Cjroen kwarts Jex els in het harL,
\kkoord bij TESO
Lievense komt plannen
toelichten op Texel
L77/R
Icties op laatste moment voorkomen
raak in
loenenzaak
Energiespaarbekken op Razende Bol
Klaar voor de start
Nr. 9966
DINSDAG 19 MAART 1985
die: Parkstraat 10 of Warmoesstraat 45, Den Burg, tel. (02220) 2741.
n werktijd: Harry de Graaf, Pelikaanweg 75, De Koog, tel. (02228) 266,
iOosterhof, Wesierweg 14, Den Burg, tel. (02220) 4988 en Niek van der
6n, Schilderweg 215, Oudeschild, tel. (02220) 5393.
advertenties, abonnementen, etc.:
eveld De Rooy B.V., Postbus 11, 1790 AA Den Burg,
ion (02220) 2741, na 18.00 uur 4881.
Verschijnt dinsdags en vrijdags.
Abonnementsprijs A18.10 per kwartaal; los 80 cent
Postgiro 652.
Bankrelaties: Amro Bank nr. 46.99.17.636
Rabobank nr. 36.25.01.742; NMB nr. 67.34.60.398.
kunnen tevreden zijn. Er moet 7% van het
laris worden ingeleverd voor 20% arbeidstijd-
rkorting en het aantal vaarploegen wordt niet
nder dan vijf!" Aldus vatte gistermiddag FIMV-
derhandelaar Rob van Hengel het akkoord sa-
en dat hij en zijn mede-onderhandelaars zo-
st waren overeengekomen met de Teso-
ectie.
Hengel sprak in een der salons van de varende veerboot
rsdiep waar al het personeel dat daartoe in staat was, was sa-
igestroomd om het resultaat van de zeer moeizame onderhan-
ngen te vernemen. Hun algemene tevredenheid over het ak-
rd bleek uit unaniem voorstemmen, applaus voor de onderhan
en vele zuchten van verlichting.
ituatie was nogal dreigend gewor-
vooral na de weigering van de di-
ok akkoord te gaan met een op
Eerste gezicht niet zo belangrijk
ïdeel van het ontwerp-akkoord.
jerheide wilde het aantal vaarploe-
met ingang van de ingebruikne-
van de nieuwe fuikhavens terug-
jen van zeven naar vier en de vijf-
oeg voorlopig in het onderhoud
jrk stellen. Het personeel wilde
echte" vaarploegen gehandhaafd
niet in de laatste plaats omdat
directeur ervan verdacht dat
lor deze „degradatie" van de va-
mensen wilde stimuleren dat zij
in duur zouden vertrekken.
Alles of niets
personeel had vorige week una-
laten weten dat vier vaarploegen
hen absoluut onaanvaardbaar
waarmee het moeizaam tot stand
nen ontwerp-akkoord in zijn ge
was verworpen. Alle onderdelen
«t akkoord vormen namelijk een
ïid, een package-deal" dat op
mderdelen moest worden aan-
of anders geheel van de baan
ijn. Dat laatste was in feite het
toen de zaak op de vaarploegen
;p en het er naar uitzag dat de
;n het actiewapen in stelling
ten brengen. De voorbereidingen
ie waren in volle gang toen di-
Hoogerheide in het weekend
3 op het verzoek óm toch nog te
en dat gebeurde gistermiddag
drie en vijf uur. Toen was men
waarbij Hoogerheide er wel in
ie te bedingen dat te zijner tijd
er een jaar ervaring mee is op-
ml zal worden bekeken of de vijf-
arploeg echt zinvol is. Als men
gisteren niet had gevonden, zou
öt al direct voor enkele uren aan
nt zijn gelegd. Daarna zou een
itum aan de directie zijn gestuurd
acties zouden worden aange-
]d die ten tijde van de paasdruk-
iden worden uitgevoerd.
Marathon
snstemming over de andere, veel
jrijker onderdelen van het
ge-deal was woensdag bereikt tij-
zeer moeizame onderhandelingen
mrden van twee uur 's middags
uur 's avonds. Dat gebeurde op
van het onderzoek dat in op-
tvan Teso werd uitgevoerd door
ganisatiebureau Van der Torn en
gh, wat ook in de ogen van
irsoneel een uitstekend idee is
4t. Het organisatiebureau heeft
trikt objectief opgesteld en heeft
!aad voor het feitenmateriaal ge-
op basis waarvan het akkoord
orden bereikt. Een vertegen-
ger van het bureau was voort
bij de onderhandelingen van
Jag aanwezig. Teso was daar
ïnwoordigd door directeur Th.
rheide en het hoofd van de ad-
atie H. Bakker. De belangen van
nacht van donderdag op vrij
er ingebroken in een
nen- en kledingzaak in Den
De daders konden de winkel
'en door een etalageruit stuk
Ppen. Er werd voor ruim
aan schoenen en leren kle-
neegenomen.
het personeel werden bepleit door R.
van Hengel van het FNV (die de eco
noom Martin Spanjer had meegeno
men) W. Ramakers van het CNV en
de personeelsleden F. Androg en P.J.
