Cjrom cZwartsJexeh in het harL,
Enkeldekker in plaats
van nieuwe fuiken
Leerlingen veroverden
„i hunKompasschool
„Gif in brandhout
is een verzinsel"
PAKT-FRAKTIE IN NOTA AAN MINISTER:
Kerstdrukte
was minder
Houthandelaar Niek Dros:
Hele jaar
halfuursdienst
economisch
belangrijk"
Rustige
jaarwisseling
Snelheidscontröle
Overtreding
sluitingstijd
ie JAARGANG Nr. 9642
TEXELSE
ïdactie Harry de Graaf, Pelikaanweg 75, tel. (02228) 266
its Beutick, Warmoesstraat 43, Den Burg, tel. (02220) 2208en
ans Oosterhof, Burdetstraat 19b, Den Burg, tel. (02220) 4988.
jor advertenties, abonnementen, etc.
mgeveld b De Rooy B V., Postbus 111790 AA Den Burg
lefoon (02220) 2741na 18 00 uur 4881
DINSDAG 5 JANUARI 1982
COURANT
Verschijnt dinsdags en vrijdags
Postgiro 652. Abonnementsprijs f 16,15 per kwartaal
70 cent incasso; los 65 cent.
Bankrelaties Amro Bank nr 46.99 17.636.
Rabobank nr. 36.25.01.742: NMB nr. 67.34.60.398.
De Pakt-fractie in de aemeenteraad heeft de minister van Verkeer
n Waterstaat verzocht de veerverbinding Texel-Den Helder van
ESO over te nemen of een zodanige regeling te treffen dat de
■verheid een beslissende stem krijgt in de exploitatie en uitvoering van
Ie veerdienst. Tevens is de minister verzocht geen medewerking te
■even aan de aanpassing van de veerhavens aan de TESO
'ubbeldekker, doch geld beschikbaar te stellen voor de bouw van een
nkeldeksboot voor honderd auto's die het hele jaar een half-
ursdienst zou moeten onderhouden, conform hetgeen is vastgelegd
het provinciale streekplan voor de kop van Noordholland en Texel
De Pakt-fractie heeft dit verzoek neer-
slegd in een uitvoerige nota die in-
iddelsaan de bewindsman is gestuurd
1 die mede ondertekend is door de be
uren van de Texelse afdelingen van de
vdA, PPR, PSP en FNV.
De Pakt-fractie vindt dat de dubbel-
tkker Molengat moet worden ver
acht. „Misschien heeft u als minister
in verkeer en waterstaat elders in
ederland een plaats voor dit schip."
Erkend wordt in de nota dat de ge-
eenteraad van Texel zich destijds in
eerderheid wèl voor de dubbeldekker
;eft uitgesproken, maar de waarde van
traadsbesluitwordt in twijfel getrokken
ndat het strijdig is met het standpunt
het streekplan van een hogere over-
ïid: de provincie.
In de nota wordt vrij uitvoerig de ge-
■hiedenis van Teso verhaald, te be
nnen met de strijd tegen Bosman „die
et het vervoer als zodanig maar de
gen kasse als belangrijkste doel han-
erde." Met Teso ging het jarenlang
tstekend. De statuten gaven de aan
relhouders ruimte en voor zover die
imte er juridisch niet was, gaven de
rmmissarissen en de directie deze toch
el. Zo konden publiek en aandeel-
tuders hun zienswijze en inbreng op
gang van zaken leveren.
