De Noordzee blijft aan
de duinen knagen
Nieuwjaarstoernooi
dammen en schaken
T rombosedienst
..DINSDAG 29 DECEMBER 1981
TEXELSE COURANT
PAGINA 7
Strandhoofden
Op de vraag welke oplossing er moet
komen zijn verscheidene antwoorden
mogelijk. Een dure manier is het maken
van een soort dijk met een verharding
langs het bedreigde deel van de kust.
Toeristen en Texelaars zullen deze op
lossing waarschijnlijk niet erg waarderen
als ze ter plaatse het strand bezoeken.
De meest voor de hand liggende op
lossing lijkt het aanbrengen van strand
hoofden langs de hele kust. Bij laag
water zijn deze zichtbaar en dat heeft als
nadeel dat het ongerepte karakter van
het strand verdwijnt. Daarom zijn som
migen er voorstander van op de be
dreigde plaatsen het strand op te hogen
door er zand op te spuiten zoals enkele
jaren geleden is gebeurd bij de Cocks-
dorp. Door zo te werk te gaan blijft een
„schone" kust behouden, maar een
duur nadeel is wel, dat het werk waar
schijnlijk regelmatig opnieuw moet wor
den gedaan, want het zand spoelt weer
weg. Bij de huidige economische toe
stand ziet het er niet naar uit dat er voor
het uitvoeren van dit werk geld be
schikbaar komt.
Bij alle oplossingen die we kunnen
bedenken blijft het een groot probleem
dat de zee dikwijls onberekenbaar is. dat
maakt het voor Rijkswaterstaat, on
danks alle ervaring die men daar heeft,
moeilijk te bepalen hoe men in de toe
komst het beste aan het werk kan gaan.
Om deze reden heeft men het Water
loopkundig Laboratorium in Delft inge
schakeld om te helpen bij het zoeken
naar een oplossing. In dit onderzoekers-
centrum verwerkt men allerlei gegevens
die in de loop van de jaren verzameld
zijn bijvoorbeeld over zeestromingen,
kustafslag en het effect van het aan
brengen van strandhoofden. Als het
rekenwerk achter de rug is, hoopt men
daar te kunnen zeggen wat we voor de
komende 30 jaar langs onze kust mogen
verwachten. Daarbij zal men ook aan
geven welke maatregelen er kunnen
Reageren op deze rubriek kan bij Jaap
van Groenigen, telefoon (02220) 3562,
Adriaan Dijksen, telefoon (02228) 676 of
bij het Natuurrecreatiecentrum, telefoon
102228)741.
werden bijvoorbeeld van paal 9 tot paal
17 strandhoofden in zee gelegd om het
waterwingebied voor de ondergang te
behoeden. Bij de noordkop van Texel
vond iets dergelijks plaats. Rond de
vuurtoren bekleedde Rijkswaterstaat de
duinen met asfalt om de Noordzee hier
een halt toe te roepen.
Kogerstrand
Rekenaars vinden voor de duinen bij
De Koog gemakkelijk een argument om
de afslag tot staan te brengen. Er ligt
immers een kampeerterrein waar de be
zoekers jaarlijks voor vele honderddui
zenden guldens aan inkomsten zorgen?
Voor de natuurgebieden de Muy en de
Slufter is het rekenwerk minder een
voudig. leder die er wandelt kan ver
tellen dat het er prachtig is, maar hoe
druk je dat in geld uit? Wat. is bij
voorbeeld de waarde van de lepelaars
die er jaarlijks broeden? Ik noem deze
vogels als voorbeeld omdat deskundi
gen beweren dat door het verdwijnen
van de Buitenmuy de waterstand in de
duinen erachter flink gaat dalen. Daar
door kan het duinmeer van de Muy
droogvallen en de lepelaars zullen er dan
wegtrekken. Zo zal er meer van de
unieke natuur verloren gaan. De enorme
afslag die ons de komende jaren staat te
wachten is de reden geweest dat enkele
belanghebbenden de koppen bij elkaar
staken en al geruime tijd in een werk
groep over deze zaak praten: Rijkswa
terstaat, Staatsbosbeheer, gemeente,
Waterschap en Stichting Natuur en
Milieu, maar ook ministeries van land
bouw, CRM en economische zaken.
