NRC maakt model van
aangespoelde potvis
f
Winkel op de hoek"
werd grote Spar-super
Vijftien centimeter water
onder vloer van woningen
Gemeente verplicht
tot maatregelen?
HERRIEP
HINDERT I
9
'Nieuw Leven' brengt
'Het ontvolkte huls'
Nieuwe bundel
van TL-fonds
Gevonden en verloren
voorwerpen
Jan Buis strijdlustig
in veldrit
Kerstviering
Kerstzangdienst
in Oosterend
Werkplaats in
stijl gebracht
VRIJDAG 21 DECEMBER 1979
TEXELSE COURANT
PAGINA 11
Medewerkers van het Natuurrecreatiecentrum zijn bezig een model
te maken van de Potvis, die zaterdag aanspoelde op het strand tussen
Egmond en Castricum. Het model zal worden gebruikt om de bezoe
kers van het NRC een goede indruk te kunnen geven van de omvang
en vorm van het zeezoogdier, in combinatie met de skeletdelen, die al
jaren in het bezit zijn van het NRC. Het model zal worden gemaakt aan
de hand van nauwkeurige metingen van het kadaver. Inmiddels zijn
ook kleinere stukken van de Potvis naar Texel overgebracht om er
gipsafgietsels van te maken.
Aanvankelijk zag het ernaar uit dat
directeur Gerrit de Haan en zijn mede
werkers een groot stuk van de Potvis
zouden mogen meenemen, In het bij
zonder ging de belangstelling uit naar
enkele ribben en wervels die nog ontbre
ken aan het skelet dat afkomstig is van
de Potvis, die in juli 1953 op de Hors
aanspoelde. Aangezien de nu aange
spoelde Potvis van hetzelfde formaat is,
zouden deze skeletdelen prachtig heb
ben gepast. Zoals bekend mankeerde
aan het oude Potvisskelet tot voor kort
ook de bovenkaak, maar deze werd
vorig jaar op de Vliehors gevonden.
De nog ontbrekende delen zijn echter
aan de neus van de NRC-mensen
voorbijgegaan. In eerste instantie had
den ook het Zoölogisch Museum in
Amsterdam en het Museum voor Na
tuurlijke Historie in Leiden belangstelling
getoond voor de Potvis. De afspraak
was al min of meer gemaakt, dat de
schedel naar Amsterdam zou gaan, de
onderkaak naar Leiden en de rest naar
het Natuurrecreatiecentrum Texel. Het
probleem was echter dat er snel geld op
tafel moest komen om het bergen en
ontleden van het kolossale dier (15
meter lengte met een gewicht van om
streeks 35 ton) mogelijk te maken. De
drie betrokken musea hadden daarvoor
niet zomaar fondsen beschikbaar.
Onderwijsmuseum
Een vierde geïnteresseerde, het On
derwijsmuseum in Den Haag, had wel
geld en wilde graag het komplete dier
hebben. De gemeente Egmond, verant
woordelijk voor het opruimen van kada
vers op dit strandgedeelte, ging daar
mee akkoord. De Potvis zal in stukken
van het strand worden gehaald en in een
destructiebedrijf in Rotterdam worden
ontleed. De vertegenwoordigers van de
andere musea krijgen dus niets, maar
Jan Buis was afgelopen zaterdag de
strijdlustigste renner bij de gehouden
veldrit in de dennen. Arie Huisman
schreef de derde overwinning op zijn
naam.
Na een eerste manche waarin Arie
Huisman en Leen van Elk zij aan zij
streden, leek de tweede manche een
verplicht nummer te worden. Doch
dankzij Jan Buis zou dit anders uitpak
ken. De smaakmakers waren de vierde
resp. zesde geplaatste Cees Boks en
Jan Buis. Na een moeizame start, waar
door hij de laatste plaats bezette, ging
Jan Buis na vijf van de dertien ronden
aan een inhaalrace beginnen. Geen van
de ingehaalden zag kans om aan te
sluiten behalve Cees Boks. Op de eind
streep besliste Jan Buis wie de sterkste
was. Voorin kon Leen van Elk tot half
koers Arie Huisman volgen, maar moest
deze laten gaan, waardoor Huisman
onbedreigd op de dagzege afstormde.