Tegengesteld
De Pakt-fractie constateert dat zich
i Teso in het bestuurlijke vlak het om-
ikeerde heeft voorgedaan van wat
ders in de maatschappij gebeurde,
aar is de verhouding tussen bestuur-
jrs en maatschappij veel opener ge-
orden, maar bij Teso werden door
jziging van de statuten de aandeel-
ruders in hun macht beknot en van de
ening van de bevolking trekt men zich
ats meer aan. De oorzaak daarvan is
■Igens het Pakt en de medeonder-
kenaars van de nota dat de bestuurs-
den van Teso voor het overgrote deel
eet of indirect bij het toerisme waren
■trokken en daarop zodanig waren ge-
eerd dat zij de zaken eenzijdig zijn
■an zien, daarbij gesteund door een
oep ondernemers met dezelfde in-
:hten en belangen. Zij zien Teso als
n particuliere maatschappij die in de
rste plaats de belangen van het
erisme moet dienen. „Dat is één van
oorzaken dat wij nu opgescheept
ten'met deze voor Texel veel te dure
voor een deel onbruikbare dubbel-
kker. Een andere oorzaak is dat de
De kerstdrukte is op Texel minder ge-
eest dan vorige jaren. De teruggang
ijkt het meest sprekend uit de ver-
terscijfers van Teso. Het aantal ver-
>erde auto's over de hele maand de-
rmber was 24655 tegen 27799 in
ïcember 1980, een teruggang van
1,3%.
Naast de minder grote drukte in de
eekenden wordt deze achteruitgang
lornamelijk door de kerstperiode ver-
jrzaakt. Het meest spectaculaire ver-
hil was te signaleren op de zaterdag
i kerstmis, toen Teso slechts 551
ito's naar Texel bracht tegen 1133 op
vergelijkbare dag het jaar tevoren.
WV-directeur J. W. Dekker zegt
lor deze teruggang niet verontrust te
n. „Er was minder drukte, maar dat is
■grijpelijk want vorig jaar was het door
:t opnemen van één snipperdag erg
ntrekkelijk om een flinke kerstvakantie
te nemen. De bungalows en appar-
menten waren op Texel nog zeer
lelijk bezet in vergelijking met de
dere waddeneilanden, waar de huis-
voor de helft leeg stonden."
Teso-directie en het bestuur ten koste
van alles geen overheids-pottenkijkers in
huis willen hebben. Men zag aankomen
dat de exploitatie van de dienst moei
lijkheden zou gaan opleveren, zoals bij al
het openbaar vervoer. Men zocht de
oplossing in de dubbeldekker, waardoor
minder diensten en minder personeel.
Zo veel mogelijk de dure arbeidsplaatsen
omzeilen en naar hun mening minder
kapitaalslasten, inplaats van een beroep
te doen op de overheid, zoals ander
openbaar vervoer. Erger nog: men
negeerde in zijn besluitvorming de wen
sen van het provinciaal bestuur en de
mededeling van Rijkswaterstaat dat
voorshands de fuiken niet zouden wor
den aangepast."
Economie
In de nota wordt erkend dat dc re
creatie voor de Texelse economie be
langrijk is. Maar ook wordt gewezen op
het belang van landbouw, bloembol
lencultuur, visserij, ambacht, handel en
nijverheid en de daarmee verband hou
dende dienstensector. Ook deze bedrij
ven brengen een belangrijk deel van het
totale inkomen op van de Texelse be
volking. De Pakt-fractie signaleert dat
zowel het zakelijke als het andere ver
keer van en naar Texel belang heeft bij
een frequente verbinding. En die wordt
bedreigd door een dubbeldekker.
Thans is de frequentie van de veer
dienst al verminderd; als de fuiken
zouden worden aangepast zou Texel
weer sterker in zijn isolementspositie
worden teruggebracht. Immers, tot
dusver hadden we zeven maanden van
het jaar een halfuursdienst; als de fuiken
worden aangepast zal dat hoogstens
nog twee maanden van het jaar het
geval zijn. Zelfs mag niet worden uitge
sloten dat het hele jaar een uursdienst
wordt gevaren en alleen in de drukke
perioden een tweede boot wordt inge
zet. Nu zijn wij geen economen, doch
logisch nadenken zegt ons dat Texel in
zijn totaliteit gezien aanmerkelijk nadeel
ondervindt, door de frequentie van de
diensten terug te brengen van een half
uursdienst naar een uursdienst."
