Cjroen 2rwartsjexeh in het hart-, Irritatie bij discussie bestemmingsplannen Oost en Oosterend Ruim 34 mille voor bootvluchtelingen „De avonturen van Dirk Jansz. Kooger" ffromaan stak nten in brand uit wraak DROS EN VAN ASSELT VOORTIJDIG WEG Eerste exemplaar was voor burgemeester Lm Belangrijke mededeling De Reizenboetiek - J. p. Groen Vrouw dood na val van trap Bloedige vechtpartij Schaap doodgebeten DINSDAG 28 AUGUSTUS 1979 - 2e JAARGANG NR. 9406 dactie: Harry de Graaf, Pelikaanweg 75, De Koog, efoon (02228) 266 en Wessel Post, Burdetstraat 17, In Burg, telefoon (02220) 3543. for advertenties, abonnementen etc. wende men zich tde uitgever Langeveld De Rooy B.V., Jstbus 11, Den Burg, telefoon (02220) 2741. Verschijnt dinsdags en vrijdags. Postgiro 652. Abonnementsprijs ƒ11,50 per kwartaal 70 cent incasso; los 50 cent. Bankrelaties: Amro Bank nr. 46.99.17.636 Rabobank nr. 3625.01.742; NMB nr. 67.34.60.398. 0m zijn teleurstelling en woede af reageren stak de 18-jarige J.v.d.G. de camping Kogerstrand donder gochtend vroeg twee tenten in and. In de tenten sliepen meisjes i zich bijtijds in veiligheid konden allen. 3e jeugdige dader was afkomstig uit inrichting waar hij wegens pyroma- wordt verpleegd. Samen met dere pupillen en leiders bracht hij op jgerstrand' een kampeervakantie or De jongen had de avond tevoren nen met twee vrienden gepoogd de risten te winnen van twee meisjes, twee vrienden werden de tent bin- igelaten maar J.v.d.G. niet. De jon- i bleef de rest van de nacht rond- erven, dronk zich moed in en stak istreeks half vijf de tent van de meis- met een gasaansteker aan. De meis- werden wakker door de hitte. De mentent en wat beddegoed ging loren. - Madat de politie de dader had opge- jord bleek dat deze een half uur der nog een andere tent (ook van nsjes) in brand had gestoken. De npeersters wisten de vlammen iter onmiddellijk te doven. De 76-jarige mevrouw NI. Habel- xhom uit Bielefeld in Duitsland erleed vrijdag nadat zij in hotel ernst in De Koog van de trap was vallen. De vrouw was met haar echtgenoot dag tevoren in het hotel gearriveerd, en zij tegen half tien 's morgens de ip afkwam viel zij en bleef bewuste re op de grond liggen. De gewaar- luwde arts liet haar direct naar het kenhuis overbrengen, waar korte tijd er werd geconstateerd dat zij aan rsenletsel was overleden. Geïrriteerd over de gang van zaken rond het bestemmings plan Oost hebben de raadsleden J. C. Dros (Zelfstandig) en Jan van Asselt (Texels Belang) donderdag na amper drie kwartier ontstemd de vergadering van de commissie Ruimtelijke Orde ning verlaten. Deze opzienbare stappen werden gezet omdat beide volksvertegen woordigers van oordeel waren dat het college had verzuimd vooraf gaand aan deze bijeenkomst de be woners van de buurtschap om hun mening over het plan te vragen. Hoewel burgemeester J. A. Engel vaart toezegde dat er binnenkort een hoorzitting voor de Ooster bevolking zal worden gehouden namen Dros en Van Asselt hier toch geen genoegen mee. Zij eisten dat dit punt terstond van de agenda zou worden geschrapt. Dros voegde daar nog aan toe dat het college, door voor Oost een zwaardere bescherming te kiezen dan voor andere dorpen meer dictatoriaal dan democra tisch in de weer was. „Wie kiest hier eigenlijk?" aldus een boze J. C. Dros. Van zijn kant protesteerde burge meester Engelvaart met klem op deze opmerkingen die hij kenschetste als verdachtmakingen, flauwekul en klets koek. De burgemeester ontkende met klem dat B. en W. door dit plan nu ter sprake te brengen de inspraak van de bevolking hebben willen om zeilen. Het betreft uitsluitend een praat plan ofwel een keuzevraagstuk en niets meer of minder, aldus de heer Engel vaart. Dros verliet hierop de vergader zaal. Jan van Asselt volgde hem