De in de eerste manche sterk rijdende
Cees Riemens viel terug naar de vierde
plaats.
Uitslag dagklassement:
1. Arie Huisman, 2. Leen van Elk; 3.
Cees Boks; 4. Kees Riemens; 5. Jan
Buis; 6. Hans Koorn; 7. Jos Huisman; 8.
Uwe Smit; 9. Guus Barhorst.
voelen zich niet misdeeld omdat het
toch wel voldoening geeft dat het
geraamte nu kompleet blijft. Het skelet
in het Natuurrecreatiecentrum kan wel
licht ook kompleet worden gemaakt
door de ontbrekende stukken na te
maken.
Zeldzaam
Het aanspoelen van een Potvis op de
Nederlandse kust is een zeldzame ge
beurtenis. Sinds de Middeleeuwen is
het nog geen vijftig keer voorgekomen.
J. Reydon an W. Sietsme van hot Natiee-
recreatiecentnan op het strand van Egmond
bezig mat hot opmaten van da potvis. Op da
voorgrond is da vlar meter brede staart zicht
baar. De shad oen da buikzijde is de penis. Op
de achtergrond rechts Is de onderkaak zicht
baar. Deze is ingepakt om te voorkomen dat
de tanden er tat vallen. De potvis is uiterlijk
volkomen gaaf; van binnen moet het dier
echter ai vrij vergaand zijn ontbonden.
De 47e stranding was die van juli 1953
op de Texelse Hors. Het zijn tot dusver
altijd mannelijke exemplaren geweest
die aanspoelden. Mogelijk is dat een
gevolg van het feit dat Potvissen in
haremverband in kudden door (war
mere) zeeën trekken. Mannetjes die
overbodig" zijn worden verstoten en
gaan zwerven. Een Potvis is een tand
walvis; ze hebben tanden en dus geen
baleinen. Van Potvissen is bekend dat
ze tot enorme diepte in de oceanen
kunnen duiken. Blijkens lidtekens op de
huid leveren ze in de diepzee gevechten
met kolossale octopussen.
De toneelvereniging „Nieuw Leven"
heeft het stuk „Het ontvolkte huis" van
A. Boere in studie genomen. Het zal in 't
Skiltje worden opgevoerd op de zater
dagen 12 en 19 januari, aanvang 20.00
uur. Jaap Zuidewind heeft de regie. De
uitvoering valt samen met het 15-jarig
bestaan van de vereniging.
De Baptistengemeente verzorgt op
Tweede Kerstdag 's middags om 15.30
uur een bijzondere Kerstviering in de
Doopsgezinde kerk te Den Burg.
Er zal een broodmaaltijd worden ge
bruikt en ook het verdere programma
wijkt af van een normale kerkdienst. Be
langstellenden die moeilijkheden heb
ben met vervoer, kunnen hiervoor bel
len: (02220) 2598. ledereen is van harte
welkom.
Zaterdagavond a.s. wordt in de Her
vormde kerk van Oosterend de jaarlijkse
kerstzangdienst gehouden, aanvang
20.00 uur. Medewerking wordt gegeven
door het gemengd koor Soli Deo Gloria
onder leiding van mevrouw Ronday, het
Texels Christelijk Mannenkoor en de
muziekvereniging „Excelsior", beide
onder leiding van de heer A. Kuik.
„DUIZEND GRAVEN"
Het „Tesselse Literatuurfonds" heeft
een nieuw gedichtenbundeltje uitgege
ven. Het zijn vijftien verzen van Karin
Beumkes onder de gezamenlijke noemer
„Duizend graven". De illustraties zijn
van Martin Vlaming; de omslag maakte
Femmy Wine. Zoals de naam van de
bundel al doet vermoeden, zijn de
gedichten overwegend somber van
toon; de dichteres heeft zich in het
bijzonder door eenzaamheid en dood
laten inspireren.
Het hoeft echter niet storm te lopen
om de oplaag uitverkocht te krijgen,
want er zijn er niet meer dan 100 gedrukt
bij een ideële drukkerij in Amsterdam.
