Cjrocn c2wartsjexels in het
„De boeren en vissers hebben
de Waddenzee niet verpest.
RST-plannen tijdig
in openbaarheid
op school
in O.L.S. De Bruinvis
AGRARIËRS DISCUSSIEERDEN MET
BURGEMEESTER EN HOOFDBESTUURSLID
Muziekschooldirecteur
Hans Mulder verlaat
Texel
Regio-onderzoek naar
baarmoederhalskanker
start in september
u
V
MM
M
Onder invloed
uit de bocht
Doorgereden
Gecombineerde
krant
50
JAARGANG NR. 9378
fEXELSE
DINSDAG 15 ME11979
COURANT
«d<
ef
actie: Harry de Graaf, Pelikaanweg 75, De Koog,
efoon (02228) 266 en Wessel Post, Burdetstraat 17,
in Burg, telefoon (02220) 3543.
ior advertenties, abonnementen etc. wende men zich
1de uitgever Langeveld De Rooy B.V.,
'as istbus 11, Den Burg, telefoon (02220) 2741.
la
Verschijnt dinsdags en vrijdags.
Postgiro 652. Abonnementsprijs 711,50 per kwartaal
70 cent incasso; los 50 cent.
Bankrelaties: Amro Bank nr. 4699.17.636
Rabobank nr. 3625.01.742; NM8 nr. 6734.60.398.
„Niet de boeren of de vissers, maar onder meer de plasticindustrie
ieft de Waddenzee verpest". Aldus een uitspraak van burgemeester
Engelvaart, donderdagavond na afloop van het huishoudelijk
edeelte van de vergadering van de Texelse afdeling van de
R lollandsche Maatschappij voor Landbouw in het Eierlandsche Huis te
)e Cocksdorp. Het was een praatje voor de vuist weg, waarin de heer
h ngelvaart verschillende aspecten belichtte van de ruimtelijke
iroblemen waarmee Texel en het overige Waddengebied hebben te
taken. Uit het praatje bleek duidelijk dat de burgemeester de
uimtelijke belangen van Texel het beste denkt te kunnen dienen, door
ctief mee te praten in Haarlem en 's Gravenhage. Geluiden uit de
inderwerpelijke gebieden zelf worden daar nog te weinig gehoord.
2,l De burgemeester wilde zeker niet de
idruk wekken dat van bedreiging van
et waddengebied geen sprake zou zijn.
5, flet name spuwde hij zijn gal over de
5, tilitaire oefeningen zoals die van de
57 .uchtmacht op Vlieland. Het ziet er niet
5/ aar uit dat de Planologische Kern-
57 eslissing voor de Waddenzee daar veel
wandering in zal brengen, evenmin
irouwens als in de plannen voor olie-
y ixploratie en exploitatie. „Op Vlieland
f ijn meer vliegbewegingen dan op
ichiphol. Vogelwachters kunnen zich
ijdens excursies soms niet verstaanbaar
naken als gevolg van het vliegtuig-
iwaai. Op Terschelling is vergaderen
1 ioms onmogelijk om dezelfde reden en
1 Ie vliegtuighinder veroorzaakt algemene
marie die zich onder andere mani-
5' esteert bij kinderen". In hoeverre de
5' 'lanologische Kernbeslissing voor de
J1 Waddenzee consequenties heeft voor
0' le eilanden, is nog niet geheel duidelijk.
(laar met zekere beperkingen op het
and moet toch rekening worden ge-
louden in verband met het 'uitstralings-
rffect'. De heer Engelvaart achtte het
jijvoorbeeld niet onmogelijk dat de
jouw van torensilo's op weerstanden
lou stuiten.
Duidelijkheid
1 Spreker stelde vast dat een vrij
algemene angst heerst over de gevolgen
van de PKB, maar hij vond dat de rijks-
- overheid die angst het beste kan weg
nemen door zijn maatregelen alleen te
richten tegen de werkelijke bedreigers
van het waddengebied en daarover een
duidelijke uitspraak doet.
