„Molengat" bij storm en
regen vlot het water in
Over 5 - 8 jaar nog
een dubbeldekker?
Piet Evers pacht
Tèso-buf f etten
Kerstdiner 1979
HAVENRESTAURANT
TEXEL
Daar gaat-ia. Mevrouw Hoogerheide haalt uit voor de doophandel/ng. Inzet- Raak/ De nes slaat
tegen de boeg aan scherven.
„Ik doop u Molengat en wens u en uw bemanning een be
houden vaart". Met een welgemikte worp deed mevrouw Thea
Hoogerheide-Lips zaterdagochtend een fles champagne te
pletter slaan op de boeg van Teso's dubbeldekker. Vervolgens
hakte zij met een fraai bijltje het touwtje door waaraan het
schip (echt!) nog vast lag en het negentig meter lange stalen
gevaarte zette zich onder het geloei van stoomfluiten en
sirenes in beweging.
Eerst langzaam, toen steeds sneller gleed Texels meest besproken
en omstreden vaartuig over de spekglad gemaakte helling het grau
we water van de Bergse Maas in, waar sleepboten het gele gevaarte
behoedzaam opvingen. De succesvolle stapelloop betekende het
eind van veel spanning die zich op allerlei manieren ontlaadde.
Menige Texelaar onder de ca honderd genodigden die het schouw
spel gade sloegen, moest een traan wegpinken van ontroering
Maar hat viel niet op want de vele
gezichten waren toch al nat door de
striemende regenvlagen. Ondanks
dat de kleding en kapsels er zwaar
onder te lijden hadden, was niemand
teleurgesteld over de buitengewoon
slechte weersomstandigheden bij de
tewaterlating. In tegendeel. Had een
beroemd Chinees wijsgeer niet be
weerd dat regen zegen brengt bij
een tewaterlating? En was dat niet
Diner in kerstsfeer.
Geen vast menu maar
de mogelijkheid om
het menu naar
eigen keuze samen
te stellen.
Tijdige reservering
gewenst.
Bel voor nadere
informatie uw
gastheer Jan C. Stolk.
overtuigend bewezen bij de veer
boot „Marsdiep" die ook bij beesten
weer het water inging en die mede
oorzaak was van een ongekende
economische ontwikkeling op
Texel?
's Morgens, toen een storm met
windkracht tien woedde, was dat nog
allerminst zeker of de tewaterlating kon
doorgaan. Maar de werf-directie achtte
de risico's aanvaardbaar, vooral omdat
de wind niet op de flanken van het
schip stond maar schuin op de kop.
Niettemin was het alemaal erg span
nend. Elk schip is anders en ook de
omstandigheden bij een stapelloop zijn
nooit dezelfde. ,,lk heb het al tientallen
keren meegemaakt maar het is nog
nooit helemaal precies volgens plan
verlopen", zei een van de mensen van
de werf. De tewaterlating van Teso's
dubbeldekker was dus de uitzondering
op de „regel".
Ontspannen
De sfeer tijdens de bijeenkomst in de
voor deze gelegenheid fraai versierde
bedrijfskantine van de Verolme-werf in
Heusden was feestelijk en ontspannen,
vooral na afloop van het officiële ge
deelte. Dit ondanks het feit dat een
van de redevoeringen mededelingen
bevatte die menigeen achter de oren
deed krabben.
President-commissaris J. P. Kik
kert van Teso liet zijn toehoorders
terloops weten dat Teso van plan is
nog een dubbeldekker in de vaart te
brengen al voegde hij er direct aan
toe dat de onderneming de eerste
vijf tot acht jaar niet in staat is tot
zo'n investering.
