Cjrocn ^warts jexeh in het harL,
Gollards-bewoners deze
zomer naar ,,noodhuis
Oud- oorlogsvlieger
H. Weber: ,.!k kom!
<Ib
tasdrukte minder
an vorig jaar
FF
Gevallen door glad
wegdek
Doorrijder
Bus in de sloot
nu 195,
BARKER'S
IJZERHANDEL
«"«I
PQERICHT 15 SEPTEMBER 1887 - Nr. 9972
VRIJDAG 12 APRIL 1985
KJactie: Parkstraat 10 of Warmoesstraat 45, Den Burg, tel. (02220) 2741.
liten werktijd: Harry de Graaf, Pelikaanweg 75, De Koog, tel. (02228) 266,
ins Oosterhof, Westerweg 14, Den Burg, tel. (02220) 4988 en Niek van der
s/den, Schilderweg 215, Oudeschild. tel. (02220) 5393.
«X advertenties, abonnementen, etc.:
igeveld De Rooy B.VPostbus 11. 1790 AA Den Burg,
(efoon (02220) 2741. na 18 00 uur 4881
Verschijnt dinsdags en vrijdags.
Abonnementsprijs f18.10 per kwartaal; los 80 cent
Postgiro 652.
Bankrelaties: Amro Bank nr. 46.99.17.636
Rabobank nr. 36.25.01.742; NMB nr. 67.34.60.398.
)e vervoerscijfers van TESO die
letrekking hebben op de paas-
rukte, laten opnieuw teruggang
ien. Het aantal vervoerde perso-
lenauto's was tussen 4 en 9 april
0,25% minder dan in de vergelijk-
are periode vorig jaar 119 t/m 24
pril). Deze cijfers hebben betrek
ing op het vervoer in beide rich-
ingen. Het aantal personenauto's
ichting Texel was maar 3,6% min-
lerdan in de vergelijkbare periode
rorig jaar.
aanmerking moet worden genomen
at Pasen dit jaar twee weken vroeger
iel dan vorig jaar en dat het vrij
lecht weer was. Het percentage van
,6 is niet zo verontrustend en zelfs
loopgevend bij het beschouwen van
Ie naar verhouding veel sterker ge
laaide paasdrukte elders in het land.
litgesproken ongunstig is de ontwik-
leling van het caravanvervoer. In beide
ichtingen is dat 14.38% teruggelopen
min de richting Texel met 15,11%.
met slopen was begonnen. (Foto C.R. Alkema).
Gezicht op de woonunits, hier nog op de oude standplaats in Winschoten kort nadat
Dagelijks worden de woonunits met vrachtauto's aangevoerd. Er zijn e
De foto werd gemaakt op het opstelterrein bij de boot in Den Helder
stand ongeveer 25.
H
Plattegrond van het kijdeiijke complex. Links de Elemert en rechts de Keesomlaan. De toe-
SBng tot het terrein komt ongeveer tegenover het kantoor van Staatsbosbeheer.
Tegen het eind van de komende
zomer zullen de bewoners van het
C.E. Gollards Rustoord verhuizen
naar een noodonderkomen dat mo
menteel wordt gerealiseerd op het
weiland aan het eind van de Mo
lenstraat tussen Elemert en Kees
omlaan. Naar verwachting kan dan
in september met de sloop van de
Gollards worden begonnen om
plaats te maken voor het nieuwe
grote verzorgingshuis van de nieu
we stichting Samen Eén-Gollards.
Het noodonderkomen zal maximaal
twee jaar in stand worden gehouden.
Het bestaat uit totaal 64 woonunits die
in één laag tot een T-vormig gebouw
worden samengevoegd en waarin 42
1-persoons en vier 2-persoons kamers
zijn opgenomen. Het wordt een in veel
opzichten volwaardig bejaardenhuis dat
aan de bewoners meer ruimte en com
fort biedt dan het bestaande Gollards
Rustoord. De kamers hebben een gro
tere oppervlakte en beschikken over
een eigen toilet. Ook alle bijkomende
voorzieningen (keuken, magazijn, re
creatiezaal e.d.) zijn aanwezig.
Het bestuur van de stichting Samen
Eén-Gollards beschouwde de tijdelijke
huisvesting als een van de belang
rijkste problemen die door de plannen
voor gecombineerde nieuwbouw voor
Irene en Gollards Rustoord werden op
geroepen. Allerlei mogelijkheden zijn
overwogen. Onder andere is bekeken
of de bewoners zouden kunnen wor
den ondergebracht in hotels, maar
daar bleken allerlei bezwaren aan ver
bonden te zijn. Het stichten van een
volwaardig tijdelijk verzorgingstehuis
op een goed bereikbare plek in Den
Burg bleek de beste oplossing te zijn.