Het beleid in 's Gravenhage noemde
de burgemeester 'soms ongeloof
waardig', niet alleen in planologisch
opzicht maar ook bijvoorbeeld wat
betreft de plannen voor een andere
grondslag voor de onroerend goed-
belasting. Den Haag schijnt voor de
economische waarde als grondslag af te
willen en naar een opppervlakte-tarief te
streven, uitgerekend nadat de ge
meenten hun door Den Haag geboden
keus hebben gemaakt. Texel heft de
belasting op grond van de economische
waarde van het betreffende onroerend
goed en zal dat systeem dus mogelijk
moeten veranderen.
-Terloops liet de burgemeester zich
ontvallen dat de Texelse problematiek
hem bepaald niet was meegevallen. ,,lk
ben nu bijna een jaar op Texel, maar ik
had gedacht dat ik me sneller zou
hebben ingewerkt. Het valt ook niet
mee om ook nog wat privé-tijd over te
houden".
Beheersovereenkomsten
Het woord werd ook gevoerd door
hoofdbestuurder C. Bruin van de HMVL.
Hij ging onder meer in op het streven
van de overheid om delen van Neder
land landschappelijk aantrekkelijk te
houden door het aangaan van bindings
overeenkomsten. Hij veroordeelde deze
werkwijze en was van mening dat de
voorwaarden van de beheersover
eenkomst voor de betrokken agrariërs
Op Texel is de indruk ontstaan dat het bestuur van de Recreatie
stichting op nogal eigengereide wijze bezig is grootscheepse plannen
,S te ontwikkelen voor De Koog. Niet alleen in de gemeenteraad, maar
,1 ook daarbuiten wordt gevreesd dat de exploitatie van de 26 miljoen
7 gulden vergende voorzieningen nooit sluitend kan zijn en dat de
gemeenschap op een of andere manier voor de kosten moet
,1 opdraaien zonder invloed op deze plannen te hebben.
Met name de opmerking van wet
houder Jook Nauta in de laatst gehou
den raadsvergadering dat raadsleden bij
het RST-kantoor niet welkom zijn als zij
nadere informatie willen hebben, is
nogal slecht gevallen.
Nauta: ,,Ja, dat klonk nogal autoritair
en het lijkt nu alsof we helemaal geen
pottekijkers willen hebben. Maar ik heb
dat gezegd omdat we nog helemaal
geen nadere informatie kunnen geven
naast hetgeen in het jaarverslag en in de
Texelse Courant is vermeld. De plannen
zijn nog lang niet uitgewerkt. Alles
verkeert nog in een pril stadium. We zijn
nog druk aan het rekenen en inven
tariseren. De financiële consequentie's
kennen we nog helemaal niet. Dat we
niet wilden dat er in de raadsvergadering
over werd gediscussieerd had dezelfde
reden; bovendien hadden we in het
college juist afgesproken dat de raads
vergaderingen weer wat strakker geleid
zouden moeten worden. Het is
trouwens niet gebruikelijk om uitgebreid
te discussieren over jaarverslagen, reke
ningen en andere stukken die aan de
gemeenteraad ter kennisneming worden
toegestuurd. Tenzij er besluiten moeten
over het algemeen niet gunstig zijn,
zeker niet op lange termijn. „De over
heid beschouwt het aangaan van
beheersovereenkomsten als een goed
kope mogelijkheid om het beleid zoals
dat onder meer in de groene nota's is
neergelegd, gestalte te geven". Het
aankopen van grond door de overheid is
een andere mogelijkheid om de land-
schaps- en natuurplannen door te
kunnen zetten, maar aangezien de
verslechterende financiële situatie
worden de mogelijkheden daartoe
steeds kleiner. Spreker verwachtte dan
ook dat het aankopen van gronden door
de rijksoverheid geen omvang van bete
kenis zou krijgen.
De zeer sterk stijgende grondprijzen
(tot 50 mille per hectare) noemde hij een
heilloze ontwikkeling, die grote pro
blemen oplevert bij de bedrijfsover
name. Het enige voordeel is dat de boer
hoge hypotheken kan krijgen.