Voordat Kikkert aan het woord
kwam bracht de heer A. Rijke, vice-
president van de raad van bestuur van
het Rijn Schelde Verolme-concern dank
aan de zeer velen die bij ontwerp en
bouw van het schip betrokken zijn
geweest. Hij toonde zich erkentelijk
jegens Teso. De Nederlandse scheeps
bouw beleeft uiterst moeilijke tijden en
elke order is er een. De wil om de
opdracht in ieder geval binnen te halen
heeft een belangrijke rol gespeeld bij de
onderhandelingen, die aan de opdracht
vooraf gingen. Het is wel moeizaam
gegaan. De aanvankelijke opdracht die
met enig feestvertoon in juni 1978 werd
getekend moest door het uitblijven van
de begeerde overheidspremie worden
ingetrokken.
Schip met toekomst
Na een periode van onderhandeling
en lobbie werd op 16 november 1978
het definitieve contract getekend. De
heer Rijke ging echter niet in op
deze moeilijke fase en stelde slechts
prijzend vast dat Teso een juiste beslis
sing had genomen. ,,Dit schip heeft de
toekomst". Vervolgens deed hij een
kleine greep uit technische bijzonder
heden. Het meest opmerkelijke aan de
dubbeldekker is de voortstuwing, die
niet gebeurt met gewone schroeven
maar met horizontaal draaiende Voith
Schneider propellors, die het schip in
de bestaande, eigenlijk te kleine havens
goed manoeuvreerbaar maken. Opval
lend is ook het grote machinevermogen
voor een dergelijke boot. De drie diesel
generatoren wekken elk 1050 kW op.
De twee elektromotoren die de propel
lors aandrijven zijn elk 1000 kW. Auto
matisering en beveiliging zijn sterk
doorgevoerd. Van de twee machineka
mers kan er één helemaal onklaar raken;
de ander zorgt er dan voor dat het
schip blijft varen. Die machinekamers
kunnen onbemand blijven. De werk
tuigkundige zal zijn werk doen vanuit
de brug en houdt een oogje in het zeil
via uitgebreide bewakingsapparatuur,
waaronder tvmonitoren. ,,Dit is een
veerboot van de nieuwe generatie. U
zult er met plezier mee varen", aldus de
vice-president die vervolgens liet weten
dat zijn werf zich aanbevolen houdt
voor de bouw van het zusterschip.
Toerisme
De toeristische toekomst van Texel
zag hij nogal zonnig. Veel wijst er op
dat de vakanties weer meer in eigen
land zullen worden doorgebracht en op
Texel is nog ruimte voor uitbreiding van
de toeristische akkommodatie. De vice-
president zei onder de indruk te zijn
geraakt van de wijze waarop de bouw
van de „Molengat" door Teso is bege
leid. Niet alleen door de heer J.
Broersma maar ook door directeur
Hoogerheide. „Hij deed het uitstekend.
Ik heb me wel eens afgevraagd bij wie
hij eigenlijk in dienst was, bij ons of bij
u". Dank werd ook betuigd aan het
personeel van de Verolmewerf dat hard
aan het schip had gewerkt. Een hoge
productie per man is van levensbelang
voor het voortbestaan van de Neder
landse werven en wat dat betreft zit het
met de Verolmewerf in Heusden wel
goed. „Als er één werf een kans heeft
om deze moeilijke periode door te
komen, dan is het de onze well" Zeer
spoedig zal in Heusden een nieuw
schip op stapel worden gezet. Grote
blijdschap wekte de heer Rijke met
de bekendmaking dat daags tevoren
het contract was getekend voor de
bouw van een bulkcarrier.
Bijltje
Spreker wendde zich vervolgens tot
de doopster mevrouw Hoogerheide om
haar het bijltje, waarmee zij het schip
had losgekapt als aandenken te overhan
digen. Traditiegetrouw gaf mevrouw
Hoogerheide een muntstuk terug, een
zilveren tientje. De werf had nog een
geschenk: een gouden armband. Nadat
met champagne een toast was uitge
bracht, voerde president-commissaris
J. P. Kikkert van Teso het woord. Hij
vertelde dat Teso in tegenstelling tot
andere bedrijven niet als doel heeft
winst te maken, maar het onderhouden
van een kwalitatief hoogwaardige ver
binding Texel-Den Helder tegen de
laagst mogelijke tarieven. Niets anders
dan dit uitgangspunt had geleid tot de
keus van het nu te water gelaten schip.
