'Groen c2wavtsJ'exeh in het
Kamerlid Roe/s bij demonstratie:
„TESO kan gerust wat
zeggenschap afstaan"
Cor van Santen wint
schapenmeikwedstrijd
w y m - -
1
5
TEXEL MOET ZELF ZORGEN
VOOR DE „HISTORISCHE
OORZAKEN
-V V f
Groen-Zwari
Bang&Olufsen
m Flowerstyling 7
Schuiling
'n bak gemengde
7 perkplanten 7
GRATIS. 7
"-
Meisje (17) dood
bij aanrijding
Speel-o-theek
gesloten
-ff
Polarisatie
Geautoriseerd B&Odeater
Jan Brouwer
93a JAARGANG NR. 9491
DINSDAG 8 JUL11980
Redactie: Harry de Graaf, Pelikaanweg 75, tel. (02228) 266
en Frits Beutick, Warmoesstraat 43, Den Burg, tel. (02220) 2208^
Voor advertenties, abonnementen, etc.:
Langeveld De Rooy B.V.,
Postbus 11, 1790 AA Den Burg, telefoon (02220) 2741.
Verschijnt dinsdags en vrijdags.
Postgiro 652. Abonnementsprijs 712,50 per kwartaal
70 cent incasso; los 50 cent.
Bankrelaties: Amro Bank nr 46.99.17.636
Rabobank nr 3625.01.742; NMB nr 67.34.60.398.
Als Teso een rijksbijdrage accepteert, waardoor het mogelijk
is een goedkoop personenabonnement in te voeren, zal zij iets
van haar zelfstandigheid moeten prijsgeven. TESO is daar altijd
bijzonder tegen gekant geweest. Maar volgens het tweede
kamerlid P. A. Roels van de PvdA is aan het afstaan van een
stukje zelfstandigheid voor Texel geen enkel nadeel verbon
den.
In Zeeland, waar de veerdiensten
helemaal in overheidshanden zijn, is
de dienstverlening uitstekend en
worden hoogstens klachten verno
men omdat de oude boten niet tijdig
door nieuwe worden vervangen. De
heer Roels sprak (mede namens de
andere kamerleden) zaterdag op het
havenplein van 't Homtje tijdens de
demonstratie die was georganiseerd
om kracht bij te zetten aan het
verlangen naar het goedkope
Texelaarsabonnement en daardoor
tot een soortgelijk systeen te komen
als bij andere veerdiensten in het
land. De veerdiensten op Ameland
en Schiermonnikoog worden ook in
belangrijke mate door het rijk
gesteund. Een ambtenaar van Rijks
waterstaat heeft onlangs verklaard
dat dit het gevolg is van „historische
oorzaken". Het kamerlid riep de
Texelaars op ook voor een dergelijke
historische ontwikkeling te zorgen
en zag de demonstratie van zaterdag
als het begin daarvan.
De heer Roels maakte een vergelij
king tussen het TESO-tarief en de
tarieven voor de veren in Zeeland. Voor
een bedrag dat men bij TESO voor
twee of drie overtochten kwijt is, kan
een inwoner van Zeeuws-Vlaanderen
het hele jaar onbeperkt op en neer
reizen, wel vijf keer per dag als hij daar
zin in zou hebben. De exploitatiekosten
van de Zeeuwse veren worden voor
60% door de overheid gedekt.
Andere eilanden
Naast TESO is Doeksen (die de
dienst op Vlieland en Terschelling
onderhoudt) de enige niet door het rijk
gesubsidieerde vervoersmaatschappij in
het land. Op Terschelling en Vlieland zit
men dan ook met dezelfde problemen
als op Texel en ook daar wordt aktie
gevoerd. Te verwachten is dat op korte
termijn tot samenwerking zal worden
overgegaan. Bij de demonstratie van
zaterdag was een afvaardiging van Vlie
land present in de persoon van de
wethouder P. Piekstra en het raadslid
J, van Griensven. Laatstgenoemde
voerde op de haven ook het woord
waarbij bleek dat de Vlielander verlan
gens verder gaan dan een rijksbijdrage.