Juist op tijd
De heer Bruin sprak met bewondering
over de agrarische situatie op Texel, die
zich kenmerkt door een hoogontwikkel
de structuur. Hij was van mening dat,
het eiland juist op tijd is geweest met de
ruilverkaveling. Als het nu nog moest
gebeuren zou er veel meer inspraak van
natuurbeschermingsinstanties e.d. aan
te pas komen en kwam er veel minder
van terecht. Bruin noemde een tarief
naar de onroerend goed-belasting naar
oppervlakte zeer ongunstig voor de
landbouw en vond dan ook dat de
boeren zich hiertegen zouden moeten
verzetten.
Naar aanleiding van wat beide spre
kers naar voren hadden gebracht ont
stond een discussie. Landbouwvoor-
lichter Koolhof kreeg desgevraagd te
horen dat het onwaarschijnlijk is dat het
rijk op Texel nog gronden zal aankopen
voor natuurdoeleinden. "Het gaat nu
helemaal in de richting van beheers
overeenkomsten onder slechte voor
waarden. Dan is aankopen nog beter,
hoewel wij weten dat Texel eigenlijk
geen agrarische grond kan missen".
Over de minister van Landbouw had de
heer Bruin een nogal negatief oordeel.
"Hij houdt zich te weinig met de agra
rische problemen bezig en wordt voor-
namenlijk in beslag genomen door de
CDA-politiek".
He heer C.J. de Lugt merkte op dat
de rigoreuze stijging van grondprijzen is
gekomen nadat de wet prijsbeheersing
lanbouwgronden was ingetrokken. Het
is dus door de overheid zelf uitgelokt.
De Lugt voegde eraan toe dat het hoog
tijd is dat de verschillende boerenorgani-
saties zich in één bond verenigen, om
alsdus 'andere machten' beter te kun
nen bestrijden. Bestuurslid Maarten
Roeper bracht de discussie terug tot
Texelse problemen. Hij informeerde
waarom het soms zo lang duurt voordat
boeren vergunning krijgen voor bouw of
verbouw van bedrijfsopstallen. Voorzit
ter Bas van Beek greep zeer ondeugend
de gelegenheid aan om op te merken
dat de oorzaak mogelijk mede zit in het
feit dat op het raadhuis twee belangrijke
afdelingen elkaar tegenwerken: bouw/
woningtoezicht en ruimtelijke ordening.
Burgemeester Engelvaart antwoordde
dat hij er niet over peinsde om in het
publiek ambtenaren af te kraken, want
het college is verantwoordelijk voor de
gang van zaken en niet de uitvoerende
ambtenaren. Hij verzekerde zijn gehoor
dat deze problemen de volle aandacht
hebben. De heer Boerhorst beklaagde
zich over de weigering van destijds om
recreatie van betekenis toe te laten op
boerenerven. Een van de argumenten
was toen dat bij het toelaten van veel
recreanten op de boerderijen het maxi
mum toelaatbare aantal van 47.000
toeristische slaapplaatsen in 1985 in
gevaar zou komen. Maar nu wordt wèl
toegestaan dat in De Koog honderden
appartementen worden gebouwd, zodat
de agrariërs zich bedrogen voelen. De
burgemeester erkende dat het gebruik
maken van de mogelijkheid om apparte
menten te bouwen veel sterker is dan
was voorzien. Wat de RST-plannen
voor 144 appartementen in De Koog
betreft in samenhang met centrale re
creatie voorzieningen, staat nog niets
definitief vast. "De gemeente heeft de
handen nog volkomen vrij".
De 33-jarige J.H.D. vloog vrijdag
avond op de Emmalaan met zijn auto uit
de bocht, schoot daarbij door een
gemeentelijk stukje plantsoen, velde een
verkeersbord en vernielde de heg voor
de woning van de familie Combé. De
chauffeur reed door. maar kon later op
aanwijzen van de omwonenden door de
politie worden aangehouden. Hij bleek
drank te hebben gebruikt en onderwierp
zich aan de blaas- en bloedproef. De
auto had slechts lichte schade opgelo
pen. Het is de afgelopen jaren al zeker
vijf maal gebeurd dat een automobilist
uit deze bocht vloog en daarbij schade
veroorzaakte aan tuinmuurtjes e.d.
