(jvoen cZwarts Jexels in het hart-,
Nationaal park heeft ook
gevolg voor rest Texel
Hoorzitting in De Koog
leerzaam voor B en W
ispecteur G. H. Geerlings bij opening districtskantoor:
WETHOUDER: WKTPASSEN
ZÉLF OP ONZE ZAKEN!
STAATSBOSBEHEER
Taxi beschadigd
Duitser maakte
moeilijkheden
Auto de bomen in
Auto opengebroken
Vernielzucht
e JAARGANG NR. 9416
DINSDAG 2 OKTOBER 1979
actie: Harry de Graaf, Pelikaanweg 75, De Koog,
foon (02228) 266 en (tijdelijk) Anneke Rijk, Keesomlaan 25,
Burg, telefoon (02220) 3423.
ir advertenties, abonnementen etc. wende men zich
Je uitgever Langeveld Er De Rooy B.V.,
tbus 11Den Burg, telefoon (022L20) 2741
Verschijnt dinsdags en vrijdags.
Postgiro 652. Abonnementsprijs f 11,50 per kwartaal
70 cent incasso; los 50 cent.
Bankrelaties: Amro Bank nr 46.99.17.636
Rabobank nr. 3625.01.742; NMB nr. 67.34.60.398.
DISTRICT TEXEL
tonder dat iemand er een boos gezicht bij trok, kwam het
aderdagochtend toch tot een confrontatie tussen gemeente-
stuur en rijksoverheid over het onderwerp nationale parken,
t gebeurde bij de officiële opening van het nieuwe districts-
itoor van Staatsbosbeheer Texel aan de Molenstraat (een
van het voormalige RHBS-gebouw). De inspecteur natuur-
ioud van Staatsbosbeheer G. J. Geerlings verklaarde daar
t het aanwijzen van de duinen van Texel tot nationaal park
goede zaak zou zijn voor het eiland en hij voegde er aan
t dat de beschermende maatregelen die met deze parkstatus
nenhangen zich niet tot de duinen zouden beperken, maar
t ook overig Texel ermee te maken zou krijgen.
let wekken van begrip daarvoor
imde hij een belangrijke taak van
plaatselijke Staatsbosbeheer,
is noodzakelijk dat allerlei, soms
onstrijdige belangen op elkaar
rden afgestemd, aldus de heer
ladings, die er dan ook van uit ging
een deel van deze vooriichtings-
iviteit vanuit het nieuwe districts-
itoor ontplooid zou moeten
rden. De spreker had daarmee de
Uppel in het hoenderhok gewor-
en dat merkte hij gauw. Toen
thouder Gerard van der Kooi aan
woord kwam liet deze merken
it enthousiast te zijn en zei vrien-
ijk doch beslist: „Het standpunt
I) het gemeentebestuur is dat wij
wel op onze zaken kunnen
isen".
Jij verwees daarbij naar het
itemmingsplan voor het buitenge-
d dat tal van waarborgen bevat die
gericht op instandhouding van een
/arieerd en aantrekkelijk landschap,
ewel het districtskantoor niet meer is
een opgeknapte vleugel van een
Jrmalig schoolgebouw, had Staats-
ibeheer van de ingebruikneming
een heel feest gemaakt. Van het
iteland waren diverse autoriteiten
(omen aangevoerd door Ir. L. Appel
hoofdingenieur voor Landinrich-
Grond- en Bosbeheer in de pro-
cie Noordholland. In de voormalige
alen die nu tot kantoorruimten zijn
naakt was voor deze gelegenheid
tentoonstelling ingericht over bos-
uw en er was zelfs een diapresen-
met geluid over de tachtigjarige
ichiedenis van Staatsbosbeheer op
nel.
Verborgen sleutel
De openingsdaad zelf werd uitge-
Brd door mevrouw J. C. Mantje-
>os, echtgenote van districtsambte-
er M. Mantje uit De Koog. De sleutel
larmee zij de deur openmaakte zat
liter opgesloten in een stam dennen-
at en die moest dus eerst met enkele
forse hamerslagen worden gespleten
door de heer C. J. Kalis.
