Cjroen c2wartj Jexeh in het hart-.
Recreatie en natuurbescherming
moeten samen in Waddenzee
steekt twee ton
Ster-reclame
TESO
in
taatssecretaris op symposium over de zeehond:
Jongens stalen in opdracht
Geslaagd
één keer goed,voor jaren!
1981
e JAARGANG NR. 9576
DINSDAG 12 ME11981
(actie: Harry de Graaf, Pelikaanweg 75, tel. (02228I 266,
s Beutick, Warmoesstraat 43, Den Burg, tel. (02220) 2208 en
is Oosterhof, Weverstraat 31, Den Burg.
jr advertenties, abonnementen, etc.:
igeveld De Rooy B.V.,
ptbus 11, 1790 AA Den Burg, telefoon (02220) 2741.
Verschijnt dinsdags en vrijdags.
Postgiro 652. Abonnementsprijs 713,80 per kwartaal
70 cent incasso: los 55 cent.
Bankrelaties: Amro Bank nr. 46.99.17.636
Rabobank nr. 36.25.01.742; NMB nr. 67.34.60.398.
onrust in het waddengebied in ieder
geval geen primaire oorzaak is van de
achteruitgang maar dat de 'schuld'
moet worden gezocht bij de ongeveer
100 verschillende soorten stoffen die
behoren tot de zg. polychloorbifenylen
(pcb's). Toch is het bieden van vol
doende rust van groot belang om de
zeer weinige zeehonden die nog in het
waddengebied worden geboren, een zo
groot mogelijke levenskans te geven.
Ook het werk van de opvangcentra voor
jonge verlaten zeehonden is daarom
zinvol. De weer teruggezette zeehonden
bleken in 1980 een belangrijk percentage
te vormen van de totale zeehonden
bevolking in het Nederlandse deel van
de Waddenzee: 15%. Door deze maat
regelen kan het uitsterven van de zee
honden dus belangrijk worden uitge
steld en kan dus tijd worden gewonnen
om de fundamentele oorzaken van de
sterfte aan te pakken. Maar zelfs als het
lozen van pcb's vandaag zou kunnen
worden gestopt, zou het nog jaren
duren alvorens het gunstige effect
daarvan merkbaar zal zijn. Het is dus
nog de vraag of het zal lukken de
verdwijning van de zeehond uit de
Waddenzee te voorkomen. Dat een in
ternationale aanpak van het zeehon
denprobleem nodig is spreekt uit het feit
dat 41% van de zeehonden die zich in
het Nederlandse deel van de Wadden
zee ophouden, afkomstig zijn uit het
Duitse deel.
Drs. P. I. Lagendijk van de actie
'De zeehond terug in de Waddenzee'
bracht in zijn praatje onder meer naar
voren dat Nederland voorop loopt in de
acties tegen het doodknuppelen van
jonge zeehonden in Canadese en Noor
se wateren, maar blijkbaar wel toestaat
dat onze eigen zeehonden langzaam
worden vergiftigd. In Zweden en de
Verenigde Staten is het reeds wettelijk
verboden om pcb's te gebruiken, maar
in Nederland moet eerst onderzocht
worden of de pcb's nu echt wel de oor
zaak van de achteruitgang van de
zeehond zijn alsof dat niet reeds vast
staat. De werkgroep Zeehond zal actie
blijven voeren zolang de gifstroom niet
is gestopt. Gelukkig blijft het zeer kleine
aantal zeehonden in de Waddenzee de
laatste jaren stabiel maar van herstel van
de stand is nog geen sprake. In het
kader van de actie zal voorlichting wor
den gegeven. De werkgroep Zeehond
heeft daarom een populair boekje ge
maakt 'De Waddenzeehond', waarvan
het eerste exemplaar aan het begin van
het symposium officieel aan staats
secretaris Wallis de Vries werd over
handigd.
De heren J. G. Bakker, Th. Fran-
chimon en G. A. Eelman kregen woens
dag in Haarlem het getuigschrift van de
practische cursus plantsoenverzorging.
