J
Verbouw stolp van
de hand gewezen
BiimTrrggerding: Friday The 13th Part 2
Noord-Ierse kinderen
Schietoefening
Ouderen met
plattelandskomedie
Garage mag buiten
de bouwstrook
Uitvoering
Gymvereniging
Oosterend
Eerst parkeerterrein;
dan pas bouwen
Herfstmenu
HAVENRESTAURA
TEXEL 02226
VERVOLG VAN PAG. 1
PAGINA 2
TEXELSE COURANT
VRIJDAG 29 OKTOBER
B en W hebben bezwaren van uit
eenlopende aard tegen het plan om de
fraaie stolpboerderij Bargen 6 te res
taureren en tot woonhuis te maken. Het
plan is dan ook afgewezen en de initia
tiefnemer heeft het advies gehad met
iets anders te komen.
Het verzoek om bouwvergunning was
ingediend door Architectenburo Jan
Visser namens de heer P. Cramer uit
Havixbeck in Duitsland, die de stolp
onlangs heeft gekocht en er permanent
wil gaan wonen en werken.
De Duitser wil niet alleen de hele stolp
tot woning maken maar ook een aan
bouw van 115 m2. Verder zullen volgens
het bouwplan twee bestaande bijge
bouwen van resp. 58 en 36 m2 worden
samengevoegd en vergroot tot 145 m2.
Volgens het bestemmingsplan kan
dat allemaal niet. Het wonen zou
beperkt moeten blijven tot de stolp, een
geprojecteerde dakkapel zou moeten
vervallen (die dakkapel is kennelijk niet
nodig want volgens het bouwplan is de
zolder niet bereikbaar) en het bijge
bouw mag niet worden verplaatst.
De welstandscommissie was ook niet
enthousiast maar had toch geen echt
Vanaf Breezanddijk wordt op 2 no
vember met25-ponds geschüt geschoten
van 10.00 tot 17.00 uur en op 3 november
van 10.00 tot 19.00 uur.
De toneelgroep DOVO (Door Ouderen
Voor Ouderen) heeft onder regie van de
heer G. Witvliet uit Den Hoorn een stuk in
studie genomen Het is de plattelands-
comedie ,,Het minnespel der Maagden"
van Eggenoor, dat op een nog nader te
bepalen datum en plaats zal worden
opgevoerd als onderdeel van de jaarlijkse
feestdag van de ANBO.
bezwaar. Wel zou de commissie liever
de aanbouwen aan de westkant van het
gebouw weg willen hebben met uit
zondering van een schuur met rieten
kapje.
Monument
De stolp staat op de voorlopige ge
meentelijke monumentenlijst wat aan
leiding was om ook het oordeel van de
provinciale monumtentenconsulent. Die
vond dat de stolp moest worden terug
gebracht in zijn oude vorm. dat alle
aanbouwen moesten verdwijnen, dat
het rechter kozijn in de voorgevel zou
worden verplaatst naar de oostgevel,
dat de dakkapel zou verdwijnen en dat
de achtergevel helemaal moest worden
herzien.
Vraagtekens
Verder blijkt enige ambtelijke argwaan
een rol te spelen. Het ontwerp voor het
uitgebreide woondeel van de boerderij is
zodanig dat er makkelijk twee gezinnen
in zouden kunnen wonen. Als dat zou
gebeuren is dat een overtreding. Verder
waren er nog „enkele strijdigheden met
de bouwverordening" zodat het ernaar
uitziet dat het bouwplan flink veranderd
moet worden om door de beugel te
kunnen, terwijl het college ook nog eens
wil praten over de indeling en het
gebruik.
De heer Cupido wil op het achtererf
van zijn woning De Ruyterstraat 5 een
garage bouwen, op een afstand van 5
meter van de weg. Volgens het be
stemmingsplan mag dat niet, want het
gebouw zou dan buiten de voor bijge
bouwen aangewezen bouwstrook ko
men. Er wordt echter een mouw aan
gepast door middel van een voorberei
dingsbesluit en een procedure,
waarvoor Cupido dan wel ƒ1875,—
moet betalen.
