,,in deze tijd regeren is
kiezen tussen negatieven
TESO-vergadering
wÊt
Werkbezoek VVD Kamer- en Statenleden
i
„WAT IK ZEGGEN WOU.."
Ongelukkige
vakantiespreiding
VERVOLG VAN PAG.l
t
Geslaagd
PAGINA 2
TEXELSE COURANT
DINSDAG 28 JUNI
Een zevenkoppige delegatie van de VVD Tweede Kamer
fractie en leden van Provinciale Staten brachten vrijdag een uit
gebreid werkbezoek aan Texel om zich te laten informeren over
de problemen rond de veerverbinding, de duinafslag, de bete
kenis en toekomstmogelijkheden van het toerisme en de agrari
sche omstandigheden op het eiland. De kamerleden Blauw, De
Grave, Keja en Te Veldhuis en de statenleden mevrouw Visser-
Jansen en de heren Machielsen en Hopman kregen in korte tijd
veel informatie te verwerken maar een aantal van hen bleek al
vrij goed op de hoogte met Texelse problemen. Uiteraard kwam
van Texelse zijde een groot aantal vragen. De VVD-ers waren
kort maar duidelijk: ,,We doen ons best, maar regeren in deze
tijd van recessie, is kiezen tussen financiële negatieven."
Duidelijk werd gemaakt dat de
Texelse kustafslag bij het ministerie
van waterstaat afgewogen moet
worden tegen bijvoorbeeld 40%
werkloosheid in de wegenbouw,
een gigantisch tekort bij het open
baar vervoer en het dure Ooster-
schelde project. „Er is geen geld"
een veelgehoorde kreet maar tijdens
de openbare discussie 's avonds in
De Lindeboom werd wel duidelijk
gemaakt dat de afgevaardigden nu
zodanig geïnformeerd zijn dat ze in
Den Haag beslagen ten ijs kunnen
komen.
„Leeft u zich in in onze problemen en
ga er wat aan doen; we hebben uw
steun nodig", aldus Hans Wendrich,
voorzitter van de plaatselijke VVD-
afdeling in het Havenrestaurant, waar
het gezelschap na aankomst op Texel bij
eenkwam om kennis te nemen van de
veerdienstproblematiek en de veront
rustende kustafslag. President
commissaris Bob Bakker van Teso ver
telde dat de Molengat wel eens „Manke
Leendert" wordt genoemd omdat het
schip maar één van zijn twee dekken kan
gebruiken. Bakker erkende dat Teso zeer
eigenzinnig is geweest door zonder
goedkeurig van de provincie het schip
aan te schaffen. Hij legde uit dat Teso
geen andere keus kon maken omdat op
grond van hard cijfermateriaal alleen een
dubbeldekker tot de meeste efficiente
oplossing van het vervoersvraagstuk kon
leiden. Hij wees eroó dat dit niet alleen
is gebeurd in het belang van Teso zelf
maar vooral van de plaatselijke econo
mie die zeer afhankelijk is van een veer
dienst met voldoende capaciteit tegen
zo laag mogelijke kosten.
De kamer- en statenleden waren tevo
ren al schriftelijk ingelicht over de veer
dienstproblematiek. Directeur Hooger-
heide had speciaal voor deze gelegen
heid een zes pagina's tellend schriftelijk
stuk geproduceerd, waarin alle aspecten
van het probleem uit de doeken werden
gedaan. De bezoekers konden zich dus
beperken tot het vergaren van aanvul
lende informatie. Ze maakten van de ge
legenheid ruimschoots gebruik. Naar
aanleiding daarvan legde Hoogerheide
onder meer uit dat het verschil tussen
het zomer- en wintertarief bij Teso mede
is veroorzaakt door de wens van de ge
meente (destijds) om het vervoer van
dagjesmensen af te remmen. Daarnaast
vindt Teso het billijk dat de gebruikers
van het veer die in de drukste periode
komen (waarop de hoge investeringen
dus zijn afgestemd) een naar verhouding
grotere bijdrage leveren.