Het getuigschrift werd uitgereikt door
de Stichting Federatie Sociale Werk
voorziening Noordholland. De drie ge
slaagden zijn werkzaam bij De Bolder.
Met het aanhouden van drie Texelse jongens heeft de politie
een groot aantal inbraken opgelost. De inbraken werden voor
het grootste deel in opdracht van een heler gepleegd, die de
jongens ook vertelde wat ze moesten stelen. Het geld dat ze
van deze, van de vastewal afkomstige heler ontvingen, werd
gebruikt om drugs te kopen. De zaak kwam aan het rollen na
een inbraak in de nacht van donderdag op vrijdag bij de firma
Schoort in Den Burg. Er werd video-, foto- en geluidsapparatuur
gestolen. Na onderzoek konden twee jongens worden aange
houden. Tijdens het verhoor bleek dat nog een derde jongen bij
de inbraken was betrokken en deze werd eveneens gevonden.
Deze laatste bleek ook bij twee eerdere inbraken bij de firma
Schoorl betrokken te zijn geweest. Deze inbraken waren nooit
aangegeven.
Tijdens het politieverhoor bleek dat
de aangehouden jongens verantwoor
delijk zijn voor de recent gepleegde in
braak in het dorpshuis in Den Burg
waar behalve het feit, dat een flink
bedrag aan contanten werd gestolen,
ook nog eens voor 72500,- schade
werd aangericht. Eveneens werd een
inbraak in de sporthal bekend en het
trio is ook verantwoordelijk voor een
inbraak in een wolwinkel in Den Burg.
Tenslotte werd een bekentenis afgelegd
inzake het stelen van een portefeuille
van een Duitse toerist.
De aangehouden jongens zijn goede
bekenden van de politie. Enige tijd
terug werden ze aangehouden wegens
inbraken in strandpaviljoen Paal 9 en de
LTS te Den Burg.
komt. Aan de overige promotieactivi
teiten van de VW zal het experiment
(want dat is het omdat er geen pijl op is
te trekken wat de resultaten zullen zljr)
geen afbreuk doen. Met name op voor-
en naseizoen gerichte advertenties in
samenwerking met het NBT gaan ge
woon door. Wel wordt gehoopt dat de
resultaten van de tv-reclame zodanig
zullen zijn, dat er in het najaar van 1982
mee kan worden voortgegaan en dat het
bedrijfsleven financieel zal helpen. En
kele banken zijn al over de brug ge
komen.
Tijd is rijp
Initiatiefnemer Th. Hoogerheide acht
de tijd meer dan rijp om met tv-reclame
te beginnen. De Nederlanders gaan hun
vakantiegenoegens weer in het binnen
land zoeken en Texel moet zorgen een
flink deel van die buit binnen te halen.
De welvaart en werkgelegenheid op
Texel zijn daarmee gediend.
In het reclamespotje zal worden ge
probeerd af te rekenen met ongunstige
vooroordelen die het vakantiepubliek
wellicht heeft, als wordt overwogen
naar Texel te gaan. Zo zal duidelijk
worden dat lang wachten bij de boot
niet hoeft als je op de juiste dagen komt.
Familie filmpje
Hoe het spotje er zal uitzien ligt in grote
trekken vast. Het gaat over een in de
huiskamer zittende familie die een op
Texel opgenomen vakantiefilm voor
kennissen projekteerd: beelden van de
boot, landschap, sportieve vakantiege
noegens als wandelen, paardrijden, fiet
sen, surfen e.d., maar ook beelden
die laten zien dat het met de toeris-
tendrukte op Texel best meevalt. Plot
seling breekt de film en de commentaar
leverende huisvader merkt op dat men
voor de rest van de informatie kan bellen
naar de WV Texel, waarbij tegelijkertijd
het telefoonnummer 021220-4741 in
beeld komt.