De heer Hans Mulder, directeur van
de Muziekschool Texel, wordt per 1
augustus directeur van de inter
gemeentelijke muziekschool Vlaardin-
gen-Schiedam-Maassluis.
Voor hem is dat een belangrijke
promotie. De intergemeentelijke
muziekschool staat ten dienste van en
bevolking van 200.000 personen.
Op Texel ziet men Mulder node
vertrekken. In de afgelopen vier jaar (hij
volgde destijds P. Heertjes op) heeft hij
zich laten kennen als een zeer getalen
teerde kracht, waaraan het Texels mu
ziekonderwijs veel te danken heeft.
Mulder speelde vooral een belangrijke
rol bij de integratie van het muziekon
derwijs in het lesprogramma van de
basisscholen.
De heer Mulder is dirigent van het
Koninklijk Texels Fanfare/DEK. Zijn ver
trek roept daar grote problemen op,
want het is zeer de vraag of het opnieuw
zal lukken een nieuwe muziekschool
directeur aan te trekken die tevens
bereid en in staat is het muziekkorps te
leiden.
De stichting ontwikkeling Kop van
Noordholland [STOK] heeft een werk
groep samengesteld die met ingang van
1 september zal kunnen beginnen met
een regionaal onderzoek naar baarmoe
derhalskanker. De eerste onderzochten
op Texel worden in november verwacht.
Donderdagochtend 10 mei is over dit
onderzoek in Schagen een vergadering
gehouden waarop namens de geza
menlijke Texelse vrouwenverenigingen
twee dames aanwezig waren. Het ge
noemde onderzoek zal worden verricht
door een gewezen doktersassistente en
een gewezen vroedvrouw. Om zich te
kunnen verplaatsen krijgen zij een
volkswagenbusje tot hun beschikking,
en hopen gebruik te mogen maken van
de kruisaccomodaties. De administratie
wordt gedaan vanuit de Regio Schagen,
die haar adressen van de gemeente
ontvangt. De kosten voor het onderzoek
bedragen 725.00. Het gaat om de leef
tijdsgroep 35-55 jaar. Dit jaar nog komen
die dames aan de beurt die geboren zijn
in 1926/1927, zo steeds 3 jaar verder tot
1944 toe. In 1980 wordt begonnen met
1927/1930 enz. en in 1981 starten ze
met het geboortejaar 1928/1931, zo ook
steeds 3 jaar verder tot 1946. In 1982
komt de eerste groep weer aan bod,
zodat iedere vrouw om de 3 jaar aan dit
onderzoek deel kan nemen. Op Texel zal
het eerste onderzoek in november of
december plaats vinden.
De politie kijkt uit naar een rode
personenauto die in de nacht van
vrijdag op zaterdag is doorgereden,
nadat de op het Schilderend te Den
Burg geparkeerde Opel Ascona van F.
v.d. Star was aangereden. De Opel
stond bij 'De Kolenkit' en werd blijkens
de schade links-voor geraakt.
Op de zolder van de o.l.s.-De Bruinvis
te Oudeschild ging vrijdagmiddag een
Boekwinkel op School van start. Dit. op
initiatief van de eigen leerkrachten tot
stand gekomen project, is een van de
ongeveer vijftig van dergelijke centra in
Nederland en de eerste op Texel.
Deze speciale boekwinkeltjes werden
voor het eerst in Engelang ingevoerd. In
Nederland was de Andersenschool uit
Woerden de eerste die hierop inhaakte
en nadat er aanvankelijk enig geharre
war over de eventuele commerciële
bindingen waren geweest heeft ook de
inspectie van het lager onderwijs zich er
volledig achter kunnen stellen. Het
hoofddoel van deze 'schoolkinderboe
kenwinkels' is om de kinderen meer
vertrouwd te maken met boeken. Ge
bleken is namelijk dat er in Nederland
nog te veel mensen zijn die bij het woord
'boek' vrijwel uitsluitend aan school en
aan leerboeken denken en er daardoor
niet toe komen ook ontspannende lec
tuur of literatuur te gaan lezen of op zijn
minst in te zien. Van de Nederlanders
van 17 jaar en ouder koopt slechts 39%
regelmatig boeken.Volgens het onder
wijzend personeel van De Bruinvis krij
gen de kinderen in deze 'eigen' boek
winkel de gelegenheid verschillende
boeken te leren kennen en met elkaar
over te praten zonder zoals in de meeste
winkels het geval is direct verplicht te
zijn het te kopen. Men is in De Bruinvis
ook van mening dat de schoolkinderen
door het snuffelen in boeken die wellicht
niet direkt zoveel met het lesmateriaal te
maken hebben toch veel kunnen opste
ken. Ze kunnen dat ook in spreek
beurten eventueel gaan benutten.
