Cjrocn 'wartsjexéls in het harL.
Sedwongen ontslagen
jken onvermijdelijk
,,We voelen ons
zwaar belazerd"
losten natuurlijke
fv/oeiing te hoog
Ondernemingsraad Teso reageert:
^o-directeur schokt met organisatienota
ER INRICHT 15 SEPTEMBER 1887 - Nr. 9928
DINSDAG 30 OKTOBER 1984
parkstraat 10 of Warmoesstraat 45, Den Burg, tel. (02220) 2741.
Lwerktijd: Harry de Graaf, Pelikaanweg 75, De Koog, tel. (02228) 266,
jOosterhof, Westerweg 14, Den Burg, tel. (02220) 4988 en Niek van der
•n, Schilderweg 215, Oudeschild, tel. (02220) 5393.
Ijdvertenties, abonnementen, etc.:'
Lid De Rooy B.V., Postbus 11, 1790 AA Den Burg,
,i (02220) 2741, na 18.00 uur 4881.
Verschijnt dinsdags en vrijdags.
Abonnementsprijs ƒ17,40 per kwartaal; los 75'- cent
Postgiro 652.
Bankrelaties: Amro Bank nr. 46.99.17.636.
Rabobank nr. 36.25.01.742; NMB nr. 67.34.60.398.
li moet voor 1 oktober 1986 van 21 personeelsleden af.
Sworden gedwongen ontslagen omdat de onderneming
Slinanciële consequenties van andere methoden om het
isoneelsbestand terug te brengen niet kan dragen. Dat is
■essentie van het ..Reorganisatieplan na realisering van
ibeldeks voorzieningen" dat vorige week door directeur
Ito Hoogerheide is uitgebracht en dat bij de Teso-
idewerkers inmiddels tot grote verontwaardiging heeft ge
il, omdat daar de verwachting heerste dat de directie met
h plan zou komen dat gericht is op het vermijden van ge-
jongen ontslagen.
145 pagina's tellende rapport
gisteren ter kennis werd ge-
icht van het personeel geeft de
iclusie dat er voor 21 man
jks geen zinvol werk meer is en
de kosten van dit „overcom-
et" 1,4 miljoen gulden per jaar
iiagen. Dat bedrag is ongeveer
»n groot als het bedrijfsverlies
ivoor 1984 is geraamd. Als Teso
;e kosten zou willen blijven dra-
nzou dat de~tarieven ongeveer
hoger maken dan strikt nodig
Zou de personeelsvermindering
:or natuurlijk verloop tot stand
men, dan zou dat 11 jaar duren
f10 miljoen kosten. De directeur
jt dat geld niet te kunnen mis-
i omdat het nodig is om vol-
ende eigen vermogen te kweken
Jat na afschrijving van de enkel-
'<s schepen een tweede dubbel
tor kan worden gekocht.
jgbrengen van het aantal medewer-
ïdoor verdergaande arbeidstijdver-
rting zou mogelijk zijn, maar dan
jmen nog maar 27 uur per week
aken wat een zodanige vermindering
i het bruto salaris zou veroorzaken
:men beter uit is met een uitkering
Krop men recht heeft bij ontslag.
Haar afgezien daarvan, zou ik niet
een hoe ik 21 man straks zinvol kan
iighouden. Er is echt geen werk
:sr voor hen", aldus Hoogerheide,
(overigens nog wel mogelijkheden
waardoor het aantal gedwongen
(slagen zou kunnen worden beperkt,
iar een hard punt voor hem is dat
iiaan geen noemenswaardige kosten
Mr de onderneming verbonden mo-
h zijn.
