Dros ontevreden over
aankoop TEM-loods
Jeugdleider
Onduidelijke gang
van zaken rond
Georgisch kunstwerk
Optocht in Den Burg
op Koninginnedag
Expositie Georgiërs
Strijd om trofee
Dienst voor
belangstellenden
Groot tekort
leiding bouwdorp
WAT IK ZEGGEN WOU
Lezing over
zonsondergangen
Diefstal
Opbrengst collecte
VERVOLG VAN PAG.l
Duits café
VERVOLG VAN PAG.l
VRIJDAG 24 APRIL 1981 TEXELSE COURANT PAGINA 2 R|
..Die loods staat op een slechte
plaats. We zullen een belangrijk deel van
de hoogte van het ding niet nodig
hebben. We hebben destijds vier vijf
ton voor dit gebouw betaald. Nu komt
er weer f230.000, - bij, zodat het
geheel de zeven ton al overschrijdt.
Voor dat geld hadden wel veel beter een
nieuwe loods neer kunnen zetten."
Deze opmerkingen maakte Cor Dros
dinsdagmiddag tijdens de vergadering
van de commissie voor openbare wer
ken toen de verbouwing van de voor
malige TEM schuur aan het Wezenland
aan de orde kwam. Naast de f230.000,-
voor de verbouwing is ook nog eens
f47.000,— nodig voor het maken van
een verdieping in de loods, want de
volledige hoogte van 7.20 meter wordt
lang niet in de hele loods benut. De
loods zal gebruikt worden om de be
drijfsauto's van de gemeente te onder
houden. Cor Dros achtte het een on-
practisch ding voor een werkplaats. De
De definitieve datum voor de fanfare-
strijd om de ,,Mevr. Engelvaart Trofee"
is bekend. Op 9 mei zullen Harmonie-
Fanfare .Concordia" uit Breezand en
Fanfare Excelsior" uit Oosterend in
Dorpshuis De Bijenkorf hun muzikale
kunnen tonen met als inzet deze trofee.
Het preciese programma wordt nog
nader bekend gemaakt.
In Den Burg wordt dit jaar een
optocht georganiseerd, waaraan ieder
een mee mag doen. Er wordt om elf
uur in de Jonkerstraat gestart. Ver
kleed, met versierde fietsen of met zelf
in elkaar geprutste wagens mag men
achter de fanfare aan door Den Burg.
Voor de meest originele deelnemers
heeft de jury enkele speciale prijsjes in
petto.
Zondagavond wordt in de Gerefor
meerde kerk van Den Burg weer een
'dienst voor belangstellenden' gehou
den. Het thema is deze keer 'Opge
staan... plaats vergaan'. Waarbij de
vraag aan de orde komt of het feit van
Pasen na 2000 jaar nog doorwerkende
kracht en betekenis heeft. De Friese
zang- en muziekgroep De Dobbers
verleent medewerking;aanvang 19.00
uur.
Do oude TEM-schuur aan hot Wezenland
loods is volgens hem niet warm te
stoken. Hij was het er mee eens dat je
een hoge werkplaats moet hebben voor
de vrachtauto's, maar daarvoor hoeft de
loods lang niet overal zo hoog te zijn.
'.Als er een nieuwe loods was gemaakt
was het allemaal veel beter uit te
rekenen geweest. Dan had je een klein
deel hoog kunnen bouwen en de rest
normaal. Zoals het er nu staat krijg je erg
hoge stookkosten. Er waren andere
gegadigden voor het geval die het mis
schien veel beter hadden kunnen ge
bruiken. Maar nee. de gemeente moest
het hebben. Voor hetzelfde geld had
een nieuwe loods gebouwd kunnen
worden, die veel beter zou voldoen.
Overal zitten mensen die problemen
hebben met goothoogten en dakhoog
ten. Nu was hier een loods te koop die
voor die mensen een oplossing zou
kunnen betekenen en nu koopt de
gemeente hem voor een doel waarvoor
hij eigenlijk helemaal niet geschikt is",
zei Dros.