Hopelijk worden ze het over één ding
snel eens; de afslag moet tot staan
komen. Maar hoe? En wie zal dat
betalen? Rijkswaterstaat wil dit enorme
werk wel uitvoeren, maar omdat het niet
direct heeft te maken met de veiligheid
van het eiland, zullen anderen het
merendeel van de kosten moeten dra
gen.
Een beeld dat regelmatig valt te zien langs de kust Bij een flinke noordwesterstorm staat het Noordzeewater tegen de duinen, waardoor grote
stukken in zee verdwijnen. Ondanks de dramatische gevolgen voor de Texelse duinen levert zo'n situatie een mooi plaatje op. Foto W. Wiering
Enkele weken geleden was het weer eens raak. Tijdens een zware
noordwesterstorm verdween langs vrijwel de hele duinkust van Texel
ongeveer 5 tot 10 meter duin. Het was niet de eerste keer.
Integendeel, iedereen op het eiland is in de loop van de jaren
vertrouwd geraakt met het telkens terugkeren van zo'n gebeurtenis.
Als we de hoeveelheid duin die deze eeuw door de Noordzee is
verzwolgen bij elkaar optellen komen indrukwekkende getallen te
voorschijn. Vooral bij paal 12 is de afslag enorm: sinds 1900 verdween
daar ongeveer 1000 meter duin. Zo kan terugkijken naar het verleden
ieder doen verbazen over de grote verandering van de kust, maar heel
anders is het als we in de toekomst blikken. Wat staat ons onder
„normale" omstandigheden in de komende tien jaar nog allemaal te
wachten?
waterstaat het nodige krijgt te doen om
de achterliggende duinen op sterkte te
houden. De situatie ten zuiden van de
vuurtoren is wel bedreigend. Om deze
reden wil Rijkswaterstaat hier de ko
mende jaren een aantal strandhoofden
aanleggen. Inzake het beschikbaar ko
men van geld voor dit project is op dit
moment echter nog niets bekend. De
veiligheid is bij De Koog en meer
noordlijk ervan dus niet in het geding,
maar zijn er dan geen andere redenen
om er alles aan te doen de huidige kust
lijn zoveel mogelijk vast te houden? In
het verleden is al heel wat gedaan. Zo
leder die het duingebied een warm
hart toedraagt zal de schrik om het hart
slaan als de prognose voor deze periode
op veel plaatsen gemiddeld 10 meter
afslag per jaar! uitkomt. Vooral bij De
Koog en ten noorden van dit dorp zal
het stormgeweld een zware tol eisen.
Als er geen kostbare maatregelen wor
den getroffen is de kans groot dat een
flink deel van de camping Kogerstrand
in zee verdwijnt. Meer noordelijk zal de
hele Buitenmuy waarschijnlijk door het
water worden opgeslokt. Tenslotte zal de
Slufter enorm veranderen door zware
afslag van de buitenste duinenrij.
Hoewel het voor de mensen van
Rijkswaterstaat geen prettig vooruit
zicht is, is er voor hen nog geen reden
de noodklok te luiden. Het verlies van
deze duinen hoeft onze veiligheid na
melijk niet in gevaar te brengen. Het
betekent hoogstens dat men bij Rijks-
Het is moeilijk een goede oplossing te vinden om de efsleg tegen te geen. Het Waterloop
kundig Laboratorium te Delft onderzoekt momenteel de mogelijkheden. In de praktijk blijkt de
zee overal anders (8 werk te gaan. Zo was het plaatsen van palenrijen haaks op het strand een
goede oplossing voor de afslag op enkele plaatsen langs de Zeeuwse kust maar op Tezel had
deze methode bij paal 9 geen enkel effect Deze palen zijn inmiddels verwijderd. Foto W. Wiering
In het zuiden van hat eiland het beeld van het dwngebied sinds 1850 bepaald niet alleen
negatief. Naast de zware afslag bij paal 12 staat een enorme winst in het meest zuidelijke
dtdngebled.
