„Controversiële figuur nam afscheid van Staatsbosbeheer 1 Voortbestaan Waalder school veilig gesteld GS akkoord met spreidingsplan Geslaagden voor zwemdiploma TEXELSE COURANT In aanwezigheid van meer dan tweehonderd officiële genodigden heeft Ing. Maarten Mantje vrijdagmiddag in het N/OZ— gebouw offi cieel afscheid genomen a/s hoofd van het district Texel van Staatsbos beheer. Tijdens het officiële gedeelte van de afscheidsreceptie werd het echtpaar Mantje door een tiental spelers uitgeluid, waaronder zijn opvolger Roe/f K/aassen, die de meest typerende karakteristiek gaf van de persoon Mantje: ,,Voor velen ben je een enigszins controversië le figuur. Je verkondigt de liberale beginselen en daarnaast ben je overtuigd pacifist. Je bent sterk dominerend, volgens sommigen zelfs autoritair, maar daarnaast bezit je ook een sterke sociale bewogenheid en je spant je daarvoor daadwerkelijk in. Je aanpak van zaken is vaak zeer pragmatisch, maar daarnaast kun je je ook puur ambtelijk opstel len. Je bent een pionierstype, iemand die graag nieuwe zaken oppakt maar daarnaast span je je ook in voor het behoud van oude waarden. Je hebt de belangen van Staatsbosbeheer, maar ook die van jezelf al tijd goed kunnen verdedigen en deze naar buiten toe verkocht. Dat dit alles je niet altijd door iedereen in dank werd afgenomen zal duidelijk zijn." Op een bijzondere manier werd het echtpaar Mantje van huis ge haald en naar het NlOZ-gebouw ge bracht. Ze stapten in een uit 1947 da terende militaire jeep, die versierd was met dennegroen en werden vooraf gegaan door motorrijders op een BSA uit 1953 en een militaire Matcheless uit 1951. Dit oude mate riaal (eigendom van Hans Bremer en Frits van de Gracht) was van stal ge haald om in herinnering te roepen dat Mantje in het prille begin van zijn carriere (in de Noordoostpolder) ook van een jeep gebruik maakte. De motorrijders als escorte gaven de in druk dat het om een staatshoofd ging, want Mantje werd in menige kring van autoriteiten ,,de koning van Texel" genoemd. De route naar het NIOZ gebouw was gemarkeerd met denneboompjes die voorzien waren van een mantje Het grote NIOZ auditorium was maar net groot genoeg om alle genodigden een zitplaats te geven. Een welkom werd uitgesproken door drs. Harm de Jong, consulent Natuurbeheer en hoofd van het Staatsbosbeheer Noordholland. Burgemeester J. A. Engelvaart ging in zijn toespraak in op het vraagstuk van natuur- en landschapsbeheer op Texel en het belang van de voorlichting daar bij. Dit rigar aanleiding van Mantjes uit latingen in de krant dat het tumult dat op Texel is ontstaan door de land schapsplannen van de rijksoverheid vooral te wijten was aan gebrekkige voorlichting door Den Haag. Onwetendheid Dat het op het gebied van informatie uitwisseling op dit gebied lang niet klopt, kon de burgemeester onderschrij ven. Het was opvallend bij het bezoek van staatssecretaris Ploeg van landbouw en visserij, die helemaal niets bleek te weten over de radicaal afwijzende hou ding die de gemeenteraad ten aanzien van nationale landschappen, beheersge bieden, nationale parken, grote land schappelijke eenheden, e.d. heeft inge nomen. De heer Engelvaart veron derstelde dat iedereen het eens kan zijn met Mantjes opvatting dat natuurbeheer dienstbaar moet zijn aan de mens. Dat over deze zaken toch verschillend wordt gedacht, hoefde volgens spreker niet te betekenen dat de persoonlijke verhou dingen worden geschaad. Agrarische, landschappelijke en recreatieve belan gen kunnen op Texel best samengaan. Contacten tussen gemeentebestuur en Staatsbosbeheer zijn onlangs uitge breid. De gemeenteraad is op bezoek geweest bij Staatsbosbeheer en na af loop daarvan hadden velen het gevoel dat dit aan het wederzijds begrip had bij gedragen. Het bezoek zal daarom jaar lijks worden herhaald. Het kan bijdragen aan de oplossing van problemen die er nog tussen gemeente en Staatsbosbe heer zijn, waarbij Engelvaart wees op de noodzaak