Groen ^wartsjexeh in het harL,
,Park" slecht of juist
|oed voor de recreatie?
i
'an der Meer wit
eroverweging in
emeenteraad
Texelse Wol Onderneming
in Brandpunt in de Markt
m
eanimeerde discussie in politiek café
ihannes Passion
Oosterend
Groot milieuweekend
van Scouting
RICHT 15 SEPTEMBER 1887 - Nr. 9967
VRIJDAG 22 MAART 1985
je: Parkstraat 10 of Warmoesstraat 45, Den Burg, tel. (02220) 2741.
werktijd: Harry de Graaf, Pelikaanweg 75, De Koog, tel. (02228) 266,
Josterhof, Westerweg 14, Den Burg, tel. (02220) 4988 en Niek van der
i, Schilderweg 215, Oudeschild, tel. (02220) 5393.
dvertenties, abonnementen, etc.:
ield De Rooy B.V., Postbus 11, 1790 AA Den Burg,
n (02220) 2741, na 18.00 uur 4881.
Verschijnt dinsdags en vrijdags
Abonnementsprijs 718,10 per kwartaal; los 80 cent
Postgiro 652.
Bankrelaties: Amro Bank nr 46.99.17.636
Rabobank nr. 36.25.01.742; NMB nr. 67.34.60.398.
materie nog onvoldoende diepgaand
had bestudeerd om er met tegenstan
ders over van gedachten te kunnen
wisselen. Dat laatste werd betreurd
door Willem Bakker van ,,Spyk", na
mens de VVD mede-organisator van
het politiek café, die de mening van de
KNLC-voorzitter D. Luteijn onder
schreef dat kleine ondernemers samen
met de boeren en tuinders een belang
rijke maatschappelijke stroming kunnen
vormen (400.000 bedrijven met 2 mil
joen werknemers) en zich daarom als
zodanig eendrachtig en gezamenlijk
zouden moeten laten gelden.
Brein"
Vervolgens stelden de deelnemers aan
de discussie zich voor.
Dieter Stoll uit Eierland die werd ge
presenteerd als ,,het brein" van het
iVVD-raadslid Joop van der Meer is van mening dat de
neenteraad alsnog nauwkeurig moet nagaan wat de voor
gadelen zijn van de status nationaal landschap en natio-
ll park en op basis daarvan zijn standpunt opnieuw bepa-
i,Van der Meer liet dat blijken tijdens het politiek café dat
bdagavond in De Twaalf Balcken werd gehouden en waar
de veelbesproken „Groene Nota's" gespreksonderwerp
ren.
werd direct duidelijk dat het
fractiestandpunt was, want
irand Poster verklaarde na-
kelijk dat hij zijn harde afwij-
het nationaal landschap
Ie andere op landschapsbehoud
ihte overheidsmaatregelen „tot
einde" zou blijven volhouden.
Issidente Van der Meer stond in
liscussierende gezelschap niet al-
Ook voorzitter Martin Warnaar
de plaatselijke Recron-afdeling
le voor een meer genuanceerde
idering van deze kwestie. Hij kon
voorstellen dat de boeren tegen
maar herinnerde eraan dat op
niet alleen boeren wonen. Vol-
hem kunnen aan de parkstatus
degelijk voordelen zijn verbonden,
ig althans niet in welke nadelen er
ils tenminste komt vast te staan
le recreatiebedrijven zich normaal
in ontwikkelen en dat de cam-
in de duinen kunnen blijven.
Boeiende avond
door die uiteenlopende stand
en maar ook de wijze waarop
van der Heijden leiding gaf aan
scussie kon worden gesproken
het meest geslaagde poltieke café
bsver. Het enige probleem was
et te laat werd. Het middernach-
uur had geslagen toen de discus-
verhaast werd afgesloten. Een
mde keer kan dat worden verme-
tfoor eerder te beginnen en de in-
nde gesprekken te bekorten. Veel
ing zitten in het introduceren van
selnemers aan de discussie. De
sen werden daarbij vrij uitvoerig
erviewd zodat het tien uur was
lat de werkelijke gedachtenwisse-
ian start ging.
