Structuurschets Waddenzee ter discussie
150 catamarans varen
tweede ronde van Texel
Reeks aanbevelingen
gericht op herstel en
behoud natuurgebied
J
1
bij]
HEMA
VERVOLG VAN PAG. 1
PAGINA 2
TEXELSE COURANT
VRIJDAG 16 JUN11979
Van de ontwerp-structuur-
schets voor het Waddenzeege
bied die door de provinciebestu
ren van Friesland, Groningen en
Noordholland wordt voorbereid is
een voorlopig concept gereed.
Dit concept komt aan de orde in
commissies van provinciale sta
ten in elk van de drie provincies,
voordat de definitieve tekst wordt
vastgesteld en de plankaarten
hun definitieve vorm zullen krij
gen. Dat zal in september a.s.
gebeurd moeten zijn, zodat dan
het ontwerp van de interprovin
ciale structuurschets officieel ter
visie kan worden gelegd om ieder
de gelegenheid te geven er op te
reageren.
In Noordholland komt het voorlopige
ontwerp op 22 juni a.s. om 14,00 uur
aan de orde in een gezamenlijke com
missievergadering van de Commissie
voor de Ruimtelijke Ordening en de
Commissie voor Natuur- en Land
schapsbescherming en Openluchtrecre
atie. De vergadering wordt gehouden in
gebouw Noordholland. J. J. Hamelink-
straat 4 - 6 in Haarlem.
In de interprovinciale structuurschets
geven de Waddenzeeprovincies hun
visie met betrekking tot het gezamenlijk
te voeren beleid. De beleidsnota is
voorbereid door een ambtelijke werk
groep uit de drie Waddenzeeprovincies.
In een eerder stadium werd een Inventa
risatierapport opgesteld, waarin een
beschrijving werd gegeven van de hui
dige stand van zaken op allerlei terreinen
met betrekking tot het Waddenzeege
bied.
Als de Waddenzee provinciaal en
gemeentelijk zal zijn ingedeeld kunnen
de beleidslijnen uit de interprovinciale
structuurschets worden opgenomen in
provinciale streekplannen en gemeente
lijke bestemmingsplannen.
De hoofddoelstelling van de struc
tuurschets luidt als volgt: Het in stand
houden en beschermen van het Wad
denzeegebied als een samenhangend
natuurgebied en waar nodig het herstel
len van de natuurlijke en de landschap
pelijke waarden van dit gebied.
Door de betrokken provincies zijn
conclusies getrokken en aanbevelingen
gedaan die voortvloeien uit de struc
tuurschets.
Wat betreft de recreatie wordt opge
merkt: De provinciale besturen zullen
hun beleid in het algemeen richten op
een stabilisering van de pleziervaart op
de Waddenzee op het huidige niveau.
Alleen in het westelijke deel van de
Waddenzee en op de Eems zal enige
uitbreiding van de bestaande accommo
datie kunnen worden toegestaan zodat
er mogelijkheden blijven voor ontwikke
ling van de watersport bij Texel. Beper
kingen zullen worden gesteld aan de
mogelijkheden tot aanleg, de vaarsnel-
heid en eventueel de geluidsproductie
van de schepen. Ten aanzien van de
wadloopsport zullen enkele beperkingen
met betrekking tot kwetsbare periodes
en gebieden in acht moeten worden
genomen. Het sportvliegen zal moeten
worden gebonden aan een bepaalde
minimum vlieghoogte, terwijl de meest
kwetsbare natuurgebieden geheel moe
ten worden vermeden.
Industrie
Het provinciale beleid is er op gericht
geen nieuwe industrieterreinen in het
zeegebied aan te leggen. Eventuele
uitbreidingen dienen binnendijks, bij
voorkeur gekoppeld aan aanwezige in
dustriegebieden plaats te vinden.
Voor de bestaande industrieterreinen
zal worden gestreefd naar de vestiging
van industrieën waarvan kan worden
verwacht dat deze nauwelijks of geen
schade aan het milieu van het Wadden
zeegebied zullen berokkenen. In ieder
geval zal bij vestiging van een bepaald
bedrijf een milieu-effect-rapportage,
vooraf moeten geven in de daarvan te
verwachten gevolgen voor het milieu.