Grillen
De Pakt-fractie constateert dat de
gang van zaken zoals deze zich thans
ontwikkelt inhoudt dat zowel het eco
nomische als het maatschappelijke ge
beuren op Texel zich ,,door een onjuist
beleid in de uitvoering van de hoofd
verkeersader moet aanpassen aan de
grillen van een particuliere maatschappij
die Teso heet. Deze maatschappij die nu
op grond van een onverantwoorde be
slissing nu alleen maar uitkomst ziet in
zeer forse tariefsverhogingen en ver
mindering van de diensten, geeft zo zelf
aan dat het voor een gezonde samenle
ving op het eiland in feite niet langer
verantwoord is deze enige verbinding
met de vastewal in handen te laten van
een particuliere onderneming."
Het Pakt wijst erop dat tijdwinst
belangrijk is voor economisch en ander
verkeer, in verband met de kostprijs van
de aan te voeren goederen, maar ook bij
de afvoer van produkten van Texel is het
van belang. Ongeregeld vervoer laat
zich niet plannen in een precies uur
schema.
Het Pakt heeft niet veel vertrouwen in
de belofte van Teso dat de tarieven
omlaag gaan als de aanleginrichtingen
worden aangepast. „Voor zover wij
kunnen beoordelen zal de exploitatie
van het dubbeldeks schip dat om te
beginned al veel meer olie gebruikt dan
de oude schepen, bij het regelmatig in
dienst zijn weinig soulaas geven. Ook
het totale vervoersaanbod wordt niet
groter; er is eerder een tendens dat het
vervoer minder wordt, mede door de
hoge tarieven. De tarieven zijn in verge
lijking met vergelijkbaar ander openbaar
De leerlingen tijdens de „intocht". Allemaal hadden ze een plant meegenomen, waarmee het interieur van het schooltje een levend en amen
accent kreeg. y
De vijftien leerlingen van de Texelse dependance van de Helderse
lom-Kompasschool hebben hun nieuwe school gisterochtend zelf
officieel in gebruik gesteld. De openingsdaad bestond uit het naar
binnen brengen en op de vensterbanken zetten van kamerplanten
waar ze zelf voor hadden gezorgd. Tegelijkertijd plaatste iemand van
gemeentewerken buiten het bord met het opschrift „Kompasschool
school voor individueel basisonderwijs." Ook door middel van een
spandoek werd de vreugde geuit over de start van wat eens een
zelfstandige Texelse lom-school of een school voor speciaal onderwijs
moet worden.
Het overigens nogal informele gebeu
ren werd bijgewoond door burgemees
ter J. A. Engelvaart, wethouder Fridt
Blanken, ambtenaar An.briola van de
afdeling onderwijs, Jac. van Wolferen
namens de vereniging van Texelse
schoolhoofden, N. C. van der Weide en
H. Heetveld van resp. het Beroeps
onderwijs en de Rijksscholengemeen
schap, Jaap van Groenigen van „buur
man" Staatsbosbeheer en W de Vette
en A. van de Snepscheut, resp. hoofd
en waarnemend hoofd van de Helderse
Kompasschool.
De gebeurtenis was op touw gezet
door de oudervereniging VLOT. Indi
viduele ouders zorgden ervoor dat de
kinderen zelf ook het gevoel kregen dat
het een bijzondere dag was. Er was een
grote taart, limonade en worst.
Mevrouw J. Maas-Kooltjes, voorzit
ster van de Vereniging van Lom-ouders
Texel bracht haar voldoening tot uit
drukking over het feit dat het dagelijks
heen en weer reizen per bus en boot
naar Den Helder nu definitief fot het
verleden behoort. Dank werd gebracht
aan de velen die eraan hebben meege-
Chemici van het NIOZ in 't Horntje zijn momenteel bezig met een
onderzoek naar mogelijk gevaarlijke stoffen in oude palen die op Texel
als brandhout te koop zijn aangeboden. Dit onderzoek werd ingesteld
nadat één van de kopers van het hout, de heer D. Waasink uit Den
Burg, werd gealarmeerd door de vreemde geur die het verspreidde.De
indruk bestond dat de vooVmalige heipalen wel eens afkomstig
konden zijn van het terrein van de gasfabriek in Den Helder, dat
onlangs in het nieuws kwam wegens de giftige stoffen die de bodem
bevat. Er werd contact opgenomen met het NIOZ waar het hout door
de afdeling van Dr. J. Duinker werd onderzocht. Momenteel is dit
onderzoek nog niet zover dat al conclusies getrokken kunnen worden.
