Texel kaaseiland"
VAN HET
i RAADHUIS
Het vergaan van Galjootschip „HARLINGEN"
ter walvisch vangst in Straat Davids
te 's morgens 5 uren op 23 Augustus 1826
ardnekkig
oncerten in
Je Cocksdorp
Luchtvaartblad schrijft
over Vliegveld Texel
Vaste data
Burgerlijke stand
Baldadigheid
Oosterender toneel speelt
„Binnen de perken"
Openbaar toilet?
door Kommandeur K. HOEKSTRA van Texel
Texelaars deden het goed
in midwintermarathon
^Mededelingen van B.en If.
Uitvoering HUP
5DAG 12 FEBRUARI 1985
reu i in overvloed tijdens de wijn en Texelse kaaspresentatie in het Havenrestaurant.
kans dat Texel op de buis schatzoekeiland wordt is, gezien de recente
lamemaatregelen van minister Brinkman, niet zo groot meer. Texel is
irrtsren schapeneiland, maar mag langzamerhand ook de titel kaaseiland
h m dragen. Jan C. Stolk, eigenaar van het Havenrestaurant inventari-
rde het aantal soorten kaas dat op Texel wordt geprocudeerd en
am tot maar liefst 21 soorten.
f'irdagavond werden alle soorten in
Haven restaurant gepresenteerd aan
70 Texelaars. Dat gebeurde na
uitstekend diner dat was opge-
iwd rond verschillende plaatselijke
lerechten.
combinatie kaas en wijn is alge-
in erkend en gewaardeerd en daar-
hadden G.J. Jordan van het wijn-
Jacobus Boelen uit Amsterdam,
Stolk en Truce Parlevliet van slijte-
Feugelhuus bij alle kaassoorten
^sende wijnen gezocht. Die combi-
ies werden alom gewaardeerd en
1 ^nig gast probeerde alles wat in een
lichting vooraf door de heer Jordan
aangeraden te proeven.
Cultuur
dan vertelde dat veel wijnadviezen
id bedoeld zijn maar ,,vaak kant
;h wal raken", omdat men ergens
klok heeft horen luiden maar niet
et waar de klepel hangt. Aan de
Jere kant is de eigen smaak natuur
de beste graadmeter om te bepalen
Ike Texelse kaas men bij welke wijn
dnkt maar daarbij kan men zich toch
eet beste laten leiden door ,,de cul-
oi ir" die er op dit gebied is.
ialjdag hield de politie op de Gente-
g nabij Oosterend een uit Schagen
omstige vrachtwagen aan, waarbij
ek dat er geen vervoersvergunning
s, dat het inschrijvingsbewijs van de
en Vervoers Organisatie ontbrak,
er geen recent keuringsbewijs was
dat de tachograaf niet deugde. Er
ird proces verbaal opgemaakt. In ja-
ari was dezelfde chauffeur al eens
ïgehouden in verband met dezelfde
rtredingen. Dat had dus weinig
holpen.
terdag spelen Wouter en Joye
jiltzer folkmuziek in De Nieuwe
einleg in De Cocksdorp. Het con-
rt begint om 20.00 uur en de toe-
ng is gratis.
Duter en Joye brengen o.a. num-
;rs van The Beatles, Graham Nash,
Tion and Garfunkel en eigen compo-
ies. Na een pauze treedt het huisor-
a,st van De Nieuwe Aanleg op met
n nieuw programma, waaronder de
4ine suite van H. Andriesen en En-
Ise volksmuziek.
ndagmiddag geeft het fluitkwartet
leauxfort" een concert dat ook gra-
toegankelijk is. Dit kwartet brengt
i. de ouverture Midsummernights-
eam van Mendelssohn, twee prelu-
is van Bach, Impressieflitsen van
ïrmans en een fluitkwartet van Tehe-
tiin. Het concert begint om 16.00
Moerman
en 24 febrauri wordt in De Nieuwe
anleg een themaweekend gehouden
fid het Moerman-dieet. Er zijn kook-
ssen, lezingen over het leven van
mkerpatiënten in gezin en samenle-
ng, een bezoek aan Donatus en een
öffieconcert. Inlichtingen bij Onno
ikkert, tel. 02222-207.