(grootste deel van het personeels-
srschot wordt veroorzaakt door het
dat het aantal vaarploegen na de
ipassing van de fuikhavens kan
»rden teruggebracht van zeven naar
In de zomer van 1986 zullen er
e kapiteins te veel zijn, drie
itrozen-stuurman, negen matrozen
zes machinisten. Ook op de wal
-en mensen overbodig worden,
het reorganisatieplan dat maxi-
de doelmatigheid in het hele bedrijf
streeft voorziet ook in enkele nieuwe
'cties, met name in de sectie
Verhoud
Geen namen
it is dus bekend in welke functie-
öepen de ontslagen zullen vallen,
tor in het rapport worden nog geen
!r"en genoemd. Dat gebeurt pas op
oktober volgend jaar want er kunnen
■or allerlei oorzaken nog verschuivin-
c optreden en men wil vermijden
ttiemand ontslag krijgt aangezegd
later moeten horen dat het niet
it. Een andere reden om pas
llgend jaar namen te noemen is voor
acteur Hoogerheide de wens dat zo-
tol mogelijk personeelsleden zich bij
problematiek betrokken voelen. Een
oegtijdige scheiding tussen mensen
mogen blijven en degenen die
oaten vertrekken lijkt hem ook voor
sfeer binnen het bedrijf ongewenst.
Hoop dat er een prikkel vanuit
om mee te denken. Ik heb in
'in rapport bewust geen mogelijkhe-
aangegeven welke aspecten van
^probleem nog ter discussie kunnen
kan, al heb ik wel bepaalde sug
gesties gedaan tegenover de onderne
mingsraad. Ik vind dat men nu zelf
met tegenvoorstellen moet komen,
maar ik zeg er gelijk bij dat de organi
satie zoals die wordt omschreven in
mijn rapport een ideaalbeeld is: een zo
efficient en veilig mogelijk functioneren
van de veerdienst met gebruikmaking
van zo weinig mogelijk mensen en het
uitschakelen van zoveel mogelijk
kosten veroorzakende
omstandigheden."
Kostenverdeling
Het handhaven van de 21 overcomple
te personeelsleden betekent dat de to
tale personeelskosten van Teso 28%
hoger zijn dan nodig is. De arbeids
kosten maken bij Teso thans nog 31%
van de totale kosten uit; straks moet
dat 22% worden. Ter vergelijking: de
belangrijkste andere kostenposten van
Directeur Th. Hoogerheide: ,,lk zou niet we
ten wat ik die 21 man straks moet laten
doen"
Teso zijn afschrijving (28,3%), rente
(17,2%), gasolie, smeerolie en energie
(11,5%), onderhoud schepen (5,8%),
verzekeringen (2,6%) en promotie en
reclame (1.1%).
Daaruit volgt dat het voor de onderne
ming zeer lucratief is om op arbeids
kosten te bezuinigejn en dat is dan ook
de belangrijkste gedachte die ten
grondslag heeft gelegen aan het plan
om de veerverbinding met een dubbel
dekker te gaan onderhouden en om
op de havens voorzieningen te treffen
waardoor ook hier personeel overbodig
is geworden.
In 1990 moet Teso niet alleen zijn ver
liezen van de laatste jaren (totaal f6
miljoen) hebben ingelopen maar ook
een zodanige reserve hebben opge
bouwd dat de aanschaf van een twee
de dubbeldekker er (mede) mee gefi-
nèncierd kan worden. Er moet dus
snel winst gemaakt worden en het
drastisch terugbrengen van de arbeids-
kósten zal dat mogelijk moeten maken.
Organisatie
Het sterk ingekrompen personeels
bestand maakt het noodzakelijk om de
bestaande organisatiestructuur te wijzi
gen. Blijkens het rapport komt er een
scherpe scheiding in de verdeling van
taken van nautische dienst en techni
sche dienst.
De nautische dienst zal zich uitsluitend
bezig houden met operationele taken
(dus het echte „varen") terwijl de
technische dienst het totale onderhoud
voor zijn rekening zal nemen en ook
niet-technische werken zal moeten uit
voeren. Die afdelingen krijgen daarom
andere namen: operationele dienst en
onderhoudsdienst. Eén en ander
maakt verschuivingen en aanpassingen
van functies nodig. Het vereiste niveau
is beschikbaar, maar aan de onder
houdsdienst zal wel iemand met elec-
trotechnische en electronisch gerichte
opleiding moeten worden toegevoegd.
