Jacht en konijnen
|Bloedafname-avond
op vrijdag 9 maart
Voor het weekend
IN BURG. DE KONINGHAL
Avond met Wim Kok
niet openoaar
Uit liet handelsregister
„WAT IK ZEGGEN WOU.."
Activiteiten ten bate
van uniformen
Auto tegen boom
INVALIDEN
Zuigelingenbureau
Aktie dorpshuis
Den Burg
Artsen
Groene Kruis
Tandartsen:
Apotheek
Rijkspolitie
Dierenartsen
Noodslachtingen
Kerkdiensten:
197
IDAG 16 FEBRUARI 1979
TEXELSE COURANT
PAGINA S
BACVCN MM LEZERS BUTEN VERAMTWOORDCUJKKO MM 0* HCCMKTC
>als de laatste jaren gebruikelijk
iniseert de afdeling Texel van het
erlandse Rode Kruis ook nu weer
bloedafname-avond. Deze vindt
ts op vrijdag 9 maart in de Burge
ster De Koninghal. Omdat de be
stelling in 1978 groot was (345
ars) verwacht de organisatie ook nu
reen grote opkomst.
verband met deze avond worden
ir het Rode Kruis per post binnenkort
meldingsformulieren verspreid waar-
en beroep wordt gedaan op iedere
onde volwassene tussen 18 en 65
Het gaat om maximaal 'ongeveer
halve liter bloed per persoon,
ien de normale hoeveelheid bij een
vassene (ongeveer vijf liter) kan een
re liter bloed zonder bezwaar worden
sstaan.
Operaties
lit door het Nederlandse Rode Kruis
ramelde bloed komt ter beschikking
de bloedtransfusiedienst van deze
anisatie. Deze verdeelt het weer
Ier de Nederlandse ziekenhuizen die
„volle" bloed gebruiken bij vele
ite operaties. Daaronder vallen onder
er maag-, long-, hart- en vaatopera-
Zonder bloedtransfusies zouden
:e nooit kunnen worden verricht. Het
zamelde bloed wordt ook gebruikt bij
vervaardigen van plasma-eiwitoplos-
gen. Dit wordt veel toegediend aan
iënten, als direkte hulp nodig is. Dat
voorkomen bij een shock of bij
lot bloedverlies wanneer geen „vol"
led aanwezig is (rampen, ongevallen
Plasma
\ndere zaken die men uit vers bloed-
sma kan halen zijn cryoprecipitaat en
nunuglobulinen. Cryoprecipitaat be-
een concentratie van een bepaalde
illingsfactor, waaraan patiënten met
lederziekte een tekort hebben. Door
toedienen van grote hoeveelheden
i deze stof kunnen bloedingen tot
lan worden gebracht en kunnen deze
liënten zelfs grote operaties onder-
an. Iets wat vroeger onmogelijk was.
Immunoglobulinen is eveneens een
vit dat uit het plasma wordt geïso-
ird. Het bevat antistoffen tegen de
leste in ons land voorkomende infec-
ziekten zoals mazelen, geelzucht,
de hond, waterpokken etc. Het wordt
bruikt om deze infectieziekte te voor
innen en is ook bij epidemiën van groot
ilang. De rode bloedlichaampjes uit
het bloed van een donor kunnen worden
toegediend aan patiënten met bloed
armoede. De in gezond bloed voorko
mende bloedplaatjes (thrombocyten)
kunnen worden toegediend aan mensen
die hier gebrek aan hebben.
Voor de Texelse bloedafname-avond
op 9 maart kan men zich aanmelden
door de huis-aan-huis bezorgde aanmel
dingsformulieren. Belangstellenden
kunnen ook contact opnemen met J. N.
J. van Heerwaarden, Lieuwstraat 29,
Den Burg, telefoon (02220) 3906.
In tegenstelling tot wat het FNV Texel
aanvankelijk zelf heeft bekend gemaakt,
zal de bijeenkomst in hotel De Linde-
boom-Texel (op vrijdag 16 maart) waar
vakbondsleider Wim Kok het woord zal
voeren, een besloten karakter dragen.
