Echtpaar Van der Vis
viert diamanten feest
Bejaardenhuis Sint Jan
bestond 25 jaar
ha! óók lid
van de fietsclub!
Verleende
bouwvergunningen
Fietsen gestolen
Cursussen
uitgesteld
Ledenvergadering
van Ouderenbond
Japanse
bloemschikkunst op
eerste Gilde-avond
Damesgymnastiek
vervroegd
I98J DINSDAG 28 SEPTEMBER 1982
TEXELSE COURANT
PAGINA 5
Burgemeester en wethouders hebben
aan de volgende personen en/of in
stanties bouwvergunning verleend:
H. Broekman, Sommeltjesweg7 De Waal
voor het bouwen van een schutting; Dir.
Gem. Werken, Groeneplaats 1, Den
Burg, voor het verhogen van een uit
kijktoren op het terrein gelegen Wes
terslag (nabij Bos en Duin); PEN,
Schilderend 70, Den Burg, voor het
bouwen van een opslagloods op het
terrein gelegen IJsdijk te Oudeschild;
Nic. Dros, Harkebuurt 4, Oosterend,
voor het bouwen van een garage
berging; P. Smets, voor het vergroten
van een zomerhuis aan de Californiëweg
74 te Texel; H. J. Monnet, voor het
wijzigen van een achtergevel aan de
Slufterweg 70 in Eierland; W. Gesen-
haus, voor het plaatsen van een berging
aan de Californiëweg 65 te De Koog;
Woningbouwvereniging Texel, voor het
bouwen van 38 woningen in het gebied
,,De Mars" te Den Burg; R. van Oos
ten,- Kikkertstraat 9, De Cocksdorp,
voor het plaatsen van een dakkapel; W.
Schouten, De Ruyterstraat 35,
Oudeschild, voor het plaatsen van een
deur tussen zomerwoning en eigen huis.
Derden-belanghebbenden kunnen te
gen deze beschikkingen ingevolge de
Wet Administratieve Rechtspraak Over
heidsbeschikkingen een bezwaarschrift
indienen. Nadere informatie hierover is
te verkrijgen bij de gemeentesecretarie,
afdeling ruimtelijke ordening, kamer
205.
Vrijdagmorgen werd bij de Dagmarkt
in de Weverstraat te Den Burg een
groene Gazelle damesfiets ontvreemd.
De fiets stond niet op slot en was
eigendom van een Texelse. Vorige
week woensdagavond onderging een
groene Gazelle herenfiets ook het lot
ongewild van eigenaar te verwisselen.
Dit rijwiel stond wel op slot in de
Kogerstraat.
Een kinderfiets die donderdag in de
Weverstraat werd gestolen, werd 's
avonds bij een jeugdherberg terug
gevonden. Twee schoolkinderen die
daar logeerden, hadden de fiets meege
nomen.
Doordat het verzamelen en publiceren
van de verschillende cursussen die ko
mend winterseizoen worden gegeven
meer tijd in beslag nam dan aanvankelijk
werd gedacht, is besloten een tweetal
cursussen pas in oktober te laten star
ten. Het gaat om de cursus ,,breien van
kantjes uit grootmoeders tijd" die 28
september had zullen starten en de cur
sus silhouet knippen voor beginners"
die 27 september zou beginnen. Beide
cursussen worden gegeven door me
vrouw Wieten. De nieuwe aanvangs
data worden nog bekend gemaakt.
Donderdag a.s. zijn Willem van der Vis (87) en Frouwtje van der
Vis-Burger (83) uit Oosterend 60 jaar getrouwd. Het diamanten feest
wordt zaterdag gevierd zodat ook de vissers onder de familieleden van
de partij kunnen zijn. De echtelieden hebben reden om met tevre
denheid en voldoening op de afgelopen zestig jaar terug te zien. De
lichamelijke, geestelijke en materiële omstandigheden waaronder zij
tot dusver hun levensavond slijten zal ook menigeen benijden.
Waarmee niet is gezegd dat ze het nooit moeilijk hebben gehad, in
tegendeel.
Willem van der Vis heeft tientallen
jaren lang het visserijbedrijf uitgeoefend
onder omstandigheden waarvan de jon
ge Noordzeevissers zich geen voor
stelling meer kunnen maken. Hij heeft
het beroep in zijn meest harde vorm
gekend, ook wat de telkens wisselende
economische kanten ervan betreft. Zei
lend in open schepen heeft hij zijn brood
verdiend, maar hij hoorde ook tot de
eersten die een ijzeren motorkotter lie
ten bouwen en leverde daarmee een bij-
7* drage aan het vooruitstrevende ka-
I rakter van de Oosterender Noordzeevis
serij. Zijn vakmanschap bleek ook uit het
feit dat hij meer dan eens de wimpel
voor de grootste aanvoer veroverde.