Op Texel is het (voor f3,95) uitsluitend
te koop bij de boekhandel Het Open
Boek in de Binnenburg te Den Burg.
geïnteresseerd in het antwoord op deze
vragen. Zij kampen nl. met permanente
wateroverlast, die zo ernstig is, dat het
zelfs nadelig is voor hun gezondheid.
Dat werd althans gezegd door Henk
Beumkes van het Pakt in de dinsdag
middag gehouden vergadering van de
commissie openbare werken. In de
vorige vergadering had hij er al over ge
klaagd. Onder de vloer van de huizen
staat voortdurend water. In deze tijd van
het jaar zelfs vijftien centimeter. Beum
kes vertelde dit persoonlijk te hebben
geconstateerd. Door het optrekkende
water zijn de huizen bijzonder nat,
waardoor in het plafond het „weer" zit
en de bewoners klagen over rheumati-
sche aandoeningen.
Gejokt?
„Dit is zeer ernstig", aldus Beumkes,
die verder boos was omdat hij door
ambtenaar Plug met een kluitje in het
riet was gestuurd. Plug had nl. in de
vorige vergadering gezegd, dat de ge
meente een plan heeft geopperd om
drainage aan te brengen. Maar daarover
kon met alle bewoners geen overeen
stemming worden bereikt (want de
pijpen zouden door de achtertuin moe
ten) zodat het niet doorging. Beumkes
had er daarop zijn verontwaardiging
over uitgesproken dat een oplossing dus
wordt geblokkeerd door toedoen van
enkele bewoners. Maar in de vergade
ring van dinsdag j.l. vertelde hij dat hij
navraag had gedaan en dat Plug het
verhaal uit zijn duim had gezogen. De
bewoners wisten niets van een drai
nageplan van de gemeente. In tegen
deel. Hen was alleen maar te verstaan
gegeven, dat ze voor de kosten van een
eventuele oplossing zelf zouden moeten
opdraaien. Beumkes zei dat de gemeen
te ervoor moet zorgen dat aan beide
kanten van het voetpad tussen de
woningen een afvoerbuis wordt gelegd,
uitmondend in het riool dat hier vol
doende diep ligt. Hij vond het logisch
dat de gemeente dat doet, want de
bouwgrond is „bouwrijp" verkocht en
dan mag je verwachten dat het geen
moeras (meer) is. De heer Dros onder
schreef het betoog van Beumkes. Direc
teur Van Hoorn wilde wel uitgezocht
hebben onder welke voorwaarden de
grond destijds is verkocht.
Beumkes dreigde het ministerie van
Volksgezondheid te zullen inschakelen
als de gemeente deze kwestie niet be
hoorlijk zou afhandelen.
Ambulance en shovel
Na zeer lang wikken en wegen heeft
de gemeente definitieve beslissingen
genomen over de ambulance en de sho
vel. Er komt geen Caterpillar, maar een
Volvo shovel die als beste uit de bus
kwam. maar wel f7000,— duurder is
dan de begroting toeliet.
Tot ergernis van de heer P. A. Zegers
had de gemeente het ding toch maar
besteld, hoewel de gemeenteraad de
begrotingswijziging nog moet goedkeu
ren. Zegers veronderstelde dat de Cater
pillar goed genoeg was. Die zou aanvan
kelijk worden gekocht, maar op aan
drang van de heer Dros zijn ook andere
merken in de beoordeling betrokken,
waardoor de keus op de belangrijk duur
dere Volvo viel. „Maar ik kan het me
wel voorstellen. Ik rij ook liever in een
Mercedes dan in een kleine Datsun".
Voorzitter Van der Kooi vond echter
dat over de shovel-aankoop lang ge
noeg was gepraat. Wat betreft de
ambulance deelde hij mee dat de keus is
In de periode van 1 tot en met 15
december zijn op het politiebureau de
volgende aangiften van gevonden en
verloren voorwerpen gedaan:
Gevonden: hoefijzervormige, lederen
portemonnee: bruine leren dameshand
schoen, bont gevoerd; witte badstof
sok; -lichtbruine portemonnee inh.
f300,—; kerkdeursleutel; blauwe overall
maat 52; Indusa herenhorloge, blauwe
wijzerplaat; zwarte portemonnee inh.
f15,— buskaartje; handschoen, di
verse kleuren; huissleutel.
