl AP.
TE MAKEN DELTADIJK
4 49
WATERDICHTE
I^Hkabeldoorvoering
HYDRAULISCHE AANDRIJVING
ZOUTWATERINLAAT LEIDING
L-ZOUTWATERINLAATLEIDING
KWELSCHERM
AFVOERKOKER III
GRONDVERBETERING TOTN A P -4 00
AFVOERKOKER
GEMAAL
AFVOERKOKER II
SCHUIVEN SCHACHT
48Ö r"
WWa
nen. Dit cultuurtechnische werk heeft
totaal ruim twee miljoen gulden en 110
werkdagen gevergd. Er is 220.000 m3
grond verzet. De gloednieuwe rechte
sloten zijn voorzien van een betuning
van azobéhout om instorten van de
kanten te voorkomen en er zijn maar
liefst 110 wildtrappen aangebracht om
te voorkomen dat hazen in het water
terecht komen. Het oude gemaal Waal
enburg wordt momenteel gesloopt door
de Firma Kruk uit Beverwijk, onderaan
nemer van De Vries Van de Wiel.
Verval
Een plaatje dat enkele maanden geleden door Ing. De Vries werd gemaakt en een indruk geeft
van het bouwen van de automatisch werkende klepstuw die bij de Genteweg is gemaakt an
waarmee een peilveschil nauwkeurig in stand wordt gehouden.
„Het gaat goed. We liggen aardig op schema", zegt ing. Dirk de
Vries uit Schagerbrug als hij praat over het ingrijpende waterbouw
kundige werk dat momenteel in de polder Het Noorden wordt uitge
voerd. De Vries is in dienst van het Ingenieursbureau „Oranjewoud"
belast met de directie van dit miljoenen vergende karwei, dat thans
zijn tweede fase ingaat. Het cultuurtechnische werk aan de water
lopen in de polder is nl. vrijwel klaar en nu kan worden begonnen
met de bouw van het eigenlijke gemaal Krassekeet.
Voor onze lezers die het zich niet
meer herinneren leggen we nog
even uit wat er aan de hand is. Het
Waterschap Texel heeft besloten de
bemaling van de polders Waalenburg
en Het Noorden te combineren.
Zodat een eind komt aan de afzon
derlijke bemaling van beide polders
op een gemeenschappelijke binnen-
boezem en lozing bij laag water via
een sluis. Aan het oude systeem kle
ven nadelen, waaronder de beperkte
mogelijkheden tot lozen (bij lang
durig hoge waterstand kan niet
worden geloosd) terwijl de bestaan
de gemalen binnen afzienbare tijd
aan vernieuwing toe zouden zijn. Het
was daarom vooral op wat langere
termijn verstandig om een
nieuw gemaal te bouwen dat het
drooghouden van beide polders voor
zijn rekening neemt en het was zaak
het nu te doen. Rijkswaterstaat be
taalt het project voor een belangrijk
deel omdat het als onderdeel van de
dijkverzwaringswerken wordt be
schouwd. Als het Waterschap van
het plan had afgezien zou door Rijks
waterstaat een nieuwe sluis in de
dijk zijn gebouwd en dat kostte ook
een lieve cent. Een ander voordeel
van de nu gekozen nieuwe situatie is
de belangrijk grotere capaciteit: het
nieuwe gemaal zal 250 m3 water per
minuut naar buiten kunnen werken,
terwijl de gezamenlijke capaciteit
van de bestaande gemalen 200 m3
per minuut is.
De afgelopen maanden heeft de
firma De Vries Van de Wiel hard
gewerkt aan het cultuurtechnische deel
van het project. Met die fraaie aandui
ding wordt gedoeld op de aanpassing
van de waterlopen in de polder. Er
moet een deel worden gedempt en ver
vangen door een nieuw stuk, een ander
deel moest verder worden uitgegraven
om de vereiste capaciteit te krijgen en
er moesten diverse betonnen „kunst
werken" worden gemaakt zoals dui
kers' een klepstuw en zelfs een vee
tunnel. De graverij was nodig om het
uit te malen water vlot naar het
gemaal te laten stromen.
een paar maanden niet is geweest,
heeft moeite de omgeving te herken-
Het polderwater stroomt via de nieu
we sloten „vanzelf" naar het toekom
stige gemaal. Tussen het hoogste en
laagste punt is een hoogteverschil van
minder dan een meter. De polder Het
Noorden ligt lager dan Waalenburg.
Om het daarmee verband houdende
peilverschil in stand te houden is bij de
Genteweg een automatisch werkende
klepstuw aangebracht, waarmee in
feite het peil van Waalenburg wordt
geregeld. Van een ingrijpende verande
ring is vooral sprake bij de Zaandam-
merdijk tussen Het Noorden en Waal
enburg. Het oude gemaal verdwijnt om
plaats te maken voor een brede water
loop. In de binnendijk is een nieuwe
duiker gemaakt waarin zich een schuif
bevindt waarmee de waterdoorlaat kan
worden afgesloten, een maatregel die
alleen nodig is als de zeedijk van de
polder Het Noorden zou doorbreken
zodat de binnendijk waterkering wordt.
