Groen c2wartscfexeh in het harG
rDANK GOD VOOR
HET MARSDIEP!"
TEXELSE SCHAPENHOUDERIJ
ERNSTIG BEDREIGD
T entoonstelling
Russenopstand
KNVO-voorzitter W. Perquin tijdens districtscongres:
Texel kan profiteren van
economische recessie
Texelstroom
vast in haven
^2323
ToonSmidt
Rapport Schapenhouderscommissie
Twee/ing werd 85
Eerste kievitsei
Kledingruilbeurs
Vrouwenhuis
Rapport
verkrijgbaar
93e JAARGANG NR. 9463
TEXELSE
VRIJDAG 21 MAART 1980
COURANT
Redactie: Harry de Graaf, Pelikaanweg 75, tel. (02228) 266
en Frits Beutick, Warmoesstraat43, Den Burg, tel. (02220) 2208
Voor advertenties, abonnementen, etc.:
Langeveld De Rooy B.V.,
Postbus 11, Den Burg, telefoon (02220) 2741.
Verschijnt dinsdags en vrijdags.
Postgiro 652. Abonnementsprijs 712,50 per kwartaal
70 cent incasso; los 50 cent.
Bankrelaties: Amro Bank nr 46.99.17.636
Rabobank nr 3625.01.742; NMB nr 67.34.60.398.
De Texelse ondernemers mogen hun handen dichtknijpen, want in
vergelijking met het lot van hun collega's op het vasteland staan zij er
minder beroerd voor. Dat is te danken aan het teruglopende besteed
bare inkomen, waardoor de mensen die de laatste jaren hun vakantie
in het buitenland doorbrachten, het nu weer dichterbij huis gaan
zoeken.
Texel is door zijn eilandpositie, gevarieerde natuur en aantrekkelijke verblijfs
mogelijkheden een ideaal vakantie-oord en vormt als zodanig een onvervangbare
'natuurlijke grondstof' voor de ondernemers aldaar. Het was de heer Wouter
Perquin, voorzitter van het Koninklijk Verbond van Ondernemers, die de Texelse
middenstanders op deze feiten wees en er met pathos aan toevoegde: ,,Dank God
op blote knieën voor het Marsdiep. Als er ooit iemand zou komen die Texel van een
vaste oeververbinding wil voorzien, daag hem dan voor een volkstribunaal en
verban hem van uw eiland!"
Perquin voerde het woord tijdens het
regionale districtscongres van het
KNVO. dat dinsdag op Texel werd
gehouden en waaraan werd deelgeno
men door KNVO-mensen van Texel, de
provincie en de landelijke organisatie.
Ook het kamerlid S. Dijkman van het
CDA, de rijksconsulent voor handel,
ambacht en diensten U. J. Cerfontaine
en het gemeentebestuur van Texel
waren van de partij.
Het congres begon 's morgens met
een ontvangst in het raadhuis, gevolgd
door een lunch en een rondrit per bus
over Texel. Verder werd een bezoek
gebracht aan de elektriciteitscentrale/
waterfabriek en werd tenslotte in het
Havenrestaurant van 't Horntje de regio
nale vergadering gehouden. Zowel tij
dens deze vergadering als bij de ont
vangst in de raadszaal 's morgens werd
geanimeerd gediscussieerd over het
economische perspectief (en de daar
mee samenhangende werkgelegenheid)
dat Texel kan bieden.
Beperkingen
In de raadszaal gaf burgemeester
Engelvaart een overzicht van de proble-
De gezusters Guurtje Rab-Dros
en Neeltje Wuis-Dros hebben
woensdag hun 85ste verjaardag
gevoerd. Dat melden we even
omdat het hier gaat om een twee
ling, ongetwijfeld de oudste twee
ling van Texel en misschien zelfs
wel van Noordholland. Beide da
mes zijn gehuisvest in het C. E. Gol-
lards Rustoord, in kamers vlak bij
elkaar. Gisterochtend presenteerde
de tweeling zich in de koffiezaal van
het bejaardenhuis om de felicitaties
in ontvangst te nemen. De rest van
de dag werd individueel doorge
bracht, ieder in gezelschap van
eigen familieleden en kennissen. De
tweeling geniet een redelijke ge
zondheid; alleen mevrouw Wuis
heeft wat moeilijkheden met de
ogen en het gehoor. De kans is niet
gering dat de dames het zullen
brengen tot de oudste tweeling van
Nederland en als zodanig opvolgers
zullen worden van de gebroeders
Kuip die jaren geleden ook deze
eervolle titel voerden.
matiek waarmee Texel heeft te maken
en die voor een deel de economische
ontwikkelingsmogelijkheden bepalen.