Wethouder Van der Kooi die de ver
gadering als voorzitter leidde kon zich in
de gedachtenwereld van Dros verplaat
sen. Ook hij vond dat van tevoren beter
nagegaan had moeten worden waar
voor de loods gebruikt had kunnen
worden, voordat hij van de TEM werd
overgenomen. De stookkosten hoeven
volgens Van der Kooi niet zo hoog uit te
vallen omdat de loods geïsoleerd wordt.
Hij zei dat de gemeente ondanks de be
zwaren toch blij met de loods is, omdat
de ruimte hard nodig is. Na verdere
Het bouwdorp, dat in de laatste drie
weken van juli wordt gehouden, heeft
nog een groot tekort aan leiding.
Mensen van 18 jaar en ouder, die één
of meerdere weken mee willen doen
met het begeleiden, stimuleren, coör
dineren en ondersteunen van de bouw
activiteiten zijn van harte welkom. Voor
sommige weken zijn nog maar vier lei
ders, terwijl er in feite tien nodig zijn.
Aan bouwdorp-leiding wordt een
vergoeding van 150, per week
betaald. Zoals bekend staat het bouw
dorp open voor Texelse kinderen, die
een week lang naar hartelust mogen
bouwen en spelen op het bouwdorp-
terrein. Mensen, die mee willen helpen
het bouwdorp leiding te geven, kunnen
zich opgeven bij de afdeling culturele
zaken op het gemeentehuis, telefoon
3041.
discussie in de commissie bleek dat het
aanleggen van de verdieping in de
schuur voorlopig wordt uitgesteld van
wege de kosten. Dros zag nog een mo
gelijkheid om op de electriciteitsreke-
ning te besparen door lichtkappen in het
dak van de loods aan te brengen. Naar
hij uit ervaring van zijn eigen werk
plaatsen mee kon delen, geven dak
koepels veel meer licht in een werk
plaats dan ruiten in de gevel. Zegers
stelde een vraag over hoe het werk van
een dergelijke verbouwing aanbesteed
wordt. Hij wilde weten of daarbij reke
ning wordt gehouden met aannemers
bedrijven die het moeilijk hebben. Wet
houder Van der Kooi antwoordde dat
dat aspect er zeker in wordt betrokken.
Soms wordt zelfs bij het arbeidsbureau
geïnformeerd welke aannemers op be
paalde ogenblikken een dunne order
portefeuille hebben. Daarnaast heeft
echter de prijs waarvoor de aannemer
het te verrichten werk denkt te kunnen
afleveren de doorslag.
BAKVUN VAN I.CZCAS- BUTEN VtRANTWOOROE LUK Ht O VAN DE RL DJ* TIE
Het gemeentebestuur verkeerde tot
vanmorgen in grote spanning over de
aard van een sculptuur, die door een
Georgische kunstenaar is gemaakt voor
de Lubertischool in De Koog. Hoewel de
gemeente opdracht voor het maken van
het beeld heeft gegeven en daarvoor
ook geld beschikbaar heeft gesteld (1%
van de kosten van de recente ver
bouwing van de basisschool-kleuter
school) heeft men geen idee hoe het
eruit zal zien omdat de Georgiërs niet
hebben gereageerd op herhaaldelijke
verzoeken om tevoren te laten weten
welk ontwerp hen voor ogen staat.
Waarschijnlijk is dat het gevolg van
misverstanden en communicatiestorin
gen, veroorzaakt door onduidelijke ver
houdingen op cultuurgebied tussen Den
Haag, Moskou en Georgië. Ook het feit
dat de kwestie al meer dan anderhalf
jaar sleept, wijst daarop.