Niet de duurste
Niet alle VVD-ers bleken onder de in
druk te zijn van het tarief dat Teso moet
berekenen „In vergelijking met andere
eilanden is Teso niet de duurste",
constateerde een hunner. Sprekende
over het achterblijven van het geplande
aantal toeristische bedden, zei Hooger
heide dat een grotere vervoerscapaciteit
waardoor de wachttijden veel minder
worden, zal stimuleren dat de achter
stand wat het aantal bedden betreft
wordt ingehaald. Ondernemers die in de
toeristische sector willen investeren
schrikken daarvan terug als het betref
fende gebied de „winkeldeur" onvol
doende wijd open heeft staan. „Als de
veerdienst goed is, komen de mensen.
Texel wordt thans geremd in zijn ontwik
keling." Hoogerheide rekende voor dat
rendementsverbetering door het volledig
gebruiken van de dubbeldekker het hui
dige verlies bij Teso ongedaan zou
maken.
Op een vraag van kamerlid Blauw zei
Hoogerheide dat volgens hem niet al
leen het departement van verkeer en wa
terstaat maar ook economische zaken
een financiële taak zou kunnen hebben.
Daar wil men immers de binnenlandse
vakanties bevorderen en is men bereid
daartoe geld te steken in infrastructurele
voorzieningen?
Provincierol?
Onder het gezelschap bleken de me
ningen verdeeld te zijn in hoeverre de
provincie in deze kwestie over de brug
zou moeten komen. In Friesland ten
deert de discussie inzake de „zoute ve
ren" aldaar naar financiële betrokken
heid van de provincie. Men was het er
over eens dat Teso de mogelijkheid móet
krijgen openbaar vervoer te verzorgen
tegen redelijke tarieven. Hoogerheide:
„Als de provincie wil dat wij de veer
dienst volgens hun ideeën runnen zal de
provincie bereid moeten zijn de extra
kosten daarvan te vergoeden. Dat wil de
provincie niet, dus hebben we de veer
dienst op de volgens ons voordeligste
wijze aangepakt."
Sprekende over reserveren als moge
lijkheid om het vervoersaanbod te sprei
den bleken de kamer- en statenleden het
eens te zijn met Teso: reserveren is een
kostbaar systeem dat de vrijheid be
perkt. Wat men daaraan zou willen uit
geven kan beter aan aanpassing van de
fuikhavens worden besteed. Een reser
veringssysteem werd een „ramp voor de
autochtonen" genoemd.
Minder ritten-kaart
Het kamerlid Te Veldhuis vertelde dat
owvtN wn lucas eurriN veaantwoo«0€luk>«c c* acmxtc
in de vaste Kamercommissie voor ver
keer en waterstaat de van Texel af
komstige brieven ter sprake zijn geweest
inzake de bereikbaarheid van de boot
voor slecht ter been zijnden en de wens
tot invoering van een kleiner aantal vaar-
tenkaart voor Texelaars. Gevraagd waar
om Teso weigert een kleiner aantal
vaarten-kaarten in te voeren, zei Hoo
gerheide dat men juist van een 10- naar
een 15 vaartenkaart is overgstapt omdat
van de 10 vaartenkaart op veel te grote
schaal gebruik werd gemaakt door men
sen, waarvoor die kaart niet was be
doeld. Daardoor daalde het gemiddelde
tarief, zodat besloten werd de minder
aantrekkelijke 15 vaartenkaart in te voe
ren. Als dat achterwege was gelaten
hadden alle tarieven omhoog gemoeten.
Over de slechte bereikbaarheid van het
schip voor gehandicapten e.d. werd ge
zegd dat Teso bereid is in redelijkheid
aan wensen tegemoet te komen, maar
dat men op grond van dezelfde redelijk
heid genoegen moet nemen met zekere
beperkingen. Bakker zei dat deze
kwestie in de publieke opinie thans
„mateloos" wordt overdreven. Als
straks de aanleginrichtingen zouden
worden aangepast, kunnen daarin ook
voorzieningen worden gemaakt om het
gehandicapten makkelijk te maken,
maar het is zeer de vraag of rijkswa
terstaat bereid is de aanzienlijke extra in
vesteringen die hiervoor nodig zijn te
doen, gezien het zeer kleine aantal men
sen waar deze voorzieningen voor nodig
zijn. Verder werd gezegd dat Teso niet
om de kosten (het maakte weinig uit op
een bedrag van 40 miljoen) een lift in de
Molengat achterwege heeft gelaten; het
was technisch gewoon niet uitvoerbaar.
