Cjrocn ^wartr jexels in het hart-,
Duikclub Texel vindt
wrak „Anne Graebe'1
1
rgammay®
1535.50
Geen stofzuiger, wel
gymnastiekmateriaal
Demonstratie tegen
Waddenvereniging
Blijf mei |e kladden
van de wadden
rïeiTas zonnescSSrin
£EP2323
ToonSmHt
Smet op nagedachtenis
Georglërs
Trouwe bondsleden
in de bloemetjes
-
5
zelfbouwmarkt
Modeshow
Siimmingciub
„WAT IK ZEGGEN WOU."
3865
WOENSDAG 14 MEI 1980
3e JAARGANG NR. 9477
edactie: Harry de Graaf, Pelikaanweg 75, tel. (022281 266
i Frits Beutick, Warmoesstraat 43, Den Burg, tel. (02220) 2208
nor advertenties, abonnementen, etc.:
ingeveld De Rooy B.V.,
jstbus 11, Den Burg, telefoon (02220) 2741.
Verschijnt dinsdags en vrijdags.
Postgiro 652. Abonnementsprijs 712,50 per kwartaal
70 cent incasso; los 50 cent.
Bankrelaties: Amro Bank nr 46.99.17.636
Rabobank nr 3625.01.742; NMB nr 67.34.60.398.
1c n van de dtdkdub bezig met het aan wal zetten van het geborgen vistuig. Door de kracht waarmee het net in het wrak van de trAnne
tebe" is vastgelopen, werden de bomen totaal verbogen.
Leden van de Duikclub Texel hebben zaterdag in de
Noordzee het wrak gevonden van de „Anne Graebe," een
uitse coaster die op 12 januari 1978 In een zware storm met
ai an en muis verging. De ramp voltrok zich destijds zo
otseling dat de bemanning geen gelegenheid meer heeft
ihad om een noodsein uit te zenden. Het schip dreef nog
Hlliige tijd ondersteboven rond en zonk 's nachts. Dat is door
mand gezien en de plaats was daardoor niet bekend.
De 91-jarige heer P. Eelman,
Jan Dirkszoord 7 uit Den Burg
is meer dan zestig jaar lid van
de Voedingsbond IMW. In ver
band daarmee werd hij zater
dag gehuldigd tijdens een bij
eenkomst in Rotisserie 't Ker-
ckeplein te Oosterend.
Dat gebeurde in aanwezigheid van
het voltallig plaatselijk bondsbestuur
en familieleden. Bondsbestuurder B.
v.d. Bult uit Amsterdam sprak de jubi
lerende heer Eelman bewonderend toe.
Hij liet daarbij uitkomen dat lid worden
van een vakbond vroeger een stap was
die door heel wat mensen niet in dank
werd afgenomen. Er was moed voor
nodig. Ook het betalen van de contri
butie was vroeger heel wat moeilijker
dan thans het geval is. De heer Eelman
ontving uit handen van de heer v.d.
Bult een enveloppe met inhoud.
Er waren nog drie jubilarissen: de
heren Kees de Bruijn uit Den Hoorn,
Louis van Tongelen uit Den Burg en
Th. de Porto uit Den Burg hadden er
ieder 25 jaar bondslidmaatschap op
zitten. Voor hen was er een zilveren
speld. De bijeenkomst werd besloten
met een gezamenlijk diner.
De plaatselijke afdelingen van de
voedingsbonden van NVV en NKV
worden per 1 juli definitief samenge
voegd. De AVB en de AVG worden
dus opgeheven. De combinatie heet
voorlopig afdeling Texel van de Voe
dingsbond FNV en heeft het volgende
bestuur: J. Bergman (voorzitter/secre
taris), A. Khulman (tweede secretaris),
Th. de Porto (penningmeester), P.
Bekker en C. Groen (leden).
Vlaandenlangen en herhaalde
ikakties door de Koninklijke Marine
erden geen resultaat op. Het wrak
t de Anne Graebe bleef spoorloos,
t aanleiding was voor een stroom van
zuchten en veronderstellingen. Daar-
ie,
is nu een definitief einde gekomen
01 nt de Texelse duikers weten zeker dat
de Duitse coaster hebben gevonden,
e hebben onder water het naambord
^delijk gezien. Er is geen twijfel aan',
telde ons Fup Boon uit Oosterend,
ti van de acht duikers die bij de actie
i zaterdag waren betrokken.
t
'i De Anne Graebe lijkt nog volkomen
I if en ligt op 52.39.30 NB en 3.32 OL.