vond had een nog grotere ver-
denheid van meningen aan de
(unnen brengen als ook het
Verbond van Ondernemers had
;edaan. In kringen van die organi-
wordt de laatste tijd ook anders
alleen hard afwijzend gedacht over
roene regeringsplannen, maar het
was niet gekomen omdat men de
„Comité Nationaal Landschap Nee",
vertelde dat hij geïnteresseerd was ge
raakt toen hij destijds werd uitgeno
digd om tegen het park te demonstre
ren tijdens het bezoek van staatssecre
taris Wallis de Vries en dat hij tegen
woordig 15 tot 20 uur per week met
deze materie bezig is. Desgevraagd
verklaarde Stoll dat hij bij zijn bedrijf-
suitvoering als boer ook doet aan na
tuurbescherming door nesten van vo
gels zoveel mogelijk te ontzien. „Maar
ik ga niet zover als volgens het relatie-
notabeleid zou moeten."
Lieuwe Dijksen van de Werkgroep
Landschapszorg Texel vertelde dat hij
zich bij de in 1971 opgerichte werk
groep (toen actie werd gevoerd tegen
de bouw van de electriciteitscentrale)
had aangesloten uit zorg over de
voortgaande aantasting van het Texel
se landschap en het milieu. Hij was
vijf tot zes uur per week met dit werk
bezig en beschouwde het niet als een
hobby maar als uiting van bezorgdheid
en gedrevenheid. Over het onlangs
rechtsgeldig geworden bestem
mingsplan voor het buitengebied was
hij weinig enthousiast. Hij noemde het
een compromis. Er is rekening gehou
den met de wensen van alle betrokke
nen maar een behoorlijke natuur- en
landschapsbescherming wordt er niet
door gegarandeerd. Dijksen vond dat
de maatregelen die krachtens de groe
ne nota's kunnen worden genomen,
weinig voorstellen.
Martin Warnaar, EMK—directeur en
voorzitter van de organisatie van
recreatie-ondernemers Recron zei dat
zijn organisatie destijds een „gematigd
nee" heeft laten horen tegen de land-
Politiek café in de Twaalf Balcken. Aan het woord is Willem Bakker van
sen. Martin Warnaar en gespreksleider Niek v.d. Heijden.
.Spyk". Aan de tafel Dieter Stoll, Maarten Roeper, Lieuwe Dijk-
schapsplannen. „Maar we zien toch
wel een aantal voordelen. Voor men
sen die hun brood moeten verdienen
in de recreatie is het mooi als je ge
bied officieel als waardevol en interes
sant voor toeristen wordt aangemerkt.
Zo'n aanwijzing heeft duidelijk promo-
tiewaarde. Kijk maar naar dat boek dat
onlangs door de ANWB is uitgegeven
over de nationale landschappen en
waarin uitvoerig aandacht is besteed
aan Texel. Maar we moeten er wel ze
ker van zijn dat de ondernemers kun
nen blijven ondernemen en niet met
allerlei belemmeringen te maken
krijgen."
Maarten Roeper, voorzitter van de
plaatselijke afdeling van de Hollandse
Maatschappij v. Landbouw vertelde in
zijn introductiepraatje wanneer hij
„meer genuanceerd" begon te denken
over de groene maatregelen, nadat hij
daarvóór nog bij de gemeenteraad had
aangedrongen op een zo hard mogelij
ke motie waarin de groenè nota's wer
den afgewezen. Het kwam er op neer
dat hij die harde afwijzing achteraf niet
betreurde, maar uit realiteitsbesef an
dersdenkenden de ruimte wilde geven
om een genuanceerd of positief stand
punt in te nemen. De meningsvorming
over dit onderwerp werd namelijk niet
beheerst door afwegen maar door
emotie en angst. Hij had de vrijheid
genomen om daar in een persoonlijk
praatje, voorafgaande aan een HMvL-
vergadering, afstand te nemen.
Consequent
Wethouder Daan Schilling, als de
man van de harde lijn, vertelde hoe hij
in de plaatselijke politiek verzeild was
geraakt. Hij bracht in herinnering dat
het bestemmingsplan voor het buiten
gebied met zijn op natuur- en land
schapsbehoud gerichte voorschriften
door de raad is vastgesteld, mede om
op deze wijze het nationaal landschap
buiten de deur te houden. Schilling
vond het consequent om dat nationaal
landschap dan ook niet te accepteren.
