Beleidsplan Muziekschool
Veel muzikale plannen
voor komende jaren
M l SI 1
De mislukte aanslag op
de rijkscommissaris
JAAP KEUZER CONTRA ARTHUR SEYSS-/NQUART
Fietstocht groot succes:
525 deelnemers
t
„WAT IK ZEGGEN WOU.."
Op 5 mei
Oud papier actie
\anrijding met letsel
Afvaltoemooi
eilandcompetitie
volleybal
In
Ic-
fi-
cn
be-
ia r-
VRIJDAG 2 MEI 1980
TEXELSE COURANT
PAGINA 5
BACVtN «N LEZERS -BUTEN VERANTWOORDELIJKHEID vaw w. HgPAKTK
)p 5 mei een groot eerbetoon aan onze
levrijders tijdens de tweede wereld-
iorlog.
Men kan toch weten, dat er ook zeer
ele Zuid-Afrikanen bij waren, die ook
un leven gewaagd hebben en velen
elfs hebben gegeven en waarvan velen
waar werden gewond, zodat ze voor
lun verdere leven invalide zijn gewor-
len.
De tegenstellingen voor onze bevrij-
lers zijn wel heel groot, wat het eer-
letoon betreft. Van die Zuid-Afrikaners
ijn er ook bij, die toch nog een sport
ieoefenen en graag wilden meedoen
an de sport voor gehandicapten hier in
Jederland. Maar zij krijgen de kans
iet en worden geboycot. Volgens mij
loet men die mensen een groot on
echt aan, terwijl hun medestrijders met
iroot gejuich en eerbetoon
rinnenhaalt. Is de haat tegenover Zuid-
kfrika zo groot, dat men zelfs die stak
ers de dupe laat worden? Volgens mij
dit voor ons landje zeer beschamend.
W, J. Boon,
De Zes 5, Den Burg
De Zuid-Afrika-discussie is gesloten.
- Red.
Zaterdag haalt de lagere school in De
locksdorp weer oud papier op, vol
lens dezelfde route als voorgaande
eren. De mensen die niet thuis zijn
vorden verzocht het papier gebundeld
ian de stoeprand te zetten. Het papier
vordt opgehaald tussen negen en elf
lur 's ochtends.
Op het kruispunt van de Postweg
net de Slufterweg botste dinsdag een
estienjarige bromfietser op een af-
Jaande tractor. De bromfietser moest
net gekneusde ribben worden opgeno-
len in het Parkzicht ziekenhuis in Den
leider.
De voortzetting van de integratie van
het muziekonderwijs in alle klassen van
het basisonderwijs en het zodanig voort
zetten van het experiment met het
muziekonderwijs op de Beatrixschool
dat over een jaar in een definitieve vorm
gegoten kan worden, zijn punten die in
het beleidsplan voor de komende jaren
van de Muziekschool staan. In het
beleidsplan worden alle plannen en
zaken die nu al uitgevoerd worden, kort
en bondig opgesomd. Het ligt in de
bedoeling dat het plan wordt besproken
in de sectie Amateuristische Kunst
beoefening van de Welzijnsstichting. in
het nu lopende jaar is een begin
gemaakt met speelklassen vanaf de
derde klas van de lagere scholen. Het
ligt in de bedoeling om in het cursusjaar
18 1982/'83 een dergelijke speelklas op
te richten in de Beatrixschool. De lagere
klassen van de andere basisscholen
zouden dan ook speelklassen moeten
krijgen.
Wat betreft de instrumentale oplei
ding op de Muziekschool worden voor
beginnende leerlingen die vergelijkbaar
van niveau zijn groepslessen verzorgd
op elektronisch orgel, dwarsfluit, alt-
blokfluit, gitaar, accordeon en slagwerk.
De lesduur ligt dan ook op één uur per
week. Voor de beginnende leerling
wordt individuele les verzorgd op viool,
klarinet, koperblaasinstrumenten, gi
taar, accordeon, piano en elektronisch
orgel. De groepslessen zijn bedoeld voor
de periode van twee jaar. Mocht het
echter noodzakelijk blijken herindeling
of plaatsing als individuele leerling te
laten plaatsvinden, dan kan zoiets altijd
gebeuren. Groepsles vindt alleen plaats
als zich tenminste drie leerlingen voor
hetzelfde instrument hebben aange
meld. Gevorderde leerlingen kunnen
gedurende drie uur per week individueel
les ontvangen. Voor het volgende jaar
wordt groepsles voor beginnende leer
lingen op alle instrumenten overwogen,
terwijl dan ook groepsles piano zal
plaatsvinden.