De geplande reorganisatie brengt geen
veranderingen in de top. De directeur,
en de hoofden van resp. de onder
houdsdienst, de operationele dienst en
de administratie blijven in functie. Ook
op het kantoor verandert er praktisch
niets. In het magazijn moet een maga
zijnbediende worden ingewisseld voor
een magazijnbediende die tevens revi
siemonteur en schoonmaker is. Wat
betreft de onderhoudsfuncties kan
worden gemeld dat hier twee onder
houdsmonteurs en een assistent tech
nische dienst moeten verdwijnen, ter
wijl er een onderhoudchef, drie
schilder-matrozen en de genoemde
electrotechnicus bijkomen. Bij de afde
ling kaartverkoop wordt een functie
overbodig, bij de waldienst (ver
keersleiders) verandert er niets. De
grote klap valt, zoais gezegd, bij de
vaardienst waar 21 functies
verdwijnen.
Busje
Sinds de veerhaven werd verplaatst
van Oudeschild naar 't Horntje wordt
het Teso personeel naar en van het
werk vervoerd met een busje op
kosten van de onderneming. Daar wil
Hoogerheide ook vanaf want de
kosten bedragen jaarlijks ƒ105.000,—
wat per personeelslid neerkomt op
f2300,—. Als er straks 21 man weg is,
komen de vervoerskosten per persoon
op ƒ4000,— en dat wordt te gek. In
gaand 1987 moeten de Teso mensen
op eigen gelegenheid naar hun werk
komen en genieten dan reiskostenver
goeding volgens de CAO 1984.
Wie eerst?
Gebruikelijke is dat de mensen die het
kleinste aantal dienstjaren hebben, als
eersten in aanmerking komen voor
ontslag. Is er sprake van zg. collectief
ontslag dan liggen de zaken anders en
kan men bijvoorbeeld bij voorkeur
mensen ontslaan die daarvan de
minste ellende ondervinden. Teso wil
de op handen zijnde ontslagoperatie
als collectief" aangemerkt hebben
want dat geeft de mogelijkheid om
mensen van 57 Zz jaar en ouder (waar
van Teso er acht in dienst heeft) te
ontslaan. De kans voor deze mensen
om elders ander werk te vinden is we
liswaar vrijwel nihil, maar de financiële
afwikkeling van een dergelijk ontslag
kan zodanig zijn dat de situatie veel
lijkt op die van vervroegde
pensionering.
Selectie
Deze mensen gaan er volgens het rap
port dus in ieder geval uit. De dan
opengevallen plaatsen worden opge
vuld uit het bestand van de overige
medewerkers. Bij het ontslag van de
dertien mensen die dan nog overcom
pleet zijn, zullen zowel bedrijfsmatige
als sociale kriteria gelden. Er moet
voor worden gezorgd dat de mensen
voor hun functie de vereiste oplei
dingsgraad en geschiktheid hebben
maar er wordt ook gekeken naar ge
zinssituatie, al dan niet kostwinner
zijn, het bezit van een eigen woning,
e.d. Als peildatum voor deze beoorde
ling zal 1 oktober worden aangehou
den ,,ter vermijding van eventuele naij
ver en competitie." De voorlopige da
tum waarop de algehele reorganisatie
zijn beslag moet hebben is 1 oktober,
hoewel er op dit moment van wordt
uitgegaan dat de dubbeldeks aanlegin-
richtingen al voor de zomer van 1986
klaar zullen zijn. Er is dus rekening ge
houden met eventuele vertraging. Zou
de uitvoering van de werken veel meer
tijd vergen, dan schuift de ingangsda
tum op, wat ruimschoots van tevoren
te voorzien zal zijn.
Sociaal plan
Onderdeel van het reorganisatieplan is
het „sociaal plan" waarmee alle Teso
mensen te maken krijgen die als ge
volg van de reorganisatie worden ont
slagen of van functie veranderen. Vol
gens Hoogerheide is dit plan „socia
ler" dan bij de meeste andere bedrij
ven in dergelijke omstandigheden ge
bruikelijk is. Het plan regelt de handel
wijze bij plaatsing in een andere func
tie, de mogelijkheid om iemand na het
opleggen van de arbeidsovereenkomst
vanaf 1 juni 1986 op non-actief te stel
len met behoud van salaris en de
beëindiging van het dienstverband op
verzoek van de werknemer zelf. Wie
zelf voor de ingangsdatum van het
ontslag het dienstverband wenst te
beëindigen tussen 1 juni en 1 oktober
1986 krijgt een „vertrekvergoeding"
van drie maal het bruto maandloon.
