Sport en folklore Drie jubilarissen bij PTT Texel Vergelijking tussen 1887/'88en 1912 ENWB in de noordkop Verrassing© bij bowling Bowlingprogramiïï Geslaagd! Opmerkelijk is dat er noch in 1887, noch in 1888 sprake is van de viering van „Ouwe Sunder- klaas". Kennelijk was de Sunder- klaasviering nog geheel op 5 de cember toegespitst. In De Koog adverteert S. Daalder met muziek en een verloting van speculaas en taai-taai op Sint Nicolaas. ,,Tien vrolijke blonde jongens" vragen al per advertentie „lieve vrolijke dames voor de viering van een prettige Sint Nico laas". 't Feest wordt 's middags door de jeugd begonnen en 's avonds door de ouderen voortgezet. „Er is veel werk aan besteed met veel vindingrijkheid", aldus de krant in 1887. Gepleit wordt voor groepen, die spelen ten voordeel van minder-bedeelden, zoals in vorige jaren wel geschiedde. In 1888 consta teert de krant een verloop. „Geen enkele voorstelling, geen typische kle ren. Zo zal Sinterklaas gauw uitgediend zijn. Met de jeugd ging het nog wel wat". Toch wordt in deze jaren ook al geadverteerd met Sint Nicolaasca- deaus. In 1912 wordt er melding van gemaakt dat Sint Nicolaas de bewaarschool te Den Burg en Oudeschild en de Jozef school bezoekt. In 1912 is het zwaartepunt van de Sunderklaasviering aan het verschuiven naar 12 december. Niettemin staat „Nieuwe SunderkJaas" nog volop in de belangstelling. In de namiddag zijn er in Den Burg „heel wat" gemaskerden; 's avonds maar weinig, maar de hotels en café's zijn tot laat in de nacht bezet. In Den Hoorn zijn „overdag" een aantal gemaskerden; in Oudeschild gaan enige kinderen om 9 uur gekostumeerd naar De Zeven Provinciën. De Cocksdorp telt tal van gemaskerden, die menige wo ning een bezoek brengen. Er is bal in „De Hoop". „Ruim 50 jaar geleden", zo meldt de krant van 1912 „verbood men Ouwe Sunderklaas". (Volgens Van der Vlis verbood burgemeester Reinbach het feest in 1816). „Het gevolg was dat vele jaren geen Ouwe Sunderklaas werd gevierd. Nu is het weer een gezellige drukke avond, veel meer dan 5 decem ber, al is er dan geen bal in Den Burg". Het valt op dat ook in Oosterend Ouwe Sunderklaas wordt gevierd en in Oude schild is het aantal gemaskerden „ver bazend groot". Opvallend is de advertentie van de Wed. Kalis in 1887 dat zij geen nieuw jaarswensen aan huis kan ontvangen. (Het aanbieden van nieuwjaarswensen was in die tijd veelal een verkapte vorm van bedelarij). Gedrukte toestand Bij de viering van verjaardagen van leden van het Koninklijk Huis valt de grote aktiviteit van Oudeschild op. Op de verjaardag van de koning (19 febru ari) houdt Oudeschild 's morgens een optocht voor de jeugd, waarmee men zelfs Den Burg bezoektl „Waarom komt Den Burg zo slecht los" vraagt de krant zich af. „De tegenwoordige gedrukte toestand speelt een rol". „Er is zelfs nog geen comité ter viering van de verjaar dag van Prinses Wilhelmina". De redac- "tèut bepleit de oprichting van een vereniging voor volksvermaak. Niette min trekt de jeugd in februari „met vlaggen en oranje getooid en vaderland se liederen zingend door Den Burg". Ook de bewaarschool viert feest. Op 31 augustus 1888 organiseert Den Burg op het laatste moment nog een trip voor de kinderen naar 't Doolhof, waar volksspelen worden gehouden. Boottocht Maar Oudeschild overtreft Den Burg met een programma, georganiseerd door „Volksonderwijs". De jeugd maak te een tocht met de „Ada van Holland" op zee. Daarna zijn er gekostumeerde kinderspelen, worden er luchtballonnen Begin volgend jaar zal voor de kop van Noordholland en Texel een afdeling van de Eerste Nederlandse