t is 'midden' in de Noordzee, 50 mijl
Westen van Texel oftewel ruim zes
varen. De lexelse duikers waren
irigens niet uitgevaren om de Anne
viebe te zoeken. Het was een onver-
chte, toevallige bijkomstigheid van
bergingsoperatie. In het genoemde
gebied had de kotter Goeree 8 'Eben
ezer' zes weken geleden zijn beide
m tuigen verloren. Ze waren blijven
ken achter een onbekend wrak, een
ladepost van ongeveer 7 40.000, -
art Reputatie
De Texelse duikclub heeft in zijn
rig bestaan al meerdere keren verlo
nk gegaan vistuig van de zeebodem
gehaald en heeft daarmee (o.a. als
volg van publiciteit in het blad 'Vis-
ijwereld') onder de Nederlandse vis
's een zekere reputatie verworven,
t was dan ook heel gewoon dat de
ïr A. Redert van de Goeree 8 de
Kelse duikclub verzocht het vistuig te
bergen ot altnans een poging daartoe
te doen. Goede ervaringen had hij
vernomen van zijn collega's van de
Stellendam 7 en de Goeree 25 die hun
verloren vistuig ook dankzij de duikclub
hadden teruggekregen. Gezien de grote
afstand vertrok de duikploeg zaterdag
ochtend al om vier uur uit de haven van
Oudeschild, met de TX 1 'Cornelia' van
de Firma C. Vonk Zonen uit Ooster
end. Aan boord bevonden zich de
duikers Hans Eelman, Ed Eelman, Jan
van der Vis, Jac. Betsema, Fup Boon,
Corvan Heerwaarden, Richard Zandstra
en Marga Zandstra-Houwing. Met be
hulp van de door de Goeree 8 opge
geven Decca registratie was ae piaais
van het onbekende wrak waarachter het
vistuig was blijven steken, snel gevon
den. Het is ter plaatse dertig meter diep.
De duikers, werkend in ploegjes van
twee man hadden de grootste moeite
om het vistuig binnen te krijgen. Het
gecompliceerde geheel van bomen,
strengen kettingen ('wekkers'), lijnen en
netten zat muurvast in het wrak. Maar
tot aller vreugde lukte het toch eerst het
ene tuig en kort daarop het tweede naar
boven te hijsen en op het dek van de TX
1 te leggen.
Brief
Tijdens de werkzaamheden werd ont
dekt dat het wrak de Anne Graebe was.
De opwinding was uiteraard groot, ook
voor schipper Vonk van de TX 1 want de
firma Vonk was al eerder met de raad
selachtige verdwijning van de coaster
geconfronteerd geweest. Kort na de
ramp kreeg de andere kotter (TX 2] van
de firma een portefeuille in zijn netten
tc
I Met knikarmkonstruktie voor
I vrije doorloop Uitval 220 cm
I Nu 10% korting.
275 cm. Van 595.-Nu
Geldig op zaterdag 17 mei l^SO
afkomstig van een der opvarenden van
de coaster. Er zat het paspoort in van
Siegfried Otto uit Hamburg. Die vortst
werd via de politie gemeld aan de familie
van de omgekomen zeeman. De moeder
van Siegfried Otto schreef daarop een
brief aan de firma Vonk met het ver
zoek op de hoogte gesteld te worden
van de exacte plaats waar de portefeuil
le was opgevist en hoever deze plaats
was verwijderd van het punt waar men
de Anne Graebe voor het laatst, drijvend
met de kiel naar boven, had gezien. Ook
wilde mevrouw Otto graag naar Texel
komen om nog meer gegevens te ver
krijgen. Ze wilde er op die manier achter
komen waar het schip precies op de
zeebodem lag om aldus de autoriteiten
te kunnen verzoeken tot berging over
te gaan van het schip of alleen van de
lijken van de opvarenden. 'Mijn grootste
wens is dat ik mijn zoon kan begraven',
schreef mevrouw Otto op 21 januari van
het vorige jaar.
Het zag er toen niet naar uit dat
schipper Vonk veel voor mevrouw Otto
kon doen maar het toeval heeft nu een
handje geholpen. De Duitse vrouw
krijgt een brief met het voor haar onge
twijfeld verlossende nieuws. Of het
mogelijk is inderdaad tot berging van
het schip of de stoffelijke resten over te
gaan is moeilijk te bepalen. Eén van de
slachtoffers van de Anne Graebe is vrij
kort na de ramp wel gevonden: de
kapitein werd opgevist door de kotter
TX 33 van Drijver.
Gevaar
Dat de marine zoveel moeite heeft
ycuaan om net wrak te vinden was niet
alleen om zekerheid te kunnen ver
schaffen aan de nabestaanden, maar
vooral om dit zeer gevaarlijke obstakel te
kunnen markeren. Alle wrakken, vooral
in minder diep water, moeten bekend
zijn voor de scheepvaart zodat aanva
ring wordt vermeden. Het wrak lag
overigens niet midden in een scheep
vaartroute, maar wel in druk visserij-
gebied. De Goeree 8 was niet het eerste
schip dat er met zijn netten in vastliep.