In de zomer van 1979 spraken de
oudercommissie van de Lubertischool
en het bestuur van de kleuterschool van
De Koog de wens uit dat het kunstwerk
waarop men krachtens de 1%-regeling
recht had, zou moeten worden gemaakt
door een Georgiër. Het onderwerp zou
moeten zijn: 'In vrede levende en
spelende kinderen' en er werd vanuit
gegaan dat het mogelijk moest zijn het
beeld op bevrijdingsdag 1980 te onthul
len.
Geen reactie
Van dat voornemen kwam echter
niets terecht, want elke reactie van
Georgische of Sowjet-Russische zijde
bleef vooralsnog uit, hoewel het cultu
reel verdrag dat Nederland met de
Russen heeft, het laten maken van een
dergelijk kunstwerk in de Sowjet Unie
mogelijk maakt.
De gemeente benaderde destijds de
Georgische cineast Reza Tabukashvili
die al meerdere malen op Texel is ge
weest en contacten heeft in culturele
kringen in zijn vaderland. Daar kwam
nooit antwoord op. Ook de Sowjet-
ambassade reageerde vooralsnog niet.
Het ministerie van CRM liet enthousias
me blijken voor het originele idee en
bevestigde dat er wat Nederland betreft
in ieder geval geen politieke of andere
problemen met een dergelijke opdracht
gemoeid zouden zijn. Door de Luberti
school werden op een gegeven mo
ment foto's naar de Sowjetambassade
gestuurd en van de ambassade kwam
een reactie, waaruit was op te maken
dat de zaak op een of andere manier wel
goed zou komen. Maar er kwam geen
schot in.
Het enthousiasme voor het idee van
een Georgisch kunstwerk bij of aan de
school werd er intussen in De Koog niet
groter op. Na de Russische interventie
in Afghanistan hoefde het van het
kleuterschoolbestuur allemaal niet meer
maar de oudercommissie van de Lu
bertischool en ook het gemeentebestuur
bleven positief.
De Texelse Vereniging voor Weer-
en Sterrenkunde heft zaterdag 25
april a.s. de heer C. Floor
uitgenodigd tot het houden van een
lezing over zonsondergangen. De
heer Floor is werkzaam aan het
K.N.M.I. te De Bilt en heeft een
nauwkeurige studie gemaakt van de
kleur- en vormveranderingen van de
ondergaande zon.
Aan de hand van dia's, waarvan er
veel op Texel zijn gemaakt, zal hij deze
verschijnselen proberen te verklaren.
De lezing zal gehouden worden in
Café De Zwaan en begint om 14.30
uur. Ook niet-leden zijn welkom.
In de nacht van zondag op maandag
werd ingebroken in een sportkantine in
De Koog. Uit een kassa werd voor hon
derd gulden aan kleingeld gestolen.
Enkele vakantiegangers hebben
maandag bloemen geplukt uit een tul
penveld aan de Pontweg. Veel bloemen
en bollen werden vertrapt. Er ontstond
voor honderd gulden schade.
De collecte voor de Hartstichting, die
begin april op Texel is gehouden, heeft
f3771,01 opgebracht. De Hart Stichting
dankt alle Texelse collectanten voor
hun inzet.
ren. Op die manier kan iemand maat
schappelijk ook veel betekenen voor
zijn buren of anderen binnen de ge
meenschap. Overigens wekte ook Wei-
boren de indruk niet afkerig te zijn van
een aanpak van het jeugdprobleem door
het bieden van werk. In Denemarken
schijnen overheidsprojecten op die basis
aardig te functioneren. Schilling bleef
onvermurwbaar. ,,lk vind het makkelij
ker om aan iemand een boek uit te
lenen dan om een meisje of jongen die in
moeilijkheden zit, hulp te bieden."
MZW-apathie
Dezelfde spreker herinnerde er aan
dat vrijwilligsters die tot voor kort
de scholierenopvang in 't Asiel behar
tigden, ook min of meer zijn afgeknapt.