Gekocht
Nadat met zekerheid kwam vast te
staan dat de nieuwbouwplannen voor
het nieuwe verzorgingstehuis zouden
worden goedgekeurd, besloot de stich
ting van Ijzerhandel Van de Mos uit
Slagharen de benodigde 64 woonunits
te kopen voor f375.000,— en deze fir
ma ook te belasten met het plaatsen -
en installeren voor 7250.000,—. Met
btw en bijkomende kosten betekent
het een investering van rond negen
ton. Men had ook units kunnen huren,
maar dat zou duurder zijn geweest. De
stichting verwacht de units over twee
jaar weer te kunnen verkopen, eventu
eel aan de vorige eigenaar Van de Mos
waarbij nu al de prijs op 7150.000,— is
bepaald, exclusief de kosten van het
slopen waartoe de koper zich tevens
verplicht, ook omdat de gemeente een
bouwvergunning voor slechts twee
jaar heeft afgegeven.
Dagelijks worden thans woonunits
naar Texel overgebracht, waar ze in af
wachting van definitieve plaatsing zo
lang worden neergezet in bermen en
op parkeerterrein in de buurt. De
bouw van de tijdelijke huisvesting ge
schiedt rijkelijk vroeg, wat verband
houdt met de verplichting om de units
thans af te nemen. Tot voor kort de
den ze dienst in Winschoten, ook als
tijdelijke huisvesting omdat het bejaar
denhuis aldaar werd gerenoveerd.
Voor de merendeels hoogbejaarde be
woners van het Gollards Rustoord be
tekent de verhuizing naar het tijdelijke
hd-oor/ogsv/ieger Howard Weber uit Springfield (Ohio,
U.S.A.) is ingegaan op de uitnodiging van de gemeente om
ter gelegenheid van de veertigjarige bevrijding naar Texel te
komen. Zijn aankomst op het eiland zal ongetwijfeld veel
aangenamer verlopen dan veertig jaar geleden, toen de bom
menwerper waarin hij met negen andere Amerikanen zat,
ten zuiden van Den Hoorn werd neergeschoten. Hij sprong
met zijn parachute maar het avontuur zou voor hem toch
fout zijn afgelopen als enkele Texelse vissers niet te hu/p wa
ren gekomen.
Weber kwam namelijk op korte afstand
'an de Prins Hendrikdijk in de ijskoude
Waddenzee terecht en raakte daar in
noeilijkhedenHij was bijna verdron
gen toen hij door de gebroeders Kees
an Jan Dogger en Kasse Beumkes die
net hun motorvlet waren toegesneld,
t veiligheid werd gebracht. Het had
üeen minuut langer moeten duren,
rant de toen 19-jarige boordschutter
|ad het bewustzijn al verloren toen de
Texelaars hem aan zijn haren boven
rater trokken en aan boord haalden.
'p weg naar de kant werd met succes
leprobeerd de levensgeesten weer op
'wekken. De Duitsers stonden al
rar.om hem over te nemen, gelijk
Het de radiotelegrafist Kermit E. Jo-
'es, de enige andere overlevende. Ook
'ij was in het water terecht gekomen,
"aar dichter bij de dijk en kon onge
ëerd naar de kant waden.
Pechreis
geschiedenis speelde zich af op 3
Pfil 1945 's avonds rond acht uur. De
"7 „Vliegend Fort" die op de terug-
neg was van een bombardements-
focht naar Kiel, had zich losgemaakt
de andere- toestellen van het oska
ar omdat het met technische moei-
Weden kampte en op geringe hoogte
'P zoek was naar een landingsplaats.
'ij het passeren van de Texelse kust
twee motoren vernield door
fanaten van het Flak-geschut van
IPPdsmansduin. Vlak voordat het Vlie
dende Fort in het Hoornder Nieuwland
5P anderhalve kilometer van het dorp
tegen de grond sloeg, deed zich aan
aan de hand was. Ik zag het vliegtuig
vallen en herinner me ook nog goed
hoe die twee parachutisten eruit kwa
men. Op 16 augustus 1946 was ik er
ook bij toen Amerikanen de wrakstuk
ken van het vliegtuig uit de grond
groeven en de stoffelijke resten van de
mensen die men niet direct had kun
nen bergen. Op een gegeven moment
hadden ze vier polshorloges gevonden
en die op een rijtje gelegd, dat zal ik
Een B17, het type bommenwerper dat wegens zijn uitgebreide afweerbewapening Vliegend
Fort werd genoemd.
boord een explosie voor. Het lawaai
daarvan en d^ klappen van het zware
afweergeschut van Loodsmansduin
trokken de aandacht op heel zuidelijk
Texel. Veel Hoornders weten zich daar
om het neerschieten van het enorme
toestel goed te herinneren. Eén van
hen was Willem Bakker van ,,Spyk".
