Cjroen c2wartsJ~exeh in het hartL,
AN AFBRAAK NOG
ORDEN GESTOPT?
Televisie-special
rond Rinus Kuiper
wiljoenhouders zien met angst 1 november naderen
Brouwsel 82
ovincie geeft
6.000,— voor
inwalien
Koffieconcert werd
geslaagd gebeuren
HAVhNRESTAURANT TEXEL
Woensdag 5 oktober
Vrij entree
Verse mosselen
JAARGANG Nr. 9820
DINSDAG 4 OKTOBER 1983
[lie: Parkstraat 10 of Warmoesstraat 45, Den Burg, tel. (02220) 2741.
werktijd: Harry de Graaf, Pelikaartweg 75, De Koog, tel. (02228) 266 er
an der Heijden, ,,De Wesp" bij Oranjestr. 31, Oosterend, tel, 1022231 964
Oosterhof.Golfslag 32, Den Burg, tel. (02220) 4988.
advertenties, abonnementen, etc..
field De Rooy B.V., Postbus 11, 1790 AA Den Burg,
on (02220) 2741, na 18 00 uur 4881.
Verschijnt dinsdags en vrijdags
Postgiro 652 Abonnementsprijs 17,— per kwartaal
70 cent incasso, los 70 cent
Bankrelaties; Amro Bank nr. 46 99 17.636
Rabobank nr. 36.25.01 742; NMB nr, 67 34 60.398
I
let toenemende angst in het hart zien de eigenaars van de
ilse strandpaviljoens de eerste november naderen. Op die
jm moeten de paviljoens zijn afgebroken, tenzij er voor die
„iets" gebeurt dat tot uitstel of afstel dwingt.
i paviljoens moeten op 1 november
venen zijn krachtens de uitspraak in
cort geding dat Staatsbosbeheer in
i.l. tegen de onwillige exploitanten
pande. Met dit vonnis van de Alk-
se rechter moesten de exploitanten
blij zijn, want er was geëist dat de
pens onmiddellijk zouden verdwij-
maar met het oog op het op han-
zijnde zomerseizoen werd dat niet
j geacht. De eerste november van
was echter een harde datum. Als
iviljoens dan niet gedemonteerd en
ijderd zijn zal de Staat ze zelf laten
in, desnoods met behulp van ,,de
e arm" op kosten van de
oenhouders.
Ramp
strandexplitanten beschouwen de
rongen sloop van hun etablisse-
en als een ramp. Hoewel de techni-
en financiële omstandigheden
n zij verkeren nogal verschillen, wij-
eerop dat geen enkel belang is ge
lmet het slopen van de gebouwen,
isch lijken de exploitanten niet erg
te staan. Ze hebben immers nooit
emming gehad om de paviljoens te
staan? De gemeente Texel heeft
tijd dat zij „zetbaas" was voor
ijwel zeker zullen Gedeputeerde
sn van Noordholland ƒ36.000
ihikbaar stellen voor onderhoud
tuinwallen op Texel. Het geld
it ter beschikking van de ge
uite, die daarmee de onderhoud-
ireenkomsten met diverse eige-
s mede financiert. Het gaat om
il 16 kilometer tuinwal, eigen-
ivan een 20-tal boeren waarmee
irhoudsovereenkomsten zijn
oten.
it provinciale aandeel in de kosten is
.Zolang het geld van de provincie
et was, werd het door de gemeente
geschoten. Het genoemde bedrag
stemd voor de periode 1979-1983.
i statencommissie Natuur- en Land-
psbescherming en Openluchtre-
Ite heeft gunstig advies over de bij-
e uitgebracht. Het voorstel om het
beschikbaar te stellen komt van de
puteerde Van Gelder die daarmee
uit loopt op het beleid dat is neerge
in de provinciale nota Ecologisch
ter. Het betreft overigens een inci
sie uitkering, waaraan voor volgen-
iren geen rechten kunnen worden
end.
Staatsbosbeheer wat de strandexploita-
tie betreft de zaak op zijn beloop gela
ten, maar daarmee is blijkbaar geen ge
woonterecht ontstaan.
Appél
Het laatste restje hoop is gericht op
twee acties die de strandexploitanten en
hun jurist Mr. D. C. Kooman hebben on
dernomen: ze zijn tegen de uitspraak in
het kort geding in appél gegaan bij het
Gerechtshof in Amsterdam en ze trach
ten het beleid van Staatsbosbeheer op
zo hoog mogelijk niveau ter discussie te
stellen met inschakeling van een zo
groot mogelijk aantal politieke en andere
organisaties, in de hoop het ministerie
van landbouw en visserij (verantwoorde
lijk voor het beleid van Staatsbosbeheer!
tot een soepeler houding te brengen.