Voor uitkeringen in het kader van de
zg. bijdrageregeling voor het oude land
van dit jaar is veel meer geld nodig dan
de gemeentebegroting toelaat. De post
is thans reeds met ƒ6000, overschre
den en er zijn nog twee aanvragen in
behandeling, waarmee totaal
ƒ22.000,— is gemoeid. B. en W.
hebben echter besloten dat men
gewoon zal doorgaan met het toeken
nen en uitbetalen van de vergoedingen
en dat het extra betaalde geld als
nieuwe uitgavenpost achteraf als
wijziging in de begroting wordt opge
nomen.
De gymvereniging Oosterend geeft op
zaterdag 30 oktober een uitvoering in
dorpshuis De Bijenkorf die vanwege het
dertig jarig jubileum extra feestelijk zal
zijn. De aanvang is 19.30 uur.
De 220 GVO-leden zullen een af
wisselend programma tonen onder lei
ding van gymleraar Peter Vos. Het GVO--
bestuur besteedt overigens geen aan
dacht aan het jubileum. Het 25 jarig
bestaan is destijds wel uitvoerig gevierd.
De entree voor de uitvoering is voor
kinderen tot 14 jaar ƒ1,50 en ouderen
betalen drie gulden.
De heer H. Plaatsman in De Waal wil
zijn Tiotel „De Wael" verbouwen en
uitbreiden, wat alleen mogelijk is als b.
en w. van de bepalingen van het be
stemmingsplan afwijken. Daar is geen
bezwaar tegen. Het college heeft ech
ter bepaald dat Plaatsman eerst voor
het vereiste aantal parkeerplaatsen
moet zorgen alvorens de procedure
wordt gestart. Bij de verbouwing blijft
het aantal hotelkamers (161 gelijk, maar
het college wil dat het bestaande aantal
parkeerplaatsen (12) gelijk wordt aan
het aantal kamers.
vrijdag tot en met maandag. Leeftiji
jaar.
Popej
Popeye is op zoek naar zijn vader, di
op tweejarige leeftijd uit het zicht verl
Hij belandt in Sweethaven, een ra
waardig krakkemikkig dorp dat geti
niseerd wordt door de beruchte pa
Bluti, de verloofde van Olive Oil. Poj
wordt commensaal van de familie 0
alras blijkt dat Olijfje meer oog voor I
heeftdanvoorderauweBluto. Natal
merkwaardige avonturen waarin
vondeling van 10 maanden een belj
rijk aandeel heeft, vindt Popeye zijn v,
terug en verovert hij bovendien Ol
Popeye staat in deze speelfilm ga
voor luchtig en ongecompliceerd pl<
en geven reden tot een paar vrolijke u
„Popeye" is te zien als zondagmatii
Toegang alle leeftijden.
De afschuwelijke nachtmerrie van vrij
dag 13 juni 1980 heeft Alice in een
emotionele crisis gebracht. Een jaar later
heeft ze nog nachtmerries, waarin de
bloedige taferelen haar geestesoog pas
seren. De waanzinnige moordpartij onder
de kampleiders van Camp Crystal Lake,
waaraan Alice als enige is ontsnapt.
Wederom vindt er in juni in dat gebied een
cursus voor a.s. kampleidersplaats... niet
ver van het sindsdien gesloten Camp
Crystal Lake. Maar er zijn toch een
groepje nieuwsgierige jongelui die het
verlaten kampterrein gaan bezoeken.