Uit de toelichting van Ir. Appelman
werd duidelijk dat deze eer aan me
vrouw Mantje te beurt viel omdat zij in
de loop der jaren nogal wat beslomme
ringen aan huis had gehad waar zich
het districtskantoor met zijn toenemen
de bedrijvigheid bevond. Uitgerekend
was dat zij alleen al 40.000 koppen
koffie had geschonken
Begrip wekken
Staatsbosbeheer heeft tot taak het
natuurgebied in stand te houden zodat
ook de generaties die na ons komen er
genoegen aan beleven. Dat was de
kern van de toespraak van de heer F.
B. v. d. Hoeven, inspecteur bosbouw
van Staatsbosbeheer. Hij vertelde uit
eigen ervaring te weten hoe heerlijk het
is om je in vrije niet afgesloten duinen
te vermaken. Maar bepaalde maatrege
len zijn nu eenmaal onvermijdelijk want
naarmate de mensen meer vrije tijd
krijgen, vervroegd uittreden en langere
vakanties hebben komen er steeds
meer recreanten en neemt de druk op
het natuurgebied toe. De kunst is
zoveel mogelijk ruimte te bieden voor
deze recreanten zonder dat de schoon
heid van het gebied achteruit gaat. Het
ligt voor de hand dat nogal eens kritiek
wordt vernomen op dit beleid en de
spreker vond het dan ook verheugend
dat het geven van voorlichting door
Staatsbosbeheer tegenwoordig als een
volwaardige en belangrijke taak wordt
beschouwd. ,,We moeten begrip en
waardering wekken bij de bevolking en
moeten daarom ons werk verklaren
door inzicht te geven in plannen en
beheer. Dit kantoor zal daartoe hopelijk
bijdragen".
Ook inspecteur Geerlings verwees
naar de toenemende vrije tijd van de
mens en baseerde daarop zijn mening
dat de recreatieve ontwikkeling op
Texel dóórgaat. Hij zei het als een uit
daging te beschouwen voor het be-
heersbeleid.
De heer Kalis klooft met vaardige hand het
houtblok, waarin zich de sleutel van het
districtskantoor bevindt Van links naar
rechts Ir. Appelman, de heer Kalis, mevrouw
Kalis, mevrouw Kuik, mevrouw Van Groeni-
gen-Hemelrijk, mevr. Mantje-Bloos en de heer
Kuik.
Hij erkende dat er een hevig span
ningsveld kan zijn tussen belangen van
natuur en recreatie, maar hij meende
ook dat deze belangen bij een juiste
aanpak elkaar kunnen versterken. Zelfs
vond hij dat de aanwijzing van de
Texelse duinen tot nationaal park de
komst van nog veel meer mensen kan
oproepen, zoals hij persoonlijk had ge
constateerd bij dergelijke parken in
Polen. Nu is de situatie op Texel welis
waar anders omdat daar ook nu al veel
toeristen komen, maar hij meende toch
dat een waarschuwing op zijn plaats is
en zag ook hier een belangrijke taak
voor de mensen van Staatsbosbeheer.
Spreker wees erop dat de ontwikkelin
gen elders op het eiland zullen moeten
worden afgestemd op de parkstatus
van de duinen en dat vereist een goed
samenspel tussen Staatsbosbeheer en
de gemeente. ,,Als dat slaagt is dit
kantoor een felicitatie waard".
De heer Geerlings ging ook in op
het vraagstuk van de nationale land
schapsparken, die vooral in agrari
sche kring veel stof heeft doen
opwaaien. Spreker liet in het midden
of Texel tot landschapspark zou
moeten worden gemaakt maar hij
vond dat op het eiland inmiddels is
aangetoond dat het systeem dat in
dergelijke parken moet worden
toegepast, goed kan werken. Hij
doelde daarbij op de beheersover
eenkomsten bij het tuunwallenbe-
houd en op het aanwijzen van het
ganzenreservaat in De Eendracht.
Vooral dat laatste beschouwde hij als
een geslaagd experiment: de ganzen
komen aan hun trekken, maar ook de
boeren, want die hebben minder scha
de. Overigens is nog weinig concreets
te zeggen over de invoering van de
landschapsparken. Dat wordt anders
als de commissie Verhoeven over deze
zaak eindadvies heeft uitgebracht. Over
de Waddenzee tenslotte zei de heer
Geerlings dat hard en serieus wordt ge
werkt aan plannen om grote delen van
de Waddenzee te maken tot be
schermd natuurmonument.