Kustafslag
Na de discussie over de veerverbin
ding gaf C. P. Harting van rijkswaterstaat
een historische verhandeling over de
kustafslag, waarna men in jeeps de sterk
geslonken duinenrijen ging bekijken. Tij
dens een lunch in hotel Opduin beant
woordde Harting vragen en daaruit werd
duidelijk dat als de regering mocht
besluiten iets aan de kustafslag te doen
men kan rekenen op een uitgave van
tussen de 50 en 100 miljoen gulden. Het
plan om een geul door de Razende Bol
te graven en daardoor de stroming om te
buigen leek de kamerleden een goed al
ternatief vooral toen bleek dat de uitga
ve voor de kustverdediging dan eenma
lig zal zijn. Regelmatig uitbaggeren of
andere extra maatregelen zijn door de
sterke eb- en vloedstroming niet nodig.
Brief
Later in De Lindeboom stelde M.
Zijm-Bik van de Stichting Duinbehoud
deze problemen opnieuw aan de orde,
waarbij ze het kamerlid Blauw de brief
overhandigde die eerder door de stich
ting en 24 andere instanties naar mi
nister Smit-Kroes was gestuurd. In die
brief wordt gevraagd om een voorschot
van tien miljoen op de te nemen maatre
gelen die in de Sibas-studie precies zul
len worden aangegeven. Die tien miljoen
I
j
T
De VVD-ers en andere betrokkenen krijgen informatie over het computer-reserveringssysteem ven de VVV in het kantoor in De Koog,
eerste rij. v.l.n.r. de tweede kamerleden Te Velde, Blauw, Keja en De Grave.
moet dan aangewend worden voor
zandsuppletie bij de Buitenmuy en bij De
Koog. De heer Blauw vertelde dat de be
treffende brief vorige week was behan
deld in de vaste kamercommissie voor
verkeer en waterstaat. „Wij hebben uw
schrijven voor kennisgeving aangeno
men en de minister komt wel met een
antwoord." Margo Zijm vroeg of de brief
niet opnieuw in de commissie aan de or
de kan komen. „Het is nooit wegge
gooid geld." P. Blauw zag nog een finan
ciële mogelijkheid binnen het kader van
de nieuwe werkgelegenheidsprojecten
waarvoor onlangs 750 miljoen is gereser
veerd. De VVD-er vond echter dat Rijks
waterstaat niet voor alle kosten moet
opdraaien. „Natuurbehoud en econo
mie zijn hier ook in het geding dus ande
re ministeries zullen hun steentje moe
ten bijdragen", aldus Blauw.
Paviljoens
Tijdens de lunch was hetzelfde kamer
lid niet te spreken over het rijkswa
terstaat standpunt ten opzichte van de
strandpaviljoens. „Hoe is het mogelijk
dat de paviljoens nu opeens op het
strand kunnen met een dergelijke af
slag", vroeg hij aan Harting, die vertelde
dat RWS elk jaar de duinvoethoogte
meet en dit jaar bleek voor het eerst na
lange tijd dat de strandtenten op het
strand kunnen. „Volgend jaar pakt dat
misschien weer heel anders uit", aldus
Harting die van het kamerlid het verwijt
kreeg dat de exploitanten met een der
gelijk beleid niet kunnen werken. „Die
moeten hun exploitatie afstemmen op
éénjarige metingen en maken zo onno
dig veel kosten."
In een artikel van de Texelse Courant
d.d. 24-6-83 las ik dat mede als gevolg
van de vakantiespreiding het niet zo best
gaat met het toerisme. Ook bij andere
WV's wordt dit geconstateerd. Tegelij
kertijd met dit bericht ontving ik de va
kantieregeling van het voortgezet onder
wijs en het basisonderwijs van de ge
meente Texel voor het schooljaar 83-84.
Met verbazing las ik dat zelfs op een ei
landje van nog geen 13.000 inwoners de
ze vakantieregelingen niet op elkaar zijn
afgestemd. Volgens de gemeente kan
dit niet meer veranderd worden.