Zutphen.
Gedeelde lasten
Het feit dat bij de reorganisatie geen
gedwongen ontslagen zouden vallen
stond bij voorbaat vast omdat dit
reeds eerder was" overeengekomen, het
ging erom in hoeverre het personeel
voor de kosten van de nu onvermijde
lijke en aanzienlijke arbeidstijdverkor
ting zou moeten opdraaien. Het totaal
pakket dat op papier werd gezet voor
zag in het fasegewijs invoeren van de
volgende maatregelen; per 1 mei 1985
verkorting van de arbeidsduur tot 38
uur (te financieren door 1,44% prijs
compensatie en 2 atv-dagen); per 1 ja
nuari 1986 verkorting van de arbeids
duur tot 36 uur, reduktie van de verlof
tijd met 5%, overplaatsing van twee
personeelsleden naar de afdeling ver
koop en invoeren van flexibele ar
beidstijd (onder meer te financieren
door het schrappen van het tot dusver
door Teso bekostigde personeelsver-
voer per bus); de vorming van vier
vaarploegen; per 1 oktober 1987 ver
korting van de arbeidsduur naar 32 uur
als er dan teveel personeel blijkt te zijn
en reductie van de verloftijd met 10%
(te financieren door het vakantiegeld
op 1/2% te brengen en het inleveren
van de dertiende maand met 65%).
Na die tijd zal worden bekeken of er
genoeg werk is voor een langere ar
beidsduur en verder zou bepalend
moeten zijn in hoeverre een ar
beidstijdverkorting tot 32 uur in die tijd
maatschappelijk aanvaard zou zijn. Te
so wil met de 32 uur niet voorop
lopen.
Zoals gemeld was dit alles aanvaard
baar voor de personeelsleden en de
bonden met uitzondering van het aan
tal van vier vaarploegen. Het moesten
er vijf worden omdat volgens hen vier
ploegen op den duur onvoldoende is
met name bij een arbeidstijdverkorting
die verder gaat dan 36 uur. Bovendien
is in de zomerperiode, als veel perso
neel met vakantie gaat, wel een vijfde
vparploeg nodig.
Verder werd niet ingezien dat de ploeg
die volgens de directie het onderhoud
in moest daar blijvend voldoende werk
zou hebben waardoor er toch een
„koude sanering" in het personeels
bestand zou ontstaan. Bovendien zou
er op deze wijze geen sprake zijn van
reëele herverdeling van het beschikba
re werk, maar zou er een tweedeling
onder het personeel komen waarbij de
lusten van de vaardienst en de lasten
van de onderhoudsdienst niet evenre
dig zouden worden gedragen. Dat
laatste werd sociaal onaanvaardbaar
geacht, ook als het maar een jaar zou
duren.
Minstens zo bepalend voor de afwij
zing was echter het wantrouwen. Men
zag de tijdelijke onderhoudsploeg die
uit de nu nog varende mensen zou
worden gevormd, als een truc om
makkelijker van de mensen te kunnen
afkomen.
Spoed
Hoogerheide wilde de onderhandelin
gen opschorten om zich met de raad
van commissarissen over het vraagstuk
van het aantal vaarploegen te beraden.
De bonden vonden echter dat er de
laatste maanden al genoeg vertraging
was opgetreden en wilden voor vrijdag
een definitief standpunt van Teso.
Dat standpunt kwam in de vorm van
een telex waarin stond dat Teso een
combinatie van 36-urige werkweek met
vijf vaarploegen op bedrijfseconomi-
sche gronden afwees.
Bij vijf vaarploegen moet het onder
houdswerk uiteraard ook gebeuren
door „varende" mensen, maar dat ge
beurt dan roulerend. Om de vijf weken
gaat een ploeg voor een week in het
onderhoud. Die roulering vindt Teso
niet erg efficient en bovendien zou
met het achterwege laten van schei
ding tussen varende mensen en onder-
houdsmensen de duidelijkheid van de
bedrijfsorganisatie niet zijn gediend. In
dezelfde telex stond ook dat Teso „om
zuiver sociaal psychologische redenen"
wel een vijfde vaarploeg zou willen,
maar dan alleen in de vakantieperiode.