Verloren: gouden oorring; platte zilve
ren schakelarmband; lichtbeige porte
monnee inh. f12,60 make up; don
kerbruine leren handschoen; wit katoe
nen kindervest; wit/groen wollen kin-
dervest; gouden schakelarmband; zwart
plastic portemonnee met rits en klip;
autosleutel met label waarop VW; zilver
kleurig dameshorloge, groene wijzer
plaats, gevlochten bandje; doublé
dameshorloge, schakelband; beige por
temonnee inh. f100,— giropas t.n.v.
Molenaar; bruin portemonneetje op
achterzijde zee en duinen geschilderd,
inh. f4, aantal girobetaalkaarten;
geel regenpak; lichtbruine knipporte-
monnee inh. f40, bruine portemon
nee inh. f5,l- papiertje met naam en
adres: C. Kok; 2 Simca autosleutels.
r ondememers-aktiviteiten
Mag iemand die van de gemeente „bouwrijpe" grond koopt, erop
rekenen dat het met waterafvoer in orde is? En als er sprake is van
wateroverlast, is de gemeente dan verplicht alsnog maatregelen te
nemen om daaraan een eind te maken?
Bewoners van de particuliere wonin
gen aan de Thijsselaan (tussen Starken-
burg en het Arbeidsbureau) zijn zeer
gevallen op een laag model Mercedes.
Een van de mededelingen, die door de
voorzitter was gedaan, betrof de veel
besproken 12 premiewoningen in Het
Horntje. De eerste twee zijn opgeleverd
en de andere volgen spoedig. Wat de
kwaliteit betreft lijkt het nogal mee te
vallen. Beumkes reageerde sceptisch op
die mededeling. Verwacht wordt dat in
april de bouw van de Bouwfondswonin
gen in het artikel 11-gebied in Den Burg
(Beatrixlaan) kan starten. De artikel
19-vergunning is geregeld; er zijn geen
bezwaren ingekomen.
Op 1 januari a.s. bestaat gemeente
werken als zelfstandige dienst 25 jaar.
Op vrijdag 18 januari zal dat worden ge
vierd tijdens een bijeenkomst in de
kantine. De leden van de commissie
openbare werken horen tot de genodig
den.
De Gebroeders Van der Slikke zijn
niet kinderachtig te werk gegaan bij de
verbouwing van hun Spar-winkel op de
hoek Weverstraat-Parkstraat. Van een
bescheiden „winkel op de hoek" met
een oppervlakte van nauwelijks 85 m2 is
de zaak in één keer uitgebreid tot een
volwaardige supermarkt met een opper
vlakte van 230 m2.
Ondanks het feit dat hen een pittige
concurrentie te wachten staat van an
dere supermarkts in Den Burg, is de
firma niet voor dit initiatief terugge
schrokken. Ze hebben er alle vertrou
wen in, rekenen erop dat hun grote
schare oude klanten trouw blijft en dat
er een flink aantal nieuwe bijkomt. Ze
denken dat niet alleen te bereiken door
prijzen, presentatie en koopgemak,
maar ook en misschien wel vooral door
het handhaven van de genoegelijke
sfeer en een prettige benadering van de
mensen.
Visie
Want het is de persoonlijke, mense
lijke benadering waaraan het vaak man
keert in grootwinkelbedrijven. Hoewel je
dat uit de publiciteit over dit onderwerp
niet zou opmaken is het een feit dat
mensen zich niet alleen maar laten
trekken door de prijzenstunts en bereik
baarheid per auto. Het koopklimaat
wordt ook door andere, minder „grijp
bare" factoren bepaald. Als die mense
lijke kant van de zaak kan worden
gecombineerd met een centraal in Den
Burg gelegen supermarkt, waar „alles"
te krijgen is, is dat de moeite van het
proberen meer dan waard. Zo ongeveer
luidt de visie van de gebroeders Van der
Slikke, die hun plannen konden verwe
zenlijken door zich tijdig te realiseren dat
buurmans erf maar één keer te koop is.
