Cjrocii ^warL-Jexel s in het harL,
RIN haalde „schone
zeehonden uit
Engelse wateren
Kraakmanifestatie
had gezag niet mee
Auto's beschadigd
Accu uit auto
gestolen
Zwemvierdaagse
trok veel
deelnemers
Doorgereden
Texeltoerist
Schoolzwemmen
„WAT IK ZEGGEN WOU."
Schoolzwemmen
Daan Welboren had klachten verno-
men over het schoolzwemmen. De les-
sen schijnen niet zoveel voor te stellen,
waardoor de resultaten niet best zijn
Om die reden kiezen ouders voor
zwemlessen buiten schoolverband op
Texel of in het overdekte bad van Den
Helder Welboren wilde een overzicht
van resultaten en kosten van het
schoolzwemmen, wat door Blanken
werd toegezeqd
TEXELSE
COURANT
I Redactie: Harry de Graaf, Pelikaanweg 75, tel. (02228) 266
jen Frits Beutick, Warmoesstraat 43, Den Burg, tel. (02220) 2208
|Voor advertenties, abonnementen, etc.:
I Langeveld De Rooy B.V.,
IPostbus 11, 1790 AA Den Burg. telefoon (02220) 2741
Verschijnt dinsdags en vrijdags.
Postgiro 652. Abonnementsprijs /12,50 per kwartaal
70 cent incasso; los 50 cent.
Bankrelaties: Amro Bank nr. 46.99.17.636
Rabobank nr. 3625.01.742; NMB nr. 67.34.60.398.
93e JAARGANG NR. 9507
DINSDAG 2 SEPTEMBER 1980
Zondagavond zijn op Texel 15 zeehonden gearriveerd, afkomstig uit
Engeland. Door medewerkers van de in 't Horntje gevestigde afdeling
estuariene ecologie van het RIN [Rijksinstituut voor Natuurbeheer]
werden ze daar gevangen om te dienen voor proeven, die moeten
aantonen dat de vruchtbaarheid van zeehonden verdwijnt of
vermindert als gevolg van chemische verontreiniging van het
zeewater.
Aanwijzingen dat zeehonden als gevolg van vooral de beruchte PCB's
[een bepaalde groep gechloreerde koolwaterstoffen] weinig of geen
jongen meer werpen, zijn zeer sterk, maar het wettig en overtuigend
bewijs moet nog altijd op tafel komen. Een dergelijk hard gegeven is
nodig om in Europees verband maatregelen te kunnen afdwingen
waardoor het lozen van dergelijke stoffen in de Rijn wordt gestopt.
Over een paar jaar zullen we het zeker weten. Want zolang duren de
proeven die nu in de bassins van het RIN in 't Horntje van start zijn
gegaan.
Al geruime tijd zwemmen hier zee
honden rond die afkomstig zijn van het
Natuurrecreatiecentrum. In combinatie
met de uit Engeland afkomstige dieren
zullen groepen worden gevormd: de ene
groep krijgt een dieet van vis die
afkomstig is uit het meest vervuilde
(westelijke) deel van onze waddenzee
en de anderen krijgen niet door PCB be
smette vis uit de oceaan. Verwacht
wordt dat de zeehonden die de vis uit de
Waddenzee eten over een paar jaar
zoveel PCB's in hun weefsels hebben
opgehoopt dat hun vermogen tot voort
planting wordt aangetast.
Zeehonden genoeg
Voor de betrouwbaarheid van de
proeven is het belangrijk dat de zee
honden tot dezelfde soort (Phoca vitu-
lina oftewel de gewone zeehond) be
horen en dat een aantal daarvan ab
soluut onbesmet is. De Engelse zeehon
den en hun voorgeslacht zijn nooit met
PCB's in aanraking geweest. Het is dan
ook niet toevallig dat het prima gaat met
de Engelse zeehondenbevolking. Tot
zorg van de visserij aldaar leven er in het
schorren- en slikkengebied The Wash
aan de Engelse oostkust wel zo'n 6000
Da door enkele muziekgroepjes
opgezette „kraakmanifestatie" op
het voormalige sportveld van Texel
se Boys, is anders uitgepakt dan de
loeling was.. De jongelui die door
hun manifestatie een gebaar van
protest wilden maken tegen het
politieoptreden bij kraakacties op
Texel en in Amsterdam, kregen
nadat ze hun show hadden aange
kondigd met de politie te maken.