Samenspel
Over twee jaar zal het eerste experi
ment plaatsvinden met instrumentale
opleiding op de basisschool. Wat betreft
samenspelmogelijkheden wordt ge
werkt aan een accordeon-ensemble,
een viool/fluit-ensemble, een werk
groep lichte muziek, een jeugdorkest
Harmonie en Fanfare („Rampestam
pers"), een nieuwe samenspeltraining
van jonge muzikanten en een koorklas.
Eén en ander zou over twee jaar uitge
breid kunnen worden met een slagwerk
ensemble, een volksmuziek-ensemble,
een workshop eigentijdse muziek en een
ensemble met een sterk wisselende
bezetting. Dit zou over een
groot aantal jaren uitgesmeerd kunnen
worden. In 1982/'83 zouden eventueel
kortlopende cursussen voor koorleden
en bijscholingscursussen voor koor
dirigenten kunnen starten.
In de komende tijd zal door de
Muziekschool aan diverse evenementen
worden meegedaan. In juni komt er een
play-in met een slotmanifestatie in de
open lucht door derde en hogere jaar
leerlingen. Men wil over één a twee jaar
het deelnemen aan evenementen en
manifestaties uitbreiden met opvoerin
gen in bejaardenhuizen, openbare les
sen en speeluren. Mogelijk kunnen dan
ook schoolconcerten worden gehou
den.
Binnen het kader van sociaal cultureel
werk zullen ook volwassenen in de
volgende jaren aan de ensembles mee
kunnen doen. In 1982/'83 wordt zelfs
gedacht over een speelklas voor volwas
senen terwijl een jaar later een experi
ment met groepsles voor volwassenen
van start zal gaan. Dit, en het volgende
jaar, vinden verder applicatiecursussen
plaats voor leerkrachten in het basis
onderwijs.
De op Koninginnedag gehouden fiets
tocht langs 5 of 7 dorpen is dankzij het
mooie weer en ondanks de toch wel
straffe wind een groot succes gewor
den. Vóór 9 uur stonden bij diverse
dorpshuizen al mensen, die zo snel
mogelijk wilden beginnen. Ze hadden
gelijk want in de loop van de dag wak
kerde de wind aan. Er hebben niet alleen
Texelaars maar ook mensen uit Amster
dam, Den Helder en Wieringen deelge
nomen. De 5 dorpentocht heeft 299
deelnemers getrokken en de 7-dorpen-
tocht 226, samen dus 525. De oudste
deelnemers waren de heer en mevr. Van
der Knaap-Westra uit Oosterend, resp.
80 en 74 jaar. Ze fietsten alle dorpen
langs. T.z.t. wordt via deze krant
bekend gemaakt wanneer de vaantjes
afgehaald kunnen worden.
Programma afvaltoemooi van de
eilandcompetitie op vrijdag 2 mei in
sporthal „Ons Genoegen".
Veld A, heren:
6.30 u.: Pado-Gamma HET
6.50 u.: Smash-HET Fam. Witte
7.10 u.: RSG-Fam. Witte Smash
7.30 u.: Opduin-Dros Bakk. RSG
7 50 u.: Verpleeghuis-RWS Opduin
8.10 u.: Grooten Slock-
BGZ v. Wijngaarden Verpleegh.
8.30 u.: Tïmmers Bakk.-Versluis haard.
Grooten Slock
8.50 u.: Hema-Bremakker
Timmers Bakk.
9.10 u.: CVI-ABOP Hema
Veld B dames en heren:
Dames:
6.30 u.: Smash 2-Skil Memo
6.50 u.: CVI-Memo Smash 2
7.10 u.: Antiekhuisje-De Rog CVI
7.30 u.: Gar. Dros-Nokanto Antiekh.
7.50 u.: WGD-Goënga Gar. Dros
8.10 u.: Vopoda SRV-Cafeetje WGD
8.30 u.: Gar. Kikkert-Bremakker
Vopoda SRV
Heren:
9.10 u.: Memo-Rabo Gar. Kikkert
9.30 u.: Koffiebar-De Rog Memo
Veld C, dames:
6.30 u.: Lois-Man. Zoetelief
Graaf Spuiterij
6.50 u.: Graaf Spuit.-Stienepikkers
Lois
7.10 u.: Hema-Smash 1
Stienepikkers
7.30 u.: Expert-Verpleeghuis Hema
7.50 u.: Koffieshop-Rabo Expert
8.10 u.: TX 88-Grooten Slock
8.30 u.: Koogel-Gyvo
Koffieshop
TX 88
Hierna wordt het programma voort
gezet met wedstrijden uit de
winnaarsronde.