Lees verder pagina 2
De Texelse Wol Onderneming zal dinsdagavond te zien zijn in het popu
laire KRO-programma „Brandpunt in de markt". Dit bedrijf heeft ruim
een jaar geleden de produktie van vette schapewollen dekbeddden en
onderdekens overgenomen van mevrouw M. Th. Boersen-Kooij. De initia
tiefnemers, Dick Graaf en Henk van Leeuwen, zijn inmiddels zodanig aan
het uitbreiden geweest dat er nu een machine staat die gekaarde „mat
ten" van 12 meter bij 1.80 kan afleveren. Het bedrijf biedt inmiddels al
werk aan zeven personen.
Graaf en Van Leeuwen hebben al ruim
een half jaar geleden aangevraagd of
ze als startende ondernemers in het
programma konden verschijnen. Dat
bleek te kunnen, maar er was niet eer
der tijd vrij voor dit onderwerp dan ko
mende dinsdag. De presentatie van
het bedrijf zal niet gespeend zijn van
Texelpromotie. Zo zullen er wat scha
pen met lammeren van Piet Verberne
in de studio worden neergezet en Cees
Commandeur zal een schaap scheren
voor het oog van de camera. De be
kendheid van Texel als schapeneiland
heeft er zeker toe bijgedragen dat aan
de TWO aandacht zal worden besteed.
Mevrouw Boersen maakte de vulling
voor de dekens in haar achterkamer
op een heel'klein „kaardmachientje".
Kaarden is het uit elkaar pluizen van
de wol op zo'n manier dat er een
soort vlies ontstaat. De kwaliteit van
het kaardwerk blijkt bepalend te zijn
voor de kwaliteit van het eindprodukt.
Graaf en Van Leeuwen bouwden zelf
een machine die een woldeken van
een meter breed afleverde en die was
opgebouwd, volgens hetzelfde principe
als de machine van mevrouw Boersen.
Daarmee werd heel acceptabel werk
geleverd. Met de machine die er nu
staat wordt het kaarden echter door
een heleboel rollen gedaan in plaats
van door de enkele rol op de eigen
bouw machine. Zo'n rol is voorzien
van allemaal pennetjes. De plukjes wol
worden tussen tegen elkaar indraaien
de rollen doorgehaald en daardoor
worden ze uit elkaar geplozen. Hoe
dagavond 2 april wordt in de
Elands Hervormde kerk van
Srend een bijzonder muzikaal
lament gepresenteerd. Op initi-
(van Peter Zwart wordt dan de
fines Passion van Georg Philip
ten gehore gebracht door
!jse zangers, zangeressen en
kanten. De toegang tot dit
Eert is gratis, aanvang 20.00
^attheus Passion van Bach is al-
Sn bekend maar de Passion van
Efln wordt veel minder tot uitvoe-
jebracht. Volgens de initiatiefne-
de Texelse uitvoering dan ook
de Johannes Passion wordt mee-
*kt door organist Peter Zwart, de
Harmony Singers, de Singers of
Jird, Dorie Kuip (sopraan), Marie
ke (sopraan), Renee Begeer
'0 alt), Hannie Roos (alt), Alex
(tenor), Anu Toshen (bariton),
'Cadee (fluit), Jan Everaarts (ho-
Kees de Jong (contrabas). Na
doering wordt een collecte ge-
om de onkosten te dekken.
Dick Graaf en Henk van Leeuwen bij dat deel van de machine waar het eigenlijke kaarden plaatsvindt.
meer rollen, hoe beter de wol uit
wordt geplozen en hoe hoger de isole
rende waarde van het eindprodukt.
Dat betekent weer een lager vulge-
wicht, dus meer dekens per kilo afge
werkte wol. Het vlies dat door deze
bewerking ontstaat komt op een 12
meter lange ronddraaiende mat. Door
dat vlies een aantal keren om die mat
heen te wikkelen krijgt het eindprodukt
zijn dikte. Als het dik genoeg is wordt
het van de mat afgenomen waarna het
in hoezen genaaid kan worden. Ook
daar is inmiddels een professionele
machine voor aangeschaft.