Deze aankondiging geschiedde onder
meer door posters, die overal waren
aangeplakt. Op deze biljetten werd het
politieoptreden als „fascistisch" aan de
kaak gesteld. Tegen de jongen die de
posters zonder vergunning had aange
plakt werd proces verbaal opgemaakt.
Volgens de politie had dat niets te
maken met de beledigende inhoud.
Men wilde eenvoudig optreden tegen
het overal maar aanplakken van papie
ren die moeilijk te verwijderen zijn en
daarom menige gevel ontsieren.
en dat aantal blijft stabiel. De Engelse
instanties konden er dan ook best een
paar missen voor de proeven van het
RIN.
Voortplanting
In de bassins in 't Horntje zullen de
verschillende groepen zeehonden een
zo prettig mogelijk leven krijgen. Het
spreekt vanzelf dat bij deze vruchtbaar-
heidsproeven volop mogelijkheid tot
voortplanting worden geboden. In de
paartijd worden de meest actieve man
netjes op beide groepen losgelaten en
dan maar afwachten wat ervan komt. Of
niet komt! Maar al voor die tijd kunnen
conclusies inzake vruchtbaarheid wor
den getrokken. Dat gebeurt door bloed
onderzoek, waarbij veranderingen in de
hormonenhuishouding worden bepaald.
Humaan
Tegenstanders van dierproeven hoe
ven niet bezorgd te zijn, want de
zeehonden worden niet gedood, lijden
niet of nauwelijks pijn en worden verder
liefdevol verzorgd. Het enige nadeel dat
ze ondervinden is gevangenschap en
verminderde vruchtbaarheid als gevolg
van de proeven. Maar wie een beter
middel weet om het verband tussen
PCB's en de achteruitgang van de
zeehond aan te tonen, moet het maar
zeggen.
Het gaat hier niet om het behartigen van
de belangen van de cosmeticalndustrie
e.d. maar om maatregelen die in het
belang zijn van het leven in de meest
uitgebreide zin, dus ook van het mense
lijk leven. In dit verband is een Ameri
kaans persbericht illustratief waarin
werd gemeld dat uit onderzoek bij
studenten was gebleken dat de vrucht
baarheid bij mensen als gevolg van
PCB's achteruit gaat. En dat bericht is
volgens RIN-ecoloog Peter Reijnders die
zich met het zeehondenonderzoek in 't
Horntje bezig houdt, niet uit de lucht
gegrepen.
De mensen die de afgelopen week
naar Engeland gingen om daar zeehon-
Beeld van de tewaterlating in de bassins van
het RIN in 't Horntje.
Spuitbus
Tegen een andere tot dezelfde
groepering behorende jongeman werd
proces verbaal opgemaakt wegens ver
nieling. Onder dat begrip valt het met
behulp van een verfspuitbus aanbren
gen van teksten op muren. De politie
had al geruime tijd uitgekeken naar
daders van deze moeilijk uit te wissen
teksten
Verder kregen de jongelui te horen
dat het evenement op het Boysveld
beperkt moet blijven tot het maken van
muziek.
Film verboden
De aangekondigde vertoning van
onder meer een op Texel opgenomen
filmreportage van een kraakactie mocht
dus niet doorgaan. En zelfs de muziek
ging nog gedeeltelijk de mist in, want
J de vader van een der betrokken
jongens had meer dan genoeg van deze
wijze van tijdpassering en haalde het
drumstel van zijn zoon weg.
De kisten met de zeehonden worden vanaf de kotter op enkele auto 's geladen.
den te vangen zullen wel niet zo erg
hebben gedacht over het verheven doel
van hun missie. Voor hen was het een
spannend en af en toe ook angstig
avontuur. De weergoden werkten be
paald niet mee. Vlak voor de terugtocht
wakkerde de wind aan tot een vliegende
storm zodat de kotter waarmee het
zeehondentransport geschiedde over
haast het Engelse zeegebied met zijn
gevaarlijke gronden moest verlaten.