Die appélzaak is een grotendeels
schriftelijke aangelegenheid waarbij de
„memorie van grieven" en de „memorie
van antwoorden" inmiddels zijn uitge
wisseld. De Staat heeft naar aanleiding
daarvan echter gevraagd om mondeling
pleidooi te mogen voeren en dat zal ge
beuren op maandag 7 november. Dat is
een week na de executiedatum. Het
houden van pleidooien heeft niet veel
zin als de paviljoens op dat moment al
platliggen.
Uitstel
Mr. Kooman heeft daarom vorige
week zijn voor de Staat der Nederlanden
werkende collega Mr. R. J. B. Boone
kamp verzocht om uitstel van executie,
totdat in appél is komen vast te staan
dat die sloop inderdaad moet doorgaan.
Mocht de Staat dat niet willen, dan zul
len de paviljoenhouders een zg. execu
tiegeschil beginnen. Dat is een soort
kort geding dat leidt tot een uitspraak of
een vonnis wel of niet direct moet wor
den uitgevoerd. Er bestaat redelijke
hoop dat het op een van beide manieren
zal lukken de sloop uitgesteld te krijgen,
totdat de appélzaak bij het Amsterdam
se hof is afgehandeld. Dat kan nog
maanden duren. Het is zelfs waarschijn
lijk dat het nieuwe strandseizoen alweer
voor de deur staat voordat de uitspraak
er is.
Staatssecretaris
Het is uiteraard (op zijn zachtst ge
zegd) zeer twijfelachtig of die uitspraak
voor de exploitanten gunstig zal zijn.
Mede om die reden willen de exploitan
ten niet alleen de uitvoering van het be
leid van Staatsbosbeheer bestrijden,
maar ook het beleid zelf aan de orde
stellen. Mr. Kooman vertelde ons een
gesprek te hebben aangevraagd met
staatssecretaris Ploeg van Landbouw en
Visserij. Hij zal daarin naar voren bren
gen dat de twijfelachtige belangen die
zijn gediend met het afbreken van de pa
viljoens in geen enkele verhouding staan
tot de nadelen. Hij meent aannemelijk te
kunnen maken dat het handhaven van
de paviljoens niet alleen gunstig is voor
de economie van Texel in het algemeen
en de inkomsten van de exploitanten in
het bijzonder, maar ook in het belang
van natuurbehoud. Verder moet in acht
worden genomen dat het afbraakvoor
schrift is bedacht in een tijd dat recreatie
in de winterperiode van geen betekenis
was. Intussen zijn de strandexploitanten
zelf bezig met het inzamelen van menin
gen over deze kwestie bij de meest uit
eenlopende, merendeels plaatselijke or
ganisaties, bedrijven en bestuursorga
nen. Met die reacties hoopt men ook
druk te kunnen uitoefenen om Staats
bosbeheer tot een ander beleid te
bewegen.
Er zijn al zeven reacties binnen: van de
Rabobank Texel, de Recron, de Stich
ting Wad en Land, vakantiecentrum
Dennenoord, Exploitatiemaatschappij
De Krim, camping De Sluftervallei en de
Amrobank. Zoals verwacht kon worden
pleiten alle reacties voor handhaven van
de paviljoens op het strand in de
winterperiode.
Onaanvaardbaar
Volgens directeur R. Veenstra van de
Rabobank Texel is gebleken dat exploita
tie van de paviljoens in winter en voor-
en naseizoen onmisbaar is voor het ver-
Publiek en organisatoren zien met
voldoening terug op het door het
,,Ad Hoc'-ensemble verzorgde kof
fieconcert, zondagochtend in hotel
De Lindeboom. De zaal was vol en
dat betekende dat het evenement fi
nancieel uitkon en dat de dorpscr .-
missie ongetwijfeld nog meer van
dergelijke uitvoeringen zal
organiseren.
De 14 leden tellende groep bracht een
programma bestaande uit werken van
Mozart, Beethoven, Ibert, Balay en Far-
kas. Vooral het strijkkwintet en het klari
netkwintet uit het gezelschap oogstten
veel bijval. Na de pauze volgde een op
treden van het septet en tenslotte trad
het blaaskwintet op. Het hele program
ma was van goed niveau. Ad Hoe trad
gratis op; de dorpscommissie moest al
leen de reiskosten van de uit diverse
plaatsen afkomstige musici betalen. Dat
was echter toch een zodanig hoog be
drag dat een redelijk volle zaal nodig was
om uit de kosten te komen. Als de be
langstelling voor volgende muzikale eve
nementen ook zo goed is, blijkt er mis
schien zoveel geld over dat het mogelijk
is de serie af te sluiten met een uivoering
die voor donateurs van de dorpscom
missie gratis toegankelijk is.