De meeste gasten hielden het wat
proeven betreft vaker op kaas dan op
wijn. Dat had ook te maken met de
geraffineerde cocktails die voorafgaan
de en halverwege het diner werden
geserveerd. De lichte kazen camem
bert, Texelse witje, peper camembert
en ook kwark van Donatus laten zich
heel goed smaken met een eenvoudige
tafelwijn, die zowel rood als wit mag
zijn. Zaterdagavond werden deze soor
ten samen met jonge boerenkaas en
peperknoflook van Wezenspyk gepre
senteerd met een Pinot Blanc uit 1982.
Een rode Bordeaux (in dit geval een
Chateau des Tuileries 1979) werd sa
mengebracht met extra belegen boe
renkaas van Wezenspyk en witte wijn
(Cöte du Rhone 1983) bleek uitstekend
te smaken met drie soorten kaas van
Wezenspyk (Wezenparel, komijnen en
brandnetelkaas) of een pittige gebro
ken pepercamembert van Donatus. Pit
tig is ook de Texelse schapenkaas en
daarbij werd dus een pittige wijn aan
geboden: een Cöte du Ventoux. Naast
de groene Texelse en comtesse scha
penkaas van Commandeur was deze
wijn ook geschikt als partner van ,,de
Texelaar" van de Eendracht, de bele
gen boerenkaas en oude schapenkaas
van Wezenspyk of de sterke groene
Texelse van Donatus. Zeer smakelijk
was deze Ventoux bij de nieuwste
Texelse kaassoort: geitenkaas van Hen
ry Soijer.
Een „kopstoot" waar men van moet
houden, maar die door velen als een
delicatesse werd ervaren was de over
jarige kaas van Wezenspyk met een 20
jaar oude port. In dit geval de Ferreira
Duque de Braganca.
De thema-avonden rond Texelse pro-
dukten (dit was de derde in successie
met eerder een succesvol koud buffet
van Texelse produkten) voorzien duide
lijk in een behoefte en de combinatie
zoals die zaterdagavond werd gepre
senteerd: diner met sfeervolle muziek
van het orkest „Die Flegel" en de ge
noemde presentatie zal mogelijk ook
kunnen aanslaan bij toeristen, bijvoor
beeld ingepast in een arrangement in
voor- of naseizoen. Bovendien leent de
kreet „Texel kaaseiland" zich ook voor
bredere promotie aan de vaste wal. Bij
allerlei culinaire gelegenheden zou men
de presentatie zoals die in het Haven
restaurant plaatsvond kunnen
voortzetten.
Het blad „Luchtvaartwereld" heeft
in haar februarinummer een artikel
opgenomen onder de kop „Texel,
vliegveld op vakantie-oord". Het
verhaal is geschreven door Marja
Postma en verluchtigd met een
kleurentekening en foto's van Thijs
Postma en een luchtfoto van Max
Dereta.
Het verhaal wordt hoofdzakelijk gevuld
met een bedschrijving van de activitei
ten die de laatste jaren op het vlieg
veld ontplooid worden. Havenmeester
Ed de Bruijn komt uitgebreid aan het
woord. Hij wijst er onder andere op
dat het na de zware sneeuwval in de
winter niet goed zou zijn als er een
verharde baan zou zijn, maar is verder
in het interview kennelijk trots op
„zijn" veld.
Dinsdag 12 februari
Van 14.00 tot 16.00 uur en van 19.00
tot 21.00 uur heeft de Rijksscholenge
meenschap open huis.
De gemeenteraad vergadert in het
raadhuis, aanvang 19.30 uur.
De R.K. parochie Texel heeft een
parochie-avond in De Witte Burcht,
aanvang 20.00 uur.