Als alle gemeenten op deze mnaier
vakantieplanningen maken is het wel te
begrijpen dat in de kleine vakanties de
toeristen wegblijven. Voor een heel gro
te groep mensen (nl. met kinderen op
basis- èn voortgezet onderwijs) zijn deze
vakanties op deze manier onmogelijk ge
worden. Als Texel ook met Pasen en
Pinksteren toeristen op het eiland wil,
zou het zelf het goede voorbe'eld kunnen
geven door deze vakanties van middel
baar en lager onderwijs gelijk te laten
lopen.
Toos Lubbers,
Den Burg.
dig om voldoende vervoerscapaciteit te
kunnen bieden, bij een dalend vervoer
kan met het schip op een doelmatiger
manier de verbinding worden onderhou
den. Dat laatste wordt niet altijd begre
pen, maar is voor Teso minstens zo be
langrijk." Waaraan werd toegevoegd dat
het voor de verlaging van het kostenni
veau wel belangrijk is dat er dubbeldeks
aanleginrichtingen komen.
Bakker gaf weer hoe de stand van za
ken is met betrekking tot de pogingen
om de aanleginrichtingen aangepast te
krijgen. Daarbij merkte hij onder andere
op dat het geringe enthousiasme dat de
gemeente Texel destijds aan de dag leg
de en de afwijzende houding van de pro
vincie geen stimulans zijn geweest voor
rijkswaterstaat om aan de realisering
veel aandacht te besteden. Nu het vijf
jaar later is, zijn de omstandigheden
echter grondig gewijzigd. De gemeente
raad heeft zeer onlangs een nieuwe uit
spraak gedaan en ook de provincie gaat
momenteel na of de huidige omstandig
heden aanleiding moeten zijn om het
oorspronkelijke standpunt te herzien.
„Wij hebben het vertrouwen dat ook GS
in de huidige economische situatie pri
mair in het belang van de Texelse ge
meenschap tot een positieve mening zal
komen. Meer aandacht van rijkswa
terstaat om tot realisering te komen mag
dan worden verwacht. Natuurlijk heeft
het ministerie van verkeer en waterstaat
te lijden onder de| bezuinigingen en het
geld zal niet gemakkelijk beschikbaar
kunnen worden gesteld. Maar het maakt
veel, zo niet alles uit of de wil om tot rea
lisering te komen er is."
Continuïteit
Bakker zei over de verliezen van Teso
dat de mogelijkheden om tot verbetering
van de verliessituatie te komen poten
tieel binnen de invloedsfeer van de on
derneming liggen, waarbij de bouw van
dubbeldeks aanleginrichtingen van
groot belang is. De verliezen van Teso
veroorzaken op korte termijn een krappe
liquiditeit, waarover met de huisbankier
wordt overlegd. „De algehele positie
van Teso is echter zodanig dat de conti
nuïteit is verzekerd."
De balans en verlies- en winstrekening
gaven nauwelijks aanleiding tot veel vra
gen en ze werden dan ook vlot
vastgesteld.
Postma herkozen
Professor Henk Postma werd met 116
stemmen herkozen als commissaris. Op
Drs. Cor Kuip uit De Koog werden 67
stemmen uitgebracht. (De aandeelhou
dersvergadering werd bezocht door 136
aandeelhouders die 191 stemmen verte
genwoordigden). De heer Postma zei in
zijn dankwoord dat hij er niet vanuit ging
dat het proefschrift dat hij destijds heeft
geschreven over de Waddenzee hem
veel geholpen heeft bij zijn herverkie
zing. „De bemanning die met de sche
pen vaart weet meer over de Waddenzee
dan ikzelf". Postma zei dat juist de moei
lijke situatie waarin Teso verkeert voor
hem reden is geweest om zich opnieuw
beschikbaar te stellen. „Om samen alles
tot een goed eind te brengen."
Naast de eerder geciteerde Jan Hen-
nink maakten slechts enkele aandeel
houders van de rondvraag gebruik. De
heer Aad. G. Boerhorst informeerde hoe
strikt de regel wordt toegepast dat au
to's die vervoerd moeten worden daarop
alleen recht recht hebben als zij
minstens een kwartier tevoren aanwezig
zijn. Boerhorst had gehoord dat auto's
die niet tevoren gereed staan, niet aan
boord mogen, ook als daar nog plaats is.
Directeur Hoogerheide zei dat dit „na
tuurlijk" een fabeltje is. Zolang de boot
niet vol is en het vertrektijdstip nog niet
is aangebroken, gaan ook auto's mee die
eigenlijk te laat zijn aangekomen.
