Ceres en Neptunus
naar de gemeente
Sociale en
gezondheidszorg
ACtENDA
KRUISWOORDPUZZEL
Texel in 1887-'88
Bowlingprogramma
mn\/
Flowerstyling Schuiling
Prachtige Erica
Tussenstanden
eilandcompetitie
IJ DAG 10 NOVEMBER 1978 TEXELSE COURANT PAGINA 9
De beelden van Ceres en Nep
tunus in de tuin van Brakestein
zullen in langdurige bruikleen aan
de gemeente Texel worden over
gedragen. Hetzelfde gebeurt met
een Romeinse kop van marmer
en een stenen sokkel van een his
torische zonnewijzer.
De beelden zijn eigendom van Ir. A.
C. Vreede uit Bilthoven en zijn zusters J.
G. A. Lely-Vreede uit Den Haag en mej.
M. C. Vreede uit Arnhem. Zij zijn
gezamenlijk eigenaar van hoeve Brake
stein en bijbehorende grond.
Men wil de voorwerpen afstaan ten
behoeve van het Scheepvaartmuseum
in Den Hoorn. Motief is dat men verder
verval van de reeds danig verweerde
zandstenen beelden wil voorkomen en
restauratie mogelijk wil maken. Het is
zeer onbevredigend dat de beelden (die
herinneren aan de tijd dat Brakestein
een zeer fraai aangelegd buiten was in
een periode van grote economische
bloei als gevolg van de scheepvaartakti-
viteit op de rede van Texel) niet in het
openbaar zijn te zien.
Door mensen van de Stichting Texels
Museum zullen de beelden worden
schoongemaakt, gerestaureerd en te
gen weersinvloeden beschermd. Ze zul
len een plaatsje krijgen in de tuin bij het
Scheepvaartmuseum.
De beelden dateren uit ongeveer 1775
en werden in Alkmaar gemaakt. Ze
waren een der vele versieringen van de
Franse tuin die Leendert den Berger
rond het door hem in 1776 gekochte
Brakestein liet aanleggen. Leendert den
Berger was in dienst van de toenmalige
waterstaat en getrouwd met 'n Texelse
(Anna Zuydewind). Den Berger had de
leiding bij het graven van de haven van
Oudeschild in 1887.
Geschenk
InVreede heeft de gemeente tevens
enkele persoonlijke geschenken aange
boden: een bewerkte houten pui die
afkomstig is van de voormalige dokters
woning in de Weverstraat en een bedrag
van F200,— voor aanschaf van een
zonnewijzer die voor de in bruikleen
gegeven sokkel is bestemd. De bewerk
te pui is oorspronkelijk afkomstig van
Brakestein. Dat is ook het geval met een
wit geschilderde eiken betimmering en
deuren die reeds in het bezit van de
gemeente en destijds zijn weggehaald
uit de woning Weverstraat 17.
,,De aanvaarding van de schenking
stelt de gemeente ons inziens wel voor
de uitdaging er mettertijd naar te stre
ven deze historische interieurs te restau
reren en in een openbaar toegankelijke
akkommodatie aan te brengen", aldus
het college, dat de raad voorstelt een en
ander in dank te aanvaarden.
Neptunus, god van de
Hoe de sociale omstandighe-
sn op Texel waren in het jaar
I87 blijkt het best uit de volgen-
bloemlezing van berichten uit
i Texelse Courant.
,,Het echtpaar F.B. uit Eierland
leiden 84 jaar) wandelde j.l.
ndag 2x naar het strand om
)ut te verzamelen als winter-
torraad. De afstand (1 uur
lans) moest worden afgelegd
et een kar, beladen met nat
rakhout".
Na het overlijden van de man-kost-
nner wordt voor onderstand aan het
hterblijvende gezin een lijstkollekte
houden met als resultaat dat men de
iduwe 74,— per week kan uitkeren,
erna vraagt de redacteur zich af: ,,ls
I niet gewenst voor zulke situaties een
reniging op te richten. Het is dan
igelijk voor enkele centen per week
n fonds te vormen".
Eind februari 1888 komen 25 mensen
een om te spreken over de leniging
n de nood van velen bij de al zo
igdurige en nog zo strenge winter,
n lijstkollekte brengt 7280,— op, welk
drag over 70 gezinnen moet worden
rdeeld.
Jonge meisjes
In november 1888 wordt een club
or jonge meisjes in de Doopsgezinde
meente opgericht door F. Bakels
der de naam Dorcas", met als doel
t maken van kleding voor mingegoe-
n en hulp in algemene zin.
0e vroedvrouw in De Cocksdorp
iagt een gemeentelijke toelage, ge
in haar geringe praktijk, doch het
rzoek wordt afgewezen.
Er zijn al wel ziekenfondsen in Den
irg en ook in Oudeschild. In het
itste dorp bestaat de vereniging al 22
ir onder de naam „Bezorgdheid wijkt
ior Eendracht" met 127 leden. Er komt
ik al een tandarts naar Texel; een
nsterdamse tandarts houdt er perio-
ik zittingen.