Doch de één na de ander wordt ver
moord. Wanneer hun collega's niet op tijd
terugkeren, gaan andere kampleiders op
onderzoek uit. Ook zij keren niet terug. In
paniek geraakt gaan cursusleider Paul en
zijn assistente Ginny ook polshoogte
nemen en staan plotseling oog in oog met
Jason! Er ontstaat een worsteling waarbij
Paul het onderspit delft. Ginny weet te
ontkomen en vlucht in paniek de bossen
inachtervolgd door de razende JasonZij
wil zich verdedigen met een electrische
zaag maar dat heeft geen effect op Jason
Paul die na de worsteling met Jason
slechts tijdelijk zijn bewustzijn had verlo
ren, verschijnt dan plotseling ten tonele
om Ginny bij te staan in haar gevecht
tegen Jason. Ginny ziet kans Jason
dodelijk te verwonden met een vlijm
scherp kapmes en zij vlucht dan met Paul
naar hun eigen hut in hun kamp. Wanneer
zij daar zwijgend bij elkaar zitten te
bekomen van de doorstane emoties,
wordt de stilte opeens verstoord door het
verbrijzelen van een raam.
„Vrijdag de 13e, deel 2" is te zien van
Speciale aanbieding
Kop heldere groentesoep
Twee gebakken zeetongetjes m
gemengde salade, frites en
remouladesaus
of
Wiener Schnitzel met gemengd^
salade en frites
Ijsje met vruchten en slagroorrJ
ƒ17,1
Gratis Gratis Gratis Gratis
Een glas witte of rode wijn
naar keuze, per menu
Het is dan ook niet voor niets dat
groepen kinderen die uit Noord-lerland
n'aSr Nederland kömen zij'n samengesteld
uit kinderen tussen de twaalf en zestien
jaar. Juist op deze leeftijd zijn ze het meest
ontvankelijk voor de doctrines van hun
wijk en ontstaat de haat tegen de kinderen
van de andere kant Bij het naar Texel
halen van Noord-Ierse kinderen worden
twintig katholieke en twintig protestantse
kinderen uitwijken die aan elkaar grenzen
geselecteerd door de stichting Hulp
Noord-lerland. Essentieel is dat tijdens
hat drie weken durende programma de
tegenstellingen wegvallen en dat de
kinderen met elkaar leren spelen en
praten. Het programma zal daardoor veel
sport en spel moeten bevatten. Op het
ogenblik dat een kind voetbalt in een
elftal dat is samengesteld uit katholieke
en protestantse Noord-leren en het
gevoel heeft dat zijn team moet winnen,
zijn die tegenstellingen uit zijn eigen land
weggevallen. Daarom zijn sportontmoe-
tingen met Texelse clubs zeer belangrijk.
Daarom ook, zullen Texelse sportver
enigingen zeker ingeschakeld moeten
worden bij het programma. Ook in 1974
hebben Texelse sportclubs veel mede
werking verleend. Ook al omdat Noord-
Ierse kinderen actieve doeners zijn die
men niet te lang moet vervelen met
excursies zijn sporten spel erg belangrijk.
Maar niet alleen door het programma
wordt bevorderd dat de kinderen met
elkaar om leren gaan. Ook door de
maaltijden die gezamenlijk worden ge
bruikt en het verblijf bij de Texelse gast
gezinnen wordteen beter contact bevor
derd. leder gastgezin dat mee wil doen
dient onderdak te verschaffen aan twee
Noord-Ierse kinderen; een protestanten/
een katholiek. De twee Noord-leren
komen samen in een vreemde omgeving
en wonen bij mensen die hen vaak niet
bijster goed kunnen verstaan. Juist daar
door zijn de twee kinderen op elkaar
aangewezen. Vaak blijkt dat het in een
gastgezin bijzonder snel tot goede con
tacten komt tussen kinderen die elkaar
voorheen als vijanden beschouwden.
Ook tussen het gastgezin en de kinderen
ontstaan vaak innige banden die echter
hetafscheid nemen er niet makkelijker op
maken.
Minder agressie
De reizen van Noord-Ierse kinderen
naar Nederland vinden plaats sinds 1972.