De onderhandelaars bij het beantwoorden van vragen over het akkoord. Van links naar rechts Wim Ramakers van het CNV, Rob van Hengel en
Martin Spanjer van de FNV en de personeelsvertegenwoordigers Frits Androg en Pieter Jan Zutphen.
Aan boord van de Marsdiepneemt het personeel kennis van het akkoord.
De bonden waren met dit antwoord
van Teso verre van gelukkig maar lie
ten het oordeel over aan het perso
neel. Dat oordeel kwam snel nadat de
telex ten overstaan van hen was voor
gelezen. Het werd unaniem afgestemd.
De zaak zat dus vast en omdat over
het onderdeel vaarploegen geen over
eenstemming was bereikt, was het he
le pakket van overeenkomsten van de
baan. In die zin werd directeur Hoo
gerheide telefonisch verwittigd en
voorbereidingen werden getroffen om
maandag een ultimatum op te stellen
waarbij acties in het vooruitzicht wer
den gesteld als Teso niet alsnog zou
bijdraaien.
Later liet Hoogerheide weten dat hij
over de vaarploegenkwestie toch nog
eens wou praten en er werd voor
maandagmiddag een afspraak ge
maakt. Met de genoemde uitslag.
Hoogerheide zegt met het in tact laten
van de vijfde vaarploeg erg veel moei
te te hebben gehad. „Vier vaarploegen
zijn ruimschoots voldoende en het is
buitengewoon inefficient om bij vijf
ploegen de mensen om de vijf weken
werken een week onderhoudswerk te
laten doen. Ze moeten dan telkens van
hun voorgangers het werk overnemen.
De productie is veel hoger als dezelfde
mensen steeds met hetzelfde werk
doorgaan. Dat productieverlies zal
door derden moeten worden goedge
maakt en ik schat dat dat 7180.000
per jaar kost. Dat is 2% van de loon
som en het vervoerstarief is dan 1%
hoger dan strikt nodig is. Het staat me
tegen dat we die vorm van inefficiency
invoeren alleen om aan zes mensen
dat werk te geven waarnaar hun voor
keur uitgaat."
Hoogerheide is daarover dus onder
druk van de situatie heengestapt, al
wijst hij er wel op dat het nu gesloten
akkoord de mogelijkheid niet belem
mert om de doelmatigheid van de vijf
de vaarploeg opnieuw te bekijken na
dat een jaar ervaring met de dubbel
deks aanleginrichtingen is opgedaan
en ook de andere omstandigheden die
voor de exploitatie van de veerdienst
van belang zijn, zijn geëvalueerd.
Dat laatste was gistermiddag aan
boord van de Marsdiep wel aanleiding
voor onrust bij enkele personeelsleden,
die bang waren dat de vijfde vaarploeg
na oktober 1987 toch zal worden ge
schrapt. Volgens Rob van Hengel zou
in dat geval de 32-urige werkweek blij
vend worden ingevoerd en bonden en
Teso zijn het er over eens dat vijf vaar
ploegen dan in ieder geval noodzakelijk
zijn.
Ir. L.W. Lievense komt dinsdag 16 april naar Texel om een toe
lichting te geven op zijn plannen om op de Razende Bol een
gigantisch spaarbekken aan te leggen om met behulp daarvan
te voorzien in de nationale piekbehoefte aan electriciteit.
Lievense komt op uitnodiging van de plaatselijke Rotaryclub die van me
ning is dat uitvoering van de plannen ingrijpende gevolgen voor Texel zal
kunnen hebben, positieve maar mogelijk ook negatieve. Het is niet uit
gesloten dat de meningsvorming op Texel in hoge mate bepalend zal zijn
voor de haalbaarheid van de plannen, omdat het er naar uitziet dat de Ra
zende Bol bij het gemeentelijk gebied van Texel wordt ingedeeld zodat de
gemeente er wat over te zeggen zal krijgen.
De afgelopen week hebben alle media
uitvoerig aandacht besteed aan het
plan, dat zoals bekend een vervanger is
van het oude plan om een spaarbekken
in de Markerwaard aan te leggen. Dat
eerste in 1979 gelanceerde plan voorzag
in een door 30 meter hoge dijken ge
vormd bekken dat zou worden gevuld
met electriciteit van windmolens. De
overheid reageerde positief en consta
teerde dat het plan uitvoerbaar was en
vervolgens werd met 16 miljoen gulden
van Economische Zaken door Lievense,
Rijkswaterstaat en de aannemers HBG,
Zanen Verstoep en Ballast Nedam be
gonnen aan de uitwerking van het plan.