Wethouder Gerard van der Kooi liet
met nadruk uitkomen dat de gemeente
Texel zich terdege bewust is van de
grote landschappelijke en natuurlijke
waarde van het eiland. Dat blijkt uit het
bestemmingsplan buitengebied dat
is gericht op voorkómen van ach
teruitgang en zelfs op herstel van wat
verloren is gegaan.
Helm planten
„Persoonlijk ben ik niet zo'n natuur
mens", aldus de wethouder. „Maar ik
ben graag in de vrije natuur en het
totaal maakt op mij de indruk van een
gaaf geheel, ook al weet ik dan niet
precies wat er groeit en bloeit". Van
der Kooi was het van harte eens met
de stelling dat al dat moois aan de vol
gende generatie moet worden door
gegeven en daarom moet worden be
schermd, maar, zo zei hij, dan moet er
straks nog wel wat te beschermen zijn.
Waarmee hij doelde op de verontrus
tende kustafslag, die de meest recht
streekse bedreiging voor het natuurge
bied betekent. Noodgedwongen moet
Rijkswaterstaat duinen landinwaarts
schuiven om te voorkomen dat zij weg
spoelen. Daardoor en door de verstui
vingen wordt de waardevolle begroei
ing in de vochtige duinvalleien bedol
ven. Ook met het oog daarop is het
zeer te betreuren dat Texel geen geld
meer krijgt om het planten van helm
(aanvullend werk) te bekostigen. Tot
dusver was daar 's winters wel 60 man
bij ingeschakeld. Van der Kooi: ,,lk ver
wacht dat Staatsbosbeheer de ernst
van dit probleem inziet en geld zal
weten te vinden om dit werk toch te
laten doorgaan". Als gemeentelijk ge
schenk voor het nieuwe districtskan
toor gaf de wethouder een recent schil
derij van Blok v. d. Velden. Het was
een duinlandschap. „Om te laten zien
wét in de toekomst behouden moet
worden".
Rijkswaterstaat
Als voorzitter van de Stichting Texels
Museum en namens de dienstkring
Texel van Rijkswaterstaat sprak de heer
C. P. Harting. De Stichting Texels
Museum en Staatsbosbeheer werken in
het Natuurrecreatiecentrum nauw sa
men bij voorlichting en educatie op
natuurgebied. Hij nodigde de heer
Mantje uit om in het NRC een mooie
wandfotó te komen uitzoeken voor het
kantoor. Verder liet Harting uitkomen
dat de samenwerking Staatsbosbeheer-
Rijkswaterstaat op Texel al jaren voor
treffelijk is. Juist omdat er vooral in
het verleden niet veel andere
mensen aan te pas kwamen, konden
allerlei problemen door Mantje en Har
ting snel worden geregeld. „Wij
hebben ons over dingen gebogen, waar
zich nu allerlei geleerden mee bezig
houden". Ook Harting wees op de ver
ontrustende achteruitgang van de kust
en de noodzaak dat het stuivende
duinzand wordt vastgelegd. „Jullie
moeten ons helpen met helmplanten.
Er moet veel meer gebeuren dan tot
dusver".
Districtsambtenaar M. Mantje ten
slotte herinnerde zijn toehoorders er
aan dat de bevoegdheden van Staats
bosbeheer en Rijkswaterstaat nauwkeu
rig zijn geregeld, wat onder andere
inhoudt dat het niet de taak is van
Staatsbosbeheer om in de duinstrook
bij het strand helm te planten
Verder sprak hij de wens uit dat de
bevolking meer wordt betrokken bij het
bepalen van de „natuurtoekomst" van
Texel. Hij zag de zaal van het Natuur
recreatiecentrum als de ideale gelegen
heid voor dit „meepraten".
In de nacht van zaterdag op
zondag werd een taxi van de firma
Grootjen beschadigd, waarschijnlijk als
gevolg van een aanrijding. De wagen
stond geparkeerd tegenover bar „Het
Steigertje" te Oudeschild.