Publiciteit
De afgelopen tijd is alle publiciteit ron
dom het bedrijf „opgehouden". De pu
blicitaire waarde van het onderwerp
zou voor Brandpunt beduidend minder
zijn geweest als er erg veel artikelen
over verschenen zouden zijn. Eerder
zijn echter al in bladen als Story en
Privé verhalen gepubliceerd, waarin
duidelijk is ingespeeld op de band met
Texel als schapeneiland. Een artikel in
het blad „Beter" leidde tot contacten
met een Duitse slaapzakkenfabrikant
en een groothandelaar in dergelijke
materialen. Die hebben de Texelaars
op een aantal technische mogelijkhe
den en onmogelijkheden gewezen en
dat leidde weer tot de huidige bedrijfs-
opzet. Het machinepark dat in de
voormalige schuur van De Wit aan het
Wezenland staat is gekocht bij een be
drijf in Tilburg dat handelt in gebruikte
textielmachines. In totaal is ongeveer
^80.000— geïnvesteerd. Het wordt niet
uitgesloten dat de produktie later
wordt uitgebreid met bijvoorbeeld vilt-
achtige artikelen, dekens, tapijt en an
dere materialen die van vette wol ge
maakt kunnen worden. Slaapzakken
zijn al eens geproduceerd en de moge
lijkheid is niet uitgesloten dat die pro
duktie in de toekomst weer ter hand
wordt genomen.
Dick Graaf: „Je ziet overal dat wol
dons als vulmateriaal aan het verdrin
gen is. Wat dat betreft zitten we goed
in de markt. Bovendien blijkt de Texel
se wol goed te zijn van vetgehalte. We
hebben wel eens andere wolsoorten
geprobeerd, maar die waren veel te
droog en die vette wol werkt volgens
ons toch het best". De wol wordt
voornamelijk betrokken van Beers en
Commandeur. De bewering dat de de
kens goed zijn voor bijvoorbeeld reu
mapatiënten is nooit bewezen. Wel
krijgt TWO, evenals destijds mevrouw
Boersen, legio dankbrieven van
mensen die zeggen geholpen te zijn.
Dit onderwerp wordt echter met voor
zichtigheid behandeld, ook door
Brandpunt in de Markt, waarin dit
aspect van de dekens niet aan de orde
zal komen. Graaf: „Het is gewoon niet
bekend of die werking er' is. Het zou
ook suggestie kunnen zijn. De vraag is
er echter en mensen met ervaring in
dergelijke zaken vragen toch zeer
beslist om dekens waarin vette wol is
verwerkt."
Uitbreiding
Direct na de uitzending zal met extra
mensen gewerkt gaan worden: acht
full-time en vijf part-time. De ervaring
van veel bedrijven is dat aandacht in
dit televisieprogramma leidt tot aan
merkelijke omzetverhogingen. Het pro
gramma begint dinsdagavond om
21.35 uur op Nederland 1.
Vrijdag (vandaag) en zaterdag
houdt Scouting het traditionele mi
lieuweekend waarbij 175 padvin
ders van de vaste wal en Texel zich
zullen inzetten voor een schoon
eiland.
Dit jaar is Scouting gastheer van pad-
vinderijgroepen uit Den Helder, Zeve
naar, Schagen, Heemstede en Haar
lem. Al deze jongeren, in leeftijd varië
rend van 11,tot en met 18 jaar, kampe
ren tegenover het Scoutinggebouw
aan de Bernhardlaan.
Het milieuweekend wordt vrijdagavond
geopend door een medewerker van
Staatsbosbeheer, die zal vertellen over
het project dat zaterdag wordt aange
pakt en meer informatie geeft over de
natuurlijke waarden van Texel.
Verrassing
Zaterdagmorgen gaat de hele groep
naar De Slufter om dit gebied te zui
veren van papier en plastic. Dat is een
hele klus die niet in een morgen ge
klaard kan worden. Na een soep- en
broodmaaltijd wordt het werk 's mid
dags afgemaakt, waarna de organisatie
een nautische verrassing in petto heeft
voor alle deelnemers, 's Avonds is het
tijd voor ontspanning en wordt in het
clubgebouw bingo gespeeld. Zondag
vertrekken de milieuvriendelijke jonge
ren weer van Texel. Zaterdag 30 maart
wordt het milieuproject nog eens dun
netjes overgedaan door Scoutingleden
van 7 tot en met 11 jaar. Dan wordt
een andere taak aangepakt.