9. Opeens zag hij het gezicht van Phil
Edwards, de ontslagen tramconducteur,
het verbeten gezicht van de jongeman
die zat te wachten; voelde hij de
hartelijke handdruk van de jongeman die
afscheid nam. Vanwaar die verande
ring? Er was in feite niets veranderd.
Maar het was de sympathie die in hem
was gegroeid voor deze jongeman, sim
pelweg een mededeling dat hij er over
denken zou, begrip voor de situatie.en
met die kleine kleinigheid had hij Philip
Edwards als een gelukkiger mens de
trap laten afgaan.
„O ja", zei hij glimlachend. „O ja.
Gelukkig wel. Juist in mijn beroep. Als
je maar mens blijft. Medemens."
„De mens is de mens een wolf",
citeerde Pamela. „Denk maar aan dat
stuk van vanavond."
„Ik weet het. En anders is Auschwitz
er wel om je er aan te herinneren. Maar
dat is het niet alléén Pam. En als we
daarvan uitgaan, ons er bij neerleggen,
dan blijft er niet anders dan een pak
wolven over en wee de haas!"
„Jij bent nog idealist", zei Pamela.
„Nóg."
„Dat zei je vader gisteravond ook."
„En heeft hij je niet tot andere ge
dachten proberen te brengen?"
„Integendeel."
„Die ouwe paps", zei Pamela verte
derd. „Ik geloof af en toe dat hij het zelf
ook nog een beetje is. Zeker ten
opzichte van mij. Hij hoopt altijd nog,
dat het goede in mij eenmaal openbaar
zal worden."
„Dat hoeft hij niet te hopen", meen
de Derek, „dat is openbaar genoeg."
„In mij?"
„Ja. Voor mij tenminste wel."
„Zie je wel dat je een idealist bent?"
„En is dat zo erg?"
Ze lachte.
„Ik begin bijna te geloven van niet."
„Jij bent het toch ook, Pam. Onder al
die bitterheid en al dat cynisme zit toch
niet anders dan een gefrusteerd idea
lisme. Jij voelt je, om die versleten
stoplap te gebruiken, zo'n beetje de
vogel in de gouden kooi. Als een hele
deftige hond de straat oploopt, speelt hij
het liefst met straathonden. Trouwens,
ik geloof dat datzelfde idealisme dat zich
schaamt voor zichzelf, ook nog in dat
stuk van McDoughal zit. Ik heb hem
gisteravond gezien, gelukkig, ik vond
hem echt niet zo'n kwaad type."
„Zo. Dus dèt haal je er wel uit. En tien
voor je mensenkennis. Mackie is mijns
inziens nog de meest normale van het
stel. Maysie met haar miljonair-papa en
haar salon-comminusme kan me soms
vreselijk op mijn zenuwen werken."
„Bij mij werkt ze alleen maar op de
lachspieren", zei Derek droog. „Maar
jij, wat schrijf jij hier nou over?"
„Dat wéét ik nog niet", zei Pamela
nadenkend. „Te minder na wat we er
over gepraat hebben. Ik ben natuurlijk
sterk voor het moderne toneel, en ik
vecht altijd tegen de conservatieve lui
die het afkraken."
„Een vechthouding is niet objectief"
zei Derek. „En objectiviteit lijkt me voor
een criticus een eerste vereiste."
„Jaja", zei Pamela. „Enerzijds....
maar anderzijds. Van twee walletjes
eten. De nieuwe garde een aai geven en
de oude garde laten merken dat je aan
hun kant staat."
„Dat hoeft niet. Enfin, ik hoef jou je
bussiness niet te vertellen. Ik ben geen
schrijver, ik ben maar een jurist."
„We praten te veel", zei Pamela.
„Laten we even uitrusten. Ik heb een
nieuwe plaat van Thelonious Monk.