Blanken: ,,Het probleem met hen was
dat zij niet konden terugvallen op een
verantwoordelijke deskundige."
Barendregt bleef de salarispot van
f70.000, ,,te gek en te gortig" vinden.
Hij dacht dat jongeren maatschappelijk
meer geholpen zouden zijn als dit
bedrag werd uitgegeven in de vorm van
huursubsidie, maar nog liever zou hij het
Mensen Zonder Werk-project geschikt
willen maken voor het opvangen van
jongeren. J. C. Dros dacht dat als
jongeren inplaats van uit te slapen de
10
hele dag aan het werk worden ge 3
houden, de problemen in de late avond |jj|
uren vanzelf verdwijnen. Waarmee ook
hij zich schaarde achter het idee var
werkverschaffing via het MZW-projee
om de jongeren zinvol bezig te houden
Jan Kramer dacht dat jongeren niet
voor het MZW-project zijn te interes
seren. ,,De jeugd is apathisch ter
opzichte van MZW."
Daan Welboren ging er van uit dal
de invloed van een goede jeugdwerkei
verder gaat dan de inderdaad betrekke
lijk kleine doelgroep van probleem
jongeren. ,,Van hem zal een positievi
uitstraling uitgaan op anderen die noi
niet in de problemen zitten."
In de openbare vergadering weri
bewust niet nader aangeduid wat moei
worden verstaan onder 'problemen' ei
'probleemjongeren'. Wel lieten Kramei
en Blanken uitkomen dat het ernstig i:
en dat desgewenst in kleinere kring wi
nadere informatie kan worden gegeven
Op de vraag van Dros of dergelijk
jeugdwerk pok in andere vergelijkbare
gemeente^ functioneert en wat de re
sultaten zijn, kon geen antwoord wor-j
den gegeven. De heer Van Trigt liet
blijken het al een mooi resultaat tej
vinden als de groep probleemjongeren
op Texel niet groter wordt dan thans hej
geval is.
jo
11 or
n
Sti
il.
ht
lar
h;
iss
ite
lar
iai
w
c
n1
Het stukje over de opening van een
Duits café in De Koog IT.C. 24-3-1981
riep bij mij een hoop weerzin wakker.
Volgens mij wordt hier het voldoen aan
de zogenaamde behoeften van de Duit
se badgast duidelijk overdreven! 's
Zomers houdt men op Texel genoeg
rekening met het toerisme, en gelukkig
bestaat er op dit moment nog zoiets als
een 'Texels sfeertje'. Men zou er eigen
lijk alles voor moeten doen om dit ook in
de toekomst te bewaren. Bovendien zou
ik (volgens de regels van gezond ver
stand) ervan uitgaan, dat de meerder
heid van de Duitse vakantiegangers juist
naar Texel komt om eens iets anders te
beleven dan thuis (waarvoor worden
anders b.v. folklore-avonden georgani
seerd?) en om met typisch Texelse ge
woonten kennis te maken. Anders
moeten ze maar gewoon hun vakantie
ergens in Duitsland doorbrengen. Ik
kreeg zo'n beetje de indruk dat de twee
Duitse heren zich bij het Spaanse
patroon willen aanpassen, waar in som
mige badplaatsen een echt Spaans res
taurantje amper te vinden is, terwijl er
een rijke keuze is aan Engelse pubs,
Hollandse eethuisjes en Duitse schnit
zelstuben. Dat is geen goed voorbeeld,
vind ik! Het spijt me, maar ik raak het
idee van de Duitse kolonie niet kwijt
anders had men toch zeker niet met
zoveel nadruk hoeven beweren, dat dit
heus niet zo isl Ik ben trouwens zelf ook
Duitse. Al bijna 20 jaren kom ik als
vakantiegangster naar Texel en ben nu
bezig met vestiging op het eiland. Dus ik
begrijp best dat iemand mogelijkheden
zoekt om hier zijn boterham te ver
dienen maar moet dat op deze
manier? Nog even tussen haakjes: koffie
met Hollands appelgebak vind ik zèlig
helemaal geen moeite om met de een
of andere Duitse gewoonte te breken!