Ze kochten vier jaar geleden de kappers
zaak van de heer H. Prins en lieten dat
een paar maanden geleden met de
grond gelijk maken om aldus langs de
Parkstraat te kunnen uitbreiden.
Ruimtetekort
Het was een ingrijpend moment in de
geschiedenis van het bedrijf dat in 1924
werd gesticht door Adriaan van der
Slikke nadat hij zijn baan als chauffeur
van dokter Prakke vaarwel had gezegd.
Twee keer werd de zaak, die door de
zoons Charles en Dick werd overgeno
men, verbouwd: in 1954 en 1965. Maar
de laatste jaren voelden zowel de
klanten als het bedienend personeel het
ruimtetekort letterlijk aan den lijve. Ook
werd het zeer wenselijk geacht de
klanten in één keer aan alles te kunnen
helpen. In de nieuwe situatie beschikt
de zaak dan ook over een groenten- en
fruitafdeling, er is vers (voorverpakt)
vlees, brood, bloemen en planten, en
zelfs kranten, tijdschriften en wenskaar
ten. De bestaande afdelingen werden
aanmerkelijk uitgebreid. De zuivelafde-
ling kreeg een twee maal zo grote
koeling (5 meter) en de diepvriesafdeling
groeide van 2 'A meter naar 6,10 meter.
Ook bij de vleeswaren- en kaashoek zijn
veel groter geworden, maar bij de uit
voering is men er wonderwel in ge
slaagd de inrichting toch knus te hou
den. Het magazijn bevindt zich op de
bovenverdieping. De winkelvoorraad
wordt op peil gehouden met behulp van
een lift. Op de bovenverdieping bevindt
zich ook een centrale machinekamer
(voor de diverse koeleenheden), CV-
ruimte en personeelsverblijf.
De bouw werd ontworpen door archi
tectenbureau Alkema, in deze vertegen
woordigd door Jan Beeriing. Hoofdaan
nemer was de firma H. Daalder Er Zonen
uit de Cocksdorp met P. J. Stolk als
nijvere uitvoerder. Verder werkten mee:
Installatiebureau Schuijl voor de elektra,
Oele (loodgieterswerk en sanitair), CVI
(centrale verwarming) en schilder D.
Roeper. De gemeente zorgde voor een
fraai trottoir en kon zich zelfs verenigen
met een bescheiden bloembak als grens
met café De Grooten Slock.
Timmerman Han Bakker uit Den
Hoorn heeft een waardevolle vrijwillige
bijdrage geleverd aan het dorpsgezicht
van Den Hoorn. Zijn timmerwerkplaats
aan de Stolpweg heeft hij uitgebreid en
opgeknapt in oude stijl. Samen met het
reeds bestaande Rabobankkantoor is nu
een prachtig totaalbeeld ontstaan.
Bakker vergrootte zijn werkplaats
(oorspronkelijk een boerenschuur die
rond de eeuwwisseling werd gebouwd)
met een aanbouw van ongeveer 30 m2,
die van een schuin pannendak, houten
voorschot en windveren werd voorzien.
Het bestaande gebouw kreeg houten
goten, raamluiken en werd in de juiste
kleuren geschilderd. Een beetje bedrog
ter wille van de praktische bruikbaarheid
was niet te vermijden. De raamluiken
kunnen niet worden gesloten en de
fraaie regenton kan geen water opvan
gen, maar bevat een metalen olietank
voor de kachel.
Als vakbekwaam timmerman had de
'heer Bakker uiteraard geen moeite met
het uitvoeren van het karwei en de vele
uren, die erin zijn gaan zitten had hij er
graag voor over. Hij vindt het jammer
dat niét van iedere eigenaar van een oud
oud gebouw kan worden verwacht dat
hij het op een dergelijke wijze opknapt.
Feitelijk is het alleen mogelijk voor men
sen die zich kunnen permitteren er een
dure vakman aan te zetten, tenzij het
handige doe-het-zelvers zijn.