Binnen het NIOZ werd het vreemd
riekende hout onderzocht met een
massa-spectrummeter. Een eerste glo
baal onderzoek leerde dat het hout
inderdaad allerlei stoffen bevat. Of dit
echter stoffen zijn die met chemische
verontreiniging van de bodem te maken
hebben of dat het stoffen zijn die
normaal ontstaan in hout dat lang in de
grond zit is nog geenszins duidelijk. In
het hout werden veel koolstofverbin
dingen aangetroffen die ook in benzine
voorkomen. Of het hout gevaarlijk is bij
de verwerking of bij het in brand steken
ervan, is nog onzeker. De enige con
clusie die Dr. Duinker wil trekken is „dat
er niet niets in zit." Wassink en zijn
buurman Zijm zijn niet van plan het hout
op te stoken voordat het NIOZ-on-
derzoek is afgerond.
De heer N. Dros via wie het hout op
Texel is verkocht, ontkent dat er iets aan
de hand kan zijn. Volgens hem komt het
betreffende hout zeer beslist niet van
het gewraakte terrein bij de Helderse
gasfabriek. Dros, die er zelf bij was toen
de palen met een dragline uit de grond
werden getrokken, verklaart dat het
hout afkomstig is van beschoeiingen uit
het Noordhollands kanaal, van terrein-
nen in Schagen en Sint Maartensvlot-
brug en van Eewijksluis bij de hoek met
de Balgweg in Den Helder.
Volgens hem heeft de gemeente Den
Helder het hout zonder problemen vrij
gegeven en bevat het geen gevaarlijke
stoffen. Nadat het hout op Texel aan
kwam werd het bij Dros gedroogd en in
stukken gezaagd. Vervolgens werd het
aan verschillende mensen verkocht.
Sommigen gebruikten het als brand
hout, anderen maakten er zelf be
schoeiingen of afrasteringen van en bij
weer anderen ligt het nog op het erf
terwijl de kinderen erop spelen. „Als er
iets met dat hout aan de hand was
hadden er allang ongelukken moeten
gebeuren", aldus Dros, die de geruch
ten dat het hout van het gasterrein
afkomstig zou zijn als „indianenverha
len" bestempelt. Hij zegt dat een deel
van de partij hout nog op zijn erf in
Oosterend ligt en dat een ieder vrij is om
te onderzoeken of er zich inderdaad
gevaarlijke stoffen in bevinden.
Den Helder
Technisch hoofdambtenaar N. C.
Leeuw van openbare werken van Den
Helder is vorig jaar nauw betrokken ge
weest bij het ontruimen van het ge
meentelijke gasfabriekterrein. Hij ver
telde ons dat de gemeente Den Helder
de sloop van de fabriek heeft gegund
aan de firma Limmen uit Schagen, die
daarmee eigenaar werd van alles wat in
en op de grond zat. Tijdens de sloop
van de fabriek was nog niets bekend
over verontreiniging van de bodem; dat
bleek pas veel later. De heipalen waren
toen al naar allerlei plaatsen door
verkocht; twee containers zijn naar
Texel gegaan. Toen de bodemvergifti
ging aan het licht kwam, zag de ge
meente Den Helder geen aanleiding om
de kopers van het brandhout alsnog op
te sporen en te waarschuwen of een
algemene waarschuwing te laten uit
gaan. Waarom niet? Leeuw: „Het leek
ons zo goed als uitgesloten dat het hout
gevaarlijk was. Die palen zijn zo'n
honderd jaar geleden in de toen nog
schone bodem geslagen en helemaal
met water verzadigd. Daar kan volgens
ons later geen vergif indringen, zeker
niet in dit geval omdat de palen dwars
door een kleilaag zijn gegaan en daarom
weinig contact hadden met de later
verontreinigde
grond."