Alleen bij de laatste boot ligt het anders.
Als die vol is, vaart vaart er voor auto's
die niet een kwartier voor het vertrek
tijdstip op op de haven zijn géén extra
boot. Boerhorst: ..Er is mij iets anders
verteld, maar dat kwam waarschijnlijk
uit de hoek van de mensen die de Mo
lengat willen verkopen."
Probleem
Een klacht van Ko Vinke bleek wel op
waarheid te berusten. Het komt voor dat
automobilisten die een kaartje hebben
en dus direct aan boord zouden kunnen,
moeten wachten op het soms langdurig
afhandelen van andere auto's (veelal met
caravans e.d.) die vóór hen staan. Daar
door missen de eerstgenoemde automo
bilisten soms de boot. Vinke vroeg daar
om om een snellere afhandeling van au
to's. Bakker zei dat zoiets hem ook eens
bijna is overkomen Hoogerheide legde
uit dat het niet altijd is te vermijden. De
nieuwe accommodatie in Den Helder
moet echter nog wennen. Aan het eind
van het seizoen kan ook dit aspect wor
den beoordeeld, waarna wordt bekeken
of bepaalde maatregelen nodig zijn.
Speelbal
In zijn slotwoord richtte de president-
commissaris zich speciaal tot het perso
neel. „Jullie hebben het de laatste tijd
niet gemakkelijk gehad. Wij vinden dat
jullie teveel speelbal zijn geweest van po
litiek spel op dit eiland. Ik hoop dat de
genen die daar verantwoordelijk voor
zijn, zich realiseren dat zij daar de Teso-
mensen geen dienst mee bewijzen. Als
er politiek gediscussieerd moet worden
laten zij dat dan doen met de directie of
de raad van commissarissen."
Het kamerlid noemde het verder on
verstandig dat de exploitanten niet op
het 5 jaar compromis van Staatsbosbe
heer waren ingegaan, waardoor iede
reen voorlopig in de duinen had kunnen
blijven staan.
Radio
J. Dekker van het VVV hield in„0p-
duin" een praatje over de toeristische
ontwikkelingen van Texel en zei de huidi
ge veertarieven niet zo'n bedreiging te
vinden voor de groei van Texels econo
mie. De wachttijden vond hij een veel
groter probleem.
Het feit dat de politie in Den helder de
wachttijden doorgeeft aan het ANP
noemde Dekker een „miskleun" vooral
omdat het het beeld geeft dat men altijd
moet wachten voor de Texelse boot.
Dekker pleitte ervoor deze informatie
maar niet meer via de radio te ventileren,
maar kreeg repliek van media-specialist
Keja. „Het is niet leuk voor Texel, maar
de Nederlander heeft recht op alle infor
matie". Dekker zei dat verkeersinforma
tie er op gericht is de automobilist op
een alternatieve route te attenderen,
maar een alternatieve route voor Texel
bestaat niet.
Keja hield voet bij stuk: „Texel heeft
geen alternatieve route maar de automo
bilist kan wel op een ander tijdstip ko
men, daarom is die informatie belang
rijk." In de VVV brochures die waren uit
gereikt was het Keja opgevallen dat de
watersport op Texel niet werd gepro
moot. „Als raszeiler vind ik dat jammer."
Dekker zei dat dit bewust niet gebeurt
op verzoek van de watersportvereniging:
de jachthaven is al overvol.
De plaatselijke VVD-ers en Dekker
konden geen duidelijk antwoord geven
op de vraag van het kamerlid Te Veldhuis
hoe het Texelse bedrijfsleven tegen de
nieuwe kampeerwet aankijkt. Als deze
wet (die deze week in de tweede kamer
wordt behandeld) van kracht wordt,
mag elke particulier drie verblijfseenhe-
den (tent of caravan) gedurende een
paar dagen bij zijn woning hebben en
agrariërs vijf eenheden. De burge
meester van Terschelling heeft landelijk
flink stampij over deze mogelijkheid ge
maakt. Hij vreest voor duizenden extra
slaapplaatsen waar de gemeente geen
grip op heeft. De WD heeft samen met
het CDA gezorgd dat de mogelijkheden
voor particulieren in de ontwerp-wet wa
ren opgenomen maar het CDA heeft in
middels te kennen gegeven dit onder
deel voorlopig nog in de ijskast te willen
zetten o.a. wegens het protest van
Terschelling.
