Cjroen 2warL-Jexels in het harL,
Toch maar optimistisch blijven
Keioïonië voor
NCR V-televisie
Bij de jaarwisseling
<|ALL>
Aflevering van „Showroom"
MANTJE MODE
TAXI 2000
96e JAARGANG Nr. 9641
TEXELSE
DONDERDAG 31 DECEMBER 1981
Redactie: Harry de Graaf, Pelikaanweg 75, tel. (02228) 266, Frits
Beutick, Warmoesstraat 43, Den Burg, tel. (02220) 2208 en
Hans Oosterhof. Weverstraat 31, Den Burg, tel. (02220) 4988
i>oor advertenties, abonnementen, etc.:
.angeveld De Rooy B.V.,
Postbus 11, 1790 AA Den Burg, telefoon (02220) 2741
ia 18.00 uur 4881.
COURANT
Verschijnt dinsdags en vrijdags.
Postgiro 652. Abonnementsprijs 715,10 per kwartaal
70 cent incasso; los 60 cent.
Bankrelaties: Amro Bank nr. 46.99.17.636
Rabobank nr. 36.25.01.742; NMB nr. 67 34.60.398.
Alvorens dit inmiddels traditioneel geworden oudejaarsverhaal op
schrijven, heb ik de afleveringen van vorige keren nog eens
ioorgekeken. Om na te gaan wat er is uitgekomen van wat ik daarin
venste en veronderstelde. In hoeverre het allemaal is meegevallen of
uist is tegengelopen. Ik moest toen vooral even slikken bij de
jpmerkingen over de economie van Texel in de nabije toekomst. Het
ou op Texel wel meevallen, dacht ik. Want als gevolg van de
conomische nood elders in het land, zou de belangstelling voor
jinnenlandse vakanties toenemen en daar kon Texel als een van de
neest aantrekkelijke vakantiebestemmingen van het land alleen maar
fan profiteren. Nou, u ziet hoe het gelopen is. Met het toerisme gaat
iet prima en daar moeten we dankbaar voor zijn, maar desondanks is
iet aantal werklozen op het eiland met sprongen gestegen.
Een afschuwelijk probleem, maar ik
veiger toch het bij deze zwartgallige
:onstatering te laten. Je moet niet
illeen naar de cijfers van dit moment
ijken, maar je realiseren dat veel van de
rerklozen tot de seizoenwerklozen
loeten worden gerekend. Dat zijn dus
lensen die over enkele maanden weer
an de slag kunnen. Alleen dat uitzicht
maakt hun positie onvergelijkbaar veel
lunstiger dan de toestand waarin
mand verkeert die wellicht nooit meer
an de slag komt. Ik vraag me wel eens
f wat al die WW—ers, AOW-ers en
ndere onvrijwillig uitgeschakelden de
iele dag doen. Een betrekkelijk klein
leel maakt gebruik van de mogelijk-
leden die bijvoorbeeld het Mensen
onder Werk-project biedt. Ik hoop dat
zich bezig houden met de vele
ormen van actieve bezigheid die onze
laatschappij te bieden heeft. Wat ik in
der geval niet hoop is dat zij zich
:hamen voor hun werkloosheid en
aardoor niet bij anderen onder ogen
omen. Ik ben er niet direct voorstander
an dat zij worden benaderd door men-
n die vinden dat ze wel even een
lintje kunnen omspitten of een ander
srweitje doen waar anderen blijkbaar
een zin of tijd voor hebben. Dat getuigt
vooroorlogs denken. Maar dat
eemt niet weg dat er bij zoveel werk-
'illigen (daar ga ik van uitl), nog zoveel
ringend werk landelijk maar ook op
exel blijft liggen. Ik denk aan on-
erhoudswerk in bos en duin, renovatie
an de oudere woningwetwoningen. Je
)u zeggen: daar moet toch werk-
elegenheid inzitten I Het hoeft niet
leer te kosten dan 20% van het geld
it we nu toch al aan uitkeringen
ïtalen. Ik weet best dat er tal van
denen zijn waarom zo'n vorm van
werkverschaffing" niet van de grond
imt, maar in het licht van de rijks-
igingen om mensen weer aan het
'erk te krijgen zou er op Texel toch wat
regelen moeten zijn. Het gemeente-
stuur zal zich daarvoor bijzonder in-
rannen.