Een van de feiten waar men niet
omheen kan is dat het ernst wordt met
de bescherming van het Waddengebied
en de daarmee samenhangende beper
kingen op de eilanden. Ongerustheid
daarover leeft vrij algemeen onder de
ondernemers maar het stemt tot voldoe
ning dat er tot dusver rustig over kan
worden gepraat. Op de andere eilanden
is de benadering heel wat emotioneler.
De burgemeester liet uitkomen geen
genoegen te zullen nemen met bescher
mingsmaatregelen die niet eerst onder
hevig zijn geweest aan de maatschap
pelijke discussie. Het vooruitlopend
op uiteindelijke wettelijke bescherming
inderhaast van toepassing verklaren
van de natuurbeschermingswet op een
groot deel van het Waddengebied ver
wierp hij als oplossing en stelde vast dat
sommige betrokkenen blijkbaar toch die
kant opwillen zodat oplettendheid gebo
den is. Die oplettendheid betracht Texel
door mee te praten in de daartoe in het
leven geroepen organen. Een ander
probleem dat de burgemeester onder de
aandacht van zijn gehoor bracht was de
seizoenwerkloosheid. Hij maakte mel
ding van de 'prima mentaliteit' van veel
seizoenwerklozen die vrijwillig werk in
bos en duinen willen uitvoeren en
betreurde het dat daaraan door het
dichtdraaien van de geldkraan van eco
nomische zaken een eind is gekomen.
Engelvaart zei de ondernemers te willen
zien als mensen die voor werkgelegen
heid zorgen en stelde met hen een
goede overlegsituatie nadrukkelijk op
prijs. Verder wees hij op de succesvol
lijkende pogingen die de gemeente doet
om nieuwe vormen van de grond te
brengen en op de nieuwe impulsen voor
het toerisme, die het gevolg zijn van de
verslechterde economische situatie in
Nederland.
Burgemeester Engelvaart onder
streepte dat gezorgd moet worden voor
overdekte recreatiemogelijkheden waar
door de mensen zich ook bij slecht
weer op Texel kunnen vermaken, maar
vond dat Texel voor veel mensen ook in
zijn huidige vorm buiten het zomersei
zoen zeer aantrekkelijk is en als zodanig
aangeprezen moet worden. Om de
bestaande mogelijkheden van Texel op
de meest gewenste wijze te kunnen
benutten en exploiteren is het nodig dat
Texel wat meer vertrouwen krijgt in de
eigen organisaties. Niet alleen in de VVV,
maar ook de Recreatiestichting die dan
in staat is dingen te doen waarvan alle
Texelaars die van het toerisme geheel
of gedeeltelijk afhankelijk zijn, zullen
profiteren.
KNOV-voorzitter Perquin ging uitvoe
rig in op de noodzaak om van de
landelijke nood een deugd te maken en
nieuwe wegen te zoeken. Uiteraard liet
hij daarbij uitkomen dat de overheid
daarvoor de ruimte moet bieden. Wat
dat laatste betreft liep hij niet over van
vertrouwen. Hij vond met name dat
milieubehoud en sociaal-maatschappe
lijke voorzieningen de laatste tijd wel
eens te veel aandacht hebben gekregen
waardoor de belangen van de econo
mie, de dobber waarop alles drijft,
werden verwaarloosd. Hij zag het als
een reactie op de periode na de oorlog
waarin het roken van de schoorste
nen" alle aandacht kreeg. Dat was
misschien niet goed, maar nu slaat de
balans naar de andere kant door.
Permanent overleg
Perquin achtte een krachtige houding
van goed georganiseerde ondernemers
belangrijk en hij vond ook dat het over
leg van de ondernemers met de over
heid een permanent karakter moet
hebben. In dat verband betreurde hij het
dat het Texels Verbond van Onderne
mers niet is afgevaardigd in de commis
sie werkgelegenheid, ondanks herhaal
de verzoeken. Deze commissie is op
zoek naar nieuwe vormen van werkge
legenheid en volgens Perquin zijn juist
de ondernemers gedreven door eigen
belang, het beste in staat die nieuwe
wegen te vinden. Op zijn minst zou van
hun ideeën gebruik gemaakt moeten
worden. Het stichten van een formele
commissie 'ex artikel 61' was volgens
Perquin niet nodig. Het zcu informeel
kunnen, maar wel gestructureerd, dus
blijvend.
Afhouden
Wethouder J. Nauta leek voorshands
niet bereid een vertegenwoordiger van
de ondernemers in 'zijn' commissie
werkgelegenheid toe te laten. Hij legde
uit dat het hier niet om een beleidscom
missie gaat waarin vertegenwoordigers
van organisaties zitten, maar dat men
sen zijn aangezocht met bepaalde prac-
tische bekwaamheden waar gebruik van
kan worden gemaakt bij de specifieke
projecten die voor Texel haalbaar lijken.