Het plaatselijke FNV-bestuur liet ons
weten dat de avond uitsluitend toegan
kelijk zal zijn voor leden en kaderleden
van het FNV.
Het uniformencomité van de muziek
vereniging Excelsior te Oosterend heeft
geld nodig. Daarom wordt zaterdagmid
dag a.s. in dorpshuis De Bijenkorf film
gedraaid voor jong en oud, aanvang
14.30 uur. Vertoond worden twee span
nende jeugdfilms. Toegang f1,50.
's Avonds om 20.00 uur wordt in
dezelfde zaal de film vertoond die 25 jaar
geleden in Oosterend werd gemaakt,
gevolgd door bingospel. Toegangsprijs
f2,50.
Maandagmiddag raakte als gevolg
van het spiegelgladde wegdek van de
Emmalaan ter hoogte van de Slinger
weg mej. M. G. Ott de macht over haar
stuur kwijt en botste tegen een boom.
De auto, een Renault 6, liep hierbij
zware materiële schade op en zal waar
schijnlijk total loss worden verklaard.
De bestuurster van de auto liep een
lichte verwonding op. Ze kon na dok
tersbehandeling naar huis.
In de allereerste plaats een woord van
dank (dat mag ook wel eens) aan Uw
redactie, de Gemeente Texel en de
Teso, die het mogelijk maakten dat de
zienswijze van de invalide heer H. van
Koperen de voorpagina haalde (T.C. 9
februari).
Als een wrange ondertoon dit schrij
ven siert, is het omdat juist hij, een
niet-Texelaar, kans heeft gezien de
problemen van de gehandicapten, die
ook Texel onder zijn bewoners telt, naar
buiten te brengen. Ook zij tobben
namelijk met ontoegankelijke openbare
gebouwen: banken, restaurants, verga
derruimten etc. en soms al vele jaren.
Behalve dan de lift in het gemeente
huis of de toegang van de postkantoren
van De Koog en Den Burg, is er nog
weinig aan dit probleem gedaan.
Zomaar eens een voorbeeld (zonder te
willen kwetsen): Heeft U al eens ge
tracht met een invalide het voor Texe
laars en toeristen toch zo attractieve
Havenrestaurant te beklauteren? Of bij
voorbeeld Opduin, of Juliana (niets dan
goeds over de verdere service). Neem
bijvoorbeeld de toiletten: weer een extra
trap; nu naar beneden! Practisch onuit
voerbaar!
Gelukkig zijn er ook lichtpuntjes:
sinds kort is er de landelijke parkeer-
kaart, die het de gehandicapten
mogelijk maakt in de tot voetgangers
gebied verklaarde centra van Den Burg
of De Koog te kunnen rijden en parkeren;
dit alles op doktersattest. Als deze kaart
ook voor de boot betekenis zou kunnen
krijgen, is dat alleen maar toe te juichen;
Anders bestaat zelfs mèt voorrangs-
kaart in het hoogseizoen de kans enkele
boten te moeten wachten in een voor
iemand die moeilijk uit de" voeten kan
lastige situatie (toilet etc.). Dank aan de
Teso-bemanning, die aan boord altijd
wel een plaatsje in de zijgang toestaat
met 't oog op eventuele problemen;
trouwens: dank aan alle Texelaars, die
graag een handje helpen.
Daarom hoop ik nu maar, dat de voor
het toerisme te openen „weg zonder
drempels" over Texel óók voor Texels
eigen invaliden perspectieven zal ope
nen.
Mevr. J. M. Peeters-Verlinde,
Den Hoorn
De zuigelingen, die aan de beurt zijn
worden op het bureau verwacht op de
tijden, waarop hun eigen huisarts
zitting heeft. De tijden zijn als volgt:
Dokter Siebinga, dinsdag 20 februari
om 14.00 uur.
Dokter Waverijn heeft vakantie.
30 maart a.s. veiling in hotel De
Lindeboom-Texel.
5 t/m 10 maart inzamelen goederen
en diensten.