Wielrijders Bond (ENWB) worden opgericht. In dit gebied wonen al veel leden. Zij kunnen door een eigen afdeling tot effectiever aktie komen. De ENWB spant zich in om de belangen van de fietsers in het verkeer te verdedigen. Knelpunten van fietsers in het verkeer worden onder de aandacht van publiek en overheid ge bracht en er worden zelfs plannen ont worpen om een eind te maken aan de „discriminatie" waarvan de fietser volgens de ENWB nog altijd slachtoffer is. Gehoopt wordt dat bestaande actie groepen zoals Stop de kindermoord, ROVER etc. door middel van een stand of andere vorm van actie een bijdrage willen leveren aan de oprichtingsmani festatie die op een nog nader te bepa len datum zal plaatsvinden. Wie op een of andere manier wil meedoen, kan contact opnemen met de heer J. C. Booij, Zeeloodsenlaan 83, 1785 BM Den Helder. opgelaten, 's Avonds wordt een ben- gaalse fakkel- en lampionoptocht ge houden. Ook in 1912 besluit Den Burg te elfder ure op Koninginnedag toch nog spelen te organiseren, aansluitend op een 3-daagse fancy fair t.b.v. de liefdadig heidsvereniging „Texels Belang" en het „Witte Kruis". Een gevarieerd program ma van volks- en kinderspelen wordt besloten met koekhappen. Ook De Cocksdorp heeft een kinderfeest; in Oudeschild beperkt het feest zich tot bal in „De Zeven Provinciën". Den Hoorn wilde ook op 31 augustus feest vieren, maar stelt dit uit tot 11 september. Het programma omvat een ringrijderij met paard en kar, tobbeste ken, sprietlopen en kinderspelen. De muziek bij de optocht wordt geleverd door de familie Smidt uit Den Burg. Er wordt ook een tombola gehouden. Kermis Een ander belangrijk evenement is de kermis. In 1888 vragen Oosterender jongens hiervoor al per advertentie dames. Wat omvatte die kermis zoal? We treffen er een draaimolen met schommelende schuitjes, een koek- en galanteriekraam; een kraam met opti sche instrumenten (brillen etc.), een muziekkraam met instrumenten (men kan er ook laten repareren of stemmen), een krachtmeter, een schommelschuit, weegtoestellen, een elektriseermachine en een wafel- en poffertjeskraam. Daar naast is er de Komedie Van Hart met een reeks voorstellingen. (Men vertoon de goed spel, net, decoratief, flinke kostuums). Buiten Den Burg zorgen draaiorgels en harmonicaspelers voor de kermisstemming. In „De Vergulde Kikkert" treedt de familie Petishold met 5 personen op in een „seance mysterieuse" met „presti- digationen, moderne salon-magie en physiek, acrobaten, parterre-gymnas- tiek, komieke voordrachten, groot bal let-pantomime" op donderdag, vrijdag, zaterdag (dan bal na) en zondag en dat alles voor 49 cent, 1 e rang en 25 cent, 2e rang. Ook de andere zalen laten zich niet onbetuigd. In „De Zwaan" is een concert door de stafmuziek van de Marine. In café „Parkzicht" is 's zon dags een „soiree musicale" (een ko miekzanger met pianobegeleiding met zang door de bariton Smidt). Niettemin is de conclusie in 1888: „Hoe weinig vertier was er op de kermis. Een groot deel van de tent van Hart was ongevuld, 't Zit er niet an". In 1912 geeft de kermisviering onge veer een gelijk beeld, al worden nage noeg geen informaties gegeven over de aanwezige kermis-attracties. In „De Vergulde Kikkert" trad het toneelgezel schap o.l.v. B. Delmonte op met de stukken „Voerman Henschel, „De tan te van Charley", „De krayzangeres" en „Het instinct". Op het Schilderend stond daarnaast nog de schouwburg van de firma Wijlacker. Ook daar wer den toneelvoorstellingen gegeven. „De eerste dagen was er weinig belangstelling. Alleen vrijdag en zater dag was het druk en was de schouw burgzaal ook stampvol". In hotel Texel verzorgde het Casino orkest uit Den Helder een groot bal- variée en 's zondagsmiddags was er een matinee-concert op het terras in de tuin van het hotel, verzorgd door een mu- ziek-kwartet met orgel- en piano-bege leiding. Luilak Luilak is ook in 1888 al bekend, al wordt melding gemaakt van een opmer kelijke variant. „Hier en daar maken de vuile voorwerpen plaats voor bloem- kransjes en groen". Ter gelegenheid van de 75ste herden king van de bevrijding in 1813 wordt op Texel geen feest gevierd. 