Ook het in de vaart brengen van een
tweede dubbeldekker moet als konse-
kwentie daarvan worden gezien,
waarbij moet worden bedacht dat de
twee bestaande schepen steeds meer
verouderen en dat het onmogelijk is om
op het Marsdiep met meer dan twee
schepen tegelijk te varen. In verband
met dat laatste is het ook in de zomer
mogelijk de nieuwe dubbeldekker voor
gebruik elders op de Noordzee te
verhuren, in ieder geval zolang als
alleen het benedendek kan worden
gebruikt.
28 modellen
Kikkert vertelde iets over de enorme
research die aan het ontwerpen van het
uiteindelijke schip vooraf is gegaan.
Het Bureau voor Scheepsbouw in Bloe-
mendaal heeft maar liefst 28 verschil
lende modellen beproefd. De ontwer
pers hadden te maken met veel beper
kingen. De diepgang en lengte moes
ten beperkt zijn en er moest gema
noeuvreerd kunnen worden in kleine
havens. De alternatieven (kleinere sche
pen) die door zowel de plaatselijke als
provinciale overheid werden voorge
steld in verband met de gevreesde te
grote toevloed van auto's waren te
duur in exploitatie en werden daarom
door Teso terzijde gelegd. Bij de strijd
om zowel het type schip als om de
investeringspremie van de rijksoverheid
hebben de emoties nogal een rol ge
speeld, maar volgens Kikkert waren de
verhoudingen inmiddels aardig
genormaliseerd. Spreker sprak zijn
erkentelijkheid uit jegens het personeel
van Teso dat de periode van onzeker
heid als onaangenaam heeft ervaren
maar er niettemin begrip voor heeft
opgebracht. Dank werd ook gericht
aan de werf, o.a. voor de financieel-
technische hulpverlening waardoor de
zaken uiteindelijk konden worden rond
gemaakt. In het bijzonder dankte
Kikkert directeur Th. Hoogerheide.
„Het nu te water gelaten schip is het
resultaat van vooral zijn visie".
Verder werd het woord gevoerd door
de voorzitter van de ondernemingsraad
Beleid
De buffetexploitatie door Piet Evers
moet worden gezien als een tijdelijke
regeling. Nog steeds is het de bedoe
ling van Teso om de buffetten op den
duur zelf te exploiteren, in combinatie
met het Havenrestaurant. De onderne
ming krijgt dan een eigen horecabedrijf,
De „Molengat"glijdt de rivier in.
(foto Henk van Leerswn).
van de Verolme-werf die de hoop uit
sprak dat het schip op tijd wordt opge
leverd en dat over vijf tot acht jaar een
tweede dubbeldekker in Heusden zal
worden gebouwd. Uit handen van de
heer Kikkert ontving hij een envelop
met inhoud.
Mevrouw Th. Hoogerheide-Lips liet
In haar dankwoord uitkomen, dat zij
persoonlijk vrij nauw bij het dubbel
dekker wel- en wee betrokken was ge
raakt omdat veel besprekingen als ge
volg van de ziekte van haar man bij
haar in huis plaatsvonden. Het was
lang niet altijd prettig geweest en het
had dan ook duidelijke gevolgen gehad
voor het gezin. „Soms wenste ik dat ik
nooit wat over de dubbeldekker had
gehoord", aldus mevrouw
Hoogerheide, die er nu echter heel
anders tegenaan keek. Even later kreeg
zij van de werfdirectie nog een aanden
ken: een klein model van de schoor
steen van het nieuwe schip waarin de
resten van de champagnefles waren
verwerkt, waarmee de „Molengat" was
gedoopt.