Veiligideeën: grammofoonplaten,
boeken, oude prenten, handkoffiemo
len, weegschaal, plantenhanger, boe
kenplank, reiswekker, diverse levens
middelen, dranken, een avondje oppas
sen, autopoetsen, tuin omspitten, een
avondje timmeren, een kar mest, een
zak aardappelen etc.
De goederen die beschikbaar worden
gesteld moeten nog goed bruikbaar zijn.
Voor toezeggingen van goederen en
diensten kan men terecht bij de volgen
de adressen:
Mevr. J. van Beek-Koster, Waalder-
straat 44, Den Burg, tel. 2583;
Wolwinkel Lemstra, Weverstraat 45,
Den Burg, tel. 2056.
Financiële bijdragen kunnen worden
gestort op bankrekening no 3625.226.34
Rabo-bank.
Enige resultaten:
Veiling: 2 pagina's t.b.v. publicatie
catalogus in de Texelse Courant, Lange-
veld en De Rooy B.V., een boeken-
reeks, pendule.
Bank: een gift van f100,
Wijzigingen.
Firma Roest/Bergman, Buurtje 10,
Oudeschild. Ambulanthandel huishou
delijke artikelen. Vennootschap onder
firma ontbonden; Bedrijf in beheer van
H. Spigt.
Ton Roest, Wilsterstraat 38, Den
Burg. Groothandel in sportartikelen enz.
Uitgetreden eigenaar A. B. M. Roest.
Bedrijf in handen van H. Spigt.
„De Zeven Provinciën", De Ruyter-
straat 60, Oudeschild. Cafetaria, bar,
enz. Volmacht verleend aan J. T. Bas,
echtgenote van A. de Wijn (beheerder).
Uitsluitend voor spoedgevallen
Van vrijdagavond 18.00 uur tot
maandagmorgen 8.00 uur
Dokter K. Eissen, Julianastraat 9,
Den Burg, tel. (02220) 2039.
Ambulance (in geval van onge
lukken met betekenend lichame
lijk letsel) (02220) 2011.
Van vrijdagavond 18.00 uur tot
maandagmiddag 13.00uur
Zr. Th. Groothuis, Marelstraat 8,
Den Burg, tel. (02220)2996.
Voor zeer spoedeisende tandheel
kundige hulp kan men zaterdag en
zondag om 18.00 uur precies te
recht in het tandheelkundig cen
trum in het Groene Kruisgebouw,
Witte Kruislaan 19.
Weverstraat 95, telefoon (02220)
2112. Weekenddienst: zaterdag en
zondag 11.30 - 13 00 uur en van
'17.00 - 18.00 uur. Buiten die tijden
alleen voor spoedeisende gevallen.
Dagelijks is het politiebureau van
de groep Texel van de Rijkspolitie
telefonisch te bereiken via tel.
(02220) 2644. Buiten kantooruren
(tussen 18.00 en 08.00 uur) kan
men rechtstreeks contact opnemen
met de meldkamer van het district
Alkmaar, tel. (072) 116444.
Alleen voor spoedgevallen tele
foon (02220) 2527.
Voor noodslachtingen bellen de
heer A. van Heerwaarden, telefoon
(02220) 2182 (slachtplaats) of 2663
(Wilhelminalaan 94), b.g.g. 3541.
Zondag 18 februari 1979
HERVORMDE GEMEENTEN
Den Burg 10 uur ds. Van Zijll
Langhout, kerkvoogdijkollekte.
De Cocksdorp 10.00 uur ds. Wolt-
haus, collecte kerkvoogdij.
Den Hoorn 10 uur dhr. Veldhuis
De Koog 9.30 uur ds. Hoekstra
gezinsdienst
De Waal 11 uur ds. Hoekstra
gezinsdienst
Oosterend 9.30 uur ds. Wisman
collecte kerkeraadskas
Oudeschild 11.00 uur ds. Wisman
collecte Onderhoudsfonds
GEREFORMEERDE KERK
Den Burg 10.00 uur ds. Soepboer
uit Heemse.
19.30 uur ds. Soepboer.
Uitzending via „De Lichtboei"
Oosterend 10.00 uur ds. De Boer
Viering H. Avondmaal
Nevendienst kleuters en leerlin
gen van de eerste klas.