Voor het goede begripidat hebben we
niet van Willem van der Vis zelf gehoord
maar van vissers, die ons opbelden om
te zeggen dat we toch vooral aandacht
moesten besteden aan de diamanten
bruiloft. En we moesten erom denken
dat Willem aardig staffig was geworden
zodat we goed duidelijk tegen hem
moesten spreken....
Vitaal
Die hardhorendheid is overigens de
enige lichamelijke klacht van betekenis
die Willem van der Vis heeft. Voor de
I rest is hij een voorbeeld van vitaliteit.
ook in geestelijk opzicht. Ook zijn vrouw
die ons interview corrigerend, aanvul
lend en sussend begeleidt, maakt het
prima al zag het er ruim een jaar geleden
anders uit toen ze wegens problemen
met de ademhalingsorganen in het zie
kenhuis behandeld moest worden.
Willem en Frouwtje kennen elkaar al
veel langer dan zestig jaar. Ze stammen
beiden uit een Oosterender vissers
familie, Willem was enig kind en kwam
veel bij de familie Burger over huis. Het
was niet zo verwonderlijk dat op een
gegeven moment het oog op Frouwtje
viel. Reeds als 11-jarige, na met vrucht
de lagere school te hebben doorlopen,
ging Willem naar zee. Aanvankelijk voer
hij op de zeilblazer TX 174 van zijn ome
Reijer, later bij zijn vader op de zeilblazer
TX 128. Zijn militaire diensttijd die in
verband met de mobilisatie drie jaar,
acht maanden en acht dagen duurde,
betekende geen onderbreking van het
leven op zee, want hij kwam bij de
marine waar hij onder meer voer op de
„Noord Brabant" en de later zo be
roemde Karei Doorman („dat was toen
nog een kwajongen") persoonlijk leerde
kennen. Toen hij in 1917 naar Texel
terugkeerde was de kotter als gevolg
van de slechte tijden die toen voor de
visserij waren aangebroken juist ver
kocht. Na een half jaar stapte hij over op
een IJmuider trawler (in de tijd dat her
haaldelijk vissersschepen naar de kelder
gingen omdat ze op mijnen liepen). Van
der Vis heeft vervolgens gewerkt op de
TX 52 van Jaap Daalder en op de
motorbotter TX 83 van de gebroeders
Vlaming. Schipper werd hij op de HD
47, een ijzeren botter met 26 pk Krom
hout motor, die later vervangen werd
door een machine van 45 pk wat voor
die tijd een fors vermogen was. In
vergelijking met de kotters van meer dan
1000 pk die thans heel gewoon zijn,
stelde het natuurlijk niet veel voor. „Een
kotter van tegenwoordig die van IJmui-
den naar Texel vaart gebruikt op dat
eindje van 36 mijl 800 liter olie van 75
cent per liter. Dat kost dus meer dan
f600, Dat loopt op den duur toch
stuk?"
Eigen schip
Het jaar 1930 was voor Willem van der
Vis belangrijk want toen begon hij met
een eigen schip, de ijzeren kotter TX 24
„Trijgtje Cornelia" die hij in Makkum liet
bouwen. Een fraai schilderij yan dit
vaartuig (dat f28.000,— kostte), hangt
nog in de kamer. In het begin waren er
problemen met de Brons hogedruk
tweetaktmotor van 100 pk, maar toen
die kinderziekten waren verholpen ging
het prima. Van der Vis had zijn kotter in
tien jaar terugverdiend. Hoe het dit
schip later is vergaan is nog steeds een
raadsel want de Tx 24 was één van de
drie Texelse kotters die werden gevor
derd door de Duitsers doch nooit meer
terugkwamen. Van der Vis weet smeuig
te vertellen over een 6 weken durende
speurtocht naar Cuxhafen, Wilhelms-
hafen, Kiel en andere Duitse haven
plaatsen, maar de Trijntje Cornelia bleef
onvindbaar. „In 1945 hadden we niets
meer."