na nog opgemerkt te hebben dat het college met het nu ter sprake brengen van dit bestemmingsplan een groot risico neemt. Bedrijventerrein Alvorens dit opzienbare voorval zich donderdagavond voordeed hadden de commissieleden van gedachte gewis seld over het bestemmingsplan bedrij venterrein Oosterend. Het betreft hier eveneens een plan waarover nog geen hoorzitting is gehouden maar in dit geval vormde dat voor Dros en Van Asselt geen breekpunt. Dat zou hen later tijdens de ruzieachtige discussie over het bestemmingsplan Oost nog door burgemeester Engelvaart voor de voeten worden geworpen. De meeste commissieleden hadden bij dit discussiepunt niet zozeer be zwaar tegen het plan op zich, alswel tegen de uitwerking ervan. Er werden nogal wat woorden besteed aan de vorm van het nieuwe bedrijventerreintje en de wijze waarop het toegankelijk gemaakt zal worden. Jan van Asselt, die zich al eerder had verwonderd over een be paalde lastige indeling van het indus trieterrein Oudeschild, bleek in dat opzicht ook nu bezwaren te hebben. Hij toonde zich ontevreden over de indelingen die hij minder economisch achtte door de talrijke ongelukkige hoe ken die er in voorkomen. Volgens Van Asselt lijkt het er meer op alsof men bezig is geweest met een bungalow terrein in plaats van een industrie terrein Anne Vlas van de afdeling stede- bouw lichtte toe dat is getracht een aansluiting te vinden op het bestaande (oude) industrieterrein en de huidige windsingels. Architect C. Alkema die vanaf de tribune de discussie volgde en door burgemeester Engelvaart werd uitgeno digd ook zijn mening te geven, was het eens met Van Asselt. Hij voorzag vooral voor het transportbedrijf (A. P. C. Koopman) dat zich als een gegadig de heeft aangemeld grote problemen opdoemen. Alkema pleitte voor nadere besprekingen vooraf temeer omdat tegenover hem de wens te kennen was gegeven ter plaatse een garage voor 5 vrachtwagencombinaties te bouwen. Bij een indeling zoals nu was voorge steld zouden deze auto's hethaaldelijk de toegang tot het terrein kunnen blok keren omdat ze moeilijk konden draaien. Burgemeester Engelvaart deelde mee dat het Grondbedrijf wel met de gega digden had overlegd en dat daarbij niets van dergelijke aanmerkingen was gebleken. Ook Fridt Blanken schaarde zich min of meer achter Alkema en Van Asselt. Hij achtte het nuttig de loop van de weg nogmaals te bezien en indien daar weinig aan te doen zou blijken een prijsverschil te hanteren tussen de 'ongelukkige' en de 'gelukkige' perce len. Wim Helder stelde voor om de onbebouwde gronden in het plan ook een functie te geven teneinde de par keerproblemen op te heffen. Op een voorstel van Fridt Blanken die verklaarde het een goed plan te vin den maar alleen bedenkingen tegen de vorm van de weg te hebben werd uiteindelijk besloten dit onderdeel intern te regelen. Men zou daardoor zo min mogelijk tijdverlies oplopen in de uitvoering van dit bedrijventerrein. Tegenstrijdig Bij de bespreking van het bestem mingsplan Oost kwam, na het vertrek van de heren Dros en Van Asselt in eerste instantie aan de orde dat in de bijgevoegde toelichting ietwat tegen strijdige opmerkingen werden gemaakt. Fridt Blanken verwonderde zich er over dat wat in de vijftiger jaren een 'slordi ge nederzetting' werd genoemd nu ineens een 'karakteristieke kern' is. Burgemeester Engelvaart moest toegeven dat er een stuk bemoeizucht in het plan zit. Hij toonde zich echter nieuwsgierig naar de ideeën die de commissieleden er over hadden. Wim Helder (zelf woonachtig in Oost) opende wat dat betreft de rij. Hij (Lees verder op pagina 2) De politie heeft de uit Castricum afkomstige en in De Koog werkzame A.S. in hechtenis genomen, nadat deze zich schuldig had gemaakt aan mishan deling. Hij had in de nacht