Het cultuurtechnisch werk wordt in
oktober opgeleverd. Bij het project
(gestart op 5 april van dit jaar) waren
vortdurend veertig tot vijftig man
betrokken, die voor een deel voor deze
gelegenheid waren aangeworven en
foto, genomen vanaf de Zaandammerdijk, geeft een indruk van het vernieuwde
wars door de polder Het Noorden naar het nog te bouwen Krassekeet-gemaal loopt
dus niet hoorden tot het vaste perso
neelsbestand van De Vries Et Van de
Wiel.
Krassekeet
Nu staat dus de volgende fase te
gebeuren, de bouw van het gemaal
Krassekeet. Het bouwkundige gedeelte
van het eigenlijke gemaal zal 1,8 mil
joen vergen en daar komt dan nog eens
een miljoen bij voor de 75 meter lange
afvoerkoker die onder de toekomstige
verhoogde dijk naar de Waddenzee
loopt.
Zoals eerder gemeld wordt het
gemaal (ontwerp en directie „Oranje
woud") gebouwd door J. G. Nelis Et
Zn uit IJmuiden. Wie de door Rijks
waterstaat ontworpen afvoerkoker zal
maken staat nog niet vast want dit
onderdeel van het karwei moet nog
worden aanbesteed. Zolang de bouw
duurt (een jaar) wordt de bemaling van
de polders waargenomen door een
noodgemaal met een capaciteit van 180
m3 per minuut. Het drijvende gemaal
heeft na een moeizaam transport over
land vanuit de haven van Oudeschild
een plaatsje gekregen San het eind van
het nieuwe aanvoerkanaal en heeft
vorige week tot tevredenheid proefge
draaid.
Tijdig klaar
Gemaal en perskoker moeten klaar
zijn als begonnen wordt met de ver-
Vlak voor het punt op de dijk waar het Kras-
sokeetgemaal zal worden gebouwd ligt nu
het drijvende noodgemaal van de firma Nelis.
Een jaar lang zal dit noodgemaal de bemaling
van Het Noorden en Waalenburg voor zijn re
kening nemen. Het water wordt met pijplei
dingen over de bestaande dijk gepompt Het
hekwerk is een rooster om te voorkomen dat
drijvend hout en andere ongerechtigheden
door het gemaal worden opgezogen. -^L-
Ander landschap
Voor de Texelse weggebruikers is het
niet onopgemerkt voorbij gegaan.
Maandenlang zijn bepaalde weggedeel
ten afgesloten geweest. Voor het land
schap van de polder Het Noorden was
het ook een hele verandering. Wie hier
zwaring van dit dijkgedeelte. Dit 2'/2
km lange stuk (van Krassekeet tot De
Eendracht) wordt nog dit jaar aanbe
steed en zal eind '79 waterkerend moe
ten zijn. Het gaat om een van de
slechtste stukken waar het water bij de
schrikwekkende vloed van januari 1976
bijna overheen liep.
Het nieuwe gemaal wordt uiterlijk
geen indrukwekkend gebouw want
het meeste zit onder de grond. Het
gemaal krijgt twee pompen die
worden aangesloten op zg. slakke-
huizen, betonnen kamers met een
bepaald profiel. Het maken van de
bekisting daarvoor is specialisten
werk en wordt dan ook uitbesteed
aan een modelbouwer. De afvoerko
ker waar het uit de polder afkomsti
ge water doorheen wordt gepompt,
bestaat uit twee vierkante kanalen
met een doorsnee van 1,20 meter.
In juni ward aan duiker mat noodschuif in de Zaandammerdijk gemaakt. Het we
daarvoor eerst een bouwput te maken. De foto geeft een indruk van het plaatsen
damwanden die met behulp van een aan een kraan bevestigde trilkop naar beneden
gedreven.
Het oude gemaal Waalenburg verdv»
men teel onder de slopershamer. Er z c
men opgegaan om het uit de dertig
stammende gebouw in stand te hoi
cultuurhistorisch monument maar di
geen haalbare kaart te zijn. De beid: vt
motoren zijn wel in veiligheid gebra
exemplaar gaat naar de collectie van s
Texelstroom; de andere krijgt een pl
het toekomstige juttersmuseum in D
Het gemaal Waalenburg was in de t
jaren onderwerp van felle politieke t e
strijdvraag was of het gemaal op olie
elektriciteit zou werken. Zoals bekent
uiteindelijke keus op olie.
tl
Een bijzonderheid is de zoutw
ding die ook in deze koker is
nomen waardoor het mogelijk
hoeveelheid zeewater binnf
laten. Deze voorziening is een
tie dat het binnenwater bij
van Het Noorden brak zal
waardoor het specifieke
van het natuurgebied aldaar
zal blijven.