Hij kon echter gaan varen op de TX 5
van Jan van der Vis samen met Jan en
Maarten Drijver. Later werd hij zet-
schipper op een nieuwe TX 24 en pas in
'49 werd hij opnieuw (mede)eigenaar van
een schip: de TX 24 „Nellie" (voorzien
van 150pk Brons motor), samen met
zoon Wim en schoonzoon Cor Vonk. Dit
schip kwam in het nieuws toen het in
1957 werd overvaren door het marine
schip Hr.Ms Groningen. De kotter kap
seisde, bleef 209 minuten andersom drij
ven en richtte zich toen dank zij de
zeewaardigheid vanzelf weer op. Al die
tijd zaten drie opvarenden onderin op
gesloten maar konden het avontuur
navertellen. Een jaar tevoren had de
firma echter een nieuwe kotter in
gebruik genomen, de TX 2 „Willem".
Met dit schip eindigde de visserijcarriere
van Willem van der Vis die zijn heil
wegens gevorderde leeftijd op de wal
wilde zoeken. Hij trad uit de firma en
hetzelfde deed een jaar later zijn zoon,
die in Den Burg het Vispaleis begon. Cor
Vonk werd aldus enig eigenaar.
Het is onvermijdelijk dat over de
vrouw van zo'n visserman minder is te
vertellen. Zij leefde zoals zoveel Ooster
ender vissersvrouwen: meestal zonder
de steun van een man en zorgend voor
de kinderen naast de gewone zorg
van alledag geplaagd door angst en
ongerustheid. Willem en Frouwtje van
der Vis hebben samen veel meegemaakt
en hebben ongetwijfeld veel voor elkaar
betekend, al zijn het er de mensen niet
naar om dat in lyrische bewoordingen te
omschrijven. Beiden hopen nog jaren
zelfstandig en gezond in hun eigen huis
aan de Peperstraat te mogen leven.
Hoewel Willem onlangs heeft besloten
te stoppen met het werk in zijn groen
tetuin omdat het te zwaar voor hem
wordt, is er weinig kans dat hij en zijn
vrouw zich zullen vervelen.
Ter gelegenheid van het diamanten
jubileum wordt zaterdagmiddag van half
vijf tot zes uur receptie gehouden in
dorpshuis De Bijenkorf.
Zaterdag werd op feestelijke wijze
herdacht dat 25 jaar geleden het be
jaardenhuis Sint Jan'in gebruik werd
genomen. Deze gelegenheid werd aan
gegrepen om uitvoerig dank te brengen
aan allen die zich in verleden en heden
hebben ingespannen om het „eigen"
katholieke verzorgingstehuis van de
grond te krijgen, in stand te houden en
er een echt „thuis" voor de bewoners
van te hebben gemaakt.
In de conversatiezaal van het ver
zorgingshuis werd zaterdagochtend een
mis opgedragen waarin werd voorge
gaan door emeritus pastoor Persoon en
pastor Kolkman, gevolgd door een
feestelijke bijeenkomst van bestuur,
oud-bestuursleden, personeel en, uiter
aard, bewoners. Ook verschillende zus
ters van de Allerheiligste Verlosser
De afdeling Den Burg van de Alge
mene Nederlandse Bond van Ouderen
houdt donderdag a.s. de najaarsverga
dering in De Hollebol. De bijeenkomst
begint om 14.30 uur. Na de officiële
agenda zal de directeur van de sociale
dienst, de heer C. van Trigt, spreken
over het onderwerp de sociale voor
zieningen.
Bejaardenwerker N. Nagtegaal zal
mededelingen doen over de plannen
voor een nieuw dienstencentrum. Ook.
moeten in deze vergadering vertegen
woordigers worden gekozen voor de
ANBO-regio en het gewest.
Woensdag was de eerste bijeenkomst
van het katholiek vrouwengilde. De
avond begon met een H. Mis welke als
thema „relaties verrijkend ver
reikend" had. In De Witte Burcht open
de mevrouw Witte-Timmers vervolgens
het seizoen. Onder het genot van een
kop koffie met koek van de bakcom-
missie konden de vele leden die geko
men waren even gezellig bijpraten.
Hierna verzorgden de dames Hoede-
maecker en Kampinga de verdere
avond. Mevrouw Kampinga hield een
korte inleiding over het ontstaan en de
achtergrond van de Japanse bloem
schikkunst welke al vele eeuwen oud is.