Barbara Engelmann
Keulen.
Doze „etalage maakt deel urt van de expositie en laat zien hoe een verborgen Georgiër door
een hulpvaardige Texelse wordt verzorgd.
In december kwam plotseling het
bericht dat het beeld 'volgend jaar' zou
worden geplaatst. De gemeente wilde
uiteraard weten wèt er precies zou
worden neergezet en wat het zou
kosten, maar op die vragen kwam geen
antwoord.
Wel kwam vorige week het bericht
dat alles in kannen en kruiken was en
dat op 22 april drie afgevaardigden uit
Georgië op Texel zouden arriveren om
het beeld te plaatsen. De deputatie zou
bestaan uit de cineast Tabukashvili, de
oud-strijder Djapavidtsje (die deel uit
maakte van het bataljon dat in april 1945
in opstand kwam) en de ontwerper van
het beeld Kvateladtse. Maar ook daarbij
werd niets meegedeeld omtrent de aard
van het kunstwerk. De burgemeester
ging daarom persoonlijk naar de Sowjet
ambassade om opheldering, maar daar
kon men hem niets wijzer maken.
Enige zorg over de aard van de
voorstelling was er wel. Er werd reke
ning mee gehouden dat de gemeente als
betalende opdrachtgeefster er geen ge
noegen mee zou kunnen nemen, maar
toch gedwongen zou zijn het kunstwerk
te accepteren omdat weigering tot een
politieke rel zou kunnen uitgroeien. De
ervaringen met Georgische kunstwer
ken op Texel zijn wat dat betreft
overigens niet ongunstig, al is het eerder
gebeurd dat de plaatsing ervan met
veel tijd en onduidelijkheid gepaard
ging. Het hekwerk op de Georgische
begraafplaats op de Hogeberg kwam
pas drie jaar nadat de Georgiërs het
hadden aangekondigd en een foto van
het te maken of gemaakte hek in de
Texelse Courant hadden laten plaatsen.
Toen ging het echter niet om een
gemeentelijke opdracht en was er wei
nig behoefte om een gegeven paard in
de bek te willen zien.
Hoe het met het beeld voor de
Lubertischool uiteindelijk is afgelopen
was bij het ter perse gaan van de krant
nog niet bekend.
de subsidie van f75.000, beschikbaar.
Gekozen werd voor een expositie omdat
dit blijvende aandacht schenkt aan de
Georgische opstand. Burgemeester En
gelvaart noemde de houding van de
Texelaars tolerant, waarbij hij naast de
getoonde moed ook stelde dat de Texe
laars in april 1945 niet meer zaten te
wachten op Russisch verzet. „Een
228-tal Georgiërs heeft de strijd over
leefd, mede dankzij de humanitaire inzet
van een belangrijk deel van de Texelse
bevolking, waarbij zeer grote risico's
werden gelopen. Gesteld mag toch
worden dat vele Texelaars deze oorlog
tot hun verdriet moesten medebeleven.
Gesteld moet ook worden dat vele
gevallen van ware heldenmoed onder de
bevolking bekend zijn. De grote mense
lijkheid van de Texelaars was een feit."