In de 10jaar die nu verstreken zijn zijn ruim
achtduizend kinderen in Nederland ge
weest. Ondanks tal van teleurstellingen
en problemen blijken de reizen toch
succesvol te zijn geweest. In buurten in
Belfast waarvan veel kinderen in ons land
zijn geweest, is een vermindering van ge
welddadigheid en agressie geconsta
teerd. Voorts bleek een groot deel van
deze kinderen voorgoed van het gebruik
van tranquilizers af te zijn. Het blijvend
element van de „experimenten in sa
menleven" wordt gestimuleerd doordat
met iedere groep Noord-Ierse kinderen
ook altijd zes jeugdleiders uit hun eigen
wijk meekomen; drie katholieken en drie
protestanten. Deze jeugdleiders hebben
tot taak de kinderen verder te begeleiden
als ze weer terug zijn in Belfast. De
kinderen kunnen elkaar na het verblijf in
ons land ontmoeten in het neutrale
centrum van Belfast en ook wordt er altijd
een follow up weekend voor de helegroep
georganiseerd in een rustig deel van
Noord-lerland. Het is dus beslist niet zo
dat de kinderen drie weken in een soort
luilekkerland worden gehaald en daarna
weer worden teruggezonden naar de
ellende. Gestreefd wordt naar blijvende
en effectieve verdere begeleiding. Beu-
tick, die eerder groepen in Nieuw Vennep
en Sassenheim begeleidde, weet te ver
tellen hoe hij eens in een zeer ernstig
gevecht tussen twee wijken in Belfast
belandde. Toevallig woonden in deze
wijken kinderen die een jaar eerder had
den meegedaan aan een project in Sas
senheim. Het viel hem op dat kinderen die
in Sassenheim waren geweest niet actief
meededen aan de gevechten en passief
en gelaten wachtten op het eind van de
schermutselingen.
Een plaats die zich aanmeldt voor de
ontvangst van Noord-Ierse kinderen
dient een comité te vormen dat is samen
gesteld uit vertegenwoordigers van di
verse religieuze en levensbeschouwelijke
groepen. Dat comité krijgt het bijzonder
druk. Er moet een programma worden
gemaakt voor een periode van drie
weken. Dat programma moet goed in
elkaar zitten. De kinderen moeten
bezig gehouden worden en geen
moment mag de gedachte aan de situatie
thuis naar boven komen. Verder moet
gezorgd worden voor warme maaltijden
en een plek waar deze genuttigd kunnen
worden. De Noord-Ierse leiders moeten
opgevangen worden in een leidershuis. Er
moet medische begeleiding zijn voor de
kinderen en tijdens het programma zelf
zullen voldoende vrijwilligers moeten
meehelpen om te zorgen voor een goed
verloop. Het comité zal ervoor moeten
zorgen dat er tenminste twintig gast
gezinnen worden gevonden die bereid
zijn de kinderen drie weken lang een thuis
te verschaffen. Belangrijk is ook dat er
genoeg geld op tafel komt voor het
vervoer van de kinderen naar Nederland
en voor het verblijf hier.
Duidelijk is dat veel Texelaars actief
zullen moeten meehelpen om het project
te doen slagen. Om te inventariseren wie
bereid is mee te helpen is de voorlich
tingsavond van vanavond bedoeld. Op
Texel met zijn vele verenigingen, dorps
commissies en instellingen zijn voldoen
de mogelijkheden aanwezig. Op grond
van de goede ervaringen die in 1974
werden opgedaan is het comité daarvan
overtuigd.
Wie Noord-Ierse kinderen naar zijn
eigen woonplaats haalt moet voorbereid
zijn op situaties en toestanden die hij
nauwelijks zal kunnen bevatten. Kin
deren die meer hebben meegemaakt dan
volwassen Nederlanders. Een voorbeeld
is een meisje dat met haar groep drie
weken in Nieuw Vennep verbleef. Ze
bemoeide zich nooit met andere kinde
ren. Als ze lachte was het op een veront
schuldigende en verlegen manier. Nooit
echt blij. Wat ook opviel was dat haar
gezicht de uitdrukking van een oude
vrouw had. Ze was net twaalf maar haar
gezichtzatvol rimpels en groeven en haar
ogen stonden mat. Francis heette ze en
het duurde geruime tijd voordat men,wat
meer over haar te weten kwam.