„Wij willen een rijksveer". Doeksen is
in zijn tariefsbeleid overigens bijzonder
vriendelijk voor de eilanders. Die
betalen voor een persoonskaartje 75,30,
terwijl de toerist 723,— moet neer
tellen. Op Terschelling en Vlieland
worden de hoge tarieven voor toeristen
dan ook als bedreigend voor de eilan-
delijke toeristenindustrie gezien, waar
door de aktie voor een rijksveer met
uniforme lage tarieven voor iedereen
daar ook vanuit het bedrijfsleven
wordt gesteund. Een andere situatie
dus als op Texel. Van Griensven liet
zich ook ontvallen dat de veerdienst
van Texel heel wat beter functioneert
dan op Vlieland en Terschelling. Daar
vaart men nog met zijladingsschepen
waarbij het er nogal tijdrovend en pri
mitief toegaat.
Bij aankoop van een bos*»
bloemen
Zolang de voorraad strekt.
?)_»•«- »r-^_» »*hi*
Burgemeester J. A. Engelvaart liet in
zijn toespraak uitkomen dat de Texe
laars unaniem vóór het goedkope jaar
abonnement zijn. De gemeenteraad
heeft er zich voor uitgesproken en ook
TESO heeft er geen bezwaar tegen.
TESO kan het benodigde geld echter
zelf niet vrijmaken, want er wordt geen
echte winst gemaakt en het financiële
beleid is uitsluitend gericht op het op
lange termijn zo goed mogelijk onder
houden van de veerdienst en op een zo
snel en voordelig mogelijke verwerking
van het vervoersaanbod. Het is de
minister van Verkeer en Waterstaat, die
het rijksgeld dat nodig is om een goed
koop jaarabonnement mogelijk te
Den Haag werd gehouden voor ver
snelling van de dijkverzwaring was
massaal, waardig en indrukwekkend.
Ook de onverwachte boerendemon-
stratie vorige week ter gelegenheid van
het bezoek van Wallis de Vries heeft
een prima indruk gemaakt. De burge
meester waarschuwde dat met name
met de veerdienst ,,een van onze
kwetsbaarste zaken" niets zou mogen
gebeuren. „Daar gelden ook rechten
van anderen, daar moet je denken om
de medewerkers van TESO die nu hun
drukste dagen hebben en daar gelden
onverbiddelijke regels van veiligheid."
„Akkoord"
De burgemeester bracht dank aan de
directie en bestuur van TESO,
waarmee inzake de demonstratie twee
dagen tevoren een „akkoord" was be
reikt. De onderneming had zich bereid
getoond mee te werken aan het specta
culaire slot van de demonstratie. Dat
slot bestond uit een gratis overtocht
(en terug) van maximaal 400 demon-
maken, hardnekkig weigert ondanks de
politieke druk van kamerleden van
PvdA, CDA en WD, die hierover her
haaldelijk vragen hebben gesteld. Argu
ment van de minister is dat geen geld
beschikbaar wordt gesteld voor ver
voersondernemingen die zichzelf kun
nen bedruipen, een situatie die blijft
voortbestaan omdat de minister van
economische zaken telkens akkoord
gaat met de aanzienlijke tariefsverho
gingen, die nodig zijn om de exploitatie
bij TESO sluitend te houden. Het is
deze vicieuse cirkel die doorbroken
moet worden. De burgemeester zei dat
de verbinding Texel-vasteland kan
worden gezien als een stukje rijksweg
voor de instandhouding waarvan het
rijk wel degelijk medeverantwoordelijk
heid draagt.
Optimisme
De heer Engelvaart putte optimisme
over het welslagen van de aktie uit het
feit, dat Vlieland en Terschelling ook
een beroep op Den Haag hebben
gedaan en dat de vaste commissie voor
verkeer en waterstaat de minister
heeft gevraagd een nota uit te bren
gen over de zoutwater-oeververbin
dingen. Het Kamerlid Scherhuizen
heeft de minister onlangs zelfs
gevraagd alvast een half miljoen te
ramen voor de veerdienst op Vlieland
en Terschelling. „Je zou zeggen, in de
Tweede Kamer zit het wel goed voor
deze aktie".