17.00 uur Ds. De Boer
Voortzetting viering H.A.
GEREFORMEERDE GEMEENTE
Oosterend 10.00 uur Dienst
16.00 uur Dienst
DOOPSGEZINDE GEMEENTE
Den Burg 10 uur ds. Hylkema
Kinderoppas aanwezig.
ROOMS-KATHOLIEKE KERK
Den Burg: zaterdag 19.30 uur
Uitzending via De Lichtboei
zondag: 10.45 uur
De Koog: zondag 9.30 uur
Oudeschild: zondag 19.00 uur
Den Hoorn: zondag 10.45 uur
De Cocksdorp: zondag 9.15 uur
Oosterend: zaterdag 19.30 uur
JEHOVAH'S GETUIGEN
,in het Rode Kruisgebouw Jonker
straat, Den Burg.
10.15 uur Lezing
1115 uur Wachttorenstudie,
Reacties op deze rubriek te richten
aan het Natuurrecreatiecentrum, te
lefoon 102228) 741.
De jacht heeft de laatste maan-
en nogal in de belangstelling ge-
taan. Een groot artikel in deze
rant over de konijnenschade in
e duinen speelde daarbij een
elangrijke rol. Zoals steeds bij
noeilijke problemen, zijn de
neningen verdeeld. Ondanks alle
lubliciteit bestaan er nogal wat
nisverstanden over de jacht en
peciaal die op konijnen. Het lijkt
nij daarom goed er nog eens over
schrijven.
Het Texelse duin- en bosgebied is
'oor jagers aantrekkelijk, omdat er naar
erhouding veel kleinwild in voorkomt,
(et „genot van de jacht" in deze
erreinen van Staatsbosbeheer is
'erhuurd door de dienst Faunabeheer
'an het Ministerie van Landbouw. Het
lebied is verdeeld in vijf jachtvakken.
:én zo'n vak omvat het duingebied van
De Geul en Bollekamer. In de
ivereenkomst, die Faunabeheer met de
Jlaatselijke jachtclub heeft afgesloten,
ijó voorwaarden genoemd over de uit
oefening van de jacht in dit gebied. Er
nogen bepaalde dieren worden be-
aagd, bijvoorbeeld verschillende soor-
en eenden, houtsnippen, fazanten en
toutduiven.
Discussie
Eeuwenlang is de jacht beschouwd
als iets vanzelfsprekends. Zoals ook
"iét andere zaken het geval is, vragen
veel mensen zich tegenwoordig af of
aöht wel aanvaardbaar is. De jagers
"nóeten zich verdedigen tegen lastige
Wagen als: waarom mogen vogels als
houtsnippen worden geschoten; deze
(lieren veroorzaken toch geen enkele
schade? Als de vogel bij het schot niet
goed geraakt wordt, loopt hij
bovendien de kans een ellendige dood te
sterven. En dat allemaal omdat de jagers
zo'n lol in het schieten hebben I Ik moet
eerlijk zeggen dat ik het wel met zulke
bezwaren tegen de jacht eens ben.
De duinen van Texel zijn in beheer als
natuurgebied. Het komt wel eens
vreemd over, dat verschillende dier
soorten in een bepaalde periode worden
beschermd, terwijl ze tijdens de jacht
vogelvrij zijn. Om die reden is de jacht in
onze natuurterreinen tegenwoordig nog
maar op een klein aantal diersoorten
toegestaan. Het gaat nu vooral om soor
ten die schade aan cultuurgewassen
aanrichten, zoals wilde eenden in graan.
Daarbij is het de vraag of je deze vogels
in de natuurgebieden moet gaan
bejagen. Het ligt meer voor de hand te
schieten waar schade optreedt. En dat is
in het boerenland. Een troep wilde
eenden in de plas van de Geul veroor
zaakt geen schadel Daarom mag er
sinds 1976 rond de plas van de Geul en
de Muy en in de Sluftervlakte niet meer
met geweren worden gejaagd.