De bloemschikkunst werd vroeger al
leen voor de tempels gebruikt en was
klassiek van lijn. Nu heeft men ook een
moderne vormgeving die ook thuis
wordt gemaakt. Ook is de bloemschik
kunst een verplicht leervak op school, er
zijn er vele vakscholen. De dia's die
hierna werden getoond toonden iets van
de Japanse natuur en cultuur zoals een
theeceremonie. Na een korte pauze
maakten de dames nog verschillende
bloemstukken en vertelden wat zij hier
mee uitbeelden.
(waaronder de provinciaal overste An-
tonia Marie) waren aanwezig. Deze zus
ters hebben tot de ingebruikneming van
het nieuwe Sint Jan een bijzonder
stempel gedrukt op de katholieke be
jaardenzorg.
Aubade
Aan de opening van het oude Sint
Jan in de Molenstraat werd destijds
muzikale luister bijgezet door de toen
nog maar net bestaande gidsendrum-
band Margaretha Sinclair. Zaterdag j.l.
was de band ook van de partij. De groep
marcheerde de zaal binnen en gaf
enkele nummers ten beste, waarna
Hennie Witte (tamboer-maitre) en Es
meralda Dekker een bloemetje overhan
digden aan voorzitter Gerard Bakker van
de Stichting Sint Jan.
Bakker sprak een welkomst- en her
denkingswoord waarbij hij zich in het
bijzonder richtte tot de nog in leven zijn
de leden van het stichtingsbestuur van
25 jaar geleden, waaronder pastoor Per
soon, C. Merckx, S. Hin, .C. Comman
deur, Th. Bakker, P. Witte, P. de Graaf,
J. Boogaard, Hendrik Boogaard. In
middels overleden zijn de heren Th. R.
Hin, J. van Heerwaarden en H. Timmer.
Het stichtingsbestuur werd destijds sa
mengesteld uit vertegenwoordigers van
kerk- en armbesturen van de diverse
zelfstandige parochies die toen nog op
Texel bestonden. Het stichten van een
eigen 'rusthuis was een bijzonder moei
zame affaire waarbij ingewikkelde fi
nanciële puzzels moesten worden op
gelost. Er werd een lening aangegaan
van 3 ton tegen 3/2% bij een looptijd
van 75 jaar. Daarnaast moest A130.000,-
tegen worden geleend bij de plaat
selijke bevolking. Dat laatste gaf veel
problemen, maar de centen kwamen er
uiteindelijk. Hoe krap men er voor stond
bleek uit het feit dat er geen geld was
voor een televisietoestel in de recreatie
zaal. Dat toestel kon aangeschaft wor
den dank zij een renteloze voorfinan
ciering van een inwonend echtpaar.
Zusters
De verzorging van de bejaarden was
voor een belangrijk deel in handen van
de zusters, die deze taak aanvankelijk
vrijwel zonder vergoeding uitvoerden op
een wijze die overal diepe indruk maak
te. Het is nog maar kort geleden dat
zuster Arnulpha haar directietaak over
droeg aan de heer W. van Heerwaarden
die, zo vertelde Bakker, inmiddels heeft
bewezen dit werk uitstekend aan te
kunnen. Een ingrijpend en verstrekkend
besluit in de 25-jarige geschiedenis van
Sint Jan betrof de vervangende nieuw
bouw, waarover al in 1967 werd ge
praat. De overheidsregels voor de be
jaardenhuizen veranderen telkens. Met
name de voorgeschreven minimumop
pervlakte van de kamers en de verplich
ting om elke kamer te voorzien van een
douche/toilet, heeft het bouwen van
een totaal nieuw bejaardenhuis nood
zakelijk gemaakt.
Een bijzonder woord van erkentelijk
heid had de voorzitter voor het be
stuurslid S. Hin die de jubileumviering
wegens ziekte niet kon meemaken,
zodat de huldiging die men hem had
willen bereiden achterwege moest blij
ven. Hin is 28 jaar bij het wel en wee van
Sint Jan betrokken geweest en liet zich
herhaaldelijk kennen als een man van de
oppositie die een heel eigen kijk op de
dingen had en door wiens toedoen er
menig besluit is veranderd.
Woorden van lof werden ook gericht
tot mevrouw Annie Zijm die vanaf het
begin in het bejaardenhuis werkzaam is
en daarbij een plichtsbetrachting en
arbeidslust aan de dag legde, die nooit
door iemand anders is overtroffen. Als
Daarvan zijn er 166 overleden en 6
vertrokken. Het nog in leven zijnde
batig saldo bestaat uit 18 mannen en 30
vrouwen. De gemiddelde leeftijd bij op
neming in het huis was 79 jaar en de ge
middelde leeftijd bij overlijden 84 jaar.