Onzekerheid
In zijn toespraak ging Engelvaart vooral
in op de periode na de oorlog. Hij
memoreerde de langdurige onzekerheid
onder de Texelse bevolking over het lot
van de Georgiërs. Pas in 1963 was een
oud-strijder bij de jaarlijkse herdenking
aanwezig, waaruit toen geconcludeerd
kon worden dat de overlevenden in
eigen land gerehabiliteerd waren. Ver
der noemde Engelvaart een aantal be
langrijke feiten uit de Texelse-Geor-
gische betrekkingen zoals de eerste reis
van mevrouw C. Boon-Verberg in 1966
naar Georgië, de Russische verfilming
van de opstand, het schenken van een
hekwerk door Georgië voor de begraaf
plaats in 1973 en twee jaar later de
plaatsing van een eveneens geschonken
beeld op de algemene begraafplaats in
Den Burg. Het waren echter allemaal
gebeurtenissen die voorbij gingen aan
de landelijke publiciteit. Toen Van
Reeuwijk echter zijn documentaire in
oktober 1979 op de televisie vertoonde
kwam er grotere bekendheid voor het
drama. Verder dankte de burgemeester
het museumpersoneel voor hun aandeel
in de totstandkoming van de expositie.
In het bijzonder werd Peter Smit ge
noemd voor zijn inzet. Ook de aanwe
zigen die materiaal voor de expositie
hadden geleverd werd dank toegezegd.
Symbool
Engelvaart vond het juist dat me
vrouw C. Boon-Verberg de 'ruimte tot
gedenken' mocht openen. „Wij zijn er
verheugd over dat mevrouw Boon nog
in staat is deze expositie te openen^
Wij hebben gemeend dat zij de meest i|ar
aanmerking komende persoon was on
dat zij het symbool is geworden van d|r0
humanitaire hulp van de Texelaars aal'
de overlevenden van het Georgischfpt
bataljon", aldus Engelvaart, die m«an
vrouw Boon een boeket bloemen ove e
handigde. Theo Timmer van het Ope
Boek overhandigde vervolgens ee e
exemplaar van het door Dick van Reet 'f
wijk geschreven boekje 'Opstand de e
Georgiërs' dat in samenwerking met he p
museumpersoneel is gemaakt en all
educatieve aanvulling kan dienen bij eel
bezoek aan de Georgische collectie. Hef
boekje zal ook in het Maritiem museun|
te koop zijn.
Druk op de knop
Daarna drukte mevrouw BoonjJg
Verberg een knop van de video appajör
ratuur in, waardoor op een groo|or'
scherm een kwartier 'Sondermeldunif01
werd vertoond. Deze samenvatting zèex
in de vidéOZaél vari het museum oi°u
vaste tijden vertoond worden, terwijl hepla
oök mög'ëlijk zdl zijn dé'gehele docufl1'!
mentaire (twee uur) te bekijken. Om hef n
museumpersoneel te ontlasten is hefes
mogelijk dat de medewerker beneden iijlen
de hal de video inschakelt of uitzet. Dfe?
aanschaf van de video en de inrichting
van de zaal heeft het grootste gedeelté
van de f75.000, opgeslokt. In dl z,
ruimte naast de zaal is een kleinée
expositie ingericht voornamelijk beLj
staande uit foto's en tekstborden. Verl,
schillende perioden uit de Russenoorloj
worden naast elkaar weergegeven
zoals: voorspel, dag der geboorte, dj
tocht naar Engeland, etc.
Vitrines
Ook zijn enkele vitrines geplaatst mei
bewaard gebleven voorwerpen uit dia
periode en voorbeelden van briefwissel
lingen van Russen en Texelaars na dl
oorlog. Om het gheel 'beeldender' t|
maken is onder meer een doorkijkjè D
gemaakt waarin een Texelse huisvrouvie
een ondergedoken gewonde Rus oJexi
zolder van eten voorziet. Sensatie is b«enl
het tentoongestelde vermeden. Wel zaKei
op de gevel van het Maritiem museunjjur.
duidelijker aangegeven moeten worder.
dat het museum naast een maritiem gefe
deelte ook de Georgische collectie be-?en
vat. Door het inrichten van deze exjuis
positie is de collectie van Teso verdwel^'
nen. Het museum is dinsdag voor hefe
publiek open gegaan.
De genodigden in het propvolle zaaltje. Op de voorgrond Dick van Reeuwijk, de twee Russische afgevaardigden en mevrouw C, Boon Vt