Geen commercie
De problematiek bij het opzetten van
een dergelijke Boekwinkel op school
worden genomen en in zo'n geval
moeten B en W eerst hun standpunt
bepalen."
Inspraak
Er hoefde niet aan te worden getwij
feld dat de RST-plannen voor De Koog
(het zijn feitelijk gemeentelijke plannen,
die door de RST worden uitgewerkt),
uitgebreid aan inspraak zullen worden
onderworpen. Maar dat heeft geen zin
zolang de financiële consequentie's niet
ongeveer bekend zijn. De intussen door
het publiek getrokken conclusie dat de
opbrengst van de 144 appartementen
niet of nauwelijks voldoende is om de
kapitaalslasten van de investering van
26 miljoen te dekken, is overigens juist.
In tegenstelling tot eerdere verwacht-
tingen bij de RST zal er per jaar geld bij
moeten, tenzij een deel van de apparte
menten wordt verkocht. Wat betreft
subsidiemogelijkheden is de RST weinig
optimistisch, zodat bedrijfsleven en/of
bevolking waarschijnlijk wel op een of
andere manier over de brug zullen
moeten komen. Alleen al om die reden
zal de totale gemeenschap op een zo
vroeg mogelijk stadium bij de plannen
betrokken worden.
de schooi-boekon-wmkel van
heeft zich in de voorbereidende periode
nogal toegespitst op de vraag of hier
geen sprake is van 'commercie in de
school'. Bij De Bruinvis vindt men van
niet. De kinderen kunnen in deze winkel
weliswaar ook boeken kopen, maar
hiervoor gelden dezelfde prijzen als in
alle andere boekwinkels. Het enige ver
schil is dat tien procent van de op
brengst naar de school zelf gaat, die dit
geld weer besteedt voor het aanschaf
fen van allerhande documentatie-mate-
riaal. Het gaat in De Bruinvis om in
totaal ongeveer 125 kinderen voor wie
300 boeken op 'ooghoogte' staan op
gesteld. Ze worden geleverd door de fa.
Nauta, die ook meehielp bij het uitzoe
ken van de titels.
Etalage
In verband met deze nieuwe Boek
winkel op school is op De Bruinvis ook
in het algemeen meer aandacht aan
boeken en schrijvers geschonken. Kin
deren van de zesde klas hebben meege
holpen bij het inrichten van de winkel en
kinderen uit verschillende andere klas
sen hebben tijdens de handarbeidles
verschillende dingen gemaakt die in de
winkel tentoongesteld zijn. Daarbij be
hoort ondermeer een maquette van de
hut van 'Robinson Crusoë'. Op De
Bruinvis zal binnenkort ook aandacht
worden besteed aan schrijvers van kin
derboeken. In Den Burg hebben enkele
kinderen hun creativiteit geuit bij het
samenstellen van een boeketalage bij de
fa. Nauta, langs de Parkstraat. De
Boekwinkel op de Bruinvis-school is uit
sluitend geopend voor kinderen uit Ou
deschild. De openingsuren zijn op
maandag en donderdag van 12.30 uur
tot 13.30 uur, wanneer steeds een leer
kracht aanwezig zal zijn.
In verband met het als werkdag uitval
len van donderdag 24 mei (Hemel
vaartsdag) worden de Texelse Cou
ranten van 22 en 25 mei samenge
voegd. Deze gecombineerde krant
zal verschijnen op woensdag 23 mei.
Advertenties daarvoor kunnen uiter
lijk maandag 21 mei voor 10.00 uur
worden ingeleverd.
Directie en redaktie
Texelse Courant.