van een bevredigende regeling voor de strandslagen en nog eens afkeu rend sprak over het in de winter verplicht afbreken van de trekkershutten op Ko- gerstrand en Loodsmansduin. Over het hoofd ,,lk kan niet begrijpen waarom zo'n /trekkershut in herfst en winter schadelijk is voor het landschap en in de zomer niet. Bovendien is het telkens afbreken kapitaalsvernietiging en het brengt on nodige kosten met zich mee." Engel vaart zei deze opmerkingen niet te rich ten tot het scheidende districtshoofd maar (,,over zijn hoofd heen") tot zijn opvolger en de andere SBB autoriteiten in de zaal. Engelvaart sprak goedkeurend over het streven om het karakter van Texel te bewaren en hoopte dat toeristen ook in de toekomst in de eerste plaats naar het eiland zullen ko men om wat daar van nature te beleven is, ook zonder dat daar „kermisachtige toestanden" aan worden toegevoegd. Engelvaart wees er ook nog eens op dat beschermende maatregelen zoveel mo gelijk op democratische wijze tot stand moeten komen. Alles moet publiekrech telijk worden geregeld; daar behoren geen privaatrechtelijke voorschriften aan te worden toegevoegd. De burge meester zei, mèt Mantje, te hopen dat de centen voor behoorlijk onderhoud van de natuurterreinen en van het land schap in het algemeen er zullen komen en onderschreef dat voorlichting hard nodig is. Via de radio had Engelvaart een gezegde gehoord dat hem in dit verband erg aansprak: „Politiek scheidt, de na tuur bindt." Als geschenk van de ge meente overhandigde de burgemeester een boek van Jan van de Kam „De na tuur op z'n mooist". Koffie De heer Harm de Jong van Staatsbos beheer Noordholland had in de archie ven van Staatsbosbeheer corresponden tie van Mantje gevonden uit het prille begin en maakte daarvan in zijn speech gebruik. De Jong prees de betrokken heid van Joke Mantje bij het werk van haar man. „Er is uitgerekend dat ze in die jaren 40.000 koppen koffie heeft ge schonken voor allerlei mensen die aan huis kwamen. Dat is een hele sloot maar ik neem aan dat Maarten er zelf ook wel heel wat van zal hebben opgedronken, want een ambtenaar loopt op koffie." De heer Swellengrebel, names de houtvesterij Noordholland, had een toespraakje vol bespiegelingen, geïnspi reerd door de tekeningen van Johan Reydon op de uitnodiging voor deze bij eenkomst en voor de bijeenkomst van enkele jaren geleden tóen Maarten Mantje een koninklijke onderscheiding kreeg. De schapenboet op de eerstge noemde uitnodiging zag hij als symbool voor het tehuis dat het echtpaar Mantje op Texel zal blijven vinden. „We hopen dat deze vogels vaak zullen uitvliegen, telkens terug zullen keren en het goed zullen hebben." Dienstkringhoofd C. P. Harting van Rijkswaterstaat constateerde quasi boos dat er weer van alles buiten hem om was „gerotzooid" door Staatsbosbeheer. „Wie heeft die denneboompjes met die mandjes op de haven gezet?" Harting gewaagde van de zeer goede samenwer king die hij in de loop der jaren met Mantje had gehad, ieder letterlijk op zijn eigen gebied van de kuststrook. „Ik moest de buitenkant zien te houwen en jij de binnenkant." Wijzend op de toestand van 's Rijks kas („Daar hebben ze alleen nog geld voor zand op het strand") zei hij geen ander geschenk te kunnen aanbieden dan „levenslange vrije toegang tot het Texelse strand." NRC in de mist? Harting sprak tevens namens de Stichting Texelse Museum die samen met Staatsbosbeheer nauw samenwerkt op het gebied van natuureducatie bin nen het Natuurrecreatiecentrum. Har ting toonde zich wel bezorgd over de „mistige" toekomst die het NRC tege moet gaat. Gebrek aan geld bedreigt de voortzetting en uitbouw van dit werk. Als geschenk van de Stichting Texels Museum overhandigde Harting een ets in lijst. Voorzitter Dudok van Heel van de Ko ninklijke Noord- en Zuidhollandse red dingsploegmaatschappij kwam Mantje danken voor de inspanningen die hij aan de dag had gelegd als lid van de plaatse lijke redding. Mantje zit meer dan 25 