Bhagwan-discipelen
beginnen met
open meditaties
„De man,
die niemand werd
NlOZ-schip te
water gelaten
CENTRUM IN
VOORMALIGE
BAKKERIJ
Fabiola uitmuntend
Geul weer open
Vernielingen
Recreatiedag voor
vrouwen op Texel
Opbrengst collecte
Watersportvereniging
houdt weer
viswedstrijd
PAGINA 2
TEXELSE COURANT
DINSDAG 16 SEPTEMBER 1980
FEUILLETON
door TOM LODEWIJK.
De vrouw in het eenzame huis
3. Yvonne de Rheede staarde somber
door de ramen van het fraaie grachte
huis over de daken en naar de torens
van Amsterdam, voorzover die in de
winterse benevelde lucht zichtbaar wa
ren.
"Ik wou dat het maar weer voorjaar
was", zei ze, "dan zaten we weer in
Laren. Het beklemt me hier".
"En het is notabene je geboortehuis",
zei de man die tegenover haar zat. Hij
was het type van de krasse grijsaard,
tenger gebouwd met een scherp ge
sneden kop, die zijn Franse afkomst
verried. De Lazare's kwamen uit een
Hugenotenfamilie, die onder Lodewijk
de Veertiende naar de Nederlanden was
gevlucht en door het aanhouden van de
banden met andere dergelijke families
was er altijd Frans bloed in de Lazare's
gebleven. Yvonne was met een Hol
lander getrouwd, het huwelijk was
kinderloos gebleven. Die tak stierf af,
dacht Guy Lazare, terwijl hij nadenkend
de fraaie kringen rook nakeek, die hij de
kamer instuurde.
Guy, of Guillaume, Lazare was vele
jaren medefirmant geweest van Yvon
ne's vader. Getweeën beheerden ze als
vennoten het Huis Montferlant Et Laza
re, later omgezet in een N.V. Sinds
Henri Lazare gestorven was en Guy zich
uit zaken had teruggetrokken, was
Gerard de Rheede enig directeur, een
functie die zeker niet het minst te
danken was aan zijn huwelijk met
Yvonne, maar die hij toch zonder zijn
opvallende capaciteiten niet zou hebben
bereikt.
Gerard was in Utrecht, wist Guy en
daarom kwam hij bij zijn nichtje oplo
pen. Hij was niet bijzonder gesteld op
Gerard en vermeed een ontmoeting,
anders dan puur zakelijk, zoveel moge
lijk. Maar zijn hart hing aan Yvonne,
sterker naarmate hij er meer en meer
van overtuigd raakte, dat haar huwelijk
met Gerard niet gelukkig was. Yvonne
zelf had hem dat nooit verteld, maar
Guy Lazare beschikte over zeer vele
relaties en was wantrouwend van aard.
In zijn vak was het bijzonder nodig, het
kaf van het koren te scheiden en voor
hem hing veel af van de eerste indruk.
Hij had mensen financieel gesteund, die
door anderen als een te groot risico be
schouwd werden, alleen omdat hij hen
vertrouwde en een kans wilde geven.
Slechts zeer zelden had hem dat be
rouwd en dan was het nog door fac
toren, waaraan ook zij weinig of niets
konden doen. Daarentegen had hij zich
niets van veelbelovende transacties af
zijdig gehouden omdat mensen hem
niet aanstonden. Hij had daarmee wel
eens wat winst verspeeld, maar tegelijk,
zo placht hij dan te zeggen, was hij ont
slagen van de verplichting, die mensen
te ontmoeten. Maar ook hier hadden in
de meeste gevallen zijn mensenkennis
en zijn 'Fingerspitzengefühl' hem niet in
de steek gelaten. Hij moest toegeven
dat hij alleen bij intuTtie het van het
begin aan niet op Gerard de Rheede
begrepen had en dat de feiten hem in
het ongelijk schenen te stellen. Maar
Gerard was hem eigenlijk tè geslaagd.
"Van sommige mensen houd ik om hun
fouten", had Guy eens gezegd. Maar hij
had een kijkje op mensen waar zo op het
oog niets aan mankeerde. Geen mens is
volmaakt, dacht hij, en die schijnt
volmaakt te zijn, weet dus zijn onvol
maaktheden handig te verbergen. Op
dat soort handigheid had de oude Guy
Lazare het nimmer begrepen. Hij schrok
uit zijn gedachten op, toen Yvonne
sprak.
"Ja", zei ze, "mijn geboortehuis. Erg
gelukkig ben ik er nooit geweest.