Uitdaging
De laatste jaren is over de hoofden
van de jagers veel kritiek uitgestort. Het
bestrijden van schadelijk wild naar
menselijke begrippen lijkt een goed
middel om het publiek van de noodzaak
van de jacht te overtuigen. Welnu, in de
duinen leven veel konijnen en de schade
die ze veroorzaken is groot: een mooie
uitdaging voor de jagers!
Het lijkt me goed eerst iets te vertellen
over de manieren, waarop een jager ko
nijnen te pakken kan krijgen. Bij de wet
zijn er drie toegestaan en wel:
1. Het voor de voet jagen. Deze
methode spreekt voor zich. De jager
loopt door het jachtveld en probeert de
konijnen die hij ziet, te schieten. Deze
methode is eenvoudig, maar niet erg
doeltreffend. De dieren zijn er spoedig
aan gewend en verdwijnen bij gevaar in
hun holen.
2. Het lichtbakken gebeurt 's nachts.
De jager trekt er met een helper op uit.
met fel licht worden de dieren verblind
en dan geschoten. Als in
september/oktober de jacht begint, vol
doet deze methode uitstekend, maar na
verloop van tijd wordt het moeilijker de
konijnen te schieten.
3. Bij het frotteren gebruikt de jager een
bunzingfret. Deze natuurlijke vijand van
het konijn wordt in een hol losgelaten,
nadat eerst de uitgangen op één na
worden dichtgemaakt. De jager wacht
bij deze uitgang tot het angstige konijn,
op de vlucht voor de fret, te voorschijn
komt.
Op het eerste gezicht lijkt het, dat er
voor de jager voldoende mogelijkheden
zijn het aantal konijnen in te perken.
Waarom blijft de konijnenstand in de
duinen dan zo enorm hoog?
Snelle voortplanting
Een konijn kan zich heel snel voort
planten. Beumkes van „Buitenheim"
vertelde me, dat hij in het voorjaar eens
met drie konijnen in z'n konijnenberg
begon en er in augustus al ruim 40 telde!
Als een jager vertelt, dat schieten nau
welijks helpt, omdat er in razend tempo
jongen bijkomen, wordt wel eens
spottend gezegd: „dode konijnen
jongen toch niet meer?" Tegen zo'n op
merking is natuurlijk niets in te brengen.
In de praktijk blijkt echter dat de
konijnen die overblijven extra grote wor
pen krijgen. We hoeven ons niet voor te
stellen, dat het aantal konijnen in de
duinen door het jagen definitief minder
zal worden. Dat lukt nooit en niemand
verlangt het van de jagers. Waar het om
gaat is, dat grondgebruikers in de
duinen zo min mogelijk schade van de
konijnen ondervinden. De grondgebrui
kers in de duinen zijn:
1. rijkswaterstaat, die de buitenste dui
nen als zeewering beheert,
2. staatsbosbeheer, dat vrijwel al het
overige duingebied als natuurterrein
in beheer heeft,
3. boeren, die in de duinen land ge
bruiken.
De grootste konijneschade ontstaat
doordat de dieren de pas geplante
helm vernielen. Financieel gezien
betekent dit jaarlijks enkele tonnend)
schade. Verder kan ik me heel goed
voorstellen, dat het voor de helmplan
ters bijzonder vervelend is, dat het werk
achter hun rug wordt vernield. Ook door-
het graven van holen kan de begroei
ing van het duin te lijden hebben. De
kans dat zo'n gat op den duur steeds
verder verstuift, is beslist niet denk
beeldig. Voor het boerenland in en bij de
duinen hebben de konijnen ook veel be
langstelling, getuige het feit dat ze op
sommige plaatsen het gras helemaal
kort houden.