Volgens hem zijn de belangen van de
ondernemers op deze wijze bij voorbaat
gewaarborgd. Een grotere commissie
zou wel eens minder slagvaardig kunnen
zijn. De ondernemers namen met die
uitleg echter geen genoegen. Net zo
(Lees verder op pagina 5)
Het eerste kievitsei is gevonden
door Kees Boot uit De Waal. Hij
ontdekte het eitje woensdagoch
tend in het vogelreservaat Waalen
burg van Natuurmonumenten.
Het Vrouwenhuis houdt maandag 31
maart een kledingruilbeurs. De aan
vang is om acht uur. De kleding kan 's
middags al worden gebracht tussen
twee en vier uur. Alle kleding is wel
kom, ook kinder- en herenkleding I De
enige eis die wordt gesteld is dat de
kleding schoon moet zijn en niet kapot
is. Voor ieder kledingstuk dat men in
levert krijgt men een bon. Rode bon
nen voor kleding die nog modern en
heel goed draagbaar is en groene bon
nen voor minder mooie, niet meer zo
goed draagbare kleding. Met de
bonnen kan men dan weer een kleding
stuk in dezelfde klasse uitzoeken. Er
zullen ook bonnen te koop zijn. Voor
kleding die minder geschikt is, wordt
een gratis grabbelton gemaakt. De
bonnen blijven ook bij volgende
beurzen geldig. Mensen die beslist
geen tijd hebben om op
maandagmiddag kleding in te leveren,
kunnen dat ook de week ervoor doen
bij Liz Gedekink, Weverstraat 57a, of
Nel Pijlman, Vloedlijn 21.
De veerdienst is dinsdag en woens
dag enige tijd onderbroken geweest als
gevolg van de harde oostenwind waar
door de waterstand van de Waddenzee
extreem laag werd.
Dinsdagmiddag liep de 'Texelstroom'
die om 14.35 uur uit Den Helder was
vertrokken in de haven van 't Horntje
vast. Het schip bleef halverwege de fuik
steken.
Passagiers en spoedeisende vracht
(kranten) konden via de loopplank en
het fuikeiland aan wal worden gebracht
maar de automobilisten moesten wach
ten tot 16.20 uur toen het water weer
iets was gestegen en het schip normaal
kon afmeren. Om 16.35 uur werd de
dienst weer hervat. Om het grote aantal
wachtende auto's te helpen 'opruimen'
werd voor één retourreis ook de 'Mars
diep' ingezet. Omdat de wind in de
daarop volgende nacht nog aanwakker
de, was de verlaging woensdag nog
sterker waardoor de dienst opnieuw een
paar uur kwam stil te liggen. In dergelij
ke gevallen stelt TESO de ambulance en
de gemeente op de hoogte, zodat bij
spoedeisend ziekenvervoer helicopter-
transport kan worden geregeld.
TAXI- N TROUW AUTOVERHUUR
Wilh«lmlnalaan4-6d«nBurg
Het rapport waarop neven
staand artikel is gebaseerd is
voor belangstellenden verkrijg
baar. Geïnteresseerden kunnen
zich wenden tot de secretaris
van de schapenhouderijcommis
sie, de heer D. Roeper, De Fen-
ne, Rozendijk 3, tel. (02220) 2157.
In het raadhuis zal van 28 april tot en met 16 mei een tentoonstelling
worden gehouden over de oorlog in Nederland en de 'Russen
opstand'. In de loop der jaren is met hulp van particulieren al een
uitgebreide collectie opgebouwd. Als er mensen zijn die bepaalde
zaken die betrekking hebben op de 'Russenoorlog' in hun bezit
hebben dan wordt het op prijs gesteld als ze deze voor de tentoon
stelling in bruikleen af willen staan. Daarover kan men contact
opnemen met de heer Oskam die te bereiken is op de afdeling cultu
rele zaken van het raadhuis, telefoon (02220) 3041.
De schapenhouderscommissie van de gezamenlijke standsorgani
saties op Texel heeft in de herfst van het vorige jaar een vragenlijst
verspreid onder 204 schapenhouders. Iets minder dan de helft van
deze lijsten kwam beantwoord weer terug. Uit de vragenlijsten
kunnen bepaalde verwachtingen en punten van belang in de schapen
houderij worden gehaaldEén van de conclusies die werden getrokken is
dat als de prijs van het lamsvlees met twee gulden per kilo zakt, een
rendabele schapenhouderij niet meer mogelijk is. Een dergelijke prijs
verlaging wordt in EEG-verband verwacht. Door een prijsdaling zal de
belangstelling voor de schapenhouderij afnemen. De afzet van het
lamsvlees is in hoofdzaak op Frankrijk gericht. Volgens het rapport zal
daar in de toekomst naar nieuwe reclamemogelijkheden moeten wor
den gezocht. Door middel van reclame dient ook de binnenlandse
consumptie gestimuleerd te worden. Voor Texel, met veel toeristische
bezoekers, moeten daarvoor mogelijkheden zijn.