jaar in de plaatselijke commissie en is er sinds 1965 voorzitter van. Dudok van Heel bracht de stranding van het Cypri sche schip „Rigel" in herinnering (waar bij Mantje met een groep artsen die op Texel een nascholingscursus volgden in actie kwam) maar ook de (vergeefse) redding van een damhert uit het Eier- landse gat. De KNZHRM is zeer tevre den over de wijze waarop Mantje deze neventaak tot dusver heeft vervuld en is dan ook blij dat hij daarmee voorlopig doorgaat. Als overtuigend blijk van er kentelijkheid overhandigde hij de „ver guld zilveren" medaille van verdienste van de KNZHRM. Hondenhemeltje Het woord werd verder gevoerd na mens een groep vaste kampeerders van de SBB-camping Het Woutershok. Daarbij werd in het bijzonder lof toege zwaaid aan mevrouw Joke Mantje die ervoor heeft gezorgd dat op de camping ook faciliteiten voor honden zijn geschapen. VVV-voorzitter Harry Wuis ging in op de toeristische betekenis van de Texelse natuur. Die betekenis is nauwelijks om streden, maar wel dient zich altijd weer de vraag aan hoeveel mensen men nog verantwoord op de natuur kan loslaten. Mantje heeft altijd getracht de mensen zoveel mogelijk tegemoet te komen in hun belangstelling voor de natuur. Niet alleen door rondleidingen, door het tref fen van allerlei voorzieningen maar ook door lezingen die door hun eenvoud bij het publiek goed overkwamen. Niet ont kend kan worden dat nogal wat prikkel draad is neergezet en dat niet iedereen daar begrip voor heeft, maar er zijn, met name in het bos, ook alldWèi voorzienin gen getroffen om de recreant van dienst te zijn. Als geschenk overhandigde Wuis een aquarel van Niek Welboren. Tweede eiland Mantjes opvolger Roelf Klaassen ver telde wat aan zijn benoeming op Texel vooraf is gegaan. Hij kwam toen na twee jaar werken in Nieuw Guinea terug in Holland. Hij was graag in dat tropische land met zijn mooie natuur gebleven maar daarvoor waren geen mogelijkhe den. Hij kwam toen in opleiding bij Staatsbosbeheer en vroeg speciaal om een stage op een van de Waddeneilan den, wat te maken -had met zijn heim wee naar Poeloe Adi, een onbewoond eiland ter grootte van Texel op 60 km voor de westkust van Nieuw Guinea, zwaar bebost, met prachtige stranden en rijk aan vogelsOp Texel was Maarten Mantje de mentor van Klaas sen. Vanaf die tijd had hij een zwak voor het eiland en het was dan ook bijzonder prettig voor Klaassen toen hem enige tijd geleden werd gevraagd Mantje op te volgen, een idee dat trouwens van Mantje afkomstig was. Klaassen: „Mijn eerste reactie was: graag, Maar bedenk wel dat ik geen tweede Maarten Mantje ben of wil worden. Ik hoop het even goed als jij te kunnen doen Maarten, maar dan waarschijnlijk wel op een an dere manier omdat ik nu eenmaal een andere aard en aanleg heb dan jij." Heer deze benoeming toch een bevoorrecht mens was geworden. Geen koning, maar toch: „Heer van stranden, schor ren en slikken, duinen en valleien, hei den en bossen, weiden en zompen, be heerder van zeehonden, tureluurs, rot ganzen en grutto's, stelt- en andere lo pers, hout- en andere snippen." Klaassen was het roerend met Mantje eens dat de mens in de natuur veel geluk kan beleven. „Deze vorm van geluksbe- vinding kan heel echt en heel puur zijn omdat het in wezen te maken heeft met onze oorsprong en onze bestemming. Dorothee Sölle heeft een boekje ge schreven „De Heenreis". Ook deze vorm van natuurbeleving kan een eenheidser varing zijn, een heenreis naar de oor sprong van alle dingen. Als je je hiervan bewust wordt, dan kan vanuit die be wustwording de terugreis aanvaard wor- den; de reis naar onze bestemming, die van de ontmoeting met de ander, met al degenen die op onze levensweg ge plaatst worden." Even Klaassen zei de titel „koning van Texel" niet te ambieren maar dat hij door DINSDAG 3 JUL11 Ab Kuik, naaste medewerker van Mantje zei over zijn scheidende chef: „Ik heb in hem een man leren kennen met scherp en praktisch inzicht." Al in de