Angstdromen*
Toen Francis tien jaar was zag ze op een
dag hoe een vrouw werd vermoord door
één der para militaire organisaties in
Belfast. Nadat de moordenaars met hun
afschuwelijke werk klaar waren, be
merkten ze dat Francis van alles getuige
was geweest en schietend holden ze
achter het meisje aan. Ternauwernood
wist ze te ontkomen en thuis vertelde ze
niets over wat er die middag wasgebeurd.
Enkele dagen later werd er 's avonds bij
Francis thuis gebeld en haar achtjarige
broertje deed open. Het halletje waar hij
stond was donker. Qua postuur leek hij
veel op Francis. En degene die gebeld had
meende derhalve dat hij het meisje voor
zich had. Met ettelijke kogels werd het
lichaam van het achtjarige jongetje door
zeefd.
Kinderen die dit soort dingen meege
maakt hebben zijn anders. Hebben last
vanangstdromen, bedwateren en slikken
kalmerende middelen. Desondanks blijkt
tijdens ieder verblijf in Nederland dat
Noord-Ierse kinderen leuke, spontane en
openhartige kinderen zijn. Een kind met
een flesje cola of een rolletje snoep zal dat
delen met andere kinderen of met zijn
gastouders. Ondanks alles is een Noord-
Ier vriendelijk en openhartig.
Wie het verhaal van Francis leest zal
zich afvragen of men in Noord-lerland
knettergek geworden is. Een strijd tussen
katholieken en protestanten: tussen
christenen. Dat valt moeilijk in overeen
stemming te brengen met de beginselen
van het geloof.
Conflict
Uiteraard zit er veel meer achter dan
alleen het geloof en het is dan ook onjuist
de strijd in Noord-lerland als een geloofs
strijd te omschrijven. Het zou te ver
voeren het conflict hier volledig te behan
delen. Kort en daardoor zeer onvolledig
moet het ontstaan van het conflict als
volgt worden gezien. Reeds in de
twaalfde eeuw landde een Engels leger in
Ierland met het doel het land te bezetten.
Ierland was tot dan een in hoofdzaak
Keltisch land met een eigen taal en zeer
eigen gewoonten. De Engelsen kregen
die eerste tijd weinig voet aan de grond.
Slechts een gebied rond de stad Dublin
kwam onder Engels bestuur en verder
veranderde er weinig. Gaandeweg ver
grootte Engeland echter zijn invloed in
Ierland. Engeland vreesde dat andere
mogendheden Ierland zouden gebruiken
alsspringplank om Engeland in de rug aan
te vallen. Daarom werd in de zestiende
eeuw begonnen met het plaatsen van
Schotse en Engelse edelen in Ierland die
het land in hun bezit kregen. Erg veel
veranderde dit niet aan de situatie, want
de Schotten en de Engelsen namen de
Ierse gewoonten vrij'snel over. Het noor
den van het land met zijn bergen en
moerassen was dermate ondoordring
baar dat de Engelsen hier geen voet aan
de grond kregen. Maar juist in het
noorden woonden de families O'Neill en
O'Donnell die in het begin van de
zeventiende eeuw een veldtocht begon
nen om meer land te verwerven. Er was
sprake van dat ze de hulp van Frankrijk in
zouden roepen en dit bracht de Engelsen
in actie. In 1607 werden de beide Ierse
families verslagen en hun land werd
opgedeeld onder Engelsen en Schotten.
De bevolking van Ierland was en is
grotendeels katholiek maar de kolonisten
in het noorden waren protestanten.