Moeder al zo vroeg verloren, vader altijd
druk met de zaken en die is er nu ook al
niet meer. Eigenlijk, oom, heb ik aan u,
zelfs als kind, altijd nog het meest
gehad".
Haar bezoeker schoof even in zijn fau
teuil hen en weer, hij voelde zich slecht
op z'n gemak als iemand hem een com
pliment maakte al was dit geen com
pliment, dat behoefde niet tussen hem,
en Yvonne. Het was de simpele waar
heid en hij wist het ook wel dat Yvonne
hem het gemis van een dochter had
vergoed. Want Guy Lazare had de na
delen van de vrijgezellenstaat pas goed
onderkend, toen hij al te ver op jaren
was om nog aan het wiegetouw te
trekken. Hij maakte een onwillige bewe
ging-
"Maar je zit hier toch overal dichtbij. In
het hartje van de stad". Zijn blikken
gingen door de grote kamer met de
prachtige meubelen, het kostbare an
tiek, de schilderijen. "Je zit hier in een
klein paleis".
Yvonne lachte vreugdeloos.
"Marie, onze werkster, was altijd aan
het zingen als ze de gang deed. Ik heb
veel van die liederen onthouden, want
als kind vond ik ze prachtig, en Marie
kon zo weemoedig uithalen. Ik had dan
wel eens tranen in m'n ogen als ze zong
van "ginds in een steeg vol ellende en
nood, vond men een knaap op de rand
van de dood".
Guy lachte, blij dat het gesprek een vro
lijker wending nam.
"Ja, dat herinner zelfs ik me nog goed.
Wat ze ook zo graag zong was het lied
van het weeskind..."
"O jat" riep Yvonne.
"Arme wees, verscheurd, versleten
dekken u uw lompen niet
heeft dan zelfs u God vergeten
dat zijn oog u niet ziet?"
"Ze zeiden ook altijd 'u' in die liederen",
lachte Guy.
"En", kwam Yvonne hardnekkig op
haar onderwerp terug, "dan zong ze
ook van het hutje bij de zee. Beelden uit
mijn kinderjaren vlieden aan mijn geest
voorbij. En ik denkwel es: ik zou liever
wonen in een hutje bij de zee en met een
beetje geluk, dan in dit paleisje, zoals u
het noemt..." ze maakte de zin niet af,
maar dat was ook niet nodig. Haar oom
begreep wat ze zeggen wilde.
Hij zweeg, want wat moest hij antwoor
den? Hij had haar dit huwelijk niet
aangeraden, integendeel. Yvonne die
hem goed kende, begreep zonder dat hij
zich door woord of gebaar verried, dat
hij niet 'weg' was van de man, die zij
zich gekozen had. Voorzichtig had hij,
behoedzaam manoeuvrerend, met haar
gepraat over de beslissing voor het
leven, over het verschil tussen ver
liefdheid en liefde. En ze had hem best
begrepen al drukte hij zich nog zo voor
zichtig uit, maar ze had vrolijk gelachen.
Oom, die zijn hele leven zijn best gedaan
had om het huwelijk te ontwijken, was
toch niet de man om daarover te
prekenI
"Blijft u eten?", vroeg ze opeens,
trachtend zich uit haar sombere stem
ming los te werken. "Gerard komt van
nacht niet thuis, die moet vanmiddag
spreken in Utrecht, daarna een diner en
morgenochtend om half tien alweer ee
commissievergadering. Hij blijft daJ
maar vannacht - kan hij tenminste wi
anders drinken dan jus d'orange".
"Ik wist niet dat ie geheel-onthoudi
was". "Als ie 's avonds moet rijden isi
wel voorzichtig. Na die aanrijding verli
den jaar..."
"Nu, dat is tenminste verstandig va
'em. Goed, ik wil best blijven eten, in j
eentje is er ook niks an".
"U hoeft het niet uit medelijden i
doen", zei ze ineens scherp.
"Kind, wat een praatl Wat denk je vi
me. Ik ben niet bij 't Leger des Heilsl t
ben je al aan mijn medelijden toe?"
Ze kleurde, ze had het gevoel dat ze zie
verraden had.
"Welnee", ze lachte wat geforce»
"maar ik weet niet - het klonk zo er
beetje - dat komt door mijn eigt
stemming, denk ik".
"Maar ik ga om half acht weer wej
want ik wou naar de Kleine Zaal van h
Concertgebouw, daar speelt een Fran!
pianiste - misschien is ze al beroem
anders wordt ze het. Tussen twi
haakjes: waarom zou je niet meegaan!
"Nee oom, ik voel me niet zo honds
procent de laatste dagen. Ik ga vrffl
naar bed met een boek".
"Ben je dan helemaal alleen in dit huis'
"Och, dat gebeurt wel vaker". "SI
nou es dat er ingebroken werd?"
"Gerard heeft gezorgd voor een uitst
kende alarminstallatie en ik heb de tel
foon naast m'n bed. Eer de inbreken
voeten geveegd heeft, staat de politie
voor de deur".
(wordt vervolj
verbonden. De mensen gaan door crises
heen en moeten vakkundig worden
opgevangen. Mensen die sannyas
willen nemen (zo heet het in therapie
gaan) hebben daarvoor overigens de
persoonlijke toestemming van Bhagwan
nodig. Er moet een soort aanvraag
met motivatie worden ingediend. Als
dat positieve gevolgen heeft en je hebt
sannyas geaccepteerd, neem je oranje
rode kleding. Die kleur is het symbool
voor de opgaande zon en het is ook de
kleur van het discipelschap door de
eeuwen heen. Het heeft op Texel wel
opzien gebaard dat toch als 'nuchter'
bekend staande geboren en getogen
inwoners als Han Dros in oranje-rode
kleding op straat liepen.
Deelnemers aan de meditatie in Oude-
schild zijn geen discipelen en kunnen dus
hen gewone burgerpakje blijven dragen.
Nogmaals: tijdens de meditatie blijft dat
pakje gewoon één. Al zou het op zich
zelf niet zo'n punt zijn als iemand het
zou uittrekken. Vkls het maar bewust
gebeurt, wat zou moeten gelden voor
elk doen en laten in dit leven, ook
volgens de mensen die zich niet tot
Bhagwan voelen aangetrokken. Voor
lopig kunnen de mensen elke zondag
avond komen proberen. Ze moeten om
kwart voor acht aanwezig zijn om in
ieder geval klokslag acht uur te kunnen
beginnen. Daarna komt er niemand
meer in want storingen tijdens de
meditatie zijn zeer ongewenst.
De zwart-zilver Dwergschnauzer
Fabiola vom Hausberg van mevr. G. A.
Flapper-van Twisk kreeg op de Inter
nationale hondententoonstelling die 13
en 14 september in Venlo werd gehou
den kwalificatie 'Uitmuntend', plaatsing
twee, in de open klas. De hond werd
voorgebracht door Bettina Flapper.
Het natuurgebied De Geul bij Den
Hoorn is weer open voor publiek. Gis
teren zijn de bordjes 'verboden toegang'
verwijderd. De Geul gaat weer dicht in
februari of maart, als de lepelaars zijn
gearriveerd.
In de nacht van woensdag op don
derdag werden in de Kogerstraat diver
se vernielingen aangericht. Een ver-
keerszuil werd omvergegooid en
diverse lantaarnpalen werden uitge
trapt. Ook waren diverse vuilniszakken
opengemaakt waarvan de inhoud over
de weg verspreid werd.
De Turnkring Hollands Noorderkwar
tier organiseert ook dit jaar een re
creatiedag voor vrouwen. Deze keer
wordt deze op Texel gehouden. Op za
terdag 11 oktober a.s. in de sporthal
'Ons Genoegen'. Aan deze dag kunnen
alle vrouwen van ±20 jr. tot 60 jr.
deelnemen. Men behoeft niet speciaal
lid te zijn van een sportvereniging. De
kosten bedragen f 12,50 per persoon
incl. een broodmaaltijd en koffie. De
gehele dag van 's morgens 10.00 uur tot
's middags 4.00 uur wordt er onder
deskundige leiding gesport, o.a. Ski-
gymnastiek, volksdansen, trimmen
jazzgymnastiek.
Men kan zich hiervoor opgeven voor
20 september a.s. bij de leider van de
gymnastiekvereniging G. Verhoeven,
Tjakkerstraat 2, of bij mevr. Heerschap,
Witte Kruislaan 33.
Het verschuldigde bedrag ad. f 12,50
dient gelijktijdig worden voldaan.
De landelijke collecte van het Konin
gin Wilhelmina Fonds heeft op ons
eiland dit jaar f 17.822,32 opgebracht.
Het bedrag kwam als vogt tot stand:
Den Burg f 7.450,13, Oudeschild
f 1.283,71, De Waal f 710,01, Den
Hoorn f 1.039,72, De Koog f 2.574,62,
Oosterend f 2.405,15, De Cocksdorp
f 658,05, Eierland f 917,45, 't Horntje
f 753,50.