Het afvaltoemooi wordt gespeeld op
vrijdag 2, dinsdag 5 en woensdag 7
mei.
De wedstrijden duren 1x17 minuten,
waarbij time-outs niet en wissels wel
toegestaan zijn. Pas na twee verloren
wedstrijden is een team uitgeschakeld.
De verliezers van vrijdag spelen hun
tweede wedstriid op dinsdag.
Het complete wedstrijdschema is in
de zaal verkrijgbaar.
Vrijdag 2 mei
De Sint Jozefschool viert het 70-jarig
bestaan van het katholiek onderwijs en
het 50-jarig bestaan van de school aan
de Beatrixlaan.
Om 16.30 uur wordt in de school een
receptie voor genodigden gehouden.
Om 20.00 uur een open reünie.
Zaterdag 3 mei
De jeugdclub van Zuid-Eierland heeft in
„Bethel" een bonte avond.
Zondag 4 mei
Van 8.00 - 10.00 uur houdt de sportvis
sersclub een wedstrijd bij de Krasse-
keet.
Om 19.00 uur begint in de Hervormde
kerk te Den Burg een bezinningsbij
eenkomst ter herdenking van de doden
uit de tweede wereldoorlog. Daarna
stille tocht naar het monument bij de
algemene begraafplaats.
Toen in de meidagen van 1940 de Duitsers ook Texel bezetten,
)ek het er eerst op dat er niet zoveel in de dagelijkse gang van
aken op ons eiland zou veranderen. Dit duurde echter maar vrij
ort, want de door de Duitsers voor heel Nederland uitgevaardigde
irders en bevelen golden natuurlijk ook voor Texel. De Noordzee-
:ust werd vrij spoedig voor burgers afgesloten en de bouw van mili-
aire objecten vaak een verdere uitbouw van die der voormalige
Jederlandse weermacht kwam op gang.
Op vele plaatsen in Nederland waren er al in 1940 groepen en personen die zich
legaal tegen de Duitse overheersing teweer stelden. De illegale pers is daar een
uidelijk voorbeeld van. Aan de vaste wal, vooral in de grote steden, was de nood-
aak daarvoor eerder te onderkennen dan op de Waddeneilanden en op het platte-
ind in het algemeen, waar men nog niet zoveel last van de Duitsers ondervond.
Vel was het machtsvertoon van de naar verhouding vele N.S.B.-ers op Texel, mèt
len geüniformeerde W.A.-afdeling, erg hinderlijk.
Jaap Keijzer in zijn jonge jaren (ca 1940)
Rijkscommissaris Dr. Arthur Seyss-Inquart
In dezelfde maand dat de N.S.B.-lei-
fer ir. A. A. Mussert. namelijk maart
941, het kringhuis van de Texelse
i.S.B.-afdeling in de Parkstraat in Den
lurg opende, begon Jaap Keijzer, de
luidige directeur van de T.O.C. (Texel-
:e Oliecombinatie), samen met zijn
iroer Kees, met het bijeenzoeken van
leschikte personen om „ondergronds
verk" te gaan doen. In juni 1941 waren
ir reeds voldoende mensen bijeen en
verd gezocht naar capabele leiding voor
Ie groep, want Keijzer vond zichzelf
laarvoor minder geschikt.
Aanvankelijk vond men „Meester" H.
A. Kievits, onderwijzer aan de R.K.
int Jozefschool in Den Burg en lid van
Vrijwillige Landstorm, bereid als
.commandant" op te treden. Deze
oest echter om diverse redenen na
niqe weken de functie neerleggen.
waarna J. Keijzer weer tijdelijk de leiding
op zich nam.
Het Texelse verzet kwam te ressor
teren onder het Gewest Noord-Holland-
Noord, in die periode onder de ex-kapi
tein Meihuizen, later onder overste
Wastenecker te Alkmaar.
Spectaculair
Zonder hier verder in te gaan op
verscheidene andere activiteiten van de
Texelse illegaliteit en de zich daarbij
voordoende problemen van juiste com
mandoverhoudingen, deed zich snel en
onverwacht een gelegenheid voor tot
een spectaculaire actie over te gaan, die
het vermelden waard is.
Op donderdag 24 juli 1941 vernam
Jaap Keijzer van de redactie van de
„Texelsche Courant", de heren G. J. en
J. G. Duinker, het bericht dat de
zaterdag er op, 26 juli. de Rijkscommis
saris voor het bezette Nederlandse
gebied dr. A. Seyss-Inquart, in gezel
schap van generaal F. Christiansen,
Texel met een bezoek zou „vereren".