Begrafenisfondsen zijn er in Oude-
lild („Steunt elkander" met 53 leden,
jaar geleden opgericht) en in Den
xirn. Het fonds Unitas in Den Hoorn
ird opgericht in november 1884 en
1200 leden. Het behoefde in 3 jaar tijd
ohts 5 uitkeringen te doen.
Er is ook een Onderlinge Brandwaar
borgmij ,,'t Algemeen Belang".
De gemeente heeft een bank van
lening. De heer W. C. Reij wordt tot
commissaris benoemd.
\/i tn
Elders
Ondanks de armoe in eigen huis heeft
men toch ook oog voor noden elders. In
café Bijl in Oudeschild worden enige
voordrachten tegen zeer matige toe
gangsprijzen gehouden ter leniging van
de nood van weduwen en wezen van
verongelukte Egmonder vissers.
De vereniging „Neptunus" te Oude
schild houdt een avond t.b.v. het
reddingfonds Den Helder.
Reeds 11 jaar bestaat een vrouwen
vereniging die ten huize van ds. Gelder
man bijeenkomt om kleding te maken
t.b.v. de inrichting Neerbosch en voor
de armen alhier. Voorts bestaat er al 9
jaar een meisjesvereniging die in de
Christelijke bewaarschool kleding ver
vaardigt voor verwaarloosde kinderen in
Alphen aan de Rijn.
Er is ook een kollekte tot aanmoedi
ging en ondersteuning van de gewapen
de dienst. Aanmoediging lijkt nauwelijks
nodig als we lezen dat het 1e Regiment
Vestingartillerie een te groot aantal
vrijwilligers krijgt, die zich aanmelden als
kanonnier.
Verlotingen
Verlotingen zijn nog al geliefd en wel
in een bijzondere vorm. Er is een
onderlinge Vereniging D.C. en ook een
600 leden tellende Vereniging „Een
dracht maakt macht". Van D.C. is men
lid tegen een wekelijkse contributie van
70,10. Men heeft altijd prijs, doch de
laagste prijs heeft een waarde van
73, de hoogste van 760, De
prijzen bestaan uit bedden, dekens en
matrassen. Bij de Eendracht variëren de
prijzen van 71,— - 730, In 1887
halveert ook „D.C." zijn contributie en
de waarde van de prijzen. Ook de handel
bedient zich van dergelijke verlotingen.
Zo worden matten en karpetten verloot.
De prijs der loten beloopt 70,35. W. C.
Reij verbindt aan verkoop voor minstens
70,30 de kans op aantrekkelijke prijzen.
Met Sinterklaas adverteert men met een
tombola zonder nieten. Voor 70,25 heeft
men kans op prijzen van 70,10 - 71,50.
Een ander offreert zelfs prijzen tot
714,-.
G. A. Oskam
Voor Uw:
bruidsboeketten, corsages, tafelversieringen
en alle graf- en plantenarrangementen.
(heideplant) winkelwaarde 75,50 nu voor /2,50
Vrijdag 10 november
De Hervormde zusterkringen houden in
De Schakel (bij de N.H. kerk) een ver
koopdag; aanvang 10.00 uur.
De vereniging van vogelliefhebbers „Op
Eigen Wieken" houdt in De Witte
Burcht de lustrumtentoonstelling van
20.00 - 22.00 uur.
Zaterdag 11 november
Toneelvereniging UDI voert in hotel De
Lindeboom-Texel de thriller „Mis
daad aan het meer" van George Bat-
son op; 20.00 uur.
Toneelvereniging 't Amateurtje in De
Waal brengt in De Wielewaal het tra-
gi-komisch spel ,,'t Eindpunt"; 20.00
uur.
De lustrumtentoonstelling van „Op Ei
gen Wieken" is open van 20.00 -
22.00 uur.
Zondag 12 november
Tussen 13.00 en 14.00 uur kan bij cam
ping Dennenoord aan de Grensweg
worden gestart voor de sluitingswan
deltocht van Het Gouden Boltje.
De lustrumtentoonstelling van „Op Ei
gen Wieken" is open van 10.00 -
17.00 uur.
Maandag 13 november
Het tweede kamerlid J. D. Blauw van de
WD spreekt op uitnodiging van de
Texelse WD-afdeling in „Rebecca"
te De Waal over „Visserij en land
bouw in het algemene politieke vaar
water". Aanvang 20.15 uur. Toegang
vrij voor ieder.
Voor werklozen draait om 11.00 uur in
de Oude Ulo de Amerikaanse film
„On the Waterfront". Toegang gra
tis.
In het Vrouwenhuis spreekt Rie Aarts-
Franken over politieke stromingen.
Deze keer: anarchisme en anarcho-
femisme. Aanvang 20.30 uur.