Woensdag 13 februari
Om 10.00 uur opent wethouder Schil
ling in de trouwzaal van het raadhuis
een „isolatietentoonstelling". Deze is
vandaag en de volgende dagen voort
durend te bezichtigen tijdens de kan
tooruren en bovendien op
vrijdagavond.
De R.K. parochie Texel heeft een
parochie-avond in de Jan Daalder-
school te Oosterend, aanvang 20.00
uur.
Donderdag 14 februari
In het zaaltje bij de Doopsgezinde kerk
in Den Burg wordt een Leerhuis-lezing
gehouden door mevrouw M. TH.
Wolff; 20.00 uur.
In „Op Diek" in Den Hoorn houdt de
R.K. parochie Texel een parochie
avond, aanvang 20.00 uur.
Psychologe. Spreekuur volgens af
spraak: op woensdag van 14.00 - 17.00
uur, tel. (02220) 4887, het Groene
Kruisgebouw, kamer A1, Witte Kruis-
laan 19, Den Burg. Mevrouw drs. R.
Postma. Tevens bereikbaar: tel. (02223)
234, Kotterstraat 24, Oosterend.
Spreekuren college van B en W:
Burgemeester Engelvaart en wethou
der Zegers maandag van 10.00 tot
11.00 uur; wethouder Schilling woens
dag van 8.30 tot 9.30 uur en wethou
der Barendregt vrijdag van 10.00 tot
11.00 uur.
Geboren: Maarten Klaas, zv., Cornelis
M. Minnes en Anna M. Witte; Diana
Neeltje, dv., Marinus J van der Wilde
en Nelly T. Wuis; Maria Louisa, dv.,
Marius Eelman en Elfriede M. Neuner;
Apollonia Paulina, dv., Cornelis Kikkert
en Anna C. van Strien.
Overleden: Dirk Witte, oud 81 jaar;
Gerrit H. de la Cambre, oud 77.jaar.
Ondertrouwd: Rob Haverman en Jo
hanna G. van Laar.
Elke eerste donderdag van de
maand (na het' fractieberaad) houdt de
VVD Texel in hotel Rebecca in De
Waal een instuifavond voor leden en
introducees.
Iedere woensdagavond houdt de
Volksdansvereniging Texel een
volksdansavond in De Wielwaal in De
Waal, aanvang 20.15 uur. Nieuwe le
den zijn welkom. Informatie via tele
foon 02220-3565.
Maatschappelijk werker Frank van
Lare houdt spreekuur in d'Ouwe ULO
maandags, dinsdags, woensdags en
vrijdags van 8.30 - 9.30 uur en don
derdags van 18.30 - 19.30 uur.
Spreekuur raadsfracties: Iedere don
derdag voorafgaand aan de week waa
rin de raadsvergadering wordt gehou
den hebben de raadsfracties van CDA,
PSP, Pakt en VVD spreekuur in het
raadhuis, van 19.30 tot ca. 20.15 uur.
leder kan daar terecht met vragen,
aan- en opmerkingen, in het bijzonder
over kwesties die in de raadsvergade
ring aan de orde zullen komen. Texels
Belang houdt dit fractiespreekuur op
de maandagavond voorafgaand aan de
raadsvergadering.
De WAO groep komt elke woens
dag van 10.00 tot 12.00 uur bijeen in
dienstencentrum De Buureton (oude
St. Jan) aan de Molenstraat in Den
Burg.
TEXELSE COURANT
PAGINA 9
Nadat enkele politiemannen zondag
hun auto hadden verlaten om een
controlebezoek te brengen aan een ca
fé, hoorden ze een harde klap. Het
bleek dat een 16-jarige jongen een trap
tegen de auto had gegeven, naar hij
later verklaarde uit bravour en uit wrok'
omdat de politie onlangs zijn brommer
uit het verkeer had genomen. Tegen
de jongen werd proces verbaal opge
maakt wegens baldadigheid.
De toneelgroep Oosterend voert zater
dag 23 februari het blijspel „Binnen de
perken" van Alan Ayckbourne op. Het
spel begint om 20.00 uur, De Bijenkorf
is een half uur eerder open. De entree
bedraagt 75,—. Kaarten kunnen aan de
zaal of in de voorverkoop bij schilder
Bremer aan het Kerkplein in Oosterend
worden gekocht.