Kotter
Het RIN had voor de expeditie de
kotter TX 21 'Pieter van Aris' van A. van
der Vis gecharterd. Omdat eerdere
plannen wegens ongunstig weer moes
ten worden verschoven, werd het op
het laatste moment geregeld. Donder
dag kwam Reijnders met de eigenaar tot
zaken. Via Scheveningen Radio werd
onder de opvarenden van de op dat
moment ten noorden van Terschelling
vissende kotter geinformeerd of er
belangstelling was voor de expeditie.
Dat resulteerde in een vaarploeg van de
vrijgezellen schipper Pieter Aris van der
Vis, Marcel Bakker, Louis van der Vis en
de jeugdige opstapper Wim Polman.
Nadat zij in Oudeschild waren gearri
veerd konden zij onmiddelijk weer uit
varen, in gezelschap van tien RIN-me-
dewerkers en aan boord verder een
rubberboot, vangnetten en houten kis
ten voor de te vangen zeehonden. Zes
andere RIN-mensen maakte de over
steek met een vliegtuig, dat landde op
de dichtst bij de vangplaats gelegen
luchthaven van Cambridge.
Vangen
De kotter vertrok vrijdagochtend om
half twaalf uit Oudeschild. Na achttien
uur varen werd de loods ontmoet en
werden douaneformaliteiten afgehan-
De proeven op Texel hebben een in
ternationaal karakter. Want de Interna
tionale Zeehondenwerkgroep heeft er
bemoeienis mee en vooral met de
Engelsen zal op dit gebied blijvend
intensief worden samengewerkt. De
Engelsen willen nl. weten welk voedsel
de zeehonden in hun natuurlijke omge
ving als regel tot zich nemen. Dit is
nodig om te bepalen of de Engelse
vissers, die klagen over de schade die de
zeehonden aan de zalmstand toebren
gen, gelijk hebben.
Twee auto's werden beschadigd bij
een aanrijding die zich zaterdagochtend
op de Wilhelninalaan in Den Burg voor
deed. Een Texelse vrouw, die haar auto
in een parkeerhaven wilde zetten,
raakte daarbij een geparkeerde wagen
van iemand uit Hippolytushoef.
Een merkwaardige diefstal meldde
mevrouw J. Swarthof. Uit haar op het
veerhaventerrein achtergelaten auto
werd vrijdag de accu weggehaald.
In het verslag van de vergadering van
de commissie voor welzijnszaken (Tex
else Courant van 22 augustus) stonden
enige onvriendelijke en ons inziens ook
onjuiste opmerkingen over het school
zwemmen. Wij zijn van mening, dat de
mensen van het zwembad er veel aan
doen. Er wordt goed les gegeven en er
wordt veel voor de kinderen georga
niseerd, kortom, wij zijn tevreden over
de lessen zoals ze het afgelopen jaar
gegeven zijn. Als er naar resultaten
gekeken gaat worden, moet men wel
bedenken, dat er per schooljaar slechts
10-12 lessen gegeven kunnen worden,
omdat het bad niet overdekt is. Kinde
ren die de hele winter door in Den
Helder les krijgen zullen sneller een
diploma behalen dan kinderen die het
alleen van schoolzwemmen moeten
hebben, kinderen die alleen school-
zwemlessen hebben, zullen langer op
resultaten moeten wachten. Dit doet
echter niets af van de kwaliteit van de
lessen.
Met dit schrijven hopen wij misver
standen bij ouders van onze leerlingen
te voorkomen.
Onderwijzend personeel
o.l.s. Den Burg,
o.l.s. De Cocksdorp,
o.l.s. Midden-Eierland
o.l.s. Den Hoorn,
o.l.s. De Koog,
o.l.s. Oudeschild,
o.l.s. Oosterend,
o.l.s. De Waal,
C.V.O.school. Den Burg,
School met de Bijbel,Oosterend.