Tegen de tijd dat de spotjes worden
uitgezonden beschikt de VW Texel
over zes inkomende telefoonlijnen. Als
uitzending plaatsvindt zal personeel op
het kantoor zijn om de reacties te ver
werken. De werving is vooral gericht op
vóór- en naseizoen, maar het is uiter
aard onvermijdelijk dat dit tevens re
clame voor de zomervakantie inhoudt.
WV-directeur Jaap Dekker: ,,We zijn
razend benieuwd naar het effect. Het is
mogelijk dat het tegenvalt maar dat
weet je pas als je het hebt geprobeerd.
Het moet al heel gek gaan als de kosten
er niet uitkomen."
Zakelijke visie
TESO-directeur Hoogerheide zegt te
hopen dat het tv-experiment het begin
zal worden van een wat zakelijker be
schouwing van de recreatie en de
wenselijke groei ervan. Voor zover de
gemeentelijke plannen dat toelaten
moeten de verblijfsmogelijkheden wor
den vergroot en moet er voor worden
gezorgd dat Texel ook wat betreft zijn
prijzen de concurrentie van andere bin
nenlandse vakantiegebieden aankan. Zo
zullen de regels die gelden voor de
aantallen tenten en caravans per ha op
campings in overeenstemming moeten
zijn met de landelijke kampeerwet (het
huidige gemeentelijke beleid is gericht
op een minder grote dichtheid terwille
van een hogere kwaliteit. —Red). Ook
moet spoed worden betracht bij de ont
wikkeling van recreatieprojecten zoals
De Krim.
Aan het slot van de dag werd dan ook
een resolutie aangenomen gericht aan
de Europese Economische Gemeen
schap, het Europees parlement, de
regeringen van Nederland, Duitsland en
Denemarken en de regeringen van de
deelstaten Niedersachsen en Schleswig-
Holstein. In de resolutie werd gevraagd
om onmiddelijke internationale maat
regelen: stopzetting vasn produktie.
gebruik en lozing van pcb's en
andere stoffen die schadelijk zijn voor de
zeehond en het instellen van rust ge
bieden in het internationale wadden
gebied alsmede handhaving van het
huidige jachtverbod.
Wallis de Vries met dr. W. Wolff ven de Texelse Rthl-vesb'ging en de burgemeester bij de zoehondenbossms m t Hornt/e.
taatssecretaris G. C. Wallis de vries van CRM vindt dat recreatie
natuurbescherming in de Waddenzee moeten kunnen samengaan,
beschermende maatregelen die binnenkort voor de Waddenzee
kracht worden zullen dan ook zeker de recreatie niet uitbannen,
iet kan worden ontkend dat de soms zeer intensieve recreatie in
It gebied afbreuk doet aan de rust en daarmee aan de levens
ei waarden voor vogels en zeehonden. Anderzijds maakt onbekend
bemind en onbemind maakt onbeschermd. Het feit dat zovelen
nnen genieten van de wijdsheid van het gebied, van de vogels en de
is een van de belangrijkstee oorzaken van het brede maat-
ïappelijke draagvlak voor de bescherming van de Waddenzee",
us de bewindsman die het woord voerde aan het begin van het
nposium 'De Waddenzeehond' dat donderdag in de gehoorzaal
het NIOZ in 't Horntje werd gehouden.
(Vallis de Vries benadrukte dat zijn
aid niet zal zijn gericht tegen de
reatie, maar op het harmonisch sa-
ngaan van op het oog tegenstrijdige
angen. Om precies te weten wat kan
wat beslist niet kan is veel onderzoek
lig zodat een gedetailleerd inzicht
rdt verkregen in het functioneren van
ecosysteem van de hele Wadden-
De bewindsman zei het symposium
beschouwen als een nieuwe stap
veg naar meer kennis en inzicht,
lig voor een gecoördineerd en in-
tationaal beleid.
lit de toespraak van de staatssecre-
s bleek onder meer dat een van de
(Advertentie I.M.)