van zaterdag op zondag in de bar 't Galjoen ruzie gekregen met de heer P. de Wit uit De Koog en deze met een kapot bierglas in het gezicht geslagen. De Wit moest met verwondingen in gezicht en hals per extra boot naar het ziekenhuis in Den Helder worden overgebracht. Na behandeld te zijn kon hij daar spoedig weer worden ontslagen. Een jong schaap van de heer C. Bruin in Den Hoorn werd zaterdag zodanig door een hond gebeten dat het door de dierenarts moest wor den afgemaakt. Het schaap graasde op land nabij de Hervormde kerk. De aanval van de hond was niet gezien, maar toch was de hond van de familie D. al snel als verdachte gesignaleerd omdat het dier met bloed aan de poten was thuisge komen. Bij een braakproef bleek dat de hond schapewol in de maag had. De familie D. heeft de hond laten afmaken. De zondagavond gehouden lande lijke actie ten bate van de Vietna mese bootvhichtelinegn heeft op Texel bij eikaar in ieder geval 34.332^53 opgebracht. Het is erg waarsch^nBjk dat dit bedrag in wer kelijkheid nog hoger zal uitvallen omdat Maarbfijkelijk velen hun bij drage rechtstreeks op giro 999 hebben overgemaakt. Vooral de bevolking van Oosterend heeft zich bij deze bliksemactie van haar beste kant laten zien getuige het totaalbedrag (bijna 15 mille) dat alleen daar al binnen kwam. De in de verschillende dorpen ge scoorde resultaten luiden als volgt (resp. plaats, contanten en ingeleverde bank/girokaarten): Ger. kerk Den Burg /2.608,51 770,— NH kerk Den Burg" 2.211- 2.550, - DG kerk Den Burg 1.621,50 200,- St. Jan Den Burg 1.237,50 245,— De Koog 1.251,10 250,- De Cocksdorp 1.881,10 500,— Oudeschild 1.601,- 155, Oosterend 11.258,87 3.670,- De Waal 300,25 95,- Den Hoorn 1.376,55 450, sub totalen Bij elkaar ƒ25.447,33 ƒ8.885, ƒ34.332,33 De uitgave van een interessant boek dat door de schrijver de anduiding „voor mijn kinderen en kleinkinderen" meekreeg ras vrijdagochtend het onderwerp van een goedbezochte bij- enkomst in de Texelse raadszaal. Het ging om het boek „De avon- ren van Dirk Kooger" en het leest opvallende aan deze gebeur- nis was wel het tijdstip waarop t boek verscheen: ruim 130 jaar na dood van de auteur. Die auteur ss de voormalige zeeman Dirk nsz. Kooger uit Den Hoorn, de smvader van talrijke hedendaagse xelaars. Opgediept uit de nalatenschap van iogers nazaten was het uit vijf vol- pende boekjes bestaande manuscript 1976 in handen geraakt van de heer A. Liefhebber uit Den Helder. In "nenwerking met zijn plaatsgenoot J. Ambriola heeft deze het sindsdien werkt en van toelichtingen en andere straties voorzien. Dit boek over „De belevenissen van n Texels zeeman" die leefde van B0 tot 1847 werd gedrukt bij Druk- rij Brügemann en uitgegeven bij Het ien Boek te Den Burg. Dirk Jansz. Kooger was een bereisd in die in een roerige tijd leefde. In inkrijk vond de revolutie plaats, poleon kwam aan de macht en 'am tweemaal ten val en ook in iderland rommelde het op politiek ge el. De Bataafse republiek kwam tot nd en verdween weer voor wat der de vastberaden leiding van ning Willem I het koninkrijk Holland rd. Kooger bracht evenwel het me- ideel van zijn levensdagen elders or alvorens hij zich vermoeid van al i belevenissen in een woning aan de Iderse Kanaalstraat vestigde. Gedurende zijn leven maakte Dirk Kooger, eerst als janmaat en later als kapitein heel wat mee. Hij was dan ook een populair man door al de verhalen die hij, eenmaal gepensioneerd, aan zijn omgeving vertelde. Maar op een gegeven moment ging al dat vertellen van steeds weer dezelfde verhalen hem tegenstaan en om zijn belevenissen toch te laten voortleven stelde hij ze als „De avonturen van Dirk Kooger" te boek. In vijf kleine notitieboekjes legde hij het allemaal in zijn nietige hand schrift voor het nageslacht