De commissie is verder begonnen met
het stimuleren van het onderzoek naar
zwoegerziekte. Er bestaat bij een meer
derheid van de schapenhouders interes
se om een bloedonderzoek met betrek
king tot deze ziekte uit te voeren. Vooral
de houders die naar Engeland exporte
ren zijn hier voor. Dat aan de gezond
heidszorg in zijn algemeenheid veel zorg
moet worden besteed, blijkt ook uit de
beantwoording van de vragen. Grotere
aandacht voor de gezondheid van de
schapen zou ertoe bijdragen dat de
schapen gemiddeld langer meekunnen.
Extra zorg moet hierbij worden besteed
aan de genoemde zwoegerziekte, uier
afwijkingen en geboorte-afwijkingen.
Rammenring
Ten aanzien van de fokkerij blijkt er
een geringe belangstelling te bestaan
voor het oprichten van meer rammen-
Höt aantal schapen In het Texelse landschap
zal de komende jaren geducht verminderen,
tenzij bijzondere maatregelen worden ge
troffen.
ringen (een rammenring is een groep
schapenhouders die samen van één
goede ram gebruik maken). De
belangrijkste zaken op het gebied van de
fokkerij zijn het testen van rammen op
erfelijke blindheid en selectie op groei-
snelheid. Bij dit laatste dient de slacht
kwaliteit gehandhaafd te blijven. Het
blind geboren worden van lammeren is
een afwijking die veel bij het Texelse ras
voorkomt. Lammeren worden dan met
een onvolledig ontwikkelde oogbol ge
boren of hebben helemaal geen ogen.
19% van de schapenhouders heeft wel
eens te maken met zo'n blind geboren
lam. Er zal erfelijk onderzoek moeten
worden verricht, zowel bij vader- als
moederdieren om dit mankement uit te
bannen.
De stamboekleden hebben behoefte
aan meer informatie over de fokkerij en
de selectie op vruchtbaarheid. Onder
zoekers en voorlichters kunnen daarop
inspelen.
Door enkele schapenhouders wordt
overwogen om de schapen te gaan
melken om zo de opbrengst uit de
schapenhouderij te vergroten. Een klein
aantal wil deze melk op het eigen bedrijf
tot kaas verwerken. Meer dan de helft
van de schapenhouders kan er mee
accoord gaan dat de schapen door een
vakman worden gemolken, waarvoor
dan een vergoeding per liter wordt
gegeven.
Europese gemeenschap
Het doel van het door de commissie
gehouden onderzoek was het vernemen
van de mening van de schapenhouders
over een aantal klemmende vragen. De
problematiek in de schapenhouderij
wordt immers steeds groter. De laatste
jaren is de prijs voor het schapen- en
lamsvlees niet gestegen, wat door de
wel sterk gestegen kosten een daling in
het inkomen heeft gegeven. Verder
wordt verwacht dat met het tot stand
komen van de gemeenschappelijke
marktregeling voor schapenvlees in de
Europese Gemeenschap, er een prijs
daling van 20% voor schapevlees op
treedt. Dit laatste zou het voor veel
schapenhouders moeilijk maken het
hoofd nog boven water te houden.
Ongeveer de helft van de schapenhou
ders gaat dan minder schapen houden,
ten gunste van andere bedrijvigheid.
Leeftijd
Wanneer de schapenhouder in zijn
algemeenheid geschetst wordt, blijkt
dat 65% van de schapenhouders 41 jaar
of ouder is. Hiervan is weer meer dan de
helft ouder dan vijftig jaar. Het houden
van schapen komt dus bij jongere vee
houders minder voor. Met het toene
men van de leeftijd wordt bij de scha
penhouders het aantal schapen groter.
Bij jongere ondernemers komt vaak de
combinatie schapen met bloembollen
voor. Bij 32% van de schapenhouders ie
een bedrijfsopvolger aanwezig; bij 34%
pertinent niet.
De gemiddelde oppervlakte van de
Texelse schapenbedrijven is 29 hectare.
Hiervan is 24,75 hectare grasland. Bij.
schapenhouders die geen lid zijn van het
stamboek worden over het algemeen
meer koeien gehouden, dan bij wel-
stamboekleden. Bij 70% van de scha
penbedrijven komt ook rundvee voor.
Slechts 15% van de bedrijven bestaat
uitsluitend van de schapenhouderij.
(Lees verder op pagina 2)