Ik was toen vier jaar, maar ik weet
nog best dat ik dat lawaai hoorde en
mijn bed uitkwam om te zien wat er
nooit vergeten..."
Die prille jeugdervaring was er mede
oorzaak van dat Willem Bakker bij het
naderen van de veertigjarige bevrijding
op het idee kwam om eens precies na
te gaan wat er destijds met het Vlie
gend Fort was gebeurd en hoe het de
overlevenden was vergaan. Bij die
naspeuringen werd hij bijgestaan door
Jaap Bakker uit Oudeschild die veel
feitenmateriaal heeft verzameld op het
gebied van de luchtoorlog boven Ne
derland, in het bijzonder Texel en
omgeving.
Ook de zeer enthousiaste Johan Graas
uit Assendelft, van de „Aircraft Reco
very Group 1940-1945", was hem met
gegevens van dienst. Zo kwam hij in
het bezit van het officiële rapport dat
de Amerikaanse luchtmacht destijds
van de ondergang van de B17, in de
stukken aangeduid als „aircraft
43-38992", heeft gemaakt, nadat uit de
gegevens van Jaap Bakker al naar vo
ren was gekomen dat de vier slachtof
fers die onmiddellijk na het neerstorten
konden worden geborgen in eerste in
stantie zijn begraven op de begraaf
plaats in Den Burg en later zijn over
gebracht naar Margraten. De resten
van de overige omgekomenen werden
pas meer dan een jaar later door de
Amerikanen zelf geborgen en direct
overgebracht naar de begraafplaats bij
het Franse St. Avoid.
Mislukte sprong
Van de tien bemanningsleden van
„the ship" hadden er slechts drie de
gelegenheid om uit het vallende
toestel te springen. Twee redden op
die manier dus hun leven, maar de pa
rachute van de derde, Randolph A.
Goodwin, bleef achter het staartvlak
van het toestel haken waardoor Good
win werd meegesleurd en mét het
vliegtuig te pletter sloeg. Het was voor
de bemanning in meerdere opzichten
een ongeluksdag geweest. De op
dracht was om de onderzeeboothaven
van Kiel te bombarderen maar-om een
of andere reden was dat niet mogelijk
en de B 17 heeft zijn bommen toen tij
dens de terugtocht boven de Noordzee
in de buurt van Helgoland gedumpt.
Kort daarop deden zich de technische
problemen voor waardoor het toestel
afweek van de terugreisroute (ten
noorden van de Waddeneilanden) naar
de basis Norfolk en laag vliegend op
zoek ging naar een meer nabije lan
dingsplaats. Mpgelijk is men van plan
geweest via het IJsselmeer naar het
bevrijde zuiden van Nederland te vlie
gen, waarbij een betrekkelijk klein stuk
vijandig gebied moest worden gepas
seerd. Uit de rapporten bleek dat „air
craft 43-38992" om 18.50 uur 's
avonds via de radio van zich heeft la
ten horen. Er werd toen gemeld dat
men de formatie had verlaten, dat
men tekort brandstof had en dat men
met het landingsgestel naar buiten via
een andere route ging vliegen. Om
19.52 uur was het laatste radiocontact.
De gezagvoerder liet weten dat hij een
kwartier vliegen van het land zat en
nog ruim 300 liter benzine per motor
over had. Kort daarop werd het toestel
dus 'neergehaald boven Texel dat in de
rapporten staat omschreven als „het
eerste Friese eiland van het schierei
land Holland". De rest van het verhaal
is bekend. Vermeldenswaard is nog dat
de twee overlevende vliegers nadat zij
bij 't Horntje aan land waren geholpen
niet direct met de Duitsers meehoef-
den om krijgsgevangen te worden ge
maakt. Ze kregen gelegenheid om in
de dijkwoning van de familie Dogger
op verhaal te komen en werden pas la
ter opgehaald.
Telefoontje
Willem Bakker slaagde erin het tele
foonnummer te achterhalen van Ho
ward Weber. Hij belde hem op en had
direct een hartelijk contact. Willem
stelde hem voor ter gelegenheid van
de veertigjarige bevrijding nog eens te
rug te keren naar Texel, maar op dat
moment was niet bekend dat de ge
meente de financiