Groen ZwafGjexeU in het hart-
Amateurtje boeide met
ouderwetse draak
Pachter P. Jongejan eist
ontruimen van 'gekraakt'
land in kort geding
Levi's
TER GELEGENHEID VAN 25-JARIG BESTAAN
insluiper wederom actief
Texelaars
voor de
balie
Zwembadcommissie
kreeg 1200
formulieren terug
Loslopende schapen
Loslopende honden
Waalder Sion
spoorloos.
Geslaagd
Oud-burgemeester
Rehorst overleden
94e JAARGANG NR. 9555
TEXELSE
DINSDAG 24 FEBRUAR11981
COURANT
Redactie: Harry de Graaf, Pelikaanweg 75, tel. (02228) 266,
Frits Beutick Warmoesstraat 43, Den Burg, tel. (02220) 2208 en
Hans Oosterhof, Weverstraat 31, Den Burg.
Voor advertenties, abonnementen, etc.:
Langeveld De Rooy B.V.,
Postbus 11, 1790 AA Den Burg, telefoon (02220) 2741.
I,
Verschijnt dinsdags en vrijdags.
Postgiro 652. Abonnementsprijs f13,80 per kwartaal
70 cent incasso; los 55 cent.
Bankrelaties: Amro Bank nr. 46.99.17.636
Rabobank nr. 36.25.01.742; NMB nr. 67.34.60.398.
De spelers die vrijdagen zaterdagavond het jubileumstuk uitvoerden. Staand van links naar rechts: Arie Kager, Hein Tjepkema, Hetty Beiert en
Jo Zoetelief. Zittend: Karin Nauta, Tjitske Luiken en Kees Zoetelief.
Ter gelegenheid van het zilveren bestaansjubileum speelde
de Waalder toneelvereniging 't Amateurtje vrijdag en zaterdag
het stuk „Het Sloofje" van Ys Vissel. Ondanks de feestelijke
mijlpaal, was het een ernstig stuk met veel spanning en emotie.
Voorzitter Jo Zoetelief legde in zijn
begroetingswoord aan het begin van de
avond uit dat de vereniging in ieder
geval succes wilde hebben op de jubi
leumavond en daarom een stuk had ge
kozen dat jaren geleden ook met veel
succes voor het voetlicht was gebracht.
Er zat dus niet veel risico aan.
Een succes werd het zeker, hoewel
het gebodene bij een deel van het pu
bliek anders overkwam dan de bedoe
ling was. ,Het Sloofje' is namelijk het
schoolvoorbeeld van wat men een
'draak' pleegt te noemen: spanning en
ellende genoeg maar het verhaal
maakte een nogal gezochte indruk. De
tekst was ronduit slecht en verlangde
van de spelers het onmogelijke. Vooral
in het begin moesten die zo vaak abrubt
van stemming veranderen dat een on
natuurlijk en verward effect werd be
reikt.
Persiflage?
De soms wat ongelukkige reacties
van het publiek vooral tijdens het eerste
bedrijf, waren dan ook begrijpelijk. Het
leek alsof men het met een persiflage
inplaats van een serieus bedoeld stuk
had te doen. Tot overmaat van 'ramp'
werden we al in de eerste scene's (in
hoge mate sfeer- en stemmingbepalend
voor de rest van de avond) met een als
dorpsarts optredende Kees Zoetelief ge
confronteerd. Die acteerde op zijn be
kende eigen wijze en het valt niet mee
om dan je lachen te houden. Het pleit
voor de acteurs dat deze 'crisis' vrij snel
werd overwonnen. Met zoveel betrok
kenheid en daardoor overtuiging werd
de rest van het stuk gebracht, dat haast
ieder zich liet meeslepen in de tragiek.
Hoofdpersoon in dit drama is Jan Marn,
een Hollander die in de Verenigde
Staten goede zaken heeft gedaan maar
nog altijd zit met een onverwerkt ver
leden. Vóór zijn emigratie naar het land
van onbegrensde mogelijkheden was hij
verloofd met Maaike Boelsma, de doch
ter van de rijke molenaar. Deze Maaike
draaide voor jaren de gevangenis in
nadat zij voor de rechtbank heeft
bekend dat zij haar rijke vader met
rattengif om het leven heeft gebracht.
Jan Marn gelooft niet in de schuld van
Maaike en het geeft hem nog meer te
denken dat het echtpaar Ties en Gepke
Roeks waar hij tijdens zijn verblijf in Ne
derland logeert er blijkbaar heel wat voor
over heeft om te voorkomen dat de werke
heeft om te voorkomen dat de werke
lijke toedracht aan het licht komt. Al
zeer geruime tijd vóór de ontknoping
wordtduidelijkwater isgebeurd. Tiesen
Gepke zitten in een complot, dat ver
antwoordelijk is, voor de dood van de
rijke molenaar. Ze hebben de corres
pondentie tussen Jan en zijn verloofde
onderschept en er andere brieven voor
inplaats gedaan, daarbij geholpen door
de op geld beluste Hendrik Bleu die in
staat is ieders handschrift natuurge
trouw te kopieren... Die vervalste brie
ven hebben bewerkstelligd dat Jan er
onwetend aan bijdroeg dat de molenaar
door de al even onwetende Maaike werd
vergiftigd. Het meisje dacht dat zij haar
vader een ontwenningsmiddel voor
drankzucht toediende. Voor de recht
bank nam zij alle schuld op zich uit liefde
om te voorkomen dat Jan voor zijn
aandeel in de moord op de electrische
stoel zou belanden.
Zwaar
Geen gebrek aan sensatie dus. Er
werd van de spelers echter veel verlangd
en vooral de hoofdrolspeler Hein Tjep
kema als Jan Marn moest een presen
tatie van formaat leveren' Hij bracht zijn
zeer lange en moeilijke rol vrijwel zonder
mankeren en wist door zijn serieuze
interpretatie van de rol het soms tot
lachen geneigde publiek onder controle
te houden. In één opzicht had Tjepkema
het makkelijker dan de andere spelers:
hij hoefde niet zo vaak van toon te
wisselen. Karin Nauta (als Gepke Roeks)
moest dat wel herhaaldelijk doen: ze
moest geloofwaardig lijken als door
trapte intrigante, als gemoedelijke huis
vrouw en als vrouw op de versiertoer
er daarbij zorgvuldig voor zorgend dat
het publiek niet in de war raakte. De
slechtheid van deze vrouw moest her
haaldelijk blijken en was er door de
schrijfster van het stuk zelfs overmatig
bovenop gelegd. Karin Nauta acteerde
er heftig en zeer verdienstelijk op los.
Het kan haar moeilijk worden kwalijk
genomen dat de stemmingswisselingen
wel wat erg plotseling en daardoor
onwaarschijnlijk waren.
Sloofje
Het draait in het stuk feitelijk om
Maaike Boelsma, de molenaarsdochter,
die 1!2 jaar inschuldig in het cachot heeft
gezeten en door deze ervaring is ver
anderd in een schuw sloofje dat gees
telijk helemaal aan lager wal is geraakt.
In het stuk komt in dat laatste op ver
rassend snelle wijze verandering. Niet
door maandenlange therapie van een
maatschappelijk werker of psychiater,
nee het wordt in een paar dagen gefikst
door de hartelijke tante Antje Siemeling
die op uitstekende wijze gestalte kreeg
dankzij de geroutineerde Tjitske Luiken.
En Maaike Boelsma werd prima vertolkt
door Hetty Beijert. Zowel het schuwe
verwaarloosde sloofje als de mooie
evenwichtige vrouw die zij na de zorg
door tante Antje blijkt te zijn, kwamen
uitstekend uit de verf. Hetty Beijert weet
veel gevoel in een dergelijke rol te
leggen en ontlokt aldus aan menig toe
schouwersoog een traan. Jo Zoetelief
acteerde als de misdadige Ties Roeks
die samen met zijn vrouw de rijke mole
naar al zijn geld heeft afgetroggeld en
hem toen uit angst voor de gevolgen uit
de weg heeft helpen ruimen. Zoetelief
speelde enthousiast, maar moet op
passen voor overdrijving en het lach
wekkende effect dat daaraan verbonden
kan zijn. Over Kees Zoetelief zeiden we
al dat hij als dokter Freda een rol bracht
die niet bepaald op zijn lijf was ge
schreven maar waarin hij toch prima zijn
best deed. De mimiek van Zoetelief is
ook door de beste regisseurs niet zoda
nig aan te passen dat deze in een ernstig
stuk tot zijn recht komt en dat moet dan
ook maar niet worden geprobeerd.
Briljant was Arie Kager als oom Hendrik
Bleu, de man die moeiteloos ieders
handschrift imiteert. Zowel in dronken
als in nuchtere uitvoering werd deze
figuur door Kager vlekkeloos gestalte
gegeven. De regie was in handen van
Dien Plaatsman, bij de laatste repetities
bijgestaan door Lex Kaper. Elrike van
Esschoten was een voor de zaal onhoor
bare souffleuse en de grime werd ver
zorgd door Jeannette Klaver.
Naamloze start
In verband met het jubileum ging de
uitvoering van zaterdag gepaard met
wat feestelijk en officieel vertoon. Voor
zitter Jan Zoetelief blikte terug in de
geschiedenis van de vereniging. Bij de
eerste uitvoering (van het stuk 'Geef mij
uw hand') was de vereniging nog
naamloos. Om een goede naam te
vinden werd een prijsvraag uitgeschre
ven. Bertus Heerschap uit Den Burg
was inzender van de gekozen naam 't
Amateurtje. In tegenstelling tot de ver
wachting bleek de vereniging in het
kleine dorp De Waal levenskrachtig te
zijn. leder jaar werd gespeeld en ieder
jaar was er veel publiek. Zoetelief
toonde een bel die voortaan wordt ge
bruikt om het signaal te geven dat het
stuk of een volgend bedrijf begint. De
bel was geschonken door een van de
trouwste aanhangers van de vereniging,
Pieter Jan Kooger. Namens het ge
meentebestuur stond wethouder Jook
Nauta even stil bij het 25-jarige jubi
leum. Hij zei dat de gemeente de ama
teuristische kunstbeoefening van harte
steunt en hij voegde de daad bij het
woord door het aanbieden van een ju
bileumsubsidie. Hij voegde er aan toe
(lees verder pagina 2)
„Niet langer verrekken
maar bad overdekken"
De enquête die onlangs werd ge
houden door de commissie die ijvert
voor een overdekt zwembad in Den
Burg, heeft 1200 ingevulde formulie
ren terug gekregen, wat inhoudt dat
ongeveer 4800 mensen hebben
gereageerd waaronder ruim 3000
zwemmers.
Naast de gevraagde gegevens wer
den op veel formulieren op- en aanmer
kingen gezet waarvoor de commissie
ook erkentelijk is. Het waren niet alle
maal positieve kreten. Zo werd de sug
gestie gedaan: liever een tunnel onder
de Pontweg. En: ons eiland ligt al rond
om in het water, dus waarom dan een
overdekt zwembad? Maar het waren
zeer overwegend bemoedigende gelui
den zoals ,,Niet langer verrekken, maar
het bad overdekken" waarmee onge
twijfeld nog wat kan worden gedaan in
het verdere verloop van de actie. Het
publiek zal van die verdere stappen op
de hoogte worden gehouden.
Donderdagnacht werd de politie ge
waarschuwd dat op de Nieuwlanderweg
schapen los rondliepen. Ter plaatse
aangekomen bleken ongeveer twintig
schapen over de weg te lopen. Nadat de
dieren in een weiland bijeen gedreven
waren, werd proces verbaal opgemaakt
tegen de eigenaar. Door een ondeug
delijke afrastering hadden de schapen
kunnen ontsnappen.
De afgelopen week heeft de politie
diverse malen proces verbaal opge
maakt tegen hondenbezitters die hun
hond los lieten, zonder er toezicht op uit
te oefenen. De politie wijst erop dat
honden op Texel alleen maar los mogen
als ze onder onmiddellijk commando
staan.
Gelezen in 'De Waalder', een uit
gave van de dorpscommissie van
De Waal: de verenigingstrofé Dub
bele von Sion die de Waalder
toneelvereniging 't Amateurtje jaren
geleden ontving, is spoorloos. Het
ereblijk —zo meldt het bericht in De
Waalder— is door Wil Sweere aan
Ko Splunter gegeven en die heeft
'm ingeleverd toen hij uit het be
stuur trad. Vanaf dan zijn we het
spoor bijster.Op de Waalders
wordt het beroep gedaan na te
denken en uit te kijken zodat de
trofé wordt opgespoord en een
waardige plaats in de prijzenkast
kan krijgen.
In de nacht van woensdag op
donderdag werd uit een woning aan de
Wagemakerstraat in Den Burg een
bedrag van ƒ255,— gestolen. De in
sluiper ging op dezelfde manier te werk
als bij eerdere insluipingen in Den Burg.
Het huis werd via een niet afgesloten
achterdeur betreden. Daarna werd het
geld uit een portemonnee gehaald.
Peter D. J. Drijver uit Den Hoorn
slaagde aan de Rijksluchtvaartschool te
Eelde voor het einddiploma.
In Utrecht is maandag plot
seling Mr. Drs. G. D. Rehorst
overleden. Hij werd 78 jaar.
Gerrit Dirk Rehorst was van 1946 tot
1950 burgemeester van Texel. Voor
deze periode was hij burgemeester van
Callantsoog en na 1950 burgemeester
van Den Helder. Het overlijden van de
heer Rehorst werd pas eind vorige week
bekend gemaakt, nadat in stilte de
begrafenis had plaatsgehad.
Pachter P. Jongejan heeft in een kort geding geprobeerd de 'kraak-
actie' van landeigenaar J. D. Stoll ongedaan te maken. Dat diende
afgelopen vrijdag voor de president van de Alkmaarse rechtbank in
Alkmaar Mr. Hattema. De advocaat van Jongejan Mr. Duysens las
voor waarop de eisers hun vordering baseerden. Hij stelde vast dat er
een pachtovereenkomst tussen Jongejan en Stoll bestaat voor twee
percelen grond, namelijk tien hectare in Eierland en zes hectare in
polder Het Noorden. Op vrijdag 13 februari heeft landeigenaar Stoll
beide percelen in bezit genomen. Door loonwerker N. Dros werd het
land hierop bewerkt en werd gras ingezaaid. De pachter Jongejan
wilde het land echter gebruiken om er pootaardappelen en suiker
bieten op te verbouwen. Verder had Stoll grote borden op het land
gezet waarop werd meegedeeld dat het land door de eigenaar
gekraakt was en dat de toegang voor iedereen ten strengste verboden
was. Tenslotte waren de dammen die toegang tot het land gaven
verwijderd, zodat de pachter er niet meer op kon.
,,lk vraag me af wat deze verpachter
bezielt", zei de advocaat. „Wij willen
dat deze onrechtmatige toestand wordt
beëindigd. We hebben hiervoor een kort
geding aangespannen omdat de ontrui
ming van het land door de verpachter
een zeer spoedeisend karakter heeft. Op
korte termijn moeten de aardappelen de
grond in. Dat kan niet zonder dat zeer
snel maatreglen worden genomen."
De advocaat verdeelde zijn eis in drieën:
Allereerst eiste hij ontruiming van het
door de eigenaar in bezit genomen land.
Die ontruiming vloeit voort uit het feit
dat de eiser pachter is en geen storing in
zijn bezit hoeft te dulden. Ten tweede
hield de advocaat rekening met het feit
dat deze actie zich zou herhalen. Voor
beelden van gevallen waarin een zelfde
zaak had geleid tot hethalingen had hij
in zijn pleitnota verwerkt. Hij eiste daar
om een verbod voor de toekomst,
gesanctioneerd door een dwangsom.