Van de andere kant weet ik ook wel
it volledige werkgelegenheid zoals we
e in de vijftiger jaren kenden, waar-
hijnlijk nooit zal terugkeren. En om bij
ixel te blijven; zal het ooit lukken èl die
iuwvakkers weer in hun eigen vak aan
slag te helpen? Op een of andere
anier zal de arbeid eerlijker over de
ensen verdeeld moeten worden,
eeltijdarbeid is een van de antwoorden
dat probleem, maar ik zie best de
aktische problemen die daaraan ver
inden kunnen zijn. Werk is op zichzelf
ig wel te verdelen, maar het verdelen
in verantwoordelijkheid is moeilijker,
'at zou je zeggen van twee burge-
eesters die samen het werk doen dat
oeger door één werd gedaan? Ik
iloof niet dat de duidelijkheid ermee
idiend zou zijn. Overigens mogen we
Hogerstraat 6, Den Burg
Wij wensen U een goed
1982.
MARTIEN VAN DE WETERING
en medewerkers.
er best tevreden over zijn dat op het
gebied van woningbouw toch nog heel
wat gaande is. De BNG-woningen zijn
nu praktisch allemaal verkocht, zodat
we zelfs al denken aan de tweede fase
van dit plan. En de woningbouwver
eniging en de vereniging De Mars zitten
gelukkig ook niet stil, al kan ik mee
voelen met degenen die het betreuren
dat niet alle hiermee gemoeide ont
werp- en uitvoeringsactiviteit door
Texelse handen wordt uitgevoerd.
Ik geef toe: aan de economische
realiteit kunnen we niet veel veranderen.
Wat wel vast staat is dat somber
mokken hierover de sutiatie alleen maar
ernstiger maakt. Praat elkaar de ellende
niet aan! Niet voor niets hebben mijn
vrouw en ik in de nieuwjaarswens die
we in de Texelse Courant hebben gezet
iedereen optimisme toegewenst.
Waar we wél erg veel aan kunnen
doen is aan onze mentaliteit ten opzich
te van elkaar, dus als Texelaars onder
elkaar en naar elkaar toe in onderlinge
samenhang en verenigingsverband,
welk organisatieverband dan ook, in
clusief het gemeentebestuur. Aan ons
gevoel voor gezamenlijke verantwoor
delijkheid. Daar moeten we ook eens
over nadenken met de gemeenteraads
verkiezingen in het vooruitzicht. Het is
van groot belang dat alle partijen of
groepen mensen afvaardigen die ver
trouwen in eikaars bedoelingen hebben.
En ook moed tonen bij het nemen van
beslissingen en het verkondigen van
standpunten. Mensen die daarvoor op
democratische wijze zijn geroepen (zo
wel in gemeentelijk als ander organi
satieverband) moeten de ruimte hebben
om te doen wat hen naar beste weten
goed dunkt. En als zij een aanvankelijk
ingenomen standpunt verlaten, moet
dat het gevolg zijn van nieuwe feiten
waardoor hun aanvankelijke afwegen
van voor en tegen alsnog anders uitvalt.
Wat in den lande al langere tijd
gaande is, ook in onze gemeenteraad, is
het praten over rand- en bijverschijn
selen waardoor de hoofdzaken van het
beleid uit het oog kunnen worden ver
loren. Ik geloof dat het belangrijk is dat
ieder zich voorneemt in het nieuwe jaar
zoveel mogelijk als team op te treden.
Ook de gemeenteraad mag geen theater
worden, waarin voor- en tegenstanders
elkaar eeuwig bestrijden, maar moet een
eenheid-in-verscheidenheid zijn, die bij
het publiek meer respect en vertrouwen
afdwingt dan thans soms het geval
is. U ziet dat ik bij de omgang met
mensen kies voor het harmonie-model
inplaatsvan het conflict-model. Kleinere
zaken (die voor de meest betrokken
personen wél zeer belangrijk kunnen
zijn) moeten zoveel mogelijk worden
gedelegeerd aan burgemeester en wet
houders en ambtenaren, waarvan men
moet aannemen dat die zich ook buiten
het licht van de publiciteit behoorlijk van
hun taak zullen kwijten. Waarmee ik
natuurlijk niet wil zeggen dat raadsleden
niet kritisch zouden mogen staan te
genover Jarino, Teso, WV, Recreatie
stichting, gemeentelijke afdelingen, de
landschapsbeschermers, de regering en
wat er verder maar aan „bedreigingen"
is te bedenken. Maar, beste mensen,
laten we oppassen. Wij allen, Texelse
bevolking, voor overdrijving en hetze en
speel niet in op veelal ongegrond wan
trouwen, dan is het eind zoek en het is
verlammend, leidt tot het vooruitschui
ven van belangrijke beslissingen. Ik zeg
dat onder andere met het oog op de
komende beslissingen inzake het natio
nale landschap. Wees ervan overtuigd
dat wij de boeren en andere onderne
mers de gelegenheid willen geven om
gebruik te maken van alle moderne
hulpmiddelen die hen heden ten dage
ten dienste staan om hun produktie en
omzet op peil te houden of op te voeren.