De duikers hebben nog een ander net
zien zitten, maar de eigenaar daarvan is
inmiddels failliet, zodat die er wel geen
belangstelling meer voor zal hebben.
Ook de TX 34 van de Gebr. Daalder
raakte vorig jaar in deze omgeving vast
in een onbekend wrak. Maar aan de
hand van de opgegeven positie heeft de
marine de Anne Graebe toen niet
kunnen localiseren.
TAXI- EN TROUWAUTOVERHUIJR
WilhBlminalaan4-6dtn Burg
o
De gemeenteraad kon gisteravond
akkoord gaan met een krediet voor
de aanschaf van gymnastiekmateria-
len voor kleuterschool De
Robbedoes te Oosterend. Volgens
een kostenbegroting van het school
bestuur is met deze aanschaf drie
duizend gulden gemoeid. Met de dia
projector die de Robbedoes had aan
gevraagd had J. C. Dros wat moeite.
Voordat hij ermee akkoord ging de
gevraagde 71032,— mede te willen
voteren, vroeg hij of het gebruike
lijk is dat dia's worden gebruikt bij
het kleuteronderwijs. Wethouder
Blanken antwoordde dat een positief
advies van de schoolinspectie was
verkregen.
Kleuterschool De Wadlopertjes had
een verzoek ingediend bij de gemeen
teraad voor een fijnmazig net waarmee
de zandbak kan worden afgedekt. Dros
zei dat op Texel genoeg netten zijn en
hij vond de vierhonderd gulden die het
ding moet kosten dan ook aan de hoge
kant. Barendregt wist als bestuurslid
van de school echter te melden dat die
prijs voor het net juist erg laag is. Hij
zei dat niet zomaar ieder willekeurig net
voor een dergelijk doel gebruikt kan
worden. Argumenten waarmee Dros
uiteindelijk wel kon instemmen. De
stofzuiger die door De Wadlopertjes
was aangevraagd kon echter geen ge
nade vinden in de ogen van het
gemeentebestuur. Door de inspectie
was hierover negatief geadviseerd. Een
stofzuiger was er al bij de eerste inrich
ting van de kleuterschool en een nieu-
„Blijf met je kladden van de Wadden" en „Wadden-
bestuur is dictatuur". Dat waren twee teksten die op boten
van protesterende watersporters waren bevestigd in de haven
van Hariingen, toen de Waddenvereniging daar zaterdag zijn
jaarvergadering hield. Met een luid toeterconcert trachtten de
hoofdzakelijk van Terschelling en Vlieland afkomstige water
sporters de jaarrede van voorzitter Lambers onverstaanbaar te
maken. De voorzitter zei te hopen dat de mensen die aan het
protesteren waren, in de rondvraag een pittige discussie met
het bestuur van de Waddenvereniging aan zouden willen gaan.
Geen van de demonstranten meldde zich echter in het gebouw
van de visafslag waar de vergadering werd gehouden.
Toch kwamen de argumenten van de
mensen die zo tegen de Waddenvereni
ging ageerden wel aan de orde. De
heer Teensma van de Watersportver
eniging Terschelling zei dat veel eilan
ders berdankten voor het lidmaatschap
van de Waddenvereniging, omdat ze
ongerust zijn over de waarborgen voor
hun vrijheid in de toekomst. Hij zei, dat
voor de eilanders al veel vrijheid is
beknot. Teenstra memoreerde een
uitspraak die in 1977 was gedaan
tijdens een hoorzitting van de Raad van
Advies voor Ruimtelijke Ordening op
Terschelling. Er werd toen gezegd dat
de eilanders moeten kunnen blijven
recreëren en leven zoals ze gewend
waren. Sinsdien is echter de sport-
visserij op het wad behoorlijk aan
banden gelegd. ,,Dat is onjuist, want
één garnalenkotter doet meer schade
aan de wad dan alle sportvissers bij
elkaar", zei hij. Hij verklaarde zich
verder tegen het voorstel om bepaalde
vaarwateren alleen maar op bepaalde
tijden open te stellen voor
watersporters. Volgens de provinciale
structuurschets zijn sommige wateren
zelfs geheel van de kaart geveegd.
„We zijn erg bang voor de Wadden-
wet. De bewoners van de Wadden
eilanden kunnen door die wet straks
geen poot meer verzetten", eindigde
Teensma zijn betoog.
Verboden
Voorzitter Lambers zei zich zorgen te
maken over de verkeerde kant waar de
Natuurbescherming in het Wad-
we zou daarpm betaald moeten worden
uit de normale exploitatievergoeding.
Hier was Schilling het niet mee eens.
Hij noemde het weigeren van de stof
zuiger „vrij stom". Op een plaats waar
kinderen ravotten kun je niet zonder
stofzuiger," zei Schilling. „Nu geen
stofzuiger, straks vlooien en luizen."