Noordoostpolder had Kuik hem leren kennen. Mantje had de gewoonte om bij het geven van opdrachten te zeggen dat dit of dat „even" moest gebeuren. Zo kwam hij eens vertellen dat die dag „even" wat boompjes moesten worden opgekuild. Het bleken 400.000 boomp jes te zijn en er werd tot 's avonds laat gewerkt. Kuik maakte ook melding van het ijzeren geheugen van Mantje („Dat was handig maar ook wel eens lastig") en wees op het zeer duidelijke stempel dat hij heeft gezet op SBB-projecten als het landschapsreservaat Hogeberg, het zeehondenreservaat en het rotganzenre- servaat. Echte „Mantje-plannen" waren ook het duinbeheer dat mede door boe ren wordt uitgevoerd, het dienstwoningen- en personeelsbeleid. „Mantje heeft tmede het gezicht van Texel bepaald. Niet alles is in dank aan vaard. Wie aan de weg timmert, heeft veel bekijks." Een speciaal dankwoord had Kuik voor Joke Mantje waarmee hij culturele banden had onderhouden. Toen het kantoor van Staatsbosbeheer nog bij de familie Mantje aan huis was, zongen Ab en Joke menigmaal i tweestemmige duetten; hij op het kan toor en zij in de keuken.... Personeel Voorzitter Jan Zijm van de personeels vereniging van Staatsbosbeheer onder ging op de dag van de receptie een chi- rurchische ingreep in het ziekenhuis. Na mens het personeel werd daarom gesproken door Adriaan Dijksen, die naar voren bracht dat het personeel Mantje heeft ervaren als een echte lei der, die ieder echter wel zijn verantwoor- delijkheid gunde en nadrukkelijk aan spoorde tot het nemen van. eigen initia tief. Mantje had dan ook vele onderko ningen. Dijksen vergeleek Staatsbosbe heer Texel met een boek waarvoor Utrecht en Haarlem de opdrachtgevers waren en Mantje de eindredacteur. Voortbordurend op die vergelijking kon Dijksen nog wat kritiek kwijt door op te merken dat de uitgever tegenwoordig beknibbelt; er zijn minder schrijvers en zelfs zijn er pennen en 'papier te weinig. De gelijkenis waarin ook melding werd gemaakt van vouwen en vetplekken op sommige pagina's werd door het betrok ken deel van het publiek wèl begrepen. Dijken besloot: „Het is niet altijd koek en.ei geweest, maar toch heeft niemand van ons gezegd: goed dat-ie weggaat^ Voorzitter Dudok van Heet van de KNZHRM overhandigt de medaille voor bijzonde's diensten aan Mantje. Het wordt anders, maar niet beter." Waaraan spreker haastig toevoegde dat hij daarmee natuurlijk niets lelijks aan het adres van Mantjes opvolger bedoelde. Farce Majeur Het personeel leverde een bijzondere bijdrage aan de afscheidsreceptie. Me dewerkers van Texel en het vasteland vormden een forum naar het voorbeeld van het bekende Farce Majeur-team dat een lied ten beste gaf met openhartige kritiek die de sprekers hadden laten lig gen. Elk lied werd ingezet na het beant woorden van „spontane" vragen uit de zaal, betrekking hebbend op o.a. de bij banen van Mantje, het blijkbaar niet voor de honden van Mantje geldende hondenverbod in de duinen; de publici teit rond Mantje, etc. I n - zijn dankwoord bracht het schei dende districtshoofd onder andere naar voren dat het ook in het verleden vaak veel moeite kostte om het benodigde geld voor het Staatsbosbeheerwerk op Texel los te krijgen. „Ik moest het vaak voor de heisdeuren weghalen en ben daarbij soms hondsbrutaal maar het was tenslotte voor Tex Waarschuwend liet Mantje zich uit; het toeristisch beleid. „Ga niet te Zorg dat Texel, Texel blijft, een landv het goed is om te leven." Hij zei van ning te zijn dat behoud en bevorda van toerisme niet zozeer een kwesi van attracties en voorzieningen ir vooral van gastheerschap. „De w waarop de gasten op Texel tegen worden getreden, laat soms zeer vei wensen over, waardoor men zich meer welkom voelt. Met de kennis het eigen eiland is het ook Mantje zei tenslotte dat hij strijd voor het behoud van de nat ziet als een bijdrage aan de leefbé heid van West-Europa. „Er moeti veel meer gebeuren om onze kin ren en kleinkinderen een leefb wereld te kunnen