De gebroeders Snoek en Bruin zijn
ondanks de gouden handdruk nogal
verbitterd over de gang van zaken.
Zij vinden de manier waarop Teso de
kwestie heeft opgelost weinig ele
gant en zeggen dat zij bereid zouden
zijn geweest de exploitatie voort te
zetten onder dezelfde condities als
zijn geregeld bij Piet Evers.
Teso heeft besloten de bootbuffetten per 1 januari te ver
pachten aan de heer Piet Evers uit Den Burg, tot voor kort
bedrijfsleider van hotel De Lindeboom-Texel.
waarvan wordt verwacht dat het voor
Teso een aardige cent exti;a kan
opbrengen. Dit beleid is dan ook de
voornaamste reden dat Teso het con-
De condities waaronder Evers
werkt zijn aanmerkelijk anders dan
bij de huidige pachters, de gebroe
ders Snoek en Bruin. Evers krijgt van
Teso de garantie voor een bepaald
inkomen. Wat de buffetten méór op
brengen, komt bij Teso in het laatje.
In het contract is echter een regeling
opgenomen waardoor bij een bepaalde
winstontwikkeling een deel van de
meeropbrengst voor Evers is. Hij heeft
dus belang bij een zo goed mogelijke
exploitatie van de buffetten. Evers
heeft zich verplicht al het huidige vaste
personeel van de buffetten over te
nemen.
Handdruk
De gebroeders Bruin en Snoek zelf
stappen op. Hoewel Teso daartoe niet
verplicht was, krijgen zij een bedrag uit
gekeerd als tegemoetkoming voor het
„sociale ongerief" waarmee het beëin
digen van hun verbintenis met Teso
gepaard is gegaan. De heren Snoek en
Bruin hebben er nooit voor gevoeld in
dienst te treden van een nieuwe pach
ter van de buffetten, maar wilden even
tueel wel rechtstreeks in Teso-dienst
treden.
tract met de gebroeders Snoek en
Bruin heeft opgezegd.
Excuus
Directeur Th. Hoogerheide zegt het
achteraf te betreuren dat Teso veel te
sterk de nadruk heeft gelegd op de
presentatie waarom het zou gaan.
Daardoor is de indruk gewekt dat de
gebroeders Bruin en Snoek moesten
worden weggeschopt omdat ze er een
rommeltje van maakten en dat was
onnodig grievend. Hoogerheide: „We
willen daarom uitspreken dat de
gebroeders Snoek en Bruin gezien de
omstandigheden waarin zij werkten
prima hun best hebben gedaan. Dat
neemt niet weg dat wij vinden dat Teso
greep moet hebben op de gang van
zaken in de buffetten, want het gezicht
van de onderneming wordt er mede
door bepaald. Maar de hoofdzaak is dat
Teso de horeca-activiteiten aan zich wil
trekken in het belang van de bedrijfs
resultaten van de totale onderneming.
Het is een kwestie van beleid".
Verbitterd
T E X ELS E S'1 COURANT
Redactie: Harry de Graaf, Pelikaanweg 75, De Koog,
telefoon (02228) 266 en (tijdelijk) Anneke Rijk, Keesomlaan 25,
Den Burg, telefoon .02220) 3423. r 7^/ l* „f SttZSflI^perbrartaal
Vooradvertenties, abonnementen etc. wende men zich I /)/l 7///V lil Irlr.l Vf ij, 70 cent incasso; los 50 cent.
tot de uitgever Langeveld Et De RooyB.V., W/UILE.AEEJ lil rul/f fr/Wf iBankrelaties: Amro Bank nr 46.99.17.636
Postbus 11, Den Burg, telefoon (02220)2741. J f Rabobank nr. 3625.01.742; NMB nr. 67.34.60.398.
93a JAARGANG NR. 9438
DINSDAG 18 DECEMBER 1979