Knikarmschermen
Door de bijna horizontale stand van het scherm
•deaai terrasscherm (overal stahoogte),
bediening d m v slinger of elektromotor
Vraag gerust documentatie
Zadelts B.v Texel 02220-3865 I
B c c. Purmerend 02990-24601 I
binnenkort af te kondigen maatregelen
zal zijn: het aanwijzen van gebieden
waar de zeehonden in bepaalde tijden
van het jaar verzekerd kunnen zijn van
volstrekte rust.
Het symposium was georganiseerd
door de werkgroep Zeehond van de lan
delijke vereniging tot behoud van de
Waddenzee. Het NIOZ en het RIN
fungeerden als gastheer.
Naast Wallis de Vries werd gedurende
het symposium het woord gevoerd door
NIOZ-directeur prof. dr. H. Postma,
drs. J. J. Hooft over de toepassing van
de Natuurbeschermingswet op het
waddengebied, dr. D. Lüderwald over
het beleid en het beheer van het wadden
gebied van Niedersachsen, dr. H. E.
Drescher over het beleid en beheer van
het waddengebied in Schleswig-Hol-
stein. P. Haldmortensen over het beleid
en beheer van het waddengebied in
Denemarken, 's Middags gaf dr. Peter
Reijnders uit Den Burg een verslag van
zijn omvangrijke onderzoek naar de oor
zaken van de achteruitgang van de zee
hond en vertelde Lenie 't Hart uit
Pietersburen over haar zeehondenop
vangcentrum en tenslotte sprak drs. P.
I. Lagendijk over de actie 'De wadden
zeehond terug in de wadden."
Robben kijken
Staatssecretaris Wallis de Vries
maakte dit alles niet mee. Kort na het
afsteken van zijn praatje verliet hij de
zaal om samen met dr. W. Wolff van de
Texelse RINvestiging en de burgemees
ter een kijkje te nemen bij de zeehonden
bassins van 't Horntje. Ook zag hij een
dia-serie die gemaakt was van de on
langs door het RIN georganiseerde zee
hondenvangst aan de Engelse oostkust.
Zoals bekend worden door het RIN
proeven genomen met zeehonden
waarbij onder meer wordt nagegaan wat
de invloed is van de beruchte pcb's, die
zich in het waddenzeewater bevinden,
op de voortplanting. De staatssecretaris
werd bij de bassins geïnterviewd door
het NOS-journaal en de NCRV-radio en
ging vervolgens wat rondkijken op
Texel, 's Middags om vijf uur stapte hij
aart boord van de strandreddingboot Ida
Mary om zich naar Vlieland te laten
brengen.
Gedurende het symposium werd sterk
de nadruk gelegd op de noodzaak om de
achteruitgang van de zeehond inter
nationaal tegen te gaan. De zorg moet
zich niet beperken tot de Nederlandse
Waddenzee (waar de achteruitgang van
de zeehond het ernstigst is) maar ook
het Duitse en Deense deel moeten er
gecoördineerd bij zijn betrokken. De be-
trokkenfjgid van andere landen is er ook
bij de bron van de elende; direct of via
omwegen in de Rijn lozen van pcb-
houdend afval.
Zeer binnenkort (waarschijnlijk vol
gende week) zal in het Nederlandse deel
van de Waddenzee al aan enkele van de
in de resolutie genoemde verlangens
worden tegemoet gekomen. Dan zullen
stukken van de Waddenzee die voor
zeehonden en vogels belangrijk zijn
onder de werking van Natuurbescher
mingswet worden gebracht, wat onder
meer betekent dat de rust zal worden
gegarandeerd op hoogwatervlucht-
plaatsen, voedsel-, rui- en broedgebie
den voor trekvogels overwinteraars en
broedvogels alsmede zoog- en rust
gebieden voor zeehonden. Menselijke
activiteiten in deze gebieden zullen on
derworpen zijn aan regels. Zoals bekend
is er volop gelegenheid geweest voor
inspraak. De indruk bestaat dat van
regeringswege goed is gereageerd op de
aan- en opmerkingen. De oorspronkelij
ke beschermingsplannen zijn aanzienlijk
bijgesteld. De maatregelen worden in de
tweede helft van mei van kracht. Onder
meer op een persconferentie die vol
gende week in Den Haag wordt gehou
den zullen de maatregelen nader wor
den toegelicht. Op de naleving van de
beschermingsregels zal moeten worden
toegezien. Een daarvoor aangewezen
dienst met voldoende personeel zal
worden opgebouwd.