,,Kijk, een openbaar toilet"r riep
iemand die op het haventerrein
van 't Horntje op de boot stond
te wachten. Het was inderdaad
een zeer openbaar toilet, want het
betrof een wc-pot die in de open
lucht is komen te staan nadat het
bijbehorende bouwwerk was
gesloopt. Dat bouwwerk was de
houten kantoorkarak van Rijkswa
terstaat die hier sinds de aanleg
van de veerhaven heeft gestaan
en die al die tijd de werkplaats is
geweest van Bert Weijdt en zijn
staf. De barak heeft nu een ande
re bestemming gekregen. Het
wordt een onderkomen voor spul
len van het agrarisch museum.
Mensen van het agrarisch mu
seum waren vrijdag in de ijzige
kou bezig om het bouwwerk te
demonteren en af te voeren naar
zijn nieuwe standplaats: aan het
Groene wegje in De Waal. (Foto:
Dirk Kuiter).
een stijve koelte, zochten onze sloepen
op en bevonden ze zo weder ontram-
poneerd. Wij repareerden dezelve,
waartoe wij hier beter gelegenheid
hadden. Met verlangen wachten wij
op goed weer om spoedig te kunnen
vertrekken naar Zwartvogelbaai, zijnde
eene kolonie met Deensche huizen,
daar te Nogsoak te weinig kabakken
waren voor zoo vele menschen en ook
te weinig provisie. Van den Deen kre
gen wij 320 pond brood voor de reis
en hadden verder genoten 2 schepels
gort èn 2 schepels erwten, waarvoor
ik adsignatie passeerde. Dien dag kon
den wij niet vertrekken, omdat onze
sloepen niet voor des avonds klaar
hadden. Tot ons groot verdriet werd er
goed vermist, als klederen, tabak, be
schuit, en brood. De vraag was, wie
heeft het weggenomen? De Deen hield
ons volk voor de daders, verklarende,
dat hij nooit zijn pakhuis sloot en niet
nodig had te sluiten, dat hij 36 jaren in
Straat Davids was geweest en nimmer
iets kwijt geworden, dat die Esqui
maux zeer godsdienstig waren, enz.
Een Esquimaux diende hier als school
meester, welke alle morgens en avonds
een gebed deed, men zong verder en
lag een Kapittel uit het N.T. en zong
weder tot besluit, waarbij de grootste
eerbied heerschte en zij vele Europeërs
beschaamden, zijnde die Esquimaux
oneindig veel menschelijker dan te
Preuven.
sloep besloten voort te gaan, doch
wilden eerst nog eens met de anderen
spreken, roeiden wel drie uren eer wij
bij hen waren, daar zij mede voort
roeiden. Eindelijk hen inhalende brag-
ten wij hen onder het oog, waar wij
menschen wel zouden vinden en wel
Deenen, het was namiddsgs 5 uren.
Wij kregen ten antwoord dat zij ons
zouden volgen, daar de wind in dien
tijd vrij wat was gaan liggen. Wij zei
len toen op de punt van het land aan,
west ten zuiden van ons. Des avonds
een mooije koelte en mooi weer, wei
nig baai-ijs en slecht water, zoo dat
wij goed voortzeilden, roeiden om de
warmte te houden, den gehelen nacht
door. Tegen de morgen kwamen wij
aan land, roeiden om een punt, von
den daar een singel daar wij met veel
moeite de sloepen opkregen. En waren
zeer gelukkig overgekomen, daar de
wind hand over hand toenam, en het
dik van sneeuw werd. Wij kropen in
de sloepen om voor de koude en
sneeuw ons te beveiligen, alsmede om
te slapen, hetgeen daarmede als de
vorige nachten ging. De dorst deed
ons bij gebrek aan water, ijs eten, zoo
dat onze monden van binnen schenen
raauw te worden.