Gezond geloof....
De gemiddelde leeftijd van de katho
lieke bewoners was 83 jaar en 66 dagen
en van de niet-katholieken 83 jaar en 73
dagen. Van Heerwaarden gaf de katho
lieke bewoners in overweging hun ge
loof te verlaten om op deze manier die
26 extra dagen mee te pakken.... In Sint
Jan woont één vrouw die 25 jaar
geleden'ook al in het rusthuis zat. Ook
Van Heerwaarden sprak woorden van
hulde tot de trouwe medewerkster
Annie Zijm en had voor zowel haar als
voor de heer Merckx een bloemetje.
Zuster Nicolina had een rijm gemaakt
waarin de verdiensten van Annie Zijm
werden gememoreerd. Namens het
personeel werden hartelijke woorden
gesproken door Beatrice Bakker en
Ruud Boom. Eerstgenoemde overhan-
beroep en/of roeping van maken om
hun tijd aan anderen te geven.
Bejaardenwoningen
Ook van de openbare receptie maakte
velen gebruik om het bestuur van Sint
Jan te feliciteren met het zilveren
jubileum. Het woord werd onder meer
gevoerd door wethouder| Piet Zegers
namens de gemeente, de heer C. Jou-
stra als bestuurslid van de Stichting
Samen Eén en de heer M. Bakker van de
Stichting Bejaardenzorg. Laatstge
noemde ging in op de (beperkte) moge
lijkheden om op Texel nog bejaarden
woningen te bouwen. Hij pleitte na
drukkelijk voor de bouw van twintig
bejaardenwoningen op het nog braak
liggende terrein ten noorden van Sint
Jan aan de Beatrixlaan waar de tweede
fase van het project van het Bouwfonds
Nederlandse Gemeenten moet komen.
Het hier bouwen van bejaardenwonin
gen is zeer gewenst omdat deze huizen
zouden kunnen worden aangesloten op
het alarmeringssysteem van Sint Jan en
andere centrale voorzieningen. Boven-
De bewoners van Sint Jan drukten hun blijdschap en erkentelijkheid ter gelegenheid van het jubileum uit met bloemen. Op de foto voorzitter G.
Bakker, de dames Dijt en Huisman en de heer Zijm. Op de achtergrond directeur IV van Heerwaarden.
blijk van dank voor deze inzet kreeg
Annie Zijm een sieraad.
Tot degenen die op bijzondere wijze
werden gehuldigd hoorde ook de heer
C. Merckx die vele jaren in het bestuur
heeft gezeten en tegenwoordig onder
meer actief is als lid van de bewoners
commissie. De jubileumviering viel toe
vallig samen met zijn verjaardag.
Directeur W. van Heerwaarden bena
drukte in het bijzonder de rol die de
zusters van de Allerheiligste Verlosser
hebben gespeeld in de Sint Jan-ge
schiedenis, waarbij hij alle zusters met
name noemde. Van Heerwaarde vertel
de ook dat sinds 1957 220 personen
door het bejaardenhuis zijn opgenomen,
waarvan 87 mannen en 133 vrouwen.
digde aan voorzitter Bakker enkele
fraaie beeldjes. Een van de bewoners,
de heer S. Zijm van de bewonerscom
missie, trad met de dames Huisman-van
der Star en Dijt-Ran naar voren- om
zowel het bestuur als de heer Merckx in
de bloemetjes te zetten. Zuster Antonia
Marie had als geschenk van de congre
gatie een zonnewijzer voor de tuin mee
genomen. In haar toespraak ging ze in
op de zin van het bestaan en benadrukte
dat niet zozeer de lengte van het
bestaan alswel de kwaliteit ervan be
langrijk is. Tijd is waardeloos als deze
verloopt zonder zon, warmte en mense
lijkheid. Uren blijven leeg zonder
vriendschap. Dit is de uitdaging voor
mensen in de bejaardenzorg die er hun
dien zijn er in Den Burg nauwelijks nog
andere aanvaardbare mogelijkheden
voor bouw van bejaardenwoningen.
De damesgymnastiek van gymnas
tiekvereniging Gyvo uit De Koog begint
met ingang van vrijdag een kwartier
vroeger dan voorheen. Gestart wordt nu
om kwart over twee en niet meer om
half drie. De lessen worden gegeven in
de Kaapsnol.