Dinsdag 14 november
Zusterkring „De Kandelaar" houdt in
het gebouw naast de Hervormde kerk
van De Cocksdorp een verkoping van
handwerken, Sint Nicolaasgeschen-
ken etc. Vanaf 13.30 uur.
De gemeenteraad vergadert aanvang
19.30 uur in het raadhuis.
Woensdag 15 november, 20.00 uur:
Timmer-Enbece 2
Strandplevier-Cross Team
Pioniers-De Toekomst
22.00 uur.
Texel Vastgoed-Langs de weg
BV Knudde-Doortje
Koogel 77-Ran Motoren
Donderdag 16 november 20.00 uur:
Wielewaal-Flash
Boetiek 22-Holly Hobbie
Sommeltjes-Team Middenmoot
22.00 uur:
Koogel 75-Drogisterij Mets
24-18
Beumkes Et zn-Encebe 1
Ongeveer halverwege de jaarlijkse
MST-eilandcompetitie hebben bij de
dames Fam. Witte en bij de heren
Molenkoog de eerste posities in de
eerste klassen ingenomen.
Hoe de volledige ranglijst er (per 31
oktober) uitziet volgt hieronder.
MMNMWMVMMWMHMWVVtMMMWMtMMAMtMS
Heren Ie klasse:
Molenkoog
Fam. Witte
Grooten Slock 1
Dros' Bakkerij
Smash
Kobeko
Timmers Bakkerij
Texelstroom 1
JKM
Heren 2e klasse:
Teso Marsdiep
Bremakker
Jozefschool
De Rog
LBO
Gamma
Strendsend
Bakkers Ijzerhandel
Teso Texelstroom
Heren 3e klasse:
Grooten Slock 2
BGZ
Oude Ulo
Pado
Rijkswaterstaat
Texelstroom 2
Slagerij Kossen
Verpleeghuis
Dames 1e klasse:
Fam. Witte
Grooten Slock 1
Molenkoog
Nokanto
De Koogel
Garage Kikkert
Expert
Smash '68
Dames 2e klasse:
Gyvo Mets
De Rog
Goënga's Kroon
Beerebar
Dros' Bakkerij
Lois
Garage Dros
Jozefschool 1
Modehuis Beekman
Dames 3e klasse:
CVI
Rabobank
GyvoA B
Vopoda SRV
Grooten Slock 2
Jozefschool
Strendsend
Verpleeghuis
Bremakker
10
8
6
4
4
3
2
2
1
12
7
6
5
4
2
1
1
7
6
6
6
5
4
4
0
Horizontaal:
Verticaal:
1geest
1. Duits pers. vnw.
5. Nederlands dichter
2.schaap
10. liefkozing
3. muziekinstrument
12. bid (Latijns)
4. vogel
13. voorzetsel
5. deel van een vis
14. Utrechts Stedelijk Orkest (afk.
6. larie
15. gevat
7. Duits pers. vnw.
17. bezittelijk voornaamwoord
8. geest
19. voor
9. vod
21. ter plaatse (afk.)
10. meisjesnaam
22. kostbare stof
11. persbureau (afk.)
24. zijrivier van de Donau
16. bestuurder van Venetië
25. gelijke
17. voorzetsel
27. gewicht
18. plaats in Duitsland
28. Engelse jongensnaam
20. muziekdrama
30. altijd
23. koeienmaag
32. meisjesnaam
25. meisjesnaam
34. wondvocht
26. vogel
36. onverstandig
27. onder andere (afk.)
37. jongensnaam
29. wig
39. tot nader order (afk.)
31soort onderwijs (afk.
40 bevel
33. leer van het heldendicht
41water in Brabant
35. speelgoed
43. hevige koude
38. waterkering
44. de lezer heil (Lat. afk.)
39.seconde
46. voegwoord
42. waterplantje
48. luchtstrijdkrachten (afk.)
45. deel van een boom
50. locoburgemeester (afk.)
46. muze
52. stapel
47. bijwoord
55. graansoort
49. gesloten auto
57. in orde
51reptiel
59. zoogdier
53. waterhoogte (afk.)
61. leeftijd (Frans)
54. middagslaapje
62. waterkering
56. jongensnaam
64. kerkelijk lied
57. voorzetsel
66. vorm van regen
58. plaats in Gelderland
67. boom
60. uurwerk
68. verlaagde toon
63. trompetvogel
69. familielid
65. klos
71. voorzetsel
67. titel
73. muziekgezelschap
68. boom
76. tijdperk
70. wortel
78. meterton (afk.)
72. godin
79. steen
74. rivier (Spaans)
80. plaats in België
75. Europeaan
81uitgave
77. tandeloos zoogdier
82. onbedekt
79. Koninklijk Besluit (afk.)
nes, godin van het land
We zijn telefonisch te bereiken onder nummer 4571V
o o~^»
Wij bezorgen in Den Burg geheel gratis. Verder op geheel Texel voor f\,—