Geen concurrent
J. Dekker dacht dat het gebruik van
deze mogelijkheid onder de Texelaars erg
mee zou vallen. „In de allerdrukste peri
ode zullen een aantal Texelaars tenten
op hun erf toelaten, maar ik denk niet
dat het een wezenlijke concurrent zal
worden voor plaatselijke bedrijven." H.
Wendrich had dezelfde mening en vond
het weinig liberaal om tegen deze moge
lijkheid te stemmen. Het politieke veld in
Den Haag is momenteel echter zo ge
groepeerd (de PvdA steunt het CDA) dat
een kampeermogelijkheid op particuliere
erven naar alle waarschijnlijkheid toe
komstmuziek zal blijven.
IN het WV-kantoor in De Koog werd
een demonstratie gegeven van de com
puterreserveringen. Het kamerlid Keja
(„ik ben weg van die communicatiemid
delen") genoot zichtbaar en Dekker
werd geprezen om zijn moderne aanpak.
Sisser
Boeiend was de discussie die in De
T
ts
«II
n
i
s
ie
Lindeboom werd gevoerd met
bouwvoorlichter J. Koolhof en de
zitter van de Hollandse Maatsc!
van Landbouw, afdeling Texel, M
per. Koolhof gaf een overzicht vi
agrarische activiteiten en vond hi
langrijk dat de boer die „20% w P,
Texelse werkgelegenheid voor zijn
ning neemt niet verder in zijn be
wordt bedreigd". De voorl
bestreedt de politieke uitdrukkire
.boeren geen ondernemers zijn" nt
stelling dat de rijkssubsidie op agrai
produkten bedoeld is voor
consument.
M. Roeper wist duidelijk te make
men blij is met het huidige collet
boerenbelangen serieus neemt
vinger aan de pols houdt wat ben
gevreesde structuurschema's retó
tagebieden. P. Blauw was van n
dat er een kentering komt in de
tussen agrariërs en milieumensen
hebben elkaar nodig en beginnen
ook in te zien," zei het kamerlid
verwachtte dat van het notabeleic
lopig veel terecht zal komen.
„De plannen zijn nu al zeer ah
van de eerste inventarisatie en ik
door geldgebrek nog weinig van g
seerd," aldus Blauw. De WD-er
de groei van ondernemingen in
schermde gebieden zal achterblip
anderen en dat dit verschil doorl
gecompenseerd moet worden,
een financiële consequentie die r
duidelijk in Den Haag zichtbaar
Het zal wel met een sisser af
Blauw zei een recente kaart gei
hebben waarbij het duingebied
schermd werd aangemerkt,
was niet meer ingevuld".
Koolhof vertolkte het gemeentel
gument dat op Texel alles keurige
geld in het bestemmii»
buitengebied.
cl
Rotgan
M. Roeper hield een pleidooi o
overlast van rotganzen en had get:
teerd dat hoeve „Zeeburg" in deze
last geen oplossing bood. „Er isd
veel geld ingepompt maar ze moe!
nu wel zodanig gaan exploiteren
rotganzen er blijven," aldus Roep
vond dat het gras er vroeg groen
zijn en dat Zeeburg zich moet
den van experimenten, met f
schralingsmethoden. „Wat willen;
Zeeburg maken, een natuurget»
een paradijs voor rotganzen?" 8
per die het laatste prefereerde
VVD-delegatie duidelijk maakte
op het hoogste niveau iets moet?
ren. „Anders krijgt StaatsboS
grote problemen met de
boeren."
Tijdens de discussie 's avonds
Lindeboom werd behalve over
afslag vooral gesproken over hei
ciële beleid van de regering. Dei
toehoorders kregen van het kame
Grave een uitleg over de firu
toestand van dit moment en
WD doet om uit de economische
sie te raken. Eerste prioriteit is he:
cieringstekort wegwerken en h
drijfsleven de ruimte geven.
IK
k
M. E. M. Koopman-Hin sl
Utrecht voor het vakdiploma ca
Aan de Hogere Technische
afdeling electro-techniek te
slaagde Hein Goslinga voor hel
sterkstroom-energietechniek.