Onmiddellijk werd een plan opgesteld
om deze twee Duitsers tijdens hun reis
naar het eiland te liquideren en wel op
een zodanige wijze dat er geen argwaan
zou kunnen rijzen tegen bevolking of
illegaliteit. Dit even spontane als handig
opgezette plan bestond uit het door
vliegtuigen van de Royal Air Force laten
beschieten van de auto's van Seyss-
Inquart en Christiansen op het Haven
plein in Den Helder.
Hoewel er in Den Burg bij Jan Rey in
de Waalderstraat een illegale zender
aanwezig was, bestond hiermee geen
contact met Londen. De verbindingen
liepen via Alkmaar en berichten voor de
„overkant" moesten minstens vier da
gen tevoren worden opgegeven. In dit
bijzondere geval werd van deze regel
afgeweken en Keijzer stuurde Martin de
Valk naar Alkmaar, waar een zekere
Ferwerda het plan naar Engeland door
seinde. Tijd (vertrektijd van de boot),
plaats en code werden gedetailleerd in
het bericht verwerkt. Genoemde De
Valk moest onderweg naar Alkmaar
Toon Luyckx, beheerder van het
„Texelsch Veerhuis" op het Havenplein
in Den Helder in vertrouwen nemen en
instrueren. Luyckx, daartoe dadelijk
bereid, zou dan namelijk een Nederland
se vlag moeten uitleggen op de over
kapping van de ingang van hotel „Den
Burg" (waarin ook het Texelsch Veer
huis was gevestigd) op het tijdstip dat
de bewuste auto's op het Havenplein
waren gearriveerd. Deze handeling was
in feite de meest gevaarvolle van de
gehele onderneming, wanneer de zaak
later zou worden uitgezocht. De vlag
was het sein voor de vliegers van de
R.A.F. dat de aanval kon worden
ingezet.
Te vroeg
Alles leek goed geregeld en vol
spanning wachtten de enkele ingewij
den op de dingen die komen gingen. En
inderdaad verschenen op zaterdag 26
juli enkele Engelse jagers boven de
haven van Den Helder, echter 10 minu
ten vroeger dan was gepland. Prompt
werd in de stelling Den Helder lucht
alarm gegeven, waarop Seyss-Inquart
met gevolg, onderweg naar de Texelse
boot, op de Kanaalweg dekking zocht in
de Oostbatterij of één der nabij gelegen
kazematten in de zeewering. Tijdens het
vrij laag rondvliegen van de R.A.F.-
toestellen werden deze door de Duitse
luchtafweer (Flak) hevig beschoten,
waardoor ze na enige ronden noodge
dwongen verdwenen De vlag be
hoefde niet meer te worden uitgelegd;
de actie was (door een gering tijdsver
schil) mislukt!
Als duidelijk pluspunt voor de Texelse
illegaliteit kon geregistreerd worden dat
de verbinding met Engeland via Alkmaar
goed had gewerkt en dat acties op een
dergelijk niveau zeer wel tot de mogelijk
heden behoorden.
Dubbelrol
Verder ongehinderd bereikten de
Duitse officieren ons eiland, waar zij
logeerden iri hotel „De Lindeboom" van
R. Kikkert. De officiële ontvangst door
gemeentebestuur en de plaatselijke par
tijfunctionarissen vond plaats in zaal
„Casino" in de Zwaanstraat. Genood
zaakt door zijn „dubbelrol" (hij was
namelijk ook een z.g. sympathisant van
de N.S.B.I) schudde Jaap Keijzer de
heren Seyss-Inquart en Christiansen de
hand en hij deed dit uiteraard met
gemengde gevoelensl
Voordat de „zogenaamde officiële
persoonlijkheden", aldus het jaarverslag
van de Nutsbibliotheek, op zondag 27
juli Texel verlieten werd nog een bezoek
gebracht aan het Texelsch Museum in
de Nieuwstraat (nu Burgwal). Omdat dit
in hetzelfde gebouw als de Nutsbiblio
theek was ondergebracht moesten voor
dit bezoek alle rekken met boeken
worden verwijderd.
Ter verklaring van de gebruikte term
„dubbelrol" moet vermeld worden dat
Jaap Keijzer vanuit de illegaliteit geadvi
seerd was te infiltreren in de N.S.B.