Niet populair
In jagerskringen staat de jacht op het
konijn jammer genoeg niet in hoog aan
zien. Men jaagt liever op fazanten en
houtsnippen. Als op konijnen wordt ge
jaagd, trekt men liever naar plaatsen
waar er veel zitten, dan naar plaatsen
waar aanzienlijk minder konijnen zijn,
maar waar de schade ook groot is. Voor
de jagers uit financieel oogpunt natuur
lijk begrijpelijk, maar volgens de
jachtovereenkomst moeten ze de aan
wijzingen van de jachtverhuurder in acht
nemen. En hoe vaak is er al niet gewe
zen op de schade die de konijnen ver
oorzaken? Verder vind ik het een ver
keerde zaak, dat de lichtbakkers, die er
bij nacht en ontij op uit trekken, in som
mige gevallen de helft van hun verdien
sten aan de jachtclub moeten afdra
gen. Dat is bepaald geen stimulans om
te gaan jagen.
Bij de kritiek, die de jagers krijgen te
verduren, wijzen ze er dikwijls op, dat
het duingebied tegenwoordig anders is
begroeid dan vroeger. Toen was bijna
het hele gebied verpacht aan boeren, die
er schapen hielden. Deze dieren zorg
den ervoor dat de plantengroei kort
bleef. Dóór het veredelen van het Texel
se schaap, is het duingebied in feite niet
meer bruikbaar voor de schapenteelt.
De dieren vinden er niet de hoogwaar
dige voedsel dat ze nodig hebben. Met
het verdwijnen van de grazende scha
pen, worden de duinen steeds ruiger, en
daardoor zijn de konijnen op sommige
plaatsen vrijwel ongrijpbaar. De jagers
klagen daar wel terecht over.
In de gesprekken over de jacht
komt steeds weer naar voren, dat het
opnieuw invoeren van het klemmen
.Het konijntje.
het konijneprobleem kan oplossen.
Vroeger zette men klemmen en op
het moment dat het dier in de klem
trapte, sloeg deze dicht en zat het
konijn gevangen. Een jager trok er
met zo'n 40 - 60 klemmen op uit en
haalde de gevangen dieren dan later
op. Er kwamen nogal wat klachten
over deze manier van konijnen be
strijden, omdat de dieren soms uren
levend in de klem zaten. Daarom
werd zes jaar geleden, onder druk
van de publieke opinie, het klemmen
verboden.
Uit het oogpunt van konijnenbestrij-
ding is klemmen een uitstekende
methode, omdat op die manier een
bepaald deel van het duin bijvoor
beeld een plek waar helm is aangeplant
tijdelijk helemaal vrij van konijnen kan
worden gemaakt. Het nadeel van de
bestaande jachtmethoden is, dat er altijd
wel konijnen op een bepaalde plaats
overblijven. En in de praktijk blijkt, dat
zelfs enkele konijnen voor grote schade
kunnen zorgen. In het eerder artikel in
deze krant, merkt De Grave ook al op,
het vreemd te vinden dat het klemmen
van ratten wel is toegestaan en voor
konijnen niet. Maar ja, wij kijken tegen
zo'n „akelige" rat nu eenmaal heel
anders aan, dan tegen een „lief" konijn
tje.... Toch vraag je je af hoe lang het
nog op deze manier door moet gaan met
de schade, die door konijnen ontstaat.
Ik vind, dat de bestaande methoden
om schade door konijnen te voorkomen,
een beetje primitief aandoen in deze tijd
van computers en ruimtevaart. Kan het
werkelijk niet anders? Meer
doeltreffend? Een jaar of vijf geleden is
bewezen, dat er nog andere mogelijk
heden zijn. Pas geplante helm is toen
met geurstoffen bespoten; de geur zorg
de ervoor, dat de konijnen enkele
dagen uit de beplanting weg bleven.
Daarna waren de geurstoffen jammer
genoeg uitgewerkt en moest er opnieuw
worden bespoten. Het bezwaar van
deze methode is, dat de kosten enorm
hoog zijn. Om die reden is het bij een
paar proeven met deze geurstoffen ge
bleven. Voorlopig zullen de jagers het
werk dus nog moeten doen
J. van Groenigen
In het artikel over de tuinwallen
schreef ik, dat boeren tijdens de ruilver
kaveling zonder extra kosten konden
kiezen tussen tuinwallen of heiningen
als perceelsscheiding. Een lezer vertelde
me echter dat tuinwallen gratis werden
geplaatst, terwijl voor heiningen moest
worden betaald.