Hou je daar van?"
„Ik snap het niet altijd. Soms vind ik
het bijzonder goed, soms alleen maar
herrie."
„Je doet je niet mooier voor dan je
bent. Je hoort hem natuurlijk je-van-het
te vinden, anders ben je niet „in" zoals
men dat noemt. Zullen we?"
Hij knikte. Hij zat hier best. Een
gevoel van diepe tevredenheid daalde in
hem neer. Bij al zijn werken, zijn ploe
teren, kwam hij dit te kort.
Ze zaten en luisterden en hij had alle
gelegenheid, Pamela gade te slaan,
zoals ze daar volkomen ontspannen
hing in haar makkelijke stoel, een sigaret
in haar slap neerhangende hand. Het
type van een moderne jonge vrouw,
maar met de nadruk op vrouw. Zeer
zelfstandig, zeer eigengereid, bang voor
het tonen van gevoelens, zich generend
voor idealisme. Tegenover de man
kameraadschappelijk, maling hebbend
aan conventies. Zonder blikken of blo
zen had ze hem uitgenodigd mee te
gaan naar haar kamer. Zijn oude moe
der zou grote ogen opzetten. „Is dat
een behoorlijk meisje? En ging jij zo
maar mee?"
Met een klik van de opnemer eindigde
de muziek. Pamela zuchtte. Derek keek
op zijn polshorloge.
„Weet je dat het één uur is?"
,,'t Wordt vanzelf later."
„Ik ga toch es opstappen. Morgen
om negen uur zit er een mannetje op me
te wachten. Gebeurt niet vaak, daarom
In het dorpshuis te Oosterend wordt 2
januari het Nieuwjaarstoernooi dammen
en schaken gehouden. Om 14.00 uur
voor de jeugd en om 19.00 uur voor
ouderen. Het is een open toernooi
waarbij iedereen welkom is. Er wordt
gespeeld in vier kampen en iedere groep
van vier speelt in totaal drie partijen. De
jeugd hoeft geen inleggeld te betalen.
Als prijzen zijn medailles beschikbaar,
Het nieuwjaarstoernooi is een jaarlijks
gebeuren, waarbij meestal in Den Burg
op de laatste zaterdag van het jaar werd
gespeeld en in Oosterend op de eerste
zaterdag van het nieuwe jaar. Omdat de
laatste zaterdag van dit jaar tweede
kerstdag is, wordt het hele toernooi nu
moet ik zorgen dat ik er ben. Ik moet
zuinig zijn op mijn klantjes, ;k heb er
nog niet zoveel."
„Arme broodvechter", zei ze la
chend. Ze stond op en hij stond tegen
over haar.
„Tot ziens jongeman", zei ze en stak
hem haar hand toe. „Weet je dat je erg
prettig gezelschap bent?"
„Nee", hij voelde dat hij kleurde,
„dat heb ik niet beseft."
„We zien mekaar nog wel es, hoop
ik", zei liep naar de deur. „Om nog es
gezellig te kletsen, ja?"
Niet het minste bezwaar", zei
Derek. „Dag Pam. Volgende keer kom
ik naast je zitten als ik mag."
„Altijd bescheiden", prees Pamela.
„Ga zo voort, mijn zoon'."
Ze keek hem na door het raam, toen
ze hem beneden in de straat zag weg
lopen, haastig, als moest hij naar een
dringende afspraak..
„Hij is nu al bang dat hij er om negen
uur niet zal zijn", dacht ze glimlachend.
Derek Troy gewoon een ver
frissing."
Toen zette ze het raam open, want de
rook was om te snijden.
HOOFDSTUK 5
Waarin een roodharige jeugdige be
diende droomt van een speurders
loopbaan.
„Sit Henry Winterstone?" vroeg
op 2 januari in Oosterend gehouden.
Vorig jaar deden zestig deelnemers mee
aan het toernooi.
Iedere woensdagochtend volgens af
spraak van 9 00 tot 10.30 uur. Adres:
Groene Kruisgebouw (ingang tandart
sencentrum), Witte Kruislaan, Den
Burg, tel. (02220) 4887 (uitsluitend tij
dens bovenstaande urenl.