Lozing afvalstoffen
Door de provinciale besturen wordt
gestreefd naar een vergaande zuivering
van zowel industrieel, als ook huishou
delijk afvalwater, alvorens lozing op het
met de Waddenzee in verbinding staan
de water plaats vindt. Tevens zal door
de provinciale besturen bij het rijk
worden aangedrongen op het beperken
van verontreinigingen die via de Rijn, de
Eems en de Noordzee de Waddenzee
binnenkomen.
Naar wordt verwacht zuilen zaterdag
ongeveer 150 catamarans deelnemen
aan de tweede ronde van Texel. De start
is om 11.00 uur precies op het strand ter
hoogte van Westerslag.
Reeds na één jaar blijkt dit zeilevene-
ment een dusdanige populariteit te
genieten dat het moeilijk meer weg te
denken is. Bij de voorinschrijvingen
hebben zich op dit moment meer dan
130 deelnemers gemeld zodat verwacht
mag worden dat in vergelijking met
vorig jaar de belangstelling bijna verdub
beld is. In 1978 meldden zich 84 teams
voor deze 100 kilometer lange tocht.
De belangstelling is getuige de voor
inschrijving internationaal. Er zijn bij de
organiserende Kustzeilvereniging Wes
terslag Texel inmiddels deelnameformu
lieren binnengekomen uit zowel Duits
land, België, Frankrijk, Engeland als ons
eigen land.
De aan de start voorafgaande 'brie
fing' op het Westerslag begint zaterdag
ochtend om 9.30 uur. Hierbij worden
alle deelnemende schepen door de jury
en de wedstrijdleiding geïnspecteerd.
De provinciale besturen vinden dat
militaire activiteiten, voorzover deze
nadelige effecten hebben op het milieu
van het Waddenzeegebied, moeten
worden beëindigd of verplaatst. In elk
geval dient te worden getracht aanvlieg
routes en schietrichtingen zodanig te
situeren, dat de verstoring van bepaalde
kwetsbare gebieden tot een zo laag
mogelijk niveau wordt teuggebracht.
Ook ten aanzien van de periode van
oefening zal rekening moeten worden
gehouden met de kwetsbaarheid van de
in het gebied levende diersoorten.
Opname in streekplannen
De inhoud van de structuurschets zal
zo spoedig mogelijk bij partiële, dan wel
gehele herziening van de streekplannen
van de aangrenzende gebieden worden
opgenomen. Hierbij zal de terminologie
van de structuurschets zoveel mogelijk
worden aangehouden. Bij deze overna
me in de te herzienen streekplannen zal
er door de provinciale besturen op
worden toegezien dat de samenhang
van het Waddenzeegebied wordt be
houden.
Toetsingskader
Zolang de inhoud van de structuur
schets nog niet is opgenomen in de
verschillende streekplannen zal deze
schets voor het Waddenzeegebied door
Gedeputeerde Staten worden gehan
teerd als toetsingskader bij hun goed-
keuringsbeleid ten aanzien van bestem
mingsplannen. Gemeentelijke bestem
mingsplannen die niet in overeenstem
ming zijn met de structuurschets wor
den dus afgekeurd.
Coördinatiecollege
De provinciale besturen zullen er naar
streven dat zo spoedig mogelijk tot het
instellen van het Coördinatiecollege
Waddengebied wordt overgegaan. De
provincies zullen ter behandeling in dit
college in ieder geval de Ontwerp-struc-
tuurschets voor het Waddenzeegebied
en het plan tot gemeentelijke indeling
van de Waddenzee indienen. De instel
ling van de Waddenadviesraad zal door
het Coördinatiecollege worden voorbe
reid.
Naast de provinciale indeling van de
Waddenzee wordt door de provincies
met voortvarendheid gewerkt aan de
gemeentelijke indeling van het gebied.
Op een daartoe opgestelde discussie
nota zijn verschillende reacties binnen
gekomen. Mede gelet hierop hebben de
colleges van Gedeputeerde Staten via
de Stuurgroep Waddenprovincies in
ontwerp een grensbeloop vastgesteld.
Provinciale verordeningen
De provinciale besturen zullen, door
gebruik te maken van hun verordenende
bevoegdheden, de natuurwetenschap
pelijke waarden in het Waddenzeege
bied op de meest doeltreffende wijze
trachten te beschermen. Hierbij zal er
mede naar worden gestreefd aanvullend
of regelend op te treden voor die
gebieden die op korte termijn bescher
ming behoeven.