Anglicaanse Engelsen en presbyteriaan
se Schotten. Heel Noord-lerland werd
met deze protestantse landheren bezet
en daarmee was de kern van het probleem
gelegd: In Noord-lerland ontstond een
hechte kern van Engelse protestantse
aristocratie en de katholieke keltische
leren werden van hun land verdreven en
werden tweederangs burgers. Ondanks
vele gevechten, onderdrukkende maat
regelen, opstanden en veldslagen zijn in
later eeuwen de katholieken nergens zo
verdreven als juist in Noord-lerland.
In de eeuwen die volgden werd Ierland
steeds meerbij Engeland ingelijfd. In 1800
werd Ierland officieel tot provincie van
Engeland benoemd. Maar het Ierse
nationalisme bleef bestaan en de Engel
sen hadden temaken met veel verzet Op
paasmaandag 1916 vond een grote
opstand in Dublin plaats die door de
Engelsen werd neergeslagen. Aanvan
kelijk leek het een zinloze opstand te zijn,
Noord-Ierse kinderen bij de scheidslijn tussen een ketholieke en een protestantse wijk. Het prlkkekjraed symboliseert de verdeeldheid.
zoals het land er al zoveel had gek
maar dat veranderde toen de vfj
leiders van de opstand werden
executeerd. In Ierland ontstond
storm van protest en bij de verkiezii
van 1919kreegdeSinn Féin partij, dij
onafhankelijk Ierland voorstond,
meeste stemmen. De Ierse parlemi
leden besloten niet langer naar Lond
gaan, maar stichtten hun eigen p
ment. Engeland reageerde op
eigenzinnige stap door het zenden
troepen en een Engels-Ierse qu
oorlog was het gevolg. In een twee
durende oorlog wist het Ierse R
blikeinse leger de Engelsen op de kr
te krijgen. Er werd een overeenkr
gesloten dat Ierland in het vervolg
standig zou zijn, echter met uitzondi
van zes graafschappen in Noord-lei
waar de hechte protestantse mee
heid zich ten zeerste tegen aansluitir
het katholieke zuiden verzette. Zoi
noorden bij het zuiden worden gevo
dan zouden de protestanten in dat
van het land zich gewapend verzette
een nieuwe oorlog zou een feit zijn
Achterstellii
Noord-lerland bleef dus bij Engelar
het zuiden werd onafhankelijk. Dekt
lieke minderheid in het noorden heef
sedertdien zwaar te verduren ge
Achterstelling bij het vinden van v
huisvesting, stemrecht en gebrel
bescherming tegen terreur maaktei
leven van de katholieken ondraa
„Als je solliciteert en ze horen dat jt
een school komt die met St. begint
je het verder wel vergeten", zei B(
dette Devlin ooit. Onder leiding
Bernadette Devlin begonnen in
marsen voor gelijke burgerrechten
aan door veel katholieken werd me
daan. Deze demonstraties werden
de protestanten onder leiding vat
radicale dominee Ian Paisley hardhs
onderdrukt. De vreedzame marsen
aardden steeds meer in bloedige vi
partijen tussen katholieken en pr<
tanten en para militaire organisaties
den actief tot het geweld volko
escaleerde. In de veertien jaar die
laatste golf van geweld nu al duurt
bijna drieduizend mensen het slacht
geworden.
Door fouten in het verleden en
weinig verzoenlijke houding is Ni
Ierland een haast onleefbaar land
worden. Angst en verdriet beheer:
steden en de straten en een hele nil
generatie kinderen is opgegroeid ir
situatie die een burgeroorlog zeer i
benadert. Geen geloofsoorlog, maa
oorlog tussen twee groepentwee rt
die door de loop der historie in hetzi
land verzeild zijn geraakt. Toch zi
nieuwe generatie moeten bouwen
een vreedzaam en leefbaar Noord-la
Het is daarom belangrijk dat juist
jongeren naar Texel komen. Om de
ringen van een vreedzaam experimi
samenleven mee te nemen naar huis:
onderlinge twisten te vergeten.
Texel daarin een rol kan spelen, v
vanavond in De Schakel besproket