Wie in de periode van 1 oktober 1985
tot de datum van zijn ontslag sollicita-
tiebezoeken wil afleggen krijgt daar
voor maximaal vijf dagen betaald ver
lof met betaling van de reiskosten bin
nen Nederland op basis van openbaar
vervoer. Teso is bereid te bemiddelen
bij het benaderen van een nieuwe
werkgever. Een ontslagen werknemer
krijgt de in de CAO geregelde
jubileumuitkering als de betrokkene
binnen vijf jaar na het eind van het
dienstverband het jubileum zou heb
ben gevierd. Verder is onder meer be
paald dat mensen die ontslagen zijn,
gedurende een jaar nadien voorrang
hebben als er toch weer vacatures
zouden ontstaan bij Teso. Ontslagen
werknemers hebben zolang zij een uit
kering genieten rcht op vrij bootver-
voer, zoals dat geldt voor het actieve
personeel. Dat blijft ook het geval als
aansluitend hierop een AOW-uitkering
wordt ontvangen. Ontslagen Teso
mensen zullen verder recht hebben op
aanvullingen op hun uitkering: gedu
rende de eerste 26 weken 20% van
het bruto maandloon, vervolgens ge
durende een jaar 15% van het bruto
maandloon en daarna nog een jaar
10%. Een soortgelijke aanvulling krijgt
men bij het aanvaarden van een nieu
we functie die een lager salaris ople
vert dan de oude.
De ondernemingsraad van Teso is zeer slecht te spreken over
het door de directie uitgebrachte organisatierapport waarin
staat dat 21 werknemers voor 1 oktober 1986 ontslagen moe
ten worden. „Het sloeg bij ons in als een bom. We waren
totaal verbijsterd", aldus OR-voorzitter Dirk Kooiman. „Na al
les wat over de personeelsafbouw de afgelopen jaren is ge
zegd, verwachtten we dat er nu een rapport op tafel zou ko
men dat mogelijkheden zou aangeven om gedwongen ont
slagen te vermijden. Maar dat is een bittere tegenvaller ge
worden. Die 21 man moeten er botweg uit. Het vertrouwen
dat we hadden in directie en bestuur heeft een enorme deuk
gehad."
OR-secretaris Leen de Veij voegt eraan
toe dat dit gevoel wordt gedeeld door
de andere personeelsleden. Dat bleek
woensdag tijdens een vergadering in
De Schakel, die werd bijgewoond door
alle personeelsleden die op dat mo
ment geen dienst hadden. Vrijdag
heeft de ondernemingsraad de te
leurstelling ter kennis gebracht van de
directeur. Verdere reactie volgt nog.
Andere mogelijkheden
Men is ervan overtuigd dat Teso de
mogelijkheid heeft om de personeels
vermindering op een andere manier tot
stand te brengen. De ondernemings
raad zal overleg voeren met FNV en
CNV en met tegenvoorstellen komen.
Dreigen met harde actie om het op
handen zijnde ontslag tegen te houden
wil men nog niet. De Veij: „We willen
het door praten zien te klaren al begin
nen we het gevoel te krijgen dat we
tot dusver te fatsoenlijk zijn geweest
en dat het tijd wordt om onze tanden
te laten zien."
Zowel Kooiman als De Veij geven toe
dat de belofte die de directie ooit
heeft gedaan dat bij perspneelsvermin-
dering geen gedwongen ontslagen zul
len vallen al geruime tijd geleden is in
getrokken, zodat de nu aangekondigde
ontslagen geen totale verrassing kun
nen zijn, maar ze wijzen erop dat in de
contacten nadien een heel positieve in
tentie naar voren is gekomne. „Ze
konden dan wel niet die garantie ge
ven, maar het zou wel worden gepro
beerd. De afgelopen zomer zeiden de
commissarissen Bakker en Vlas-van
der Vlies nog tegen ons: we strijden
niet tégen jullie maar mét jullie. En
drie maanden later krijgen we dit rap
port waarmee de raad van commissa
rissen akkoord is gegaan."