Engelvaart kondigde aan dat hij zijn
aandeel in de aktie zal leveren door
kontakt op te nemen met zijn colle
ga's van Vlieland en Terschelling
met het doel uit de verschillende
aktiegroepen een door de
plaatselijke overheden gesteunde
werkgroep te vormen. Deze werk
groep zou samen met de kamerle
den in Den Haag moeten proberen
uit te zoeken wat nu eigenlijk de
voorwaarden zijn die de minister aan
subsidieverstrekking verbindt Ook
de betrokken vervoersondernemin
gen zouden moeten meedenken.
De burgemeester legde uit dat hij
niet was ingegaan op het verzoek van
de aktievoerders om in de demon
stratie mee te lopen of te fietsen. De
reden was dat hij als hoofd van de
politie tevens verantwoordelijk was
voor de openbare orde en dus tijdens
de demonstratie een betrekkelijk objek-
tieve rol moest spelen. Tegen het
voeren van het woord tijdens de
demonstratie had hij geen bezwaar
want het doel van de aktie is niet om
streden. Overigens zei de burgemeester
met klem erop te rekenen dat de
demonstratie ordelijk en volgens de af
spraken zou verlopen, in overeenstem
ming met de inmiddels gevestigde
Texelse traditie.
De aktie die enkele jaren geleden in
stranten die daarbij gebruik maakten
van een voor deze gelegenheid door
het organisatiecomité uitgegeven „jaar
abonnement" van „Texels eigen door-
stroomonderneming". Naast een
verzoek om zich aan de aanwijzingen
van de aktieleiding te houden stond op
dit kaartje vermeld: „Dit abonnement
geeft houder, ondanks dat door de
overheid nog geen subsidies hiervoor
zijn verstrekt, op 5 juli 1980 toch recht
op een retour Texel-Den Helder v.v."
Ook de personenvervoerscondities van
het Nederlands Binnenvaartbureau op
de achterkant van het kaartie
ontbraken niet. De niet zo grote deel
name aan de demonstratie had in ieder
geval als voordeel dat geen van de de
monstranten die meewilden naar Den
Helder, hoefde te worden teleurge
steld.
Maar voor het zover was diende
zich op de haven nog een onver
wachte extra spreker aan, de heer
Frans Haarsma die adhesie aan de
aktie kwam betuigen namens de
Texelse WAO'ers. Hij bracht naar
voren dat het vooral deze categorie
is, die baat heeft bij een Texelaars
abonnement. Want in verband met
hun slechte gezondheid moeten zij
zich regelmatig op het vasteland bij
specialist of ziekenhuis vervoegen
en het bootgeld dat met al die
reisjes is gemoeid, is een pittige uit
gave voor mensen die het over het
algemeen met een minimuminko
men moeten doen.
Door het sturen van een telegram
betuigde de FNV Noordholland sym
pathie aan de demonstratie. „De FNV
Noordholland wenst de bevolking van
Texel veel succes met de aktie en de
demonstratie op 5 juli voor billijke
veertarieven J. R. Kerkhof, secr.
FNV Noordholland".
Het verzoek om een goedkoop Texe
laarsabonnement was neergelegd in
een zestal petities, bestemd voor res
pectievelijk de minister van Verkeer en
Waterstaat, de Minister vanEconomi
sche Zaken, de vaste kamercommissie
voor Verkeer en Waterstaat, de vaste
kamercommissie voor Economische
Zaken, Gedeputeerde Staten van
Noordholland en TESO.
De eerstgenoemde vier petities
werden door Roels meegenomen naar
Den Haag, het verzoek aan GS werd
door het comitélid Anneke Schrama in
de brievenbus op het haventerrein
gedeponeerd en President-commissaris
J. P. Kikkert van TESO was aanwezig
om „zijn" petitie te aanvaarden.