vast. Zijn avonturen met kapers en India nen, het leven aan boord, gebeurte nissen tijdens de Engels-Franse oorlog. de strijd tussen de prinsgezinden en de patriotten, dat alles liet hij de revue passeren. Maar ook de lokale toestan den op zijn geboorte-eiland, de boter smokkel uit Friesland en het maritieme gebeuren op het Marsdiep. Het reilen en zeilen van zijn eigen schip de „Anna Jacoba" en diens bemanning werd eveneens uitgebreid behandeld. Vooral die bemanning blijkt nu nog steeds voor vele eilanders de moeite waard. Zij bestond namelijk voor het merendeel uit Texelaars. Hetgeen valt af te leiden uit hun familienamen: Ran, Verberne, Smit en Bruijn. Problemen Beide bewerkers van het nu versche nen boek gaven vrijdagochtend enkele toelichtingen bij het door hen verrichte werk. Burgemeester Engelvaart ontvangt urt handen van P. A. Liefhebber en J. P. Ambriola fr.1 het eerste exemplaar van het boek. P. A. Liefhebber deed daarbij een boekje open over het uitgebreide speur werk dat hij naar aanleiding van het opgetekende materiaal had verricht. Hij was onverwacht op talrijke problemen gestuit. Vooral het navorsen van oude naamregisters had hem hoofdbrekens gekost. Mede daarom was het onmogelijk gebleken een lijst van per soonsnamen aan het verhaal toe te voegen. Als voorbeeld noemde hij de namen Evert Jan de Boer en Soesman die in het begin van de negentiende eeuw in Amsterdam hun domicilie hadden. In het hoofdstedelijke stads archief bleek de namenreeks met men sen die Evert Jan de Boer heetten zes laden te beslaan en van de Joodse familie Soesman kende het toenmalige Amsterdam er ook vele tientallen. Het persoonsregister raakte uiteindelijk tot ongeveer 65 procent compleet maar dat was volgens de samenstellers onvoldoende om op te kunnen nemen. Iets dergelijks deed zich ook voor bij het navorsen van de in het manuscript genoemde scheepswerven. Overigens waren de aanduidingen daarvan door Kooger ook niet altijd even concreet op papier gezet. Haïti Eén van de meest interessante ont moetingen die Dirk Jansz. Kooger in zijn zeemansloopbaan heeft gehad is die met de Haitiaan Christophe, een slaaf die zich aan de Franse heer schappij in West-lndië had ontworsteld. Christophe zou na afloop van de Frans- Engelse oorlog tot keizer worden ge kroond van Haïti, het nog steeds als afzonderlijke staat bestaande land op het westelijke deel van het eiland Hispaniola. Kooger bracht meerdere bezoeken aan Haïti en diens hoofdstad Port-au- Prince. Het leverde hem echter vele slachtoffers onder zijn bemanningsle den op. Gedurende één van zijn reizen overleden tien van Texel afkomstige bemanningsleden aan de daar opgeda ne gele koorts. Een volgende trip kostte hem 12 opvarenden waaronder zijn eigen zoon Thijs. Liefhebber ontdekte in het manu script talrijke verwijzingen naar het hedendaagse Zuid-Amerikaanse conti nent waar Kooger enige tijd bij de Indianen doorbracht. Wat hem boven dien had geboeid was de manier waar op Dirk Kooger beschreef hoe hij bij zijn ontmoetingen met vreemdelingen zijn geld wist te vergaren. Het was daarom niet vreemd dat Kooger zijn eigen vaartuig kwalificeerde als het 'schooierscheepje' van het Marsdiep. Oude taal Omdat Dirk Jansz. Kooger in zijn ge schriften meerdere oude en soms reeds verdwenen woorden en uitdrukkingen placht te gebruiken had P. A. Lief- (Lees verder op pagina 3) Ik heb vernomen dat zich op Texel een ge rucht verspreidt, dat ik failliet zou zijn. Ik verzeker u dat deze geruchten geen enke le grond van waarheid bevatten, mijn be drijf is kerngezond. ledereen die mij zou willen informeren over de bron van deze lasterlijke insinuaties zou zich ten zeerste aan mij verplichten.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Texelsche Courant | 1979 | | pagina 1