Onderzoek
Om meer kennis te krijgen over
diverse voor het provinciaal beleid in het
Waddenzeegebied van belang zijnde
onderwerpen, zullen door de provinciale
besturen gezamenlijk de volgende on
derzoeken ter hand worden genomen.
a. Onderzoek naar het gebruik van het
Waddenzeegebied door de verschil
lende vormen van recreatie en de ef
fecten hiervan op het waddenmilieu.
b. Inventarisatie van de aard en de om
vang van het verkeer en vervoer in
het Waddenzeegebied en een onder
zoek naar de eventuele effecten
en/of risico's daarvan voor het mi
lieu.
c. Beschrijving van de landschappelijke
kenmerken van het Waddenzeege
bied en het opstellen van enkele
richtlijnen voor het behoud daarvan.
Naast deze door de Waddenprovin
cies te entameren onderzoekingen wor
den een aantal aanbevelingen voor
nader onderzoek door het rijk gedaan.
Aanbevelingen
Hoewel de provincies de in dit onder
deel behandelde onderwerpen van groot
belang achten voor het verder te voeren
bestuur en beheer van het Waddenzee
gebied, moet op dit terrein worden vol
staan met aanbevelingen, aangezien het
hier gaat om zaken die, ofwel liggen op
het terrein van het rijksbestuur, óf op
dat waarover de bevoegdheid van de
gemeente zich straks zal uitstrekken,
dan wel zaken betreffen die een geza
menlijke aanpak vergen.
De gemeentebesturen moeten de
voorbereiding van de bestemmingsplan
nen voor het nog in te delen zeegebied
ter hand nemen, zodat zo spoedig
mogelijk na de gemeentelijke indeling,
ontwerp-bestemmingsplannen ter inza
ge kunnen worden gelegd. Evenals bij
bestemmingsplannen kan hierbij een
stelsel van aanlegvergunningen worden
vastgesteld.
Natuurbeschermingswet
In het kader van de doelstelling voor
het gebied verdient het aanbeveling dat
het rijk voor de daarvoor in aanmerking
komende gebieden tot het aanwijzen
van staats- c.q. beschermde natuurmo
numenten komt. Zoals omschreven in
de Natuurbeschermingswet, zal het rijk
deze aanwijzing in nauw overleg met de
provinciale- en gemeentebesturen die
nen voor te bereiden. Hierbij dient
tevens aan de orde te worden gesteld in
hoeverre provinciale, dan wel gemeen
telijke verordeningen in aanvulling op,
of zo nodig (tijdelijk) in de plaats van de
Natuurbeschermingswet kunnen bijdra
gen tot een effectief en verantwoord
natuurbeheer. Het ten aanzien van dit
onderwerp te voeren overleg dient in het
in te stellen Coördinatiecollege plaats te
vinden.
Internationaal overleg
De provinciale besturen dringen bij
het rijk aan op het voeren van interna
tionaal overleg met betrekking tot de
bescherming van de Waddenzee. Met
de Bondsrepubliek Duitsland en Dene
marken zal overleg moeten plaatsvinden
over het toekomstige bestuur en beheer
van het Europees Waddenzeegebied.
Ook de provinciale besturen moeten in
dit overleg worden betrokken.
Onderzoek
Tijdens de voorbereiding van de
structuurschets is gebleken dat door de
provinciale bestuurders geen duidelijke
uitspraak kan worden gedaan over het
wel of niet toestaan van bepaalde
activiteiten, dan wel het uitbreiden
daarvan.
Aangezien een deel van deze activi
teiten primair op het terrein van de
bevoegdheid van het rijk ligt, dan wel de
daarvoor benodigde deskundigheid bij
het rijk aanwezig is, wordt bij de
rijksinstanties aangedrongen op het la
ten verrichten van een nader onderzoek
naar de volgende onderwerpen:
a. Studie naar de meest gewenste vorm
van technisch beheer en/of onder
houd van de hogere delen van het
Waddenzeegebied (kwelders, slikvel-
den, zandplaten, enz.).
b. Onderzoek naar de effecten van de
mosselcultuur op het milieu van de
Waddenzee.
c. Onderzoek naar de effecten van mili
taire oefeningen op het waddenmi
lieu en op de menselijke activiteiten
in het Waddenzeegebied (recreatie,
scheepvaart, visserij).