Spectaculair slot
Met hun „jaarabonnementen"
zwaaiend en leuzen roepend gingen de
demonstranten ordelijk aan boord. Tot
Den Helder voltrok alles zich volgens
draaiboek maar daar bleek dat de ken
nelijke vrees van TESO en de burge
meester dat de demonstratie niet
geheel volgens de afspraken zou
worden uitgevoerd, gegrond was. Toen
de demonstranten voor de terugreis
naar Texel weer aan boord waren
gegaan, lieten ze een beperkt aantal
auto's de boot oprijden maar
blokkeerden vervolgens het dek waar
door andere auto's er niet meer opkon
den. De wachtende automobilisten be
grepen aanvankelijk niet wat er aan de
hand was, maar spoedig konden ze dat
opmaken uit het steeds harder gescan
deerde „Klein en groot, goedkoop met
de bootll" dat hen meer dan tien minu
ten lang vanaf de autodek toegolfde.
Afgezien van een enkeling die zijn on
geduld door geclaxoneer liet blijken,
namen de wachtenden het gelaten op.
Ook de organisatoren van de aktie
vonden deze afwijking van hun plan
nen niet ernstig. Nadat een kwartier
vertraging was ontstaan, liet de
kapitein de klep dalen en de boot ver
trok richting Texel, slechts voor 30%
geladen.
Nog meer
De woordvoerders van het organi
satiecomité maakten duidelijk dat
het in de strijd om het goedkope
Texelaarsabonnement niet bij deze
demonstratie zal blijven. Afhankelijk
van de reacties zullen verdere stap
pen worden ondernomen. „U hoort
nog van ons", zo werd gezegd.
De 17-jarige Carta Zoetelief
(van hoeve „Vredelust") werd
zondagmiddag bij een ver
keersongeluk op het kruispunt
IMieuwlanderweg-Oude Dijkje
zo ernstig gewond, dat zij kor
te tijd later overleed.
Het meisje kwam van het Oude Dijkje
en wilde de Nieuwlanderweg overste
ken om haar tocht over het fietspad te
vervolgen. Ze heeft daarbij een nade
rend Volkswagenbusje, bestuurd door
een 27-jarige inwoner van Borculo, niet
opgemerkt. Ze werd geschept en over
een afstand van 37 meter meegevoerd.
Arts en ambulance waren snel ter
plaatse maar de hulp mocht niet meer
baten.
Van 7 juli tot 6 augustus is de Speel-
o-theek in het Groene Kruis-gebouw
gesloten. Daarna zijn de openingstijden
weer als vanouds.
i~>* r I
Er was donderdag veel belangstelling
voor het schapenmelken in Den Hoorn.
Op het plein voor de supermarkt had
zich ver voor half acht al behoorlijk wat
volk verzameld om geen blik van dit
onderdeel van de „Hoornder Donder
dagen" te missen. De meeste mensen
uit de grote stad weten dat melk uit de
koe komt. Dat echter ook schapen voor
een flinke beker melk kunnen zorgen,
daar stonden velen raar van te kijken.
Er werd door verschillende melkers
gemolken en het had de organisatoren
aardig geleken één en ander in wed
strijdverband te doen. Het ging erom
wie de meeste melk uit een aantal
schapen kreeg en de heer Van Santen
uit Eierland scoorde hier het best.
Landbouwvoorlichter Koolhof
fungeerde deze avond als commen
tator en vertelde het aanwezige pu
bliek wat er precies voorviel. Overigens
deden de marktkraampjes in Den
Hoorn goede zaken en heerste er een
gemoedelijke en gezellige sfeer. De uit
slag van het schapenmelken is als
volgt:
1. C. L. van Santen, 2. René Com
mandeur, 3. Nic Commandeur, 4. Wim
Commandeur, 5. P. van Leeuwen, 6. J.
van Maldegem, 7. Sjef Beers, 8. W.
Bakker, Breenhoeve, 9. Jac. Lap, 10.
Jo Zoetelief, 11. P. Hin, 12. Frans
Bakker, 13. H. Witte.
De Werkgroep Landschapszorg heeft
schriftelijk protest aangetekend tegen
het structuurschema luchtvaartter
reinen. Dat is het goed recht van de
werkgroep. Lang niet iedereen draagt
het vliegveld een warm hart toe en de
stijgende en dalende vliegtuigen veroor
zaken een zekere mate van geluids
hinder. Het is echter, bij welk protest
men ook aantekent, wenselijk om de
juiste verhoudingen in het oog te
houden.