De afdeling Texel van het Koningin
Wilhelmina Fonds zegt allen die aan het
behalen van dit prachtige resultaat
hebben meegewerkt heel hartelijk dankl
Zaterdag a.s. houdt de Watersport
vereniging Texel weer een viswedstrijd
op zee, georganiseerd door het 'vis-
comité'. Start is om 9.00 uur; deel
nemers moeten een half uur tevoren op
het clubschip aanwezig zijn. Ook nu
zijn weer veel mooie prijzen uitgeloofd
Waaróp gevist gaat worden,
wordt bij het begin van de wedstrijd
bekend gemaakt. Deelnemers moeten
zelf voor aas zorgen. Voor niet-leden
bestaat een beperkte mogelijkheid om
mee te vissen; ook zij moeten zich
uiterlijk 8.30 uur op het clubschip aan
gemeld hebben. Na afloop is er een
borrelhapje, bingospel en tenslotte
een mosselmaaltijd. Deze culinaire
afsluiting van de wedstrijden heefi
inmiddels naam gemaakt, niet in de
laatste plaats door het aandeel dat he'
comitélid Ben Beumkes er in heeft. Hi
zorgde de laatste keer onder meer vooi
de zeer geslaagde gerookte schar. Al:
het zaterdag slecht weer is, wordt di
wedstrijd verschoven naar zondag 21
september.
Vrijdag is op de werf J. A. Vischer en
Zn. te Zwartsluis het nieuwe onder
zoekingsvaartuig van het Nederland:
Instituut voor Onderzoek der Zee te
water gelaten. Het was een zuivei
technische aangelegenheid waarbij he
vaartuig met behulp van luchtkussens ir
zijn element werd gebracht. Het schip
heeft nog geen naam gehad; dat za
gebeuren bij de proefvaart die over twe<
maanden wordt gehouden. Het 2'
meter lange schip heeft een diepganj
van slechts 85 centimeter, waardoor he
geschikt is voor onderzoekingen in d<
ondiepe gedeelten van de Waddenzei
Op de foto het zojuist te water gelatei
schip.
't Is even wennen aan de gedachte, maar met ingang van zondag
a.s. fungeert de voormalige bakkerij van Dros aan de Ruyterstraat in
Oudeschild als meditatiecentrum. Het initiatief is genomen door het
echtpaar Han en Corrie Dros en Alex Verburg. Zij zijn overtuigde
aanhangers van de leer van de verlichte meester Bhagwan Shree
Rasnir in wiens denken en doen zij zich vorig jaar verdiepten in het
Indiase Poena. Dat was voor hen het begin van een nieuwe levens
instelling, die hen volgens eigen zeggen meer echt geluk en innerlijke
vrede heeft gebracht. Door het stichten van een meditatiecentrum op
Texel willen zij ook anderen daarin laten delen.
De oude bakkerij is omgedoopt in
"Prem Mandir Rajneesh-medidatiecen-
trum". Dat betekent "Tempel van Lief
de". Een nogal gewaagde naam die be
paalde vooroordelen lijkt te bevestigen.
De grote Bhagwan is in menig boule
vardblad afgeschilderd als de "sexgoe-
roe" omdat kuisheid door hem niet als
de allergrootste menselijke deugd wordt
beschouwd. De initiatiefnemers geven
echter de verzekering dat elke keurige
huisvader of -moeder zondagavond met
een gerust hart de stap over de drempel
van de Oudeschilder tempel kan maken.
Er gebeurt daar niets oneerbaars, al gaat
het er duidelijk anders toe dan op een
gewoon theekransje. En wat voor me
nigeen in deze sombere tijd van recessie
ook belangrijk is: het kost bijna niets. De
rijksdaalder vergoeding (inclusief krui
denthee) die per meditatie moet worden
neergeteld, kan althans geen werkelijke
belemmering zijn. Het verhaal dat de
Bhagwan-beweging een uiterst slim
opgezette zakelijke organisatie is, be
doeld om naar levenrust hunkerende
westerlingen geld uit de zak te kloppen,
gaat althans voor de Oudeschilder ves
tiging niet op.
Publieke opinie
Je zou zeggen: niets kan de mensen
ervan weerhouden om zo'n meditatie op
zijn minst een keer te gaan proberen.
Het echtpaar Dros en Alex Verburg zijn
echter nuchter genoeg om te weten dat
het niet storm zal lopen. De meeste
Texelaars vinden het maar gek, dat
schimmige gedoe van die mensen in
oranje-rode kleding en het zal dan ook
niet meevallen de meditatie-interesse uit
te breiden tot buiten de kring van in feite
reeds geïnteresseerden. De initiatiefne
mers zullen daarover niet treuren. Han
Dros: "Natuurlijk is het fijn als een
behoorlijk aantal mensen die stap zou
willen doen, maar we tillen er niet zwaar
aan als dat niet lukt. Zelfs als er niemand
zou komen liggen we er niet wakker
van. Die meditatiebijeenkomsten zou
den we evengoed voor onszelf gehou
den hebben. We hebben geen kosten
gemaakt; aan de bakkerij hoefde niets te
worden verbouwd".