Onderzoek
Een van de interessantste redevoe
ringen op het symposium was die van
dr. Peter Reijnders uit Den Burg. Hij
ging uitvoerig in op zijn omvangrijke en
gecompliceerde onderzoek naar de oor
zaken van de achteruitgang van de zee
hond. Duidelijk werd onder meer dat de
TESO heeft aan de VVV Texel een bedrag van ƒ200.000,— gegeven
voor het maken van STER tv-reclame. Van dit geld, waar ook nog
enkele tienduizenden guldens bijkomen van het Nationaal Bureau
voor Toerisme, zal een reclamespotje worden gemaakt dat in januari,
februari en maart a.s. 12 keer zal worden uitgezonden. Het reclame
bureau Gordon-Grey heeft opdracht gehad het filmpje van 30
seconden te vervaardigen. Op 13 juni a.s. zullen de opnamen
beginnen.
TESO-directeur Th. Hoogerheide
vertelde ons desgevraagd dat hij op
deze wijze het vervoersaanbod wil ver
groten. Momenteel is de groei er hele
maal uit, wat volgens hem op zichzelf
niet zo alarmerend is, maar het betekent
wel dat de kostenstijgingen bij TESO
helemaal in de tarieven moeten worden
doorberekend. Het zou veel beter zijn
als ook op wat langere termijn een ver-
voersstijging van ongeveer drie procent
zou kunnen worden verkregen.
Hoogerheide ontkent dat zijn onder
neming momenteel accuut gevaar loopt
om blijvend in de rode cijfers te raken.
De exploitatie over 1980 is gunstiger ge
weest dan zich aanvankelijk liet aanzien.
En de cijfers over 1981 stemmen tot
dusver precies overeen met de prognose
die in 1978 toen het nieuwe schip werd
besteld, waren gemaakt. Wat meer
speling is echter zeer gewenst, temeer
daar de stijgende prijs van de gasolie
naar verhouding sterk drukt op de
exploitatie; thans is daar 13% van de
totale omzet mee gemoeid. Ook dit jaar
is TESO nog genoodzaakt tot een
tariefsverhoging die méér dan trendma
tig is. Volgens Hoogerheide kan daarna
met inflatiecorrecties worden volstaan.
Het liefst zou TESO het reclamespotje
nog dit jaar op de Nederlandse tv-
schermen hebben gebracht, maar bij de
STER staan de opdrachtgevers te drin
gen, Het kan niet eerder dan in 1982'
TESO had zelf opdracht kunnen geven
voor het spotje maar vond de VW een
daarvoor meer geëigend orgaan. „Wij
hebben de contacten niet en met de
WV als opdrachtgever kan ook worden
samengewerkt met het NBT. Bovendien
staat de WV voor de taak om de ge
volgen van de tv-reclame te verwerken
in de vorm van het maken en verzenden
van informatie over Texel."
Dat laatste betekent dat de STER-
reclame ook voor de VW niet zonder
kosten zal verlopen. Directeur J. W.
Dekker denkt dat hij genoodzaakt zal
zijn de oplaag van de Vakantie Reisgids
te verdubbelen waarmee een bedrag
van ongeveer 750.000,— is gemoeid.
Daar komen nog de kosten van enve
loppen en porto bij, waardoor toch wel
op een ton aan extra uitgaven wordt
gerekend. Er wordt vanuit gegaan dat
die kosten ruimschoots worden gedekt
uit de provisie die uit de reserveringen