Den 27 October, 's morgens de wind
oost en een harde koelte als ook dik
van sneeuw, moesten wij weder op
reis, bijna alle verdorst en vele van ons
volk moedeloos. Wij spraken hen zoo
veel mogelijk moed in als wij konden,
zeggende dat wij deze dag zeker te
Nogsoak zouden komen, zoo als wij
ook wezenlijk dachten, roeiden om de
punt weder heenen, konden toen zei
len en liepen sn.el voort. Wij zagen
een afloop daar wij kennis aan had
den, hebbende met ons schip aldaar
gelegen en water vandaan geh'aald en
daar wij de steenen hadden ongeno-
men voor ballast. Wij lieten onze zeilt
jes vallen en vonden onder het ijs ver-
sch water, dronken zoo veel de koude
toeliet.
Daarop weder onderzeil, twijfelde toen
niet meer dat wij menschen zouden
vinden, zeilden met een snelle voor
tgang langs het land, zoo digt aan
hetzelve dat bogt in bocht uit, wij al
les goed konden zien of er menschen
woonden. Tegen de middag kwamen
wij om de zuidhoek van de bogt heen,
zagen het Hazeneiland, alsmede de
kleine eilandjes, welke wij wisten dat
voor Nogsoak lagen en kwamen ook
spoedig daar. Onze blijdschap was
groot, rekenende ons nu haast voor
behouden, doch vonden daar maar
een Deensche man, die ons medelij
dend ontving. Zijn naam was Marten
Christiaan Muller. Wij verozhcten hem
om erwten, gort en warm eten, het
geen hij ons dadelijk gaf, geleidende
ons in de kabakken bij de Esquimaux.
Deze menschen betoonden ons ook
het grootste medelijden, ziende zoo
velen onzer die bezwaarlijk gaan kon
den, en inwendig verkleumd waren. Zij
boden ons terstond hunne spijs aan,
hetwelk wij ook konden eten, schoon
huid van witvisch en deszelfs vleesch,
van elke zij die dag drie gevangen
hadden, zoo dat zij geen gebrek, en
het zeer veel beter dan te Preuven
hadden. De menschen zagen er ook
allen zeer gezond uit, hunne spijzen
smaakten beter dan wij dachten,
schoon traanvis. In hun hutten of ka
bakken echter onder geweldige
stank was het zeer warm, door de
menigte menschen en lampen. Het
geen ons onbeschrijfelijk onaangenaam
was. De doctor onderzocht nu de be
vroren handen en voeten, dan geen
medicijnen hebbende, konde hij niet
anders doen dan het doode vleesch
afsnijden. De ergste waren Arian Kou-
denburg van het Vlie, Zwerus Koerse
uit Harlingen, Willem Schuil van Texel,
Hendrik Lolkes van het Ameland en P.
Kok van Texel, wier voeten zoodanig
bevroren waren, dat wij bij gebrek aan
medicijnen voor het leven vreesden.
De Esquimaux zagen mede naar de
zwakken en legden iets op het rauwe
hunner voeten dat wel dons scheen te
zijn. Voor het overige waren alle van
harte gezond. Des avonds was ons
eten klaar. Wij aten zoo lekker, dat
niemand onzer van zijn leven zoo lek
ker gegeten had, schoon slechts soep
van erwten en gort, zonder eenig
vleesch of vet. Wij konden zeer goed
merken dat ons inwendig dit zeer goed
deed en verwarmde. Daar op gingen
wij,in de kabakken om te slapen, zijn
de er drie stuks, waarin 60 Esquimaux
en wij met ons 40. zamen 100
moesten geplaatst worden. Hier had
den wij het zoo warm en benauwd dat
men verschrikkelijk zweette. Wij slie
pen bijna allen naakt en nevens de
wilden, terwijl de hut vol walm en
stank was. Deze verandering was te
groot voor ons, zoodat wij toen van
de warmte, gelijk- te voren van koude
weinig konden slapen en door het on
gedierte geplaagd werden.