's Winters wordt er melding van gemaakt dat de jeugd van Öosterend zien vermaakt rona een „rondselpaal". Aan een stevige paal wordt een horizon tale lange stok bevestigd, die rond kan draaien. Daaraan wordt met een lang touw een slee bevestigd. Draait men nu de stok, dan beschrijft uiteraard de slee een cirkel. Bij dit spel kwamen nog eens ongelukken voor, zodat het spel later verboden wordt. (Zie „Het Tessels", S. Keijser). Van de meierblis wordt noch in 1887/'88, noch in 1912 melding ge maakt, evenmin als van Sint Maarten. Maar deze volksgebruiken werden waar schijnlijk zo gewoon geacht dat ze geen weerslag in de krant vonden. Opmerkelijk is dat al sprake is van een Gymnastiekvereniging Texel. De huidige nu 55-jarige vereniging (onlangs opgeno men in de meersportenvereni- ging) had dus al een voorloper met die naam. ,,'t Is een jeugdige vereniging", aldus de krant. „Gymnastiek wordt op Texel nog niet algemeen beoefend". „GVT telde aan 't begin van het jaar niet meer dan tien leden, nu zijn 't meer dan 20". De vereniging geeft een opvoering met bal na in „De Vergulde Kikkert". De opkomst vindt plaats onder 't zingen van het turnlied Vooruit. Er wordt nog een heropvoering gehouden ten bate van de bewaarschool. Men brengt oefeningen op de rekstok, aan de ringen, brug en ladder. De vereniging heeft ook nog een voorbereidende klas en maakt in juni en wandeling in tenue van Den Burg-Oosterend-Oudeschild- Den Burg. De directeur De Vries wordt opgevolgd door C. Schaap. In het boek „50 jaar GVT" wordt gesteld dat er rond 1890 een vereniging geweest zou zijn, genaamd Sparta, geleid door meester Schaap uit Oude schild. Dezelfde Schaap gaf in 1923 nog technische adviezen bij de oprichting van de huidige GVT. Texel kent echter nog een tweede gymnastiekvereniging, nl. „Texla" in De Waal met 11 leden, welke vereniging 2x per week van 8 - 9 uur 's avonds oefent. Directeur van de „jonge" ver eniging is G. Kempers. De eerste uitvoe ring vindt plaats in de school. Men oefent er met en zonder toestellen. Na afloop is er bal in de „Rijzende Maan". Van der Vlis memoreert dat ds. Bakels in de tent Concordia in 't Bossie voor leden van de sociëteit zelfs begint met gymnastiekoefeningen en gewichthef fen. Geen veldsport Van veldsporten is op Texel nog geen sprake hoewel het voetbalspel in Neder land in 1979 al 100 jaar oud is. Wel komt een hardloper van elders enkele malen zijn kunnen demonstreren. Het evene ment wordt per „bekkenslag" aange kondigd. K. Langeveld, café Parkzicht, organi seert een harddraverij om „prijs en pre- miën". Dat is een zeldzaam gebeuren. Er zijn 8 deelnemers. Hoewel er kritiek is, dat het evenement op zondag wordt gehouden trekt het toch grote belang stelling. Na afloop is er bal. „De te vrolijke geest van het jongere geslacht verijdelde later op de avond het plezier". Ook toen was er dus al een generatie conflict. 