Merkwaardig
Met name is de ondernemingsraad er
teleurgesteld over dat er nog steeds
sprake is van 21 ontslagen, omdat
men meende dat dit aantal op z'n
minst flink was teruggebracht als ge
volg van verlaging van de VUT-leeftijd
waarmee het personeel in maart vorig
jaar akkoord gingen. De VUT-leeftijd
werd toen teruggebracht van 63 naar
61 jaar en er kwamen twee vrije dagen
per jaar bij. Het personeel maakte dit
mogelijk door het inleveren van 2,06%
prijscompensatie. Als gevolg van dit
akkoord konden zes mensen de dienst
verlaten, zodat het leek alsof het per
soneelsoverschot tot 14 man was te
ruggebracht. Maar nu moeten er toch
nog 21 worden ontslagen.
De directeur heeft dat toegelicht door
erop te wijzen dat nadien is gebleken
dat er meer mensen weg moeten. Het
vervoer is nl. teruggelopen zodat het
tweede schip minder vaak nodig is
dan het eerst werd gepland. Boven
dien wil Teso met flexibele arbeidstij
den gaan werken waardoor de perso
neelssterkte niet op druktepieken hoeft
te worden afgestemd. Verder is geble
ken dat het niet nodig is om op het
tweede autodek van de Molengat twee
mensen te hebben. De periode van
drukte waarin dat wel wenselijk is, is
zo kort dat het voordeliger is daarvoor
part-timers aan te trekken. Met name
bij de plannen om part-timers in te
zetten, plaatst de ondernemingsraad
vraagtekens.
Tolerant
Kapitein Dirk Kooiman die zelf in de
gevarenzone zit omdat Hoogerheide
het aantal kapiteins wil terugbrengen
van zeven naar vier zegt het gevoel te
hebben dat hij te goed van vertrouwen
is geweest. „We meenden ons belang
het beste te dienen door positief mee
te werken. Met alles zijn we akkoord
Niet alleen met inleveren van
Voorzitter Dirk Kooiman (links) en secretaris Leen de Veij v
..Gedwongen ontslagen worden niet geaccepteerd".
7 de TESO ondernemingsraad
prijscompensatie om de VUT-leeftijd
te kunnen verlagen maar bijvoorbeeld
ook met vermindering van perso
neelssterkte op de schepen, nadat in
juni 1978 de president-commissaris
nog had gezegd dat er de eerste tien
jaar geen aantasting van de perso
neelssterkte op de schepen zou wor
den doorgevoerd. Pas toen dat nieuwe
schip ging varen bleek dat ze dat niet
waar konden maken."
Te rigoreus
Het bezwaar van de ondernemingsraad
richt zich in de eerste plaats tegen het
gedwongen karakter van de voorgeno
men ontslagen, maar men is het ook
niet eens met het aantal van 21 dat
volgens de directie overcompleet is.
„Er kunnen best meer mensen zinvol
aan het werk blijven, maar dan moet
Teso geen werk gaan uitbesteden, wat
volgens het rapport wél de bedoeling
is."
Op de vraag hoeveel mensen er dan
wél weg kunnen, heeft Dirk Kooiman
een kort antwoord: „Nul!" De Veij:
„Ze kunnen allemaal zinnig aan het
werk blijven terwijl de vermindering
zich volgens natuurlijk verloop voltrekt.
We hadden zo graag gezien dat de di
recteur mogelijkheden zou aangeven
hoe dat zou moeten en wij waren bij
voorbaat van plan om ons daarbij po
sitief op te stellen. Maar de directeur
komt met dit keiharde plan dat voor
ons volstrekt onaanvaardbaar is en
zegt: als jet het niet goed vindt, moet
je zelf maar zeggen hoe het wél moet.
Dat vinden we niet juist. De directeur
heeft de taak ook alternatieven aan te
geven."
Geen hoge nood
Kooiman en De Veij geloven niet dat
bij Teso het water zodanig aan de lip
pen staat dat zo rigoreus op personeel
moet worden bezuinigd. „De liquiditeit
staat niet op het spel. Er zijn geen
banken die dwingende eisen stellen. Er
is ruimte voor een andere aanpak. Als
de nood werkelijk zo hoog was geste
gen zou Teso de Henry Dunant niet
afhuren voor een plezierreisje voor be
jaarden en een ton uitgeven voor dat
schatzoekspel. Het gaat blijkbaar voor
al om het vormen van reserves om in
Lees verder pagina 3