In café „Capri" in De Koog kwam
het zondagavond tot een vechtpar
tijtje als gevolg van een Duitser, die
zich hinderlijk gedroeg. Geholpen
door andere bezoekers van het café
zette de exploitant hem buiten de
deur. De man was zeer gebelgd en
wilde aangifte doen. Bij de politie in
De Koog gedroeg hij zich echter zo
onredelijk en autoritair dat men hem
ook daar de deur wees.
Hij vervoegde zich vervolgens bij de
politie in Den Burg waar het kontakt
ook niet zo vruchtbaar verliep en hem
te verstaan werd gegeven dat hij
maandagochtend maar terug moest
komen om zijn verhaal in een wat
rustiger stemming af te steken.
Daarvan heeft de man (de 30-jarige
B.S.) blijkbaar afgezien, want hij is niet
verschenen. De politie houdt het erop
dat drank de hoofdrol heeft gespeeld in
het conflict.
Op de Calif omiëweg werd
zondag een zwaar beschadigde
Citroen Ami aangetroffen, die ken
nelijk uit de boent was gevlogen en
in de bomen was blijven steken. De
chauffeur was niet meer in de buurt
maar de politie spoorde hem op aan
de hand van het kenteken.
Het bleek D. K. uit Wervershoof te
zijn, die verklaarde dat hij in de nacht
van zaterdag op zondag voor een te
genligger had moeten uitwijken en
daarbij in de bocht bij hotel „Californië-
niè" de macht over het stuur had
verloren. Hij was ongedeerd gebleven
en had het niet nodig gevonden de
politie te waarschuwen. De auto was
total loss.
De heer J. v.d. Ploeg uit Sint Jacobi-
parochie ontdekte donderdag dat zijn
bij De Turkse Tent aan de Bosrandweg
geparkeerde auto was opengebroken.
Uit de wagen werden twee accu's, een
aggregaat en een waterpomp wegge
haald, samen ter waarde 72500,
Auto-antennes zijn nog altijd een ge
liefd objekt voor vernielzuchtigen. Een
inwoner van Den Burg, die zijn Opel in
de nacht van 25 en 26 september aan
de Burdetstraat had geparkeerd,
ontdekte dat de antenne was vernield.
De volgende dag gebeurde hetzelfde
met een andere auto, een Simca, ook
aan de Burdetstraat.
,,Wij hebben geen auto en we verhuren ons huis ook niet. Daarom
wil ik groen voor de deur en géén parkeerstrook". Dat was een van de
tot nadenken stemmende opmerkingen die werden gemaakt tijdens
de hoorzitting die de gemeente hield in „De Branding" in De Koog
over de 'inrichting' van Watermunt, Duinroosstraat en een stukje
Strijbosstraat. Er viel meer wijsheid en nieuws te beluisteren op deze
avond.
Zo schijnen het vooral slagers te zijn
die het verkeer in De Koog onveilig
maken (ze werden door een der aanwe
zigen met naam en toenaam genoemd)
en aan het toepassen van creosootpaal-
tjes voor plantenbakken kleeft een ern
stig nadeel: kinderen die ermee in
aanraking komen worden later vooral
geplaagd door hevige verbrandingsver
schijnselen. Dit argument maakte een
zo diepe indruk dat de aanvankelijke
voorstanders van de milieuvriendelijk
lijkende paaltjes toch maar hun voorkeur
uitspraken voor beton. Of het worden
plastic paaltjes want volgens een der
deelnemers aan de discussie bestaan die
tegenwoordig ook en dat was nieuws
voor de gemeentelijke vertegenwoordi
gers. Wethouder Gerard van der Kooi
en zijn ambtelijk bijstandsteam werden
donderdag heel wat wijzer en het staat
wel vast dat aan het ter tafel liggende
inrichringsplan voor genoemde straten
al worden gesleuteld.
Geanimeerd
Zoals zo vaak tijdens dergelijke hoor
zittingen ging het er geanimeerd toe.
