Groen c2wartsjexels in het hart
Nieuwe TX 19 is het
neusje van de zalm
Texel uren stroomloos
door kabeldefekt
Op één na grootste kotter van de vloot
Zeventien auto's
beschadigd
96e JAARGANG Nr. 9704
DINSDAG 17 AUGUSTUS 1982
Redactie: Harry de Graaf, Pelikaanweg 75, De Koog, tel. (02228) 266,
en Frits Beu tick, Warmoesstraat 43, Den Burg. tel. (02220) 2208
Hans Oosterhof is tot 30 augustus met vakantie.
Voor advertenties, abonnementen, etc
Langeveld De Rooy B V Postbus 11. 1790 AA Den Burg,
telefoon (02220) 2741, na 18.00 uur 4881
Verschijnt dinsdags en vrijdags.
Postgiro 652. Abonnementsprijs /16,15 per kwartaal
70 cent incasso; los 65 cent.
Bankrelaties Amro Bank nr. 46 99.17.636.
Rabobank nr. 36.25.01.742: NMB nr. 67.34.60 398
Goede vaart, goede vangst en behouden thuiskomst. Deze wens
werd zaterdagmiddag veelvuldig uitgesproken toen de kotter TX 19
op het Marsdiep door de Zaanse scheepswerf Haak b.v. werd
overgedragen aan Jaap en Fup Krijnen uit Oudeschild. Het nieuwe
schip is 39.55 meter lang en is daarmee de op één na grootste kotter
van de Texelse vloot. De TX 36 (de Jan van Toon) is met zijn veertig
meter net iets groter. Het nieuwe schip van Krijnen heeft een breedte
van 8,20 meter, een diepgang van 4,60 meter en is uitgerust met een
Stork Werkspoor dieselmotor van 1800 pk.
Voor de stroomvoorziening aan boord
van het schip zorgen twee Mercedes
hulpmotoren van elk 300 pk. De TX 19
heeft een Lips-schroef met een diameter
van 2,70 meter. Fup Krijnen zal met het
schip op tong, schol en tarbot gaan
vissen. Zijn broer Jaap blijft op de TX 20
varen die eveneens van hen samen is.
Elisabeth Christina" heet de nieuwe
kotter, die aldus vernoemd is naar de
vrouwen van de twee broers. Met de
aanschaf van het schip was 4,7 miljoen
gemoeid. De oude TX 19 heeft Krijnen
inmiddels verkocht aan een Urker visser
en dit schip vaart nu als de Urk 45. Wie
op de ruime brug van de Elisabeth
Christina staat, ziet dat het schip is
uitgerust met de modernste electroni-
sche apparatuur. Aan boord bevindt
z:ch een satelliet navigator waarmee
men de positie van het schip vast kan
stellen. Door satellieten worden signa
len uitgezonden en aan de hand van de
hoek waaronder deze signalen het schip
bereiken kan men uitrekenen waar men
zich bevindt. Verder is aan boord een
chromoscoop. Dit is een echolood met
als bijzonderheid dat men aan de kleur
van het beeld kan zien welke soort vis
men onder de kiel heeft. Selectief vissen
op precies die soort waar men op uit is,
wordt met de chromoscoop een stuk
eenvoudiger. De TX 19 is voorzien van
monitoren die de man op de brug per
manent op de hoogte houden van de
situatie in de machinekamer. Volgens
Krijnen gebeurt het regelmatig dat de
motordrijver mee moet helpen met het
binnenhalen van de vis zodat er dan
niemand in de machinekamer is. Met de
daar opgestelde camera kan men blijven
overzien wat er in de machinekamer
gebeurt. Vermelding verdient verder de
sorteermachine die de vissers een boel
werk uit handen neemt. Zo gauw de vis
aan boord wordt gehesen wordt de vis
van de rommel gescheiden. Via de
transportband gaat alles wat niet bruik
baar is meteen weer overboord, terwijl
de vis in bakjes terecht komt. Op deze
wijze kan snel en efficient worden ge
werkt.