Enerzijds om daar achter de schermen te
kunnen kijken, anderzijds om elke even
tuele argwaan ten aanzien van zijn
ondergrondse activiteiten te voorko
men. Zowel van de pastoor als de bis
schop mocht hij desgevraagds
echter niet daadwerkelijk lid van de
N.S.B. worden, reden waarom hij zich
toen als sympathisant opstelde en wel
dusdanig dat hij later, na april 1942. een
trouw bezoeker werd van de N.S.B.-
burgemeester Rijk de Vries in diens
woning aan de Schilderweg. Het pu
bliek, de buitenwereld dus. zag alleen
die zijde van de rol van Keijzer, alsook
van een andere illegaal werker Roel Ber
kenbosch.
Na de bevrijding in mei 1945 was de
toenmalige commandant van de Bin
nenlandse Strijdkrachten W. N. Kelder
dan ook genoodzaakt de volgende
zuiveringsverklaring uit te geven, die
gepubliceerd werd in de Texelsche
Courant van 16 juni 1945^
[De gegevens voor dit artikel wer
den ontleend aan het binnenkort bij
De Walburg Pers te Zutphen ver
schijnende boek Texel, Neder
lands laatste slagveld", door
Jacques Bartels en Wim Kalkman.
Intekenprijs f49,50
I'exel
fling
paris
uur
CE-
|1<J,
Lam
40
is
■line n
die-
btten,
iMet
\in-
lc~
INLEVEREN ZEEPBON 4T
dient zeepbon 440 vóór Woensdag
keiier in te leveren. Winkeliers
Woensdagmorgen al deze bonnen inlevereiT"
Distributiekantoor.
ZUIVERING
Binnenlandsche Strijdkrachten.
Herhaaldelijk wordt de opmerking gehoord,
dat „men" zuivering wenscht in de gelederen
der B.S. en ontstemd is over het feit, dat be
paalde personen daarin een leidende functie
vervullen en niet tot de z.g. goede Nederlan
ders zouden moeten worden gerekend. Hoewel
ik niet voornemens ben omtrent elk lid van de
Staf, dus mijn directe medewerkers, openbaar
te maken wat mij aanleiding geeft hen te
handhaven, wil ik een uitzondering maken ten
anzien van 2 hunner, die wel in het bijzonder
in het tecken der belangstelling van het pu
bliek staan, liet publiek, dat in de jaren, toen
door een aantal leden van „de ondergrond-
sche" hun leven voor de zaak der bevrijding
werd gevraagd, rustig aan de kant stond en
wellicht de voordeelen" van dien tijd genoot.
Ten eerste wordt genoemd Jacob keijzer Cz.,
die zwart gehandeld heeft, NSB-neigingen had,
enz. Inderdaad zijn de beschuldigingen allen
waar. Keijzer werkt sinds 1940 „ondergrondsch"
en had in de eerste oorlogsjaren iedere weck
contact met de leiding aan den overkant. De
leiding aan den overkant, zich bewust van het
groote gevaar, wat er aan verbonden was, dat
bepaalde personen geregeld samen kwamen.
Indien men wegens „illegaal werk" gepakt
werd, stonden Vuglit, Dachau, enz. open. Men
koos toen „zwarte handel", werd men daarop
gepakt, dan waren de gevolgen minder erg.
Zoo werd Keijzer zwart handelaar cn vanwege
de ondergrondsche werd het feit, dat Keijzer
zwarte handelaar was, uitgebazuind en opge
blazen. Toen we gegevens omtrent de NSB
noodig hadden, werd Keijzer bewonderaar van
de qjeuwe orde.
De tweede figuur is Berkenbosch, aan wie,
omdat de leiding de gegevens omtrent alle
verdedigingswerken, draagwijdte van het ge
schut, welk gedeelte door liet geschut kan wor
den bestreken, enz noodig had, door mij op
gedragen naar de Wehrmachtbezirksverwaltnng
te solliciteeren cn aldaar door een pro-Duitsclie
houding het vertrouwen te winnen, teneinde
de verlangde gegevens te kunnen bekomen.
Deze lang niet ongevaarlijke opdracht
werd door Berkenbosch vervuld, waarbij hij
krachtig werd geholpen door zijn collega Ten
Cate.
Ik hoop, dat „men" door deze publicatie te
vreden zal zijn. Tevens wordt het publiek ver
zocht, eventucclc bezwaren tegen het in func
tie zijn van personen bij de NBS schriftelijk
bij mij in te dienen onder vermelding der fei
ten en onder opgave van ten minste 2 perso
nen, die het tegen liet betrokken lid der NBS
naar voren gebrachte kunnen bevestigen.
Texel, 11 Juni 1945.
De Commandant der NBS in het Onder-
district Texel: W N. KELDER
v.h.
kende1
in het"
tijdens^
den ri
Indij
zij
ano^
geve.1
dig itj
dur
ffé
de
w<
V.
Iu|
Oil
ui
nie
Ch
ha