Den 28 October, 's morgens waren
wij wonderlijk gesteld in handen en
voeten, zijnde dezelve geheel gevoel
loos, doch het geheel genomen beter
dan inn de sloepen, de wind N.O. met
Den 29 October, 's morgens de wind
N.W. storm doch droog weer, konden
wij niet vertrekken. Des avonds had
den wij onze sloepen te water ge
bracht en vertuid, doch zij geraakten
gaande doordien het eene touw gebro
ken was. Na hetzelve hersteld te heb
ben gingen wij weder in de kabakken,
uithoofden van het geweldige sneeuw-
jagen. In een der kabakken bevond
zich eene oude vrouw, die men zeide
102 jaren oud te zijn. Zij was nog zeer
vlug en gezond, naaide, stak zelve de
draad in de naald en was verwonderlijk
leening, zittende veeltijds met de
knieën bij de ooren, zoodat zij veel ge
leek naar een Ourang Outang. Haar
kin en schouders had zij zwart geprik
keld tot sieraad, volgens gebruik in ha
re jeugd. Des middags hielden de Es
quimaux godsdienstoefening en vier
den zondag. Hoewel eenvoudig doch
zeer plechtig en met grooten eerbied.
Des avonds hetzelfde, levende die
(wordt vervolgd)
De Texelaars Piet Schuyl en Gijs Jan
sen namen deel aan een marathon
door de Veluwse bossen. Het was pri
ma weer, weinig wind, goede vochtig
heidsgraad en een aangename tempe
ratuur om te presteren. Het parcours
vergde echter nogal wat van de deel
nemers omdat er veel „klimwerk" bij
was. Langzaam oplopende wegen bre
ken het ritme en vragen extra inspan
ning. De winnende tijd lag bij de
wedstrijdlopers rond de twee uur en
25 minuten. Zo'n tien minuten langza
mer dan bij een marathon op een vlak
parcours. Piet Schuijl en Gijs Jansen
kwamen precies gelijk over de streep
in drie uur en zeven minuten. Aanvan
kelijk had Gijs een voorsprong, doch
Piet kwam door een sterke tweede
helft langszij rond de 35ste kilometer.
Gijs was hiermee zo'n acht minuten
sneller dan vorig jaar en Piet boekte
ongeveer dezelfde tijd.
Op Texel zijn naar schatting 600 bedrij
ven of meer, die onder de hinderwet
vallen. Slechts 300 tot 400 bedrijven
beschikken over een hinderwetvergun
ning waarvan er zeker 75% als verou-
ders of als niet toereikend moet wor
den beschouwd. De gemeente heeft
van het ministerie van Volkshuis
vesting, Ruimtelijke Ordening en Mi
lieubeheer een bijdrage gekregen voor
een zogenaamd Hinderwet-
uitvoeringsprogramma, kortweg HUP
genaamd. De bedoeling van het HUP
is het inlopen van achterstanden.
Daartoe^zullen alle mogelijke hinder-
wetvergunningplichtige bedrijven wor
den geïnventariseerd. Voor die inventa
risatie is de heer Weel uit Den Helder
aangetrokken. De heer Weel, een
werktuigbouwkundige, zal alle bedrij
ven in de gemeente nagaan en sommi
gen, na afspraak, bezoeken. Bij die be
zoeken zal het niet zozeer gaan om
controle, maar eerder om de eerderge
noemde inventarisatie zo volledig mo
gelijk te maken. Bij het inventariserend
onderzoek zal tevens bezien worden
welke bedrijven onder een zogenaam
de vrijstellingsverordening zouden kun
nen worden gebracht, en welke bedrij
ven een (nieuwe) hinderwetvergunning
moeten aanvragen.
Het gemeentebestuur rekent op de
medewerking van de betrokken burge
rij, zodat op 1 november aanstaande
een eerste geslaagd Hinderwet-
uitvoeringsprogramma kan worden af
gesloten. Nadere inlichtingen kunnen
worden ingewonnen bij de afdeling
Bouw- en woningtoezicht, telefoon
02220-3041, toestel 128 of bij de afde
ling algemene zaken, toestel 145.