Zowel de hier genoemde onderwer
pen als over de huidige onderzoekspro
jecten zou een nader beraad in het Coör-
dinatencollege plaats dienen te vinden.
Inspectie
a. Na gemeentelijke indeling van het
gebied zouden delen van het zeege
bied tot de competitie van de ge
meentepolitie van Den Helder, Har-
lingen, respectievelijk Delfzijl gaan
behoren.
De Rijkspolitie te water moet, ook na
gemeentelijke indeling van de Wad
denzee, de bevoegdheid tot het op
sporen van strafbare feiten over de
gehele Waddenzee behouden.
b. Nagegaan moet worden welke con
trolerende taken in het kader van de
milieubescherming (bezoldigde en
onbezoldigde functionarissen) kun
nen worden gebundeld. Aan perso
nen werkzaam bij een aantal instan
ties kunnen mogelijk opsporingsbe
voegdheden worden toegekend, die
hen, naast het uitoefenen van hun ei
genlijke taak, in staat stellen controle
uit te oefenen krachtens bijvoor
beeld de Natuurbeschermingswet,
de Vogelwet of de Milieuhygiënewet-
geving.
c. Voorts zou kunnen worden nage
gaan in hoeverre de in het Wadden
zeegebied door rijksinstanties te ver
richten inspecterende taken zoveel
mogelijk bij één regionale dienst of
inspectie kunnen worden onderge
bracht. Vrij veel rijksdiensten voor
het Waddenzeegebied kennen ver
schillende dienstkringen, inspecties
en consulentschappen.
Beheer van natuurgebieden
Uit het oogpunt van eenheid van
beheer moeten de natuurgebieden die
een bijzondere bescherming behoeven,
zoveel mogelijk door één instantie wor
den beheerd. Als om bepaalde redenen
meerdere instanties met het natuurwe
tenschappelijk beheer in het Wadden
zeegebied blijven belast, is het noodza
kelijk te komen tot een vergaande vorm
van samenwerking tussen de betrokken
organisaties.
Ten behoeve van een juiste taakuit
voering wordt door het rijk een concept-
algemene beheersvisie voor de Wad
denzee voorbereid, die ter vaststelling
aan het Coördinatiecollege Waddenge
bied moet worden voorgelegd. Voor de
verschillende gebieden moeten beheers
plannen worden opgesteld, die zijn
afgestemd op de algemene beheersvisie
voor het Waddenzeegebied. Genoemde
beheersplannen moeten vóór de vast
stelling aan het Coördinatiecollege
Waddengebied te worden voorgelegd,I81
om alle betrokken bestuurslagen hierin'
te betrekken.
Rampenbestrijding
Voor de bestrijding van calamiteiten
als olieverontreiniging, wordt zowel
voor de Waddenzee, als in de aangren
zende strook van de Noordzee, door
Rijkswaterstaat een plan voorbereid.
Aangezien ook bij de provincies plannen
zijn c.q. worden opgesteld voor de^
bestrijding van kustvervuiling door olie
lijkt een goede afstemming van ge
noemde plannen onderling en met die
van het rijk zinvol. Bespreking van deze
plannen in het Coördinatiecollege Wad
dengebied wordt noodzakelijk geacht,
daar naast het rijk en de provincies ook
de gemeenten (rampenplannen) hierin
een taak hebben.
Kustbeheer
Uit functioneel oogpunt moet worden
nagegaan in hoeverre het materieel-
technische beheer van de zeedijken
langs de Waddenzee kan worden ge
concentreerd. Momenteel is dit beheer
over verschillende instanties versnip
perd. Om te beginnen zou daarbij kunen
worden gedacht aan het onderbrengen
van taken bij (grotere) waterschappen.
Het toezicht op deze waterschappen
wordt door de provincies uitgeoefend,
terwijl het oppertoezicht bij het rijk blijft
berusten. Gedeputeerde Staten van
Groningen hebben een voorkeur uitge-
sproken voor een provinciaal beheer van
de zeedijken.
Reddingsoperaties
Dreigend gevaar voor mensenlevens
bij onder meer het wadlopen hebben in t
het jongste verleden aangetoond dat
niet altijd sprake is van een goede coör
dinatie tussen de in het Waddenzeege
bied opererende hulpverlenende instan
ties. Aanbevolen wordt een regeling te
treffen, waarbij een grotere mate van
coördinatie plaatsvindt.