Proefvaart
Een groot aantal belangstellenden
was zaterdagmiddag aanwezig bij de
proefvaart die met het rijkelijk gepavoi-
seerde schip werd gemaakt. Uit Oude
schild ging het in zuidelijke richting
naar het Marsdiep alwaar een kleine
wedstrijd werd gevaren met de TESO-
boot. De TX 19 bleek de Texelstroom
makkelijk te kunnen inhalen. Nadat
eerst nog in de richting van de Noordzee
werd gevaren werd koers gezet naar de
veerhaven. In het havenrestaurant
wachtte het gezelschap een voortreffe
lijk koud buffet en werd door ver
schillende mensen het woord gevoerd.
Stedenspel
Burgemeester Engelvaart feliciteerde
de gebroeders Krijnen namens het ge
meentebestuur en stelde vast dat er een
prachtige kotter aan de toch al mooie
Texelse vloot is toegevoegd. Hij waar
deerde dat men een flink stuk onder
nemersrisico had willen nemen: ,,Het is
te prijzen dat er in de huidige recessie
nog steeds ondernemers zijn die het
hoofd durven uitsteken", zei hij. Engel
vaart wilde Jaap en Fup Krijnen niet
alleen als burgemeester maar ook per
soonlijk feliciteren. Hij had Fup goed
leren kennen toen Texel meedeed aan
het NCRV-stedenspel. De kottervisser
kwam toen uit de categorie sterke man
nen en Jaap had Engelvaart leren
kennen tijdens de feesten ter ere van het
tweehonderdjarig bestaan van de haven
van Oudeschild. De commissaris van de
koningin voer toen tijdens de vloot-
show mee op de TX 20 van Jaap. Net
in de havenmond viel de motor uit en
volgens Engelvaart verdenkt de com
missaris hem er nog steeds van dit
expres te hebben gedaan, om op zo'n
manier aandacht te vragen voor de ver
betering van de havenmond! Engelvaart
gaf de gebroeders Krijnen een boek over
de zeilvaart.
,,De nieuwe 19 ziet er best uit. Het is
een goed gebouwd en gelijnd schip en
daarmee een uitstekend visitekaartje van
de werf Haak." Dit zei de heer B. Weijdt
als voorzitter van de Texelse vissers
vereniging DETV. Weijdt memoreerde
hoe vader Dirk Krijnen destijds zijn
eerste kotter bestelde bij werf De Dage
raad in Woubrugge. Dat was in de
tweede helft van de dertiger jaren en
voor toendertijd was ook dat al een
forse kotter met een motorvermogen
van 150 pk. Weijdt zei nog steeds een
tekening van dit schip te hebben. ,,Nu is
er weer een nieuwe kotter voor Krijnen
en jullie gaan met een best schip naar
zee. Ik heb gezien dat hij weinig hekgolf
trekt en dat getuigt van een goede
afstelling van het motorvermogen op de
schroef. Jullie zijn het vierde geslacht
Krijnen dat als vissers zijn brood ver
dient. Men heeft jullie leren kennen als
manse kerels die behoorlijk fel kunnen
zijn. Belangrijk is ook dat jullie vrouwen
meeleven met wat jullie doen. Als dat zo
is, dan gaat het goed want voor een
visser is de vrouw de stuwende kracht
aan de wal", zei Weijdt.
Weijdt noemde de aanschaf van het
schip een forse investering maar zei dat
men zich door wil, durf en kennis het
beste kan handhaven in de visserij. Hij
hekelde het Europese visserijbeleid dat
volgens hem op niets anders is geba
seerd dan biologische rapporten en
politiek gemanouvreer. Doelend op
vangstbeperkingen zei Weijdt: ,,Als de
angst van de overheid voor overbevis-
sing gefundeerd is, dan vraag ik me af
waarom er niet6 wordt ondernomen
tegen de industrievisserij. Als de vis
stand achteruit gaat wil ik de industrie1
visserij daarvan dè schuld geven. Laat
de minister maar eens gaan praten met
Groot Britannie, Denemarken en Noor
wegen. Dat zijn de landen die zich met
De nieuwe TX 19 bij het binnenlopen van de haven van Oudeschild.
industrievisserij bezig houden. Die lan
den staan met hun visserij veel sterker
dan wij, maar ze hebben er dan ook een
aparte minister voor."