'J Je," el In november wordt nogmaals een harddraverij aangekondigd, te houden op de vlakte van 't Hoogezandskil in Eierland. Verschillende café's organiseren ook wel damwedstrijden, bijv. ,,'t Wapen van Amsterdam"(W. Koppen), in De Koog, in „Bellevue", De Waal (W. Duinker) en in „De rustende landman" in Eierland. K. Langeveld, café Parkzicht, organi seert ook een wedstrijd op biljart met 4 ballen. J. Flens wordt winnaar. Vogelvangst Verder mag ook de vangst van trek- lijsters wel tot de „sporten" gerekend worden, ,,'t Is voornamelijk een taak van knapen. Jammer dat ook menige zwarte lijster wordt gevangen" G. A. Oskam Dinsdag 14 november In het gebouwtje naast de Hervormde kerk van De Cocksdorp houdt de zus- terkring „De Kandelaar" verkoping van handwerken. Sint Nicolaasca- deau'setc. De gemeenteraad vergadert aanvang 19.30 uur in het raadhuis. Woensdag 15 november Vanaf 14,30 uur is er jeugddammen en -schaken in Het Eierlandsche Huis te De Cocksdorp. Voor het Vrouwengilde wordt in De Witte Burcht een avond gegeven over Sinterklaas en Sinterklaasgebruiken; 20.00 uur. Donderdag 16 november Het overkoepelend Orgaan van Vrou wenorganisaties Texel houdt in De Lindeboom-Texel een open dag. 's Morgens (aanvang 10.00 uur) over alcoholproblematiek en 's midaags (13.30 uur) voordracht door R.H. de la Parra. Kaarten 7 15,- voor de hele dag zijn nog verkrijgbaar bij H. Prins- Vrouwe, Weverstraat 48. De heer H. J. Volriet van de Holl.Mij van Landbouw spreekt in de Lindeboom- Texel over de Wet Investerings Reke ning (WIR); 20.00 uur. Vrijdag 17 november In de bloembollenhal Wilhelminalaan 14 wordt om 19.00 uur de kleindieren- tentoonstelling van Kotex geopend. Publiek is welkom vanaf 20.00 uur. In "De Schakel" bij de Hervormde kerk spreekt Hein Wiedijk over de geschie denis van het Nederlands socialisme Toegang gratis voor ieder. In de Jacob Daalderschool te Oosterend wordt een avond over het Loodswe zen en de KNZHRM gehouden door schipper Bijl van de reddingboot en docent Kalkman van de zeevaart school. Toegang gratis voor ieder; 20.00 uur. De sportvisclub houdt aanvang 20.00 uur een feestavond in "De Zwaan" Toneelvereniging 't Amateurtje" her haalt het tragi-komische stuk "Het "Eindpunt" in dorpshuis de Wiele waal; 20.00 uur. VASTE DATA Iedere woensdag worden vanaf 10.00 uur in de Oude Ulo in het kader van het Werklozenproject aktiviteiten voor arbeidsongeschikten gehouden. De openbare bibliotheek in Den Burg is op maandag geopend van 10.00 - 12.00 uur, op dinsdag van 14.00 - 17.00 uur en van 19.00 - 21.00 uur, op woensdag van 14.00 - 17.00 uur en op vrijdag van 14.00 - 17.00 uur. De bibliotheek in Oosterend is op wonsdagen van 15.00 - 17.00 uur en van 19.00 - 21.00 uur geopend. In De Cocksdorp is de bibliotheek open op donderdag van 16.00 - 17.00 uur en van 19.00 - 19.45 uur. Elke dinsdag en vrijdag van 19.30 - 20.30 uur is de bibliotheek in De Koog geopend. Oud papier ten bate van de gymnas tiekvereniging Oosterend kan altijd worden bezorgd onder het afdakje van de voormalige brandweerkazerne aan de Achtertune te Oosterend. Elke donderdagavond wordt vanaf 20.00 uur op het adres Warmoes straat 42 bijbelonderricht gegeven door het evangelistenechtpaar Jan en Paula Brouwer. NVSH-informatiecentrum, -middelen depót en -bibliotheek in het Groene Kruisgebouw aan de Witte Kruislaan zijn iedere maandag van 20.00 - 21.00 uur geopend en telefonisch be reikbaar onder nummer 3241. Con tactpersoon mevrouw Blanken, Tjak- kerstraat 35. Den Burg. Maatschappelijk werker Frank van Lare houdt iedere werkdag spreekuur in het Groene Kruisgebouw. Maandags en vrijdags van 8.30 - 10.30 uur, woensdags van 14.30 - 15.30 uur en donderdags van 18.30 - 19.30 uur. Telefoon (02220) 4185. Spreekuur B. en W.: Burgemeester maandags van 