Tenslotte vond de advocaat dat het land
in de oude toestand moest worden her
steld en zulks twee dagen na de uit
spraak. Dit betekende het herstellen van
de weggegraven dammen, het op één of
andere wijze uit de grond halen van het
graszaad en het verwijderen van de
borden.
Wat betreft de dwangsom zei de ad
vocaat een bedrag van vijfduizend gul
den per dag redelijk te vinden. De eiser
is voor een belangrijk deel van zijn
inkomen op het 'gekraakte' land aan
gewezen. Op grond daarvan was de
hoogte van de dwangsom vastgesteld.
De dwangsom zou zowel van J. D. Stoll
als van zijn vrouw G. Roeper gevorderd
moeten kunnen worden, omdat het
huwelijksregiem tussen hen onduidelijk
is. Zou Stoll weigeren het gevorderde na
te komen en verplicht zijn de dwangsom
te betalen dan zou Jongejan deson
danks de mogelijkheid moeten hebben
het land zelf weer in de oude staat terug
te brengen. Als laatste zei de advocaat
dat Stoll veroordeeld diende te worden
in de kosten van het kort geding. „Hij is
doorgegaan met zijn actie, ondanks
sommeringen van de advocaat, on
danks een telefonische benadering en
ondanks het feit dat er een deurwaarder
aan de deur is geweest. Er stond ons
geen andere weg open dan een kort
geding te voeren", zei hij.
Graszaad
Er was enige onzekerheid over de
vraag hoe het graszaad uit de grond
verwijderd moet worden. Een dergelijke
vraag is juridisch belangrijk omdat bij
een veroordeling het land in de oude
staat terug te brengen, de dwangsom
betaald moet worden als het land twee
twee dagen niet in de oude staat is
teruggebracht. De vraag was dus in
hoeverre het mogelijk is het inzaaien van
graszaad binnen twee dagen ongedaan
te maken. Omploegen is niet voldoende
om ontkiemen van het graszaad te be
letten. Anderzijds is er geen mogelijk
heid om als het graszaad eenmaal ont
kiemd is, de wildgroei te stoppen. Een
verdelgingsmiddel zou nauwelijks uit
komst bieden omdat aardappelen en
suikerbieten zwakkere gewassen zijn
dan gras. Zou het gras met een ver
delgingsmiddel worden weggespoten,
dan is het land niet meer geschikt om er
nog aardappelen of suikerbieten op te
verbouwen. De advocaat zei dat ook
daarom voor een kort geding was ge
kozen. Er moet gehandeld kunnen wor
den voor het graszaad ontkiemt
Het woord was hierop aan landei
genaar J. D. Stoll die vertelde hoe de
pachtsituatie tussen Jongejan en hem
zelf zich in de loop der jaren heeft
ontwikkeld. Dit verhaal heeft groten
deels in onze krant van vrijdag gestaan.
Toen Jongejan de boerderij die hij
gepacht had, terug gaf aan Stoll, vond
Stoll dat je pacht niet zomaar kunt
splitsen. De boerderij was teruggege
ven; het land moest dus ook worden
teruggegeven. De pachtkamer in Den
Helder stelde hem in het gelijk. Jonge
jan ging echter in hoger beroep bij d€
(hoogste) pachtkamer in Arnhem er
daar kreeg hij gelijk. Weliswaar kreec
Stoll 10 hectare van zijn eigen lanc
terug, maar zestien hectare zou dooi
Jongejan gepacht kunnen blijven wor
den. Óm die zestien hectaren gaat he
huidige conflict. De president Mr. Hat
tema vond de lezing die Stoll ga
interessant, maar stelde vast dat hi
handelt in strijd met de uitspraak van d(
Arnhemse pachtkamer.
Problemen
Stoll wees hierna op de grote pro
blemen die hij heeft met zijn veestapel
Het land dat hij nu heeft, de tiei
hectare die hij via de pachtkamer ii
(lees verder pagina 5
(Advertentie I.M.)
T|/Anr |C STENEN PLAATS 1.
IVUnrJC DEN BURG