Geen wonder: het betrof eenvoudige
zaken in de meest directe omgeving van
de mensen en aan betrokkenheid man
keerde het dus niet. Bovendien wil er
tijdens zulke avonden wel eens een
kwinkslag vallen, waartoe ook staaltjes
van schromelijk overdrijven moeten
worden gerekend zodat het eigenlijk
jammer was dat niet meer dan de ca
twintig belangstellenden naar „De
Branding" waren gekomen
De genoemde straten in dit nieuwe
stuk van onze badplaats zijn thans van
een voorlopig plaveisel voorzien. Nu de
bouwactiviteit ten einde loopt wordt het
tijd het definitieve wegdek aan te
brengen en voor beplanting en andere
versiering te zorgen. De tijd is voorbij
dat uitsluitend in het raadhuis werd
uitgemaakt wat goed en mooi was voor
de mensen. Vandaar deze inspraak
avond.
Het is de bedoeling de Watermunt tot
woonerf te maken, met alle daaraan
verbonden beperkingen voor gemotori
seerd verkeer.
Maar ook in de andere straten zal het
de slagers en andere snelle rijders niet
makkelijk worden gemaakt; daar komen
drempels of andere voorzieningen die
tot kalmte manen, zoals bloembakken
links en rechts waardoor een bochtig
verloop ontstaat. Dat laatste was echter
niet bij ieder gerooid: „Nee, niet van die
malle bloembakken zoals in de Boogerd
in Den Burg". Op een gegeven moment
leek een misstap van de gemeente aan
het licht te komen. Een van de bewo
ners van de Duinroosstraat vernam met
schrik van ambtenaar E. Momberg
(„Dat is de maker van al dat schoons",
zei wethouder Van der Kooi) dat het de
bedoeling is de Duinroosstraat te laten
doorlopen naar een toekomstige nieuwe
woonwijk. En dat terwijl wethouder J.
Nauta in het verleden zou hebben
beloofd dat daar geen sprake van zou
zijn, dus dat de Duinroosstraat doodlo
pend zou blijven. „Daar hebben we
met de aankoop van onze woning
rekening mee gehouden", zei een rust-
minnende bewoner onthutst. De wet
houder beloofde het te zullen 'bekijken'.
Parkplatz
Over de plaatsen waar geparkeerd
moet kunnen worden werd vrij hevig
heen en weer gepraat. Het bleek dat het
niet alleen gaat om de auto's van de
bewoners maar ook van hun zomergas
ten die steeds met 'Duitsers' werden
aangeduid. Geen antwoord kon worden
gegeven op de vraag van iemand die
wilde weten of er een „snoeiplicht"
bestaat. Dat hield verband met de al te
welig groeiende rozestruiken langs de
tegelpaden. De takken reiken zover over
de tegels dat vrijwel geen ruimte voor lo
pen overblijft. Een krantenbezorger zei de
doornige ellende herhaaldelijk aan den
lijve te moeten ondervinden. En toen
toch eenmaal werd gepraat over plan
tenbakken en rozen, kwam er kritiek los
op het bloemenassortiment waarvoor de
gemeentelijke plantsoenendienst door
gaans kiest. Iemand die het weten kon
beval een kweekvorm van de welbeken
de duinroos als waardig alternatief aan
en een ander liet weten beslist geen
afrikaantjes te willen maar wel „kruid
achtige plantjes". Praten over zulke
kleine details vond de wethouder echter
te ver gaan. De mening van de omwo
nenden werd wèl nadrukkelijk op prijs
gesteld bij de vraag of een bijna
ingesloten terreintje in deze buurt tot
speelterrein of parkeerplaats moet wor
den gemaakt. Tot parkeerplaats maken
heeft het voordeel dat een aantal auto's
uit het straatbeeld kan wegblijven,
temeer daar in deze wijk van De Koog
vrijwel geen kinderen worden geboren
(dat werd tenminste beweerd) zodat aan
kinderspeelplaatsen weinig behoefte is.
Maar er gingen nog meer stemmen op
om het terreintje toch maar autovrij te
houden omdat het starten, aan- en
afrijden van de auto's hinderlijk zou zijn
voor de bewoners van de er vlakbij
staande huizen. Bovendien hebben en
kele aanwonenden territoriale verlan
gens en willen een stuk van het terrein
kopen om aan hun achtertuin toe te
voegen.
De wethouder beloofde dat het ge
meentebestuur de aan- en opmerkingen
serieus zal bestuderen en zal trachten
het plan aan te passen. De herziene
versie van het inrichtingsplan zal te zijner
tijd in het raadhuis en misschien zelfs
wel in Daalders supermarkt worden ten
toongesteld.