10.00 - 11.00 uur, wethouder Westdorp donderdags van 14.30 - 15.30 uur, wethouder Nauta maandags van 10.30 - 11.30 uur en wethouder Van der Kooi vrij dags van 10.30 - 11.30 uur. Iedere maandagavond om 20.00 uur heeft het Texels Vrouwenhuis bijeen komst in de Oude Ulo aan het Schil derend. Bij het clubhuis van Scouting Texel (Bernhardlaan 147) kan dagelijks oud papier worden gedeponeerd in de daar opgestelde container. Iedere dinsdagavond, aanvang 20.00 uur repeteert het amateurorkest „Musica Texla" in het Fanfarege bouw aan de Witte Kruislaan. Iedere vrijdagavond wordt in de Oude Ulo door Aquariumvereniging „In Aqua Vita" tussen 19.00 en 20.30 uur een visbeurs gehouden. Slankelijnclub komt op maandagavond bijeen in „De Witte Burcht", aan vang half acht. Elke maandagavond vanaf 20.00 uur kan in hotel „De Lindeboom-Texel" worden deelgenomen aan bridge drives, georganiseerd door de vereni ging „Groot Slam". Kosten 77,50 per paar. Elke dinsdagmiddag om 14.00 uur trimmen in de Dennen. Verzamelen om 14.00 uur op de speelweide aan de Ploegelanderweg. Iedere woensdag om 14.30 uur be- jaardensoos in Den Hoorn in dorps huis De Waldhoorn. Iedere donderdag om 14.30 uur bejaar- densoos in De Cocksdorp in het Eier-- landsche Huis. Iedere zaterdagmiddag om 16.00 uur trainen in de Dennen. Start bij cam ping Dennenoord aan de Grensweg. Bejaardenzang iedere woensdagmiddag om 15.00 uur in de Hollebol aan de Burgwal. Tijdens een feestelijke en drukbe zochte receptie in hotel „De Linde boom-Texel" is vrijdagmiddag herdacht dat de 59-jarige heer Gerrit Wilner 40 jaar in dienst was bij PTT. Wilner begon destijds als hulpbestel ler in Den Hoorn en trad als zodanig in de voetsporen van zijn vader. De laatste jaren wordt hij niet vaak meer langs de weg gezien, want hij is nu besteller-voorman en heeft dus een leidende functie gekregen die hij grotendeels in het kantoor Den Burg vervult. Directeur J. Tichelman van het post kantoor Den Helder schetste tijdens de receptie het beeld van de ideale bestel ler en constateerde dat Wilner aardig aan dit signalement beantwoordde. Tichelman overhandigde de oorkonde als officiële tevredenheidsbetuiging voor de veertig jaar trouwe dienst alsmede de gouden speld en de voor het uniform bestemde sterren. Me vrouw Wilner (die de scepter zwaait in het hulppostkantoor van Den Hoorn) kreeg bloemen. Namens het personeel werd het woord gevoerd door Bert Buijsman, die een geschenkbon over handigde. Onder de vele belangstellen den bevond zich ook Mr. J. van der Goes, directeur van het postdistrict Haarlem. Zowel tijdens de receptie als bij hem thuis werd de familie Wilner met vele soms kostbare geschenken overladen, afkomstig van de talrijke relaties en vrienden. Ook de heer A. H. (Guus) Hillen (59) uit Den Burg heeft er veertig jaar bij de PTT opzitten. Hij trad op precies dezelfde datum in dienst als de heer Wilner en het werd ook op dezelfde dag gevierd. De heer Hillen had als plaats voor de receptie echter de voorkeur gegeven aan de Raadskelder. Ook hij begon als hulpbesteller en volgde zijn vader op. Nog altijd is Hillen als besteller langs de weg. De laatste jaren heeft hij zijn vaste wijk in De Waal en Oost. PTT-bestel- lers zijn bij de uitoefening van hun taak niet aan een vast aantal uren gebon den. Het bedienen van 500 adressen wordt als dagtaak beschouwd. Snelle bestellers kunnen tijd overhouden. De heer Hillen vindt zijn werk echter vooral bevredigend door de vele genoegelijke contacten met het publiek en neemt voor het bezorgen van de post dus ruimschoots de tijd. Hij verricht zijn taak nog altijd met de