Mogelijk zou daarbij één instantii
kunnen worden aangewezen als eerst
verantwoordelijke voor het optreden bij
bepaalde calamiteiten. Het verdient aan-
beveling dat een dergelijk plan voor de
coördinatie van reddingsoperaties in het
Coördinatiecollege Waddengebied ter
sprake zal worden gebracht, omdat
naast bepaalde rijkstaken, ook de ver
antwoordelijkheid van de betreffende
burgemeester en/of de Commissaris der
Koningin, in het geding kan zijn.
an
Een warenhuis als de Hema wordt
gerund op basis van pure commerciële
wetenschap. Bij in- en verkoop, bij
presentatie, bij acties e.d. gebeurt niets
op goed geluk; alles berust op studie
van het koopgedrag van het publiek.
Dat komt duidelijk naar voren in de
winkelinrichting en de volgorde van de
artikelen waarmee het publiek (dat
geneigd is volgens een bepaalde route
door de winkelruimte te lopen) wordt
geconfronteerd. Hema gaat ervan uit
dat het menselijk gedrag overal hetzelf
de is en de verschillende Hema's in het
land lijken dan ook als druppels water op
elkaar. Kleine verschillen zijn er wel
tussen de eigen Hema-vestigingen en de
Aangesloten Bedrijven. De laatst
genoemden verkopen bijv. nog geen
gebak. Binnenkort start een experiment
waarbij enkele aangesloten Hema's in
Nederland ook gebak aan de man zullen
brengen, maar Texel zal daar voorlopig
niet aan kunnen meedoen, omdf* de
capaciteit van de Heideree Hemabakke-
rij dat niet toelaat. Gebak van plaatselij
ke derden betrekken doet Hema niet. Bij
brood is dat geen bezwaar. De Texelse
Hema verkoopt vers brood, afkomstig
van de warme bakkerij Dros.
Grote oppervlakte
De Hema aan de Weverstraat heeft
een verkoopoppervlakte van 660 m2,
geheel begane grond. Hierop is totaal
344 meter toonbank geplaatst. (Op de
bovenverdieping bevinden zich de ma
gazijnen, kantoren, garderobe, toiletten
Ean aantal wtlnkalmaisjas leverde het gebnd-
keUJke aandeel In de openingsplechtigheid.
Rechts de familie Bakker.
ed.). Er zijn vier kassa's. Aan de buiten-
kant maakt de Hema een tamelijk-
bescheiden indruk. De architect is erin-,
geslaagd een gevel te ontwerpen die-
wonderlijk goed in het kleinschalige-3
straatbeeld past. De gemeente maakte
bezwaar tegen de grote Hemalettere die -
op de gevel zouden komen. Het zijn -
daarom veel kleinere letters geworden.
Wat betreft Texelse ondernemingen-
werd aan de bouw van de Hema
meegewerkt door architectenbureau 3
Jan Visser, aannemingsbedrijf v/h J.n<
Koorn Mzn, firma Barhorst (slopen oude
gebouwen), firma J. Schoo (cv), Instal-
latiebureau Schuil (elektra), de firma Z.'3
Graaf (schilderwerk) en schoonmaak-;a
bedrijf Vinke.
VUURTOREN
K /CM KIWI
OMIEREND
«/■VrtMWnM.
AiTMLT/ FMI1R'
DENDURG
0UBE1LMIL0*<
DEN HOORN
OEN HELDER
ROUTE RONDE VAN TEXEL
1 T TAKkENBOSlEN
u '8S ROOD
0R0EN
8 GEEL.ZWART.GI
'Bt ZHJART.GEtL.1V
GEEL
7VJART
GEEL .ZWAM
WIT
."..Mi
HMM
M El
hGD OMGIt
5
\4" &MGU 9
l a 9 f
Op dit kaartje is de route aangegeven die door de deelnemende catamarans moet worden
gevaren. Men vaart „om de noord" en gezien de gemiddelde tijdsduur, waarin de tocht
afgelegd kan worden (7 uurpasseert men het Eieriandse Gat om 12.30 uur, Oudeschiid om
15.30 uur en 't Homtje om 17.00 uur.