Indien u niet op het afgesproken tijd
stip kunt komen, dan gaarne kontakt
opnemen voor woensdag met de admi
nistratie van het laboratorium van het
Gemini Ziekenhuis, tel. (02230) 11414,
tst. 232 of tst. 299.
Mee te nemen: alle trombosedienst-
gegevens van elders en verzekerings-
gegevens (ziekenfondskaart).
Derek Troy aan de uitgestreken knecht
van de deftige club, waarvan deze
achtbare heer lid was.
„Sir Henry is in de bibliotheek, me
neer. Deze deur."
Vanuit een diepe clubfauteuil rees Sir
Henry op toen hij zijn bezoeker in het
oog kreeg.
„Ha, je bent mooi op tijd Troy. Ik
houd van punctuele mensen. Ga er bij
zitten. James, breng ons eens iets te
drinken. Sherry? Daar is het net tijd voor
en de sherry is hier goed."
Derek Troy strekte behaaglijk de
benen. Het was hier rustig, al raasde
twintig meter verder het drukke Lon-
dense verkeer voorbij.
„Zoals je weet", viel Sir Henry maar
meteen met de deur in huis, „ben ik
voorzitter van de raad van bestuur van
de London Transport, de busmaat
schappij. We hebben dezer dagen de
kwestie van de schadevergoedingen aan
slachtoffers van ongevallen met onze
bussen besproken. En ik heb, eigenlijk
wakker gemaakt door dat proces van
jou, gevraagd of we wel goed aan deden
alle maar onder de mantel der liefde te
bedekken en te betalen wat men vroeg.
Nu, daar voelden de andere heren in
principe net zo min iets voor, de kwestie
is maar dat je uitermate moeilijk aan
bewijzen komt, en wel heel goed
beslagen ten ijs dient te komen. Anders
werkt het geval als een boemerang en
staan we er gekleurd op."
Wordt vervolgd.
CROTE
OEN HOORN
'OMP2«
VLAK
TEXEL
lijden. Wanneer het echter zover zal zijn
is nog met geen zinnig woord te
zeggen."
J. van Groenigen
Wesi&L
BrreWod
Helsdeiw
Marsdnp
Moiena»h
kokbcogai-
komen om de problemen te lijf te gaan
en wat de kosten en de gevolgen ervan
zullen zijn. Na het uitbrengen van deze
adviezen hangt het van het rijk af of men
wil ingrijpen en hoeveel geld men daar
voor zal uitgeven. Maar zelfs als we
helemaal niets aan het probleem doen,
zal dat zich in de toekomst waarschijnlijk
vanzelf oplossen. Alleen zal er heel wat
duingebied zijn verdwenen voor het
zover is. De heer C. P. Harting van
Rijkswaterstaat: „Als we naar het ver
leden kijken, zien we dat in de loop der
eeuwen zo nu en dan vanuit de Noord
zee een zandplaat aan het zuiden van
Texel vastgroeit. De laatste keer dat het
gebeurde, omstreeks 1910, was dat On
rust. Het is te verwachten dat mettertijd
ook een deel van de Razende Bol met
ons eiland zal vergroeien. Als het een
maal zover is drukt deze enorme zand-
massa de zeestromen veel verder uit de
kust en dan kunnen zich duinen vormen
op plaatsen waar we nu jaarlijks verlies
Drie verschillende stromen langs de Texelse
kust veroorzaken de zware afslag
Door het verplaatsen van de Razende Bol
naar onze kust wordt het Molengat dieper
en bovendien drukt deze steeds meer
tegen de duinen, vooral in de omgeving
van paal 9.
Langs de westkant van de Razende Bol
staat een krachtige stroom, die in de om
geving van De Koog tegen de kust komt
Ook in het noorden is de situatie zorgelijk.
De stroom imt de Waddenzee (Robbengat)
drukt in de omgeving van paai 26 tegen de
kust