brommer. Ook voor Hillen was er een oorkonde, gouden soeld en sterren. De gratifica tie had hij al eerder gehad: toen hij veertig jaar in overheidsdienst was. Naast de heer Tichelman werd op de receptie ook gesproken door Mr. J. van der Goes en door Bert Buijsman. Laatstgenoemde overhandigde namens de collega's een cadeaubon. Chauffeur-besteller E. van der Brink (45) uit Den Burg was onlangs 25 jaar bij do overheid. Dat werd gevierd tijdens een receptie in de kantine van het vernieuwde postkan toor. Omdat de heer Tichelman in het buitenland vertoefde, werd hier gesproken door waarnemend directeur D. Borra. De heer Van der Brink zit nog geen 25 jaar bij de PTT. Voor zijn overheidsfunctie werden de jaren van militaire dienst meegeteld. De zilveren jubilaris kreeg de gebruikelijk gratificatie en mocht van vrienden en collega's vele gelukwensen en geschenken in ontvangst nemen, waaronder een geschenkbon van het personeel. Elke donderdagmiddag van 15.0( 16.00 uur wordt in 't Sk bejaardengymnastiek gegeven. De Autobusonderneming Texel zorgt op donderdagmiddagen (1< - 17.30 uur) rondritten over het ei) waarvoor belangstellenden zich bj WV kunnen laten inschrijven, hoofdzaak wordt de Texelroute volgd. Onderweg maakt men koffiestop bij café-eethuis Cathak J hoeve. De buskosten zijn 76,75 -ipersoon (kinderen 73,25). De gaan alleen door als er voldoende langstelling is (minimaal 30 pt: JJ nen). ik i« De heer Th. Witte uit Den 6 slaagde te Amersfoort voor het Uni ploma Waterschapsadministratie, heer Witte is werkzaam bij het Wa schap Texel. Bij de wedstrijden in het kader Houseleague van de Bowlingbondl ',c konden in de wedstrijden van afgelo el week enige zeer verrassende result 13 worden genoteerd. De hoogste kwamen op naam van Huib Dros niers) met 733 en Ronald van Zeistp' 803. Bij de dames was Gré Koorn 744 de topbowlster. MededoC uitstekende scores van Dros slaat de Pioniers er in opponent Ws Texel met 5-0 te kloppenEr was dit eveneens een 5-0 overwinning we tonrl unnr Knoael'75 en BV Knuddt respectievelijk Enbece 2 en Midden; geen schijn van kans gaven. Onu een prima serie (700) van Am Keijzer moest Ran Motoren een nederlaag erkennen aan Strandpb De spanning tussen Koogel 77 en was vooral in de laatste game te sni In deze laatste game gooide Koogel 200 games, resp. 222, 232 en 200 waarmee het trio onbereikbaar voor Flash. Een en ander was een teleurstelling omdat Roland van met 213, 191, 213 en 181 een terende serie van 803 gooide. Het evenwel niet baten en Flash moes een 3-2 overwinning in het voordel Koogel 77 genoegen nemen. Deze keer werden de hoogste gegooid door Gré Koorn (232) eï Brusselaars (222), direct gevolgd een prima 220-game van Harq Splunter. De hoogste series kwam naam van Gré Koorn met 744 203, 139, 232) en Roland van Zeis 803. De overige uitslagen: Wielewaal - De Toekomst Cross Team - Langs de weg Sommeltjes - Holly Hobbie RMG - EnBeCe 1 BV Knudde - Middenmoot Pioniers - Wasserij Texel Boetiek 22 - Drog. Mets Strandplevier - Ran Motoren Timmer - Beumkes Zn Koogel 75 - Enbece 2 Texel Vastgoed - Doortje Koogel 77 - Flash Woensdag 22 november: 20.00 uur: Texel Vastgoed-Strandplevier Pioniers - Flash BV Knudde - Langs de weg 22.00 uur: Koogel 77 - Cross Team Sommeltjes - Doortje Boetiek 22 - Middenmoot Donderdag 23 november 20.00 u RMG - De Toekomst Bouwbedr. Timmer - Enbece 1 Wielewaal - Ran Motoren 22,00 uur: Beumkes Zn. - Wasserij Texel Enbece 2 - Drogisterij Mets Koogel 75 - Holly Hobbie E van der Brink A. H. Hillen

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Texelsche Courant | 1978 | | pagina 2