Dans-meditatie
Wat gaat er zondag gebeuren? Alex
Verburg: "We hebben gekozen voor
een soort van meditatie die bij mensen
die nog nooit iets met de Bhagwan-
beweging te maken hebben gehad,
goed aanslaat. Het is een dansmedi-
tatie, een Natrasja. Er wordt gedanst op
muziek (van een tape), eerst heel
langzaam, later steeds sneller en voort
durend met gesloten ogen. Dan wordt
een kwartier liggend gerust en vervol
gens is er gedurende vijf minuten
'viering' wat inhoudt dat ieder op zijn
eigen wijze uiting kan geven aan zijn
gevoelens, dansend, zittend of liggend.
Met wat drinken en eten wordt de
meditatie afgesloten. Met elkaar duurt
het een uur". Corrie Dros (die tijdens
haar verblijf in Poena de naam Ma
Ratnam heeft aangenomen) vertelt dat
de dansmeditatie al eens is geprobeerd
in het Vrouwenhuis en daar erg goed
overkwam.
Zoekende
Wat zijn het voor mensen die zich tot
Bhagwan wenden? Zijn het neurotici?
Leven ze in onvrede met de maatschap
pij? Han Dros (Swami Anotoshen):
"Nee hoor, zo zwaar ligt het meestal
niet, maar we waren wel zoekende. Je
kunt niet zeggen dat we ontevreden
waren, maar we menen dat het leven
meer moet inhouden dan de zorg voor
zaak, huishouden en kinderen. We
hebben aan yoga gedaan. Ook aan
transcedentemeditatie, maar dat was het
voor ons niet. Dat was meer een vorm
van verdoving, geen echte verbetering
- zoiets als een aspirientje. De leer van
Bhagwan werkt tegengesteld: het
maakt bewust. Door wat Bhagwan
zegt, voel je je enorm aangesproken. Hij
is begrijpelijk en komt niet met taboes
en verboden. Je mag van hem alles, als
je het maar bewust doet. Je leert je
prettiger voelen want je gaat jezelf met
je fouten kennen en accepteren. Je gaat
je gedragen zoals je zelf wilt en spiegelt
je niet meer aan anderen. Door het ver
dwijnen van een krampachtige levens
houding wordt je ook voor anderen
prettig, waardoor je omgeving er ook
baat bij heeft".
Niet-rokers
Je mag dus alles maar toch vind je
onder Bhagwan-aanhangers veel niet-
rokers, niet-drinkers en vegetariërs.
Alex Verburg (Swami Manglam): "Dat
is het gevolg van dat bewuste leven.
Bhagwan zegt datje alles mag doen, als
je het maar bewust doet. Als je je daar
op bezint, houd je vanzelf op met
dingen die schadelijk zijn voor lichaam
of geest. Zo kunnen ook verslaafden
zichzelf helpen. Essentieel is dat de leer
niet is gericht op het verdringen maar op
het bewust ervaren van bepaalde be
hoeften om daarna in alle vrijheid te
kunnen besluiten tot verandering. Als
iedereen in de wereld zich bewust zou
zijn van zijn doen en laten, zou het niet
zo'n rotzooi zijn".
Humor
De Texelse Bhagwan-mensen willen
ook nog kwijt dat humor een belangrijk
aspect van het leven is. Bhagwan is niet
zwaar op de hand. Zijn leer is niet be
dreigend maar juist zeer ontspannend.
Zijn aanhangers liggen dan ook niet
wakker van de zeer negatieve publiciteit
die er de laatste tijd over de Bhagwan-
beweging is geweest en ervaren de Koot
en Bie-persiflage die enige tijd geleden
voor de televisie werd gebracht zeker
niet als de genadeslag die anderen erin
zagen. Mensen die iets van de Bhagwan
leer willen weten kunnen tegenwoordig
in vrijwel elke boekhandel of bibliotheek
de nodige boeken vinden. Ook vanuit
het Texelse meditatiecentrum worden
boeken uitgeleend.
Wie de meditaties in het Prem Mandir
Rajneesh-centrum bezoekt, kan zich
daar niet ontwikkelen tot sannyasin
(discipel). Daarvoor moet je napr Poena
of een van de binnenlandse grotere
centra. Tot dusver hebben totaal acht
Texelaars dat gedaan. Aan het geven
van therapie zijn nl. grote risico's