Als dat belang kan worden gecombi
neerd met aantrekkelijke landschaps
bouw, zou het onverantwoord zijn om
daar niet over te willen praten. Dat
dertien jaar. Die zijn geneigd over straat
te zwalken of in horecagelegenheden
rond te hangen omdat ze zich niet
thuisvoelen in de bestaand# overblijf-
gelegenheden. Misschien zouden de
ouders zich geroepen kunnen voelen om
te bewerkstelligen dat de overblijfge-
legenheid op de school zelf nog leuker
wordt ingericht en dat er (bij toerbeurt?)
iemand de leiding heeft die voor wat
gezelligheid kan zorgen. En ik wil de
politie dan wel vragen en de café's uit te
kijken of de hand wordt gehouden aan
de regel dat aan personen beneden 16
jaar geen alcoholhoudende drank wordt
verstrekt.
Evenals de vorige keren besef ik dat
mijn oudejaarsontboezeming een wat
rommelig geheel is geworden, zomaar
een greep uit de onderwerpen die me
binnenvallen. Ik zou er nog veel meer
kunnen bijslepen: de decentralisering
van rijkstaken, de functie die de ge
meente Texel zou kunnen vervullen op
het gebied van de vredesbeweging, de
wettelijke regels m.b.t. geluidshinder,
het rapport dat binnen afzienbare tijd
wordt uitgebracht ten aanzien van
maatregelen tegen de kustafslag etc.
etc.
Maar ik laat het hierbij. Mede gesterkt
door de vele kerst- en nieuwjaarswen
sen die ik van velen van u mocht ont
vangen, wil ik er samen met u het
komende jaar vol optimisme tegenaan
®aan' J. A. Engelvaart
Dinsdag was de NCRV-televisie op Texel om opnamen te maken
voor „Showroom". In dit maandelijks uitgezonden programma wor
den opmerkelijke of merkwaardige Nederlanders aan het woord
gelaten over hun bezigheden en denkbeelden. De interesse van de
NCRV-ploeg ging uit naar de drie jonge stichters van het denkbeeldige
keizerrijk Keioïonië: de gebroeders Hans en Wilhelmus Barnard uit
Oosterend en Jan Kok van de Rozendijk.
door J. A. Engelvaart
betekent geen overleveren! En het klopt
ook niet met de nuchterheid en gemoe
delijkheid van de Texelaar die voldoende
gevoel voor betrekkelijkheid heeft om
zich niet op één ding blind te staren.
Als ik het bovenstaande nog eens
overlees lijkt het of ik nogal verbitterd
ben. Dat valt wel mee, ik heb geen
problemen met andere meningen en be
slissingen maar ik geef toe dat ik er
slecht tegen kan als mensen alleen maar
„teuge" zijn en niet ontvankelijk zijn
voor argumenten.
We voelen ons bij dit alles nog kip
lekker op Texel. Ik geloof dat nog te
weinig mensen beseffen hoe „geze
gend" het leven hier is of kan zijn. Op
bepaalde momenten realiseren wij ons
dat extra. Zoals die middag dat we in
Oudeschild de kerstbijeenkomst voor
bejaarden meemaakte. En zo zijn er
zoveel andere positieve dingen per dorp.
Om zomaar eens wat te noemen: Oude
schild er is weer woningbouw. De
Cocksdorp: ook weer woningbouw en
zicht op het Krimplan. Oosterend en
omgeving: snelle aanpak restauratie
doopsgezinde kerk. Het Horntje: veel
vaste werkgelegenheid dank zij NIOZ en
RIN. Den Hoorn: een goede sfeer bij de
hoorzitting over het beschermd dorps
gezicht en een hardwerkende begelei
dingscommissie. De Koog: ontwikke
lingen in het artikel 11 gebied die de
seizoenwerkloosheid heipen terugdrin
gen. De Waal: ook een goede sfeer op
de hoorzitting met streven naar behoud
van de eigen school. Den Burg: nieuwe
start woningbouw en realisatie muziek
school. En zo is er nog veel meer
positiefs te noemen.
Refererend aan het vorige oudejaars-
praatje kom ik ook nog even terug op
het strandjutten. Mijn mening dat ieder
een op het strand vrij brandhout moet
kunnen rapen, heeft de landelijke pers
gehaald en mede daardoor veel reacties
opgeleverd. Over het algemeen was
men positief, maar de hulpstrandvon
ders op Texel zagen bezwaren. Het zou
ondoenlijk worden om onderscheid te
maken tussen onschuldige brandhout
verzamelaars en de echte jutters. We
hebben één verzoek gehad van iemand
die het jutten van brandhout professio
neel wilde aanpakken, dus niet voor
eigen gebruik maar voor doorverkoop.
Inmiddels ziet het ernaar uit dat een
andere regeling niet meer nodig is, want
er is eenvoudig geen brandhout meer
op het strand met uitzondering van
enkele punten die ver van de strand-
slagen zijn gelegen. Op de gebruikelijke
„illegale" wijze is het strand het afge
lopen jaar opvallend schoon geworden.