geven. Er moet ter geluisterd worden naar de m sen die voor de natuur op de staan en er moet niet alleen aan worden gedacht. De mammon lang genoeg aanbeden." Gedeputeerde Staten zijn akkoord gegaan met het spreidingsplai)u voor openbare lagere scholen zoals dat door de gemeenteraad i'01 maart is vastgelegd. Dat betekent dat de Redmer IJskaschool in D10 Waal ingaande 1 augustus volgend jaar officieel een basisschooli!t voor kinderen van vier tot twaalf jaar. Het minimum aantal leerlinge dat dan gehaald moet worden is 29. Wethouder Piet Zegers toonde zich zeer verheugd over het Staten „De spreidingsplannen waren toch opgezet om van hogerhand kleine schole te saneren maar wat Texel betreft is men zeer positief geweest. Ook de kiek scholen krijgen een kans." Voor de IJska-school was door de gemeente gevraagd om al eerder kleutei toe te mogen laten maar daarvoor beslist de Raad van State pas op 30 ai gustus. Als de Raad van State oordeelt dat er geen kleuters naar deze schot mogen, betekent dat dus hoogstens één jaar uitstel want in augustus mag het wel. „Het is dan officieel een basisschool en daar kan echt nieman meer aan tornen," aldus de ambtenaar van onderwijszaken, Ambriola. Voor de school van Midden-Eierland is zoals bekend wel vrijstelling verleen om kleuters toe te laten. Een ander probleemgeval in het spreidingsplan isD kii Koog. De provincie schrijft dat men de gemeente de goedkeuring op het spre Pfl dingsplan niet wil onthouden en men dus ook akkoord gaat met een o| basisschool in De Koog maar dat er nog wel gepoogd moet worden alle kof pen in één zak te krijgen. „Wij doen een dringend beroep op u ondanks deze goedkeuring alsnog of n nieuw al het mogelijke te doen om met het bestuur van de neutraal bijzonde 9E kleuterschool 't Mierennest tot overeenstemming te komen over een vorm va samenwerking." Volgens GS zijn de mogelijkheden tot samenwerking nog nilIe voldoende beproefd en de provinciale bestuurders willen graag op de hoog! ir blijven van de besprekingen met de schoolbesturen in De Koog. De koning van Texel" arriveert bij het NlOZ-gebouw. Een groot aantal kandidaten legde in zwembad Molenkoog examen af voor het zwemdiploma A of B. De geslaagden: Diploma A: Mikel Hopster, Dennis Ge- dikink, Jeannette Kok, Jan Veldman, Mark Stoer, Stephan Boogaard, Anna Maria Vlaming, Peter Zijlstra, Olaf Witte, Sarina v.d. Maden, Sandra Dijker, Den nis van der Slikke, Roland Knol, Martijn Hegeman, Andre Zeilstra, Thea Dijks hoorn, Marcus Bruining, Marco van der Knaap, Ramon Staal, Mara Koorn, Vera Keijser, Marcel van Egmond, Suzan Ma- duro, Jan van der Star, Iris Bakker, Peter Moerbeek, Niels Huisman, Hedy Za- deits, Jacky Slikker, Ma riet van de Werf, Roald van der Slikke, Krista Keijzer, Ar jan Huisman, .Wendy Kooger, Dennis Boon, Anne-Mieke Bakker, Yvonne Rik- kenberg, Stefan Bakker, Dennis Jaspers, Menno Komduur, Jeroen Wijdogen, Mariska Witte, Tessa Blom, Melanie de Gier, Suzanna Bruin, Jeroen de Waal, Emiel Boom, Tamara den Brok, Fi Vonk, Laura Commandeur, Jf iei Spigt, Niek v.d. Heide, Stijn Rijnde ;S Mare Kooim.an. Diploma B: Nicojan Drijver, All K der Duinker, Robert Witte, Karin man, Ido de Jonge, Annemariei-e weg, Arjen Boon, Yvonne Eelman hanna Buysman, Dunja Grose, Arji Ruiter, Martijn van Hengel, Ma Zwart, Miranda Schilling, Win Boon, Jeroen Schroeder, Cora Eel K Bas Verboom, Berry Grootjen, Ta Bruin, Linda Smit, Chris Dompig Bea Timmer, Hessel Rienks, Immel Koert Vermeulen, Marijke Eelman, fan Witte, Renate Noppert, Carlo mer, Ricardo den Brok, Marc Verb Robin van Sambeek, Leonie Da Anoeska Buijsman, Christel de B Erik Ie Roux, Gijsbert Dros, Niels-e| bers, Afke v.d. Vis, Caronlina Nynke Scheuneman, Daphne daal, Janneke Zijm, Lydia Feenstia Ic Maat, Anneke Veltkamp, Ruben lei Bernard Klein Breteler, Marieke Hui ra ren Terpstra, Sandra Witvliet, Feenstra en Annemarieke Manse,

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Texelsche Courant | 1984 | | pagina 6