Dat onderzoek zou dit jaar worden vol
tooid maar voor het zover was, is Lie
vense dus nu met een gewijzigd plan
gekomen: het spaarbekken zou niet in
het IJsselmeer maar op de 6 km2 grote
zandplaat de Razende Bol moeten ko
men. Omdat de beschikbare oppervlakte
hier kleiner is zouden veel hogere dijken
nodig zijn: ongeveer 100 meter. Gezien
vanuit Den Helder en vanaf Texel zal
dat een forse bult worden die zeer in
het oog zal springen. Volgens Lievense
hoeft men echter niet bang te zijn voor
onaangename verandering van het land
schap. Door de dijk als een onregelmati
ge duinenrij uit te voeren en te beplan
ten ontstaat de indruk van een „ge-
woon" eiland.
Lievense vindt de Razende Bol een
ideale plaats. Als hij eerder aan deze
plek had gedacht zou het Markerwaard
plan nooit zijn gelanceerd. Voor de aan
leg van de duindijken zal 200 miljoen m3
zand nodig zijn. Die duinen worden in
een driehoek gelegd en in het midden
daarvan komt een rond spaarbekken dat
7,4 km2 zal beslaan, dit meer dan de
huidige oppervlakte van de bol. De 90
miljoen kubieke meter zeewater die hier
in kan worden opgeslagen heeft een
energetisch vermogen van 20 gigawatt-
uur. Met dit water kan gedurende tien
uur per etmaal via turbines stroom wor
den opgewekt van 2000 megawatt (de
Texelse elextriciteitscentrale levert onge
veer 10 megawatt). De stroom kan de
dagelijkse verbruikspieken in het land
helpen opvangen zodat minder geïn
vesteerd hoeft te worden in nieuwe
electriciteitscentrales al dan niet op
kernenergie. De aanleg van het Razende
Bol-bekken zal ongeveer 73 miljard gul
den kosten wat een miljard goedkoper
is dan de locatie IJsselmeer.
Kustafslag
Bijkomend voordeel is dat bij de aanleg
een zodanige vorm aan de voormalige
Razende Bol kan worden gegeven dat
de zeestroming van de kust wordt ge
drukt waardoor aan een der oorzaken
van de kustafslag van Texel een einde
wordt gemaakt. De bedoeling is het
nieuwe eiland met een dam aan Texel
vast te maken, ongeveer nabij paviljoen
Paal 9 wat hoogst interessante natuur-
en/of toeristische mogelijkheiden biedt.
Verwacht wordt dat door deze dam het
Molengat zal verzanden en tot een sluf
terachtig gebied wordt. Voor Texel bete
kent het een flinke gebiedsuitbreiding.
In tegenstelling tot het plan Marker
waard zal het spaarbekken waarschijnlijk
niet of slechts gedeeltelijk met hulp van
windmolens worden gevuld, maar met
„gewoon" opgewekte stroom die buiten
de piekperioden volop beschikbaar is.
Reden is dat de windmolentechnologie
de afgelopen jaren onvoldoende is ge
vorderd om thans te kunnen aannemen
dat deze onder betaalbare condities in
staat zal zijn om het bekken gevuld te
houden.
Op dinsdag 16 april zal Lievense zijn
plan uitvoerig toelichten. Hij doet
dat graag omdat het voor hem een
gelegenheid is om te peilen hoe op
Texel over zijn plan wordt gedacht.
Daarom zullen niet alleen Rotaryle-
den zijn voordracht bijwonen, maar
zullen ook tal van personen worden
uitgenodigd die door hun functie in
bijzondere mate bij de zaak betrok
ken zijn, zoals leden van het ge
meentebestuur, rijkswaterstaat, ma
rine, natuurbeschermingsorganisa
ties, e.d. De bijeenkomst wordt ge
houden in De Lindeboom en begint
direct na afloop van de wekelijkse
Rotary-lunch, om ongeveer half
acht. Er zal ruime gelegenheid wor
den geboden voor het stellen van
vragen en discussie.
Dertig maart ligt het Paas-
nummer van de Texeltoerist
overal op het eiland. Op 18
mei volgt het voorjaarsnum
mer. Wij zijn startklaar voor
een toeristisch 1985.
De Texeltoerist is verkrijgbaar op
ruim 70 adressen en diverse be
drijven geven dit blad vol toeristi
sche, informatie gratis aan hun
klanten.
Het Paasnummer haakt in op 40
jaar bevrijding (ook voor Texelaars
interessant) en de voorjaarsuitga-
ve stelt het catrondje Texel
centraal.
In 1984 gingen zowat 50.000 Texel-
toeristen over de toonbank. Wie
deze zomer in ons blad wil adver
teren, moet snel zijn.
Informatie en prijzen in onze
drukkerij of telefonisch (02220)
2741.
Parkstraat 10,
Postbus 11,
Den Burg - Texel,
tel. (02220) 2741.