De heer Hoorn van Mercedes dankte
namens zijn bedrijf de firma Krijnen voor
de opdracht tot het leveren van de hulp
motoren. Hij noemde de motoren een
goede aanwinst vanwege hun lage
brandstofverbruik en zei dat Mercedes
motoren de laatste tijd steeds meer in
de visserij worden gebruikt. Hij bood
Krijnen een Mercedes visklok met in
stelbaar alarm aan. Verder werd het
woord gevoerd door de heer W. Noord-
hoek, een persoonlijke vriend van Krij
nen. Hij bood de kottervissers een kistje
wijn aan.
De heer Haak van de werf die de TX
19 gebouwd had dankte allen die eraan
hadden meegewerkt eb wenste de ge
broeders Krijnen veel succes. Als ca
deau overhandigde hij een grote inge
lijste kleurenfoto van het schip in volle
zee.
Aan het eind van de bijeenkomst in
het havenrestaurant dankte Fup Krijnen
een ieder voor zijn aanwezigheid en
stelde vast dat de firma Haak een be
trouwbaar schip had afgeleverd. „Een
schip op papier is lang geen schip in het
water, maar de proefvaart heeft nog
eens bevestigd dat de TX 19 een goed
schip is." Krijnen prees de samen
werking die tijdens de bouw tussen de
werf en de opdrachtgever had plaats
gevonden. Hij zei dat zijn grootvader in
1884 de eerste TX 19 had gekocht en dat
de nu gebouwde kotter alweer de
twaalfde TX 19 is die in het bezit van de
familie Krijnen is. „Ik hoop dit werk in
goedegezondheid voort te zetten en ook
hoop in dat de volgende generatie zal
trappelen van ongeduld om het roer
over te nemen." Die volgende generatie
Krijnen werd overigens al bij de nieuwe
TX 19 betrokken tijdens de overdracht.
Door Brigitte Krijnen (dochter van Jaap)
en Dirk Frido (zoon van Fup) werd de
vlag van de nieuwe eigenaars in top
gehesen. De nieuwe TX 19 is gister
ochtend om zeven uur, zonder gasten
en zonder vlaggetjes, maar met zes
vissers aan boord voor het eerst „echt"
uitgevaren.
t
Op het parkeerterrein aan de Niks
del in De Koog werden in de nach
van donderdag op vrijdag zeventiei
auto's beschadigd. De banden wei
den lekgestoken, koplampen en n
men stukgetrapt en spiegels en ar
tennes verbogen of afgebroker
Door een toerist werden bij d
auto's twee jongens gezien, die zie
ijlings uit de voeten maakten. Doe
de politie wordt een onderzoek ing«
steld. De beschadigde auto's behoo
den toe aan Duitse en Nederlands
toeristen.
Eveneens in de nacht van donderda
op vrijdag werden van een auto op d
Brink, die aan een 25-jarige Texelac
toebehoorde, alle banden lekgestoker
Een Citroën van een 25-jarige man u
Leidschendam moest het eveneens o
de Brink ontgelden. Met een mes wer
de linnen kap van de wagen stukgt
sneden
Als gevolg van een kabeldefect, vrijwel zeker veroorzaakt door
blikseminslag, heeft Texel in de nacht van vrijdag op zaterdag uren
zonder stroom gezeten. Hierdoor is vrij veel ongerief en in enkele
gevallen ook schade ontstaan.
Door Brigitte en Dirk Frido Krijnen werd de vlag van de nieuwe eigenaars in de mast van de TX
19 gehesen.
Een deigelijke storing waarbij het hele
eiland stroomloos wordt, is een vrij
zeldzame gebeurtenis die zich 2Vt jaar
geleden voor het laatst voordeed, zij het
toen gedurende veel kortere tijd.
In de PEN centrale te Oudeschild
vielen omstreeks twee uur 's nachts
zowel de turbogenerator als het grote
dieselaggregaat uit, als gevolg van het
in werking komen van het beveiligings
systeem. Het vermoeden bestond dat er
iets mis was met de automatische span
ningsregeling van de turbogenerator
zodat men deze buiten gebruik liet en
alleen de grote diesel alsmede twee
noodaggregaten opstartte. In de door
urgentie bepaalde volgorde werden de
diverse delen van Texel van stroom
voorzien.