In de inleiding van haar protest stelt
de werkgroep: ,,Door het creeëren van
steeds meer voorzieningen en evene
menten lijkt er langzamerhand een soort
publiek naar Texel te komen. Bk dorp
heeft al bijna zijn eigen kunstmatige
attractie 's: zogenaamde kunst- en an
tiekmarkten, rommeltjesmarkten, bra
derieën, 'Oosterend Present', 200 jaar
haven Oudeschild', folkloremarkten,
catamaranraces om het eiland, surf-
scholen, autocross, enz., enz., terwijl er
nog voortdurend vergaande plannen in
de pers verschijnen zoals het stichten
van een nationaal athletiekcentrum, het
aanleggen van een kabelbaan enz. De
natuurgebieden staan onder druk, maar
voor al het waardevolle terrein buiten
het prikkeldraad zijn de gevolgen ramp
zalig: werkelijk overal treft men hard
lopers, hardfietsers en autorijders aan,
picknickers en clandestiene kampeer
ders, al deze zaken veelal gepaard
gaande met transistor- of ander lawaai,
in elk geval rustverstoring.
Tot zover het citaat. Het is dus nu
duidelijk wat allemaal niet meer mag van
de werkgroep landschapszorg. Fietsen,
een feestje geven omdat je haven fwee-
honderd jaar bestaat en trimmen.
Tijdens het bezoek van staatssecretaris
Wallis de Vries aan Texel liet Lieuwe
Dijksen dezelfde geluiden horen in het
Natuurrecreatiecentrum. Wat de werk
groep kennelijk niet doorheeft, is dat
met deze radicale en weinig tolerante
houding een enorme polarisatie wordt
bereikt. Overleg tussen milieugroepen
en mensen die dagelijks moeten wonen
en werken in een belangrijk natuur
gebied is best mogelijk. Dat blijkt uit de
ontwikkelingen op het gebied van de
Waddenzee. Wanneer eilandbewoners
wordt uitgelegd dat een bepaalde wet
niet betekent dat men aan verorde
ningen en bepalingen wordt vast
genageld, dan zullen ze meer begrip
krijgen voor een dergelijke bescher
mende wet. Wat de werkgroep land
schapszorg met haar radicale opvatting
bereikt is dat bepaalde vooroordelen
tegen milieubeschermers worden be
vestigd. "Zie je wel, van die milieu
beschermers mag er niets. Werken we
ons rot om iets te doen aan het twee
honderdjarig bestaan van de haven,
krijg je nog een schop toe ook" of:
"Nou mogen we ai niet eens meer hard
lopen" Het zijn zomaar wat kreten die
als reactie op het stuk van de werkgroep
genoteerd kunnen worden en die ver
woorden wat in feite al lange tijd over
milieumensen wordt gedacht: Er móet
van alles en er még niks.
Het is alleen jammer dat de neiging
bestaat de werkgroep landschapszorg
op één hoop te gooien met alle andere
milieugroepen. Wie de laatste jaarver
gadering van de waddenvereniging be
zocht weet dat daar gematigde geluiden
klonken. Goed overleg met de eiland
bewoners en zeker geen prikkeldraad-
dictatuur, dat was de tendens die daar
heerste. En ook staatssecretaris Wallis
de Vries heeft zich tijdens zijn bezoek
aan Texel gematigd uitgelaten.
Resumerend kan worden gesteld dat
de mening van de werkgroep land
schapszorg niet representatief is voor
milieugroepen in het algemeen. Het
begrip is doorgedrongen dat milieu
bescherming mét eilandbewoners en
niet over de hoofden van de eiland
bewoners heen kan geschieden. Men
kan zich voorstellen dat de mening van
de werkgroep landschapszorg, zoals die
in de pers wordt verwoord, door de
andere milieugroepen niet in dank wordt
afgenomen.
KL**
3 jaar garantie
Koetebuurt 2 - Oosterend
Tel. 02223-429/448