bovenlaag van de
Bron
Blijft de vraag hoe het verhaal dat het
brandhout afkomstig is van het veront
reinigde gasfabriekterrein in Den Helder,
in de wereld is gekomen. Desgevraagd
verklaarde Drs. H. van Roon van de
provinciale milieudienst die de ver
meende Texelse „gifaffaire" in onder
zoek heeft, dat het vermoeden van de
herkomst van het hout is geuit door
iemand van de gemeente Texel die hem
over deze zaak benaderde. Bij verdere
navraag werd ons duidelijk dat het
verhaal niet helemaal uit de lucht is
gegrepen. Houthandelaar Niek Dros
heeft begin vorig jaar n.l. wèl heipalen
verhandeld die afkomstig waren van het
chemisch verontreinigde terrein van de
voormalige gasfabriek. Op dat moment
was nog niet bekend dat daar gif in de
bodem zat. Volgens Niek Dros is dat
hout al lang verkocht en het moet
intussen allemaal zijn opgestookt of op
een andere manier zijn verwerkt. Dat dit
hout gif heeft bevat vindt hij zeer on
waarschijnlijk. „Ik heb van niemand ge
hoord dat er problemen mee waren. Het
lijkt me allemaal erg overtrokken."
Kletspraat
Volgens Dros is het allemaal klets
praat, wellicht afkomstig van mensen
die hem zijn succesvolle brandhouthan-
del niet gunnen. „Hout dat jarenlang in
de grond heeft gezeten om als be
schoeiing of heipalen dienst te doen
heeft bijna altijd een onaangename
lucht. Maar het kan ook zijn dat een deel
van het hout bewerkt is geweest met
creosoot of een ander conserverings
middel, dat ruikt ook niet lekker. Dat
geeft toch niks? Het brandhout dat ik
lever is bestemd om te stoken en niet
om aan te ruiken."
werkt dat de lom-school uiteindelijk naar
Texel is gekomen. Pogingen in die rich
ting werden jaren geleden al onderno
men, maar kennelijk was de tijd toen
nog niet rijp want men kreeg het
'vereiste aantal kinderen niet bijeen. De
laatste jaren is het aantal Texelse
lom-kinderen dat als zodanig wordt
aangemeld met sprongen gestegen,
mede omdat de ouders het besef krijgen
dat een kind met een leerprobleem het
meest gebaat is met individueel onder
wijs en dat schaamte over zo'n leer
probleem uit de tijd is. Een bijzonder
welkom werd gericht tot de heer A. van
de Snepscheut, leider van de depen
dance. Gehoopt werd dat hij erin zal
slagen zijn huis in Julianadorp te ver
kopen, zodat hij een woning op Texel
kan aanschaffen. Thans moet hij dage
lijks heen en weer reizen.
Boek
Als geschenk voor de school over
handigde zij namens de ouders het boek
,,'t Lant van Texsel" van J. A. van der
Vlis. In het kader van de „wereld
oriëntatie" wordt op de school veel
aandacht besteed aan plaatselijke aard
rijkskunde en geschiedenis; het boek
voorzien van de handtekening van de
ouders kan daarbij goede diensten
bewijzen. Ook werden er bloemen over
handigd.
Wethouders Fridt Blanken stelde vast
dat de meeste mensen op Texel onge
twijfeld blij zullen zijn met de depen
dance. Hij hoopte dat de heer Van de
Snepscheut zich snel op Texel zal thuis-
voelen en dat de dependance zal uit
groeien tot een zelfstandige school.
Lovend liet hij zich uit over het sterk
individueel gerichte onderwijs dat hier
wordt gegeven, waarbij elk kind vanuit
zijn eigen specifieke situatie wordt be
geleid.
Oudejaarsnacht op Texel is rustig
verlopen. Uit Den Hoorn kwam een
melding dat twee asbesten
bloembakken van een woning aan de
Diek waren gesloopt. Verder bereikten
de politie geen meldingen van vernielin
gen of baldadigheid.
Bij een snelheidscontrole, die zondag
door de politie op het Schilderend werd
gehouden, werden 11 overtreders ge
verbaliseerd. De snelste reed 75 kilome
ter. Ter plaatse is 50 toegestaan.
Tegen twee caféhouders in Den Burg
is proces verbaal opgemaakt wegens
overtreding van de sluitingstijd. Maan
dagnacht hadden ze tegen half drie nog
klanten in hun zaak.