Nog eens
Toen men daarmee bijna klaar was en
men het gedeelte van De Koog wilde
aansluiten, trad opnieuw het beveili
gingssysteem in werking en viel over
heel Texel andermaal de spanning weg.
Het zag er naar uit dat er ook met de
spanningsregeling van de diesel iets mis
was, zodat werd besloten deze auto
maat buiten werking te stellen en op
handregeling over te gaan. De zaak
werd opnieuw gestart, waarbij zich nog
de pech voordeed dat zich bij het
opgang brengen van de noodaggrega
ten drie kwartier extra vertraging voor
deed als gevolg van een kapot relais.
Uiteindelijk werden de verschillende
delen van Texel opnieuw van stroom
voorzien, zii het in een iets andere volg
orde en meer „gedifferentieerd" omdat
werd verwacht dat de honderden koel
kasten en vrieskisten voor een flinke af-
nameschok zouden zorgen.
Gerommel
Toen monteur Clemens Barhorst in
het station bij de hoek Nieuwlander-
weg-Pijpersdijk de schakelaar overhaal
de om een deel van De Koog en om
geving van stroom te voorzien, hoorde
hij vanuit de grond een rommelend
geluid. Onmiddellijk schakelde hij weer
uit, waarna bleek dat sprake was van
sluiting in de hoogspanningskabel op
nauwelijks een meter afstand van het
gebouwtje. Het betrof hier een zg.
aardsluiting (geen kortsluiting) die door
de automatische beveiliging niet is op te
vangen. Het defect moet reeds don
derdag zijn ontstaan toen in de buurt de
bliksem in de grond sloeg waarbij de
aardleiding van het gebouwtje een
moment onder enorme spanning kwam
te staan. Deze aardleiding liep op enkele
meters afstand van de hoogspannings
kabel, zodat zich overslag kon voor
doen. Daarbij smolt een gat van enkele
centimeters in de loden mantel van de
kabel terwijl ook de isolatie werd be
schadigd De kabelstroom kon aldus
naar de aarde afvloeien. Dat gebeurde
echter slechts af en toe waardoor de
moeilijkheden zich pas de volgende
nacht voordeden. De verschijnselen van
een aardsluiting doen in de centrale
denken aan het effect dat een defecte
spanningsregeling oproept, zodat men
de oorzaak aanvankelijk bij het laatste
zocht Het is aan toeval en oplettend
heid van de monteur te danken dat de
juiste oorzaak toch nog vrij gauw aa
het licht kwam.
Ongerief
De leiding van het Texelse PET
bedrijf is zeer tevreden over de inzet
vakmanschap die de PEN-mensen a;
de dag legden om de problemen zo sn
mogelijk op te sporen en te verhelpe
Omdat de storing zich in het diepst v<
de nacht voordeed, hebben de mees
mensen er niets van gemerkt. De vre
dat door een dergelijke storing i
inhoud van veel diepvrieskisten bede
is ongegrond; dat gebeurt pas na me
dan twintig uur, als de kist of kast te
minste dicht blijft. Naar verhouding
meeste hinder wordt ondervonden
bedrijven die 's nachts werken, zoi
bakkerijen. Bij Timmers Bakkerij in D
Burg is in de nacht van vrijdag op zati
dag nogal wat schade ontstaan ome
daar de op dat moment volop in bed
zijnde rijskasten en ovens uitvielen,
ging zo'n anderhalve ton deeg in i
eenlopende stadia van bewerking v
loren. Bij Dros Bakkerij in OudescF
waar men iets vroeger bakt, had m
geluk. Toen de storing zich voorde
was men juist klaar. De verzekering
dergelijke schade dekt, betaalt pas uit
een stroomstoring van meer dan zet
uur.
De oorzaak van het langdurige nachtelijke ongerief: het door de bliksem geslagen gat in de loden mantel ven de hoogspanningskabel.