Er Is meer weggehaald dan er aanspoel
de, een kennelijk gevolg van het sterk
toegenoemen aantal houtkachels waar
mee menigeen zijn hoge energiereke
ning probeert te drukken. Op het gebied
van de strandvonderij wil Ik wel een
andere wijziging doorvoeren. Zo over
weeg ik dat aangespoelde goederen
voortaan openbaar worden geveild en
dus niet meer onderhands worden ver
kocht. En de vergoedingen voor de
„aangevers" van aangespoelde goe
deren, zouden een flink eind omhoog
moeten. Ik ga daar binnenkort met de
hulpstrandvonders over praten.
In een van de vorige oudejaarsbe-
schouwingen ben ik nogal uitvoerig
ingegaan op het jeugdprobleem. De
tweede jeugdwerker is er inmiddels,
maar dat mag niet het gevoel versterken
dat het de taak van de gemeentelijke
overheid is elk probleem te voorkomen
of de kop in te drukken. De ver
antwoordelijkheid behoort in de eerste
plaats bij de ouders te liggen. Als die
zich in hun eentje machteloos voelen,
zouden ze met andere ouders samen
iets kunnen ondernemen. Ik denk daar
bij aan het kennelijke probleem van
de tussen de middag in Den Burg
overblijvende kinderen van omstreeks
Uitvoerig vertelden ze voor de camera
hoe ze een jaar of tien geleden op het
idee kwamen om zich met een fantasie
land bezig te gouden. De bedoeling is de
reportage uit te zenden op zaterdag 23
januari, maar het is ook mogelijk dat het
later gebeurt. Zekerheid daarover komt
ruimschoots op tijd. In deze krant zal te
zijner tijd aan de uitzending worden her
innerd.
Succesprogramma
„Showroom" is een succesprogram
ma, dat telkens weer door vele mil
joenen kijkers ademloos en met een
mengeling van verbazing, bewondering
en soms ook afkeer wordt gevolgd.
Texel, in het bijzonder Oosterend, telt
blijkbaar veel merkwaardige mensen. De
NCRV Showroom-ploeg was al eens
eerder op het eiland om opnamen te
maken van ons aller strandjutter Cor
Ellen. Hij was destijds zowat een kwar
tier aan de praat, wat hem nationale
bekendheid heeft verschaft en eraan
bijdroeg dat het door Ellen beheerde
Maritiem museum in Oudeschild steeds
grotere drommen bezoekers trekt. Ellen
kan bij de VVV; Teso, en anderen die
direct of indirect belang hebben bij het
toerisme, dan ook geen kwaad meer
doen. Ook de jongens Barnard en Kok
lijken Texel een stuk tv-publiciteit te
gaan bezorgen waarbij het ster-flitsje
van de'VVV in het niet valt.
Hogeberg
Want de camera werd niet alleen
gericht op de Keianen zelf maar ook op
het Texelse landschap, dat zo wordt
uitgelegd toevallig een treffende ge
lijkenis vertoont met de lager gelegen
delen van het overigens nogal woeste
keizerrijk Keioïonië. Gefilmd werd op
een der dekken van de „Molengat"
(met de vol ijs liggende veerhaven van 't
Horntje op de achtergrond), temidden
van de boeten en schapen in het Hoge-
berggebied en in het zenuwcentrum van
de Keianen op de hoogste verdieping
van huize Barnard in de Kotterstraat te
Oosterend. Het zag er aanvankelijk naar
uit dat de opnamen zoveel tijd zouden
vergen dat ze niet in één dag klaar
zouden zijn. Er was daarom al logies
besproken bij Gerrit Coevert van hotel
Den Burg maar daar hoefde geen ge
bruik van te worden gemaakt omdat de
reportage voor de avond rond was.
Donateurs
De NCRV-ploeg bestond uit regis
seur Henk van der Horst, presentator
Arnold Jan Scheer, cameraman Will
Rutten en geluidsman Ron van der
Lugt. Uit pure sympathie voor het
theocratische Keioïonië lieten zij zich na
afloop van de opnamen inschrijven als
donateur van de Stichting Vrienden van
Keioïonië, die onlangs werd opgericht.
Ook beloofden ze de drie stichters een
videobandje van de reportage bij wijze
honorarium. Het is niet uitgesloten dat
in de betreffende aflevering van Show
room ook andere Nederlanders aan het
woord komen die zich verdiepen in
denkbeeldige naties, waaronder Rolant
Tweehuysen uit Haarlem die zich al
jaren bezig houdt met het land „Spo-
kanië."
Do drie stichters ven Keioïonië tijdens het vreeggesprek een boord ven de veerboot.