(02226) 310.
iiiiii
?SSSSSSSS8SSSSS8S8S88S8S«3888a
Kantoorstraat 9-11, Den Burg.
28888883S8S833283883S8888SS88
..Oma" Joop Terweij IlinksI legt uit waarom zijn paviljoen paal 171achtergrondniet kan worden gadamontaard. Verder op da foto Ivan rechts
naar links) de heren Af. Af. da Graaf telgenear paviljoen paal 281. J. J. Schulrlnga (mede-eigenaar van paviljoen De Zaaasterl en Piet Zljm. exploi
tant van paal 28.
krijgen van een aanvaardbaar rende
ment. „Onze bank is sterk verontrust
over de berichten dat u de paviljoens in
herfst- en wintermaanden niet meer
open mag hebben en zelfs zult moeten
afbreken. Dit gaat betekenen dat u de
genoemde aanvullende omzet gaat mis
sen. Daarnaast zult u geconfronteerd
worden met de kosten van afbreken,
opslaan en weer opnieuw opzetten van
de paviljoens.
Doordat veel paviljoens al jaren perma
nent zijn gevestigd, verwachten wij dat
het afbreken grote extra onderhouds- en
vernieuwingskosten met zich mee zal
brengen. Wij verwachten dat het rende
ment in uw sector door deze maatrege
len tot een onaanvaardbaar niveau zal
dalen. U zult er dan rekening mee moe
ten houden dat hierdoor de financiering
van uw ondernemingen ernstig in ge
vaar komt. Alleen ondernemers die met
eigen middelen hun bedrijf overeind
kunnen houden, hebben dan nog een
kans. Of dit soort ondernemers vandaag
de dag nog bestaat weten wij niet. Wij
kennen er niet één." Waaraan wordt toe
gevoegd dat het onbegrijpelijk is dat de
zelfde overheid van het „no-nonsense"
beleid die het binnenlands toerisme voor
vol aanziet, het ondernemen van de
strandexploitanten onmogelijk maakt.
„Wij willen daar middels u zeer krachtig
tegen protesteren en er bij u op aandrin
gen met alle mogelijke middelen de ver
nietiging van uw sector tegen te gaan."
De werkgroep Texel van de Stichting
Wad en Land heeft laten weten dat het
reeds jaren zomer en winter in stand
houden van de paviljoens nooit proble
men heeft opgeleverd voor natuur, mi
lieu of zeewering. Het omgekeerde was
wel het geval: de exploitanten moesten
zich tegen de natuur (kustafslag) teweer
stellen om hun paviljoens te handhaven.
Het zinloos afbreken en opbouwen van
de paviljoens wordt een vorm van kapi
taalvernietiging genoemd, die de exploi
tanten niet mag worden aangedaan.
Directeur Martin Warnaar van „De
Krim" spreekt er zijn spijt over uit dat
met name het paviljoen Paal 28 per 1 no
vember moet verdwijnen. Hij wijst erop
dat dit niet in het belang is van het stre
ven naar jaarexploitatie van De Krim. At-
tractiepunten, zowel binnen als buiten
het terrein, zijn belangrijk. Vooral het
strand (een uitstekende elk weer voor
ziening) speelt daarbij een rol.
In zijn kwaliteit van voorzitter van de
plaatselijke Recron-afdeling wijst War
naar op het algemene toeristische be
lang dat Texel bij geopende strandpavil
joens in de winter heeft. Hij ziet geen en
kel steekhoudend argument om de pavil
joens te slopen.
„Na een wandeling over het strand is
er niets fijner dan even uit te rusten in
een strandpaviljoen en wat te gebrui
ken", aldus een brief van de familie J.
van de Berg van vakantiecentrum Den
nenoord, dat vooral belang heeft bij de
strandpaviljoens van Paal 17 omdat die
het dichtst bij het vakantiecentrum lig
gen. Maar ook ten aanzien van de ande
re paviljoens wordt opgemerkt dat het
„schandalig" zou zijn als die zouden
moeten verdwijnen.
Gemeente
De vereniging van strandexploitanten
had ook de gemeente Texel verzocht een
standpunt kenbaar te maken ten aanzien
van de afbraak van de paviljoens. B en
W hebben de raad echter voorgesteld dit
verzoek voor kennisgeving aan te ne
men. Zij menen dat het gemeentelijke
standpunt genoegzaam bekend is. „Wij
hebben in het verleden getracht een be
middelende rol te spelen, hetgeen ech
ter tot niets heeft geleid. De politieke wil
is altijd aanwezig geweest om de pavil
joens te handhaven en is nog aanwezig."
Zoals bekend gaat het om de pavil
joens van Th. van der Laan (paal 31), M.
M. de Graaf (paal 281, F. Bohms (paal
211, J. Terweij (paal 17), J. J. Schuiringa
en G. J. Groenendijk (ook paal 17) en H.
Boks (paal 12).
Het meest besproken paviljoen Paal 9
van de familie Vlaming hoort in dit rijtje
niet thuis omdat dit op grond van afspra
ken in het verleden wél 's winters mag
blijven staan. Hier wordt de bedreiging
van het voortbestaan gevormd door de
kustafslag, waardoor het paviljoen het
mogelijk niet veel langer zal uithouden
dan de paviljoens die door de afbraak
plicht van Staatsbosbeheer worden
bedreigd.
De paviljoenhouders trachten in hun
streven naar voortbestaan in de winter
één lijn te trekken, hoewel de kwestie
voor niet allemaal even zwaar weegt.
Met name de geschiktheid om te wor
den gedemonteerd verschilt per pavil
joen sterk. Voor de meeste bedrijven
geldt dat ze feitelijk niet meer uit elkaar
kunnen worden gehaald, als gevolg van
het reeds jarenlang staan en het in de
loop van die tijd aanbrengen van telkens
nieuwe op kwaliteit gerichte voorzienin
gen. Uit elkaar halen betekent slopen,
met veel materiaalverlies als gevolg. Die
paviljoens zijn al lang niet meer de lichte
demontabele keetjes van vroeger, maar
gebouwen met een min of meer perma
nent karakter. Een voorbeeld van laatst
genoemde categorie is het paviljoen paal
17 van de familie J. Terweij. „Ik heb er
voor 30.000 gulden aan verbouwd nadat
ik het van Eelman heb overgenomen,
om te voldoen aan de eisen van de wet
en omdat ik zelf wilde dat het er netjes
zou uitzien. Als ik dat allemaal moet slo
pen blijft er niets van over. Dan ga ik ka
pot en moet ik naar het raadhuis om
mijn hand op te houden."
Een reportageteam van de NCRV heeft het afgelopen weekend opnamen
gemaakt voor een televisieprogramma rond de Oosterender Rinus Kuiper
die zijn agrarische werk combineert met de bezigheid van lekeprediker. In
het programma zal worden ingegaan jp de inhoudelijke aspecten van deze
combinatie. Het team bestond uit regisseur Henk Verkerk, cameraman Jan
Grijpink en geluidsman Joris van Ballegoyen-de Jong. Deze ploeg werkt
ook regelmatig mee aan programma's als „Ander Nieuws".
een wandeling. Ondertussen werden di
verse theologische en agrarische zaken
besproken.
Henk Verkerk combineerde zijn studie
theologie met het vak perswetenschap
pen. Een stage voor dat laatste vak bij
de actualiteitenrubriek Hier en Nu van
de NCRV beviel wederzijds zo goed dat
hij bij die omroep bleef werken. Zijn spe
cialiteit is sinds een jaar of zeven docu
mentaire en godsdienstige televisiepro
gramma's.
Het programma, dat nog geen naam
heeft, zal 21 november van 22.30 tot
22.55 uur te zien zijn op Nederland I.
Het streven van de programmamakers
was er duidelijk op gericht een serieuze
weergave te maken van de bezigheden
van Kuiper. Na publicaties in de plaatse
lijke pers is er in het hele land belangstel
ling geweest voor de predikende agra
riër. Kuiper en nog enkele anderen doen
dit werk op Texel omdat er een gebrek
aan predikanten is. Het lijkt er op dat dit
initiatief Texels is, het is Kuiper in ieder
geval niet bekend dat hij collega's buiten
het eiland zou hebben.
I*n galijkanis zou de dam waarop Kuiper en het reportageteam hier staan een theologische an een agrarische kant hebben. Kuiper staat
hidden tusseninda filmploeg toont belangstelling voor het agrarische maar ar zit wal een veilig hek tussen. De koelen kijken niet-
ld/pand naar da theologische kant.
De ploeg filmde Kuiper tijdens het pre
ken, onder melktijd, thuis aan de schrijf
tafel, buiten tussen de koeien en tijdens