Plaatsvervangend raadsvoorzitter Nauta
legde uit dat er wel een stofzuiger moet
komen, maar dat die uit de nornale
exploitatievergoeding voor de school
zal moeten worden betaald. Schilling
liet weten dat hij zelf jarenlang in een
schoolbestuur heeft gezeten en dat je
van een dergelijke vergoeding geen
cent overhoudt.
De Slimming club Texel heeft maan
dagavond acht uur een modeshow in
Modehuis Zegel. Alle leden worden op
deze avond verwacht om in een gezelli
ge sfeer naar leuke en fijn draagbare
mode te komen kijken.
ClRlVtN SAN LC2CRS- BUTTtN TOUNTWOOftOCLUKHEiO W>M Of RQMKTC
dengebied volgens hem heengaat.
Hij noemde de interprovinciale struc
tuurschets een stuk dat van verboden
aan elkaar hangt. „We moeten de
Waddenzee niet volstoppen met
verbodsbordjes. Het mag niet zo
worden dat je straks geen pink meer
kan bewegen op de dijk. Het moet de
eilanders niet verboden worden om met
een bootje te varen en te vissen. Het is
daarom dat we helemaal niet zo blij zijn
met die structuurschets. Wel steunen
we de Waddenwet, omdat dat een veel
genuanceerder geheel is. De
Waddenwet is helemaal niet zo'n
afschrikwekkend geheel als wel eens
wordt gedacht", zei hij.
De discussie in de visafslag van
Hariingen spitste zich hierna toe op de
vraag hoe de Waddenvereniging kan
werken aan een verbetering van zijn
image.
Cor Ellen die als één van de weinige
Texelaars bij de vergadering
aanwezig was, wilde aan het eind
van de rondvraag nog graag een
waarschuwing laten horen. Hij
noemde de slagzin „Vrijer vogels,
gekooide mensen", die op één van
de schepen van de demonstranten
hing. Hij zei dat de mensen op Texel
zeker niet zo denken over de
beschermende maatregelen voor het
wad. „De politiek op Vlieland heeft
deze zaak aangewakkerd. Maar op
Texel voelen we ons niet gekooid.
Het lijkt me het beste als we ons
hoofd erbij houden en eens goed na
denken", zei Ellen.
In de Texelse Courant van 2 mei doet
J. Bartels een kleinschalige poging om
Texel aan het voortouw te krijgen van
een actie om de koude oorlog te doen
herleven. Hij schroomt niet daartoe als
nog een smet te werpen op de nage
dachtenis van de Georgiërs die op
Texel vochten. Het gemeentebestuur
van Texel zou zich in dit verband al 35
jaar laten misbruiken door de Russische
propaganda. Burgemeester Engelvaart
heeft gelukkig al afstand genomen van
deze gevaarlijke prietpraat.
Bartels beschuldigt de Georgiërs in
feite van nazi-sympathiën, die pas na
Normandië omsloegen. Wie de opbouw
van de Ostlegionen, waartoe de Geor
giërs behoorden, bestudeert, weet wel
beter. Zelfs Duitse bronnen erkennen
de uitzichtloze situatie van de Russi
sche gevangenen aan het oostelijk
front, die massaal uithongerden of
werden geliquideerd. De visie daarop in
de NOS-documentatie „Sondermel-
dung Texel", werd dan ook volledig
gedekt door b.v. prof. L. de Jong van
het RIOD.
Vast staat ook dat de Georgiërs in
Zandvoort in '43 direct contact hebben
opgenomen met het plaatselijk verzet,
zonder op „Normandië" te wachten.
Een paar helden van het Haarlems
verzet die het overleefden, kunnen
daarvan getuigen.
Niet interessant is of de oorlogshan
delingen op Texel nu „opstand" of
„muiterij" moeten heten. Die
woordkeus hangt af van de partij die
men wenst te citeren. Wel is een mini
male eis voor serieus onderzoek beide
partijen (kritisch) te horen. Bartels
heeft waarschijnlijk nog nooit een
Georgiër gesproken en hij zou ook
nimmer de door mij opgespoorde
Duitse commandant hebben ontmoet
als ik hem daartoe niet in de gelegen
heid had gesteld. In het verhaal in de
Texelse Courant volgt hij opvallend
trouwhartig de visie van deze onver
beterlijke aanhanger van het duizend
jarig Germaanse rijk. Wie laat zich nu
eigenlijk door welke propaganda ge
bruiken?
Dick van Reeuwijk,
Samensteller/regisseur
doe. „Sondermeldung Texel"
zonwering
rol-knikarm- of schaararm-
schermen, markiezen, vlak
hangende zonwering, aluminium
laloezieën voor binnen en buiten,
lamelgordijnen.
Bel bi] geen gehoor
Purmerend 02990-24601
V> In één keergoed,voor jaren! J