Aan de zwemvierdaagse die
vorige week in het bad Moienkoog
werd gehouden, werd deelgeno
men door 551 personen. Dat is
tachtig meer dan vorig jaar.
De oudste deelnemer was (hoe kon
het anders?) de bijna 79-jarige heer C.
Merkx. De jongste was de 6-jarige
Marjet Loning. Vooral door allerlei extra
vertier rond het bad, was het op alle
vier dagen een geanimeerde toestand.
Het luchtkussen springen op de eerste
avond was een groot succes, evenals
de jazzgym op vrijdag. Het weer was
niet altijd even gunstig maar het lukte
tussen de buien door allemaal net. Zelfs
de paradropping ging vrijdagavond
door; onmiddellijk erna begon het te
regenen. Die paradropping was ge
sponsord door Speedo (badkleding) en
Heineken (bier). Ook de zwem- en
poloclub TX '71 heeft aan het welsla
gen weer zijn steentje bijgedragen. De
kleine kermis die op het terrein was
ingericht werd een succes. Het bestuur
is de winkeliers die artikelen en tegoed
bonnen beschikbaar hebben gesteld,
dan ook zeer erkentelijk.
Bij het Bolwerk te Oudeschild werd
een geparkeerde auto aangereden. De
dader reed door. Een paar dagen later
werd niet ver van de plaats van deze
aanrijding een rode Opel gevonden, die
aan de rechtervoorzijde was bescha
digd. Het ziet er naar uit dat bij het
onderzoek zal blijken dat deze wagen
inderdaad van de doorrijder was.
Op 10 oktober verschijnt het herfst/
winternummer van de Texeltoerist. Met
de voorbereidingen is inmiddels be
gonnen. Op degenen die betrokken zijn
bij de diverse attracties, bezienswaar
digheden, evenementen e.d. doen wij
het beroep alvast na te denken over
eventuele wijzigingen in openingstijden,
tarieven etc. en ons hiervan op de
hoogte te stellen. Men wende zich tot
de redaktie van de Texelse Courant.
De vangst in volle gang. Met de helicopter
werden de zeehonden naar de rubberboot ge
bracht
deld. De kotter kreeg ligplaats juist
buiten het wad. De leiding van de ex
peditie legde inmiddels contact met
mensen van een vergelijkbare Engelse
instantie op het gebied van Natuurbe
heer, waarmee nauw is samengewerkt.
Het modderige Engelse wad is zeer
slecht begaanbaar. Daarom was ook een
helicopter ingeschakeld. Na een vlucht
daarmee, om vast te stellen of de zee
honden echt op de verwachte plaats
lagen, begon de eigenlijke vangsto
peratie, die zo'n uur of zes in beslag zou
nemen. Het de helicopter werden de
mensen naar de kreek gebracht waar
ongeveer 60 zeehonden waren waar
genomen. Het was de bedoeling de
kreek met netten af te sluiten en de
dieren vervolgens bij elkaar te drijven
om ze daarna met vangnetten te pak
ken.
Ontsnappingen
Het was een moeizaam karwei, want
de zeehonden reageerden soms anders
dan was verwacht. Zo bleken ze niet te
willen vluchten naar de open zee maar
naar een diep gedeelte van de kreek, Vrij
veel dieren ontsnapten door onder de
netten door te zwemmen, maar uit
eindelijk waren er toch 15 gegrepen,
merendeels tamelijk jonge exemplaren.
De zeehonden werden per helicopter
naar de in het ondiepe water liggende
rubberboot gebracht en deze zorgde
voor verder vervoer naar de kotter. De
grootte van de oogst stemde tot rede
lijke tevredenheid. Reijnders had nog
wel wat meer dieren willen hebben
(opdracht was er maximaal dertig te
vangen) en ook de leeftijd was aan de
lage kant. Sommige dieren zijn nog niet
geslachtsrijp, zodat de vruchtbaar-
heidsproeven daarmee meer tijd zullen
vergen.
BRCVEN vftH LEZERS BUTEH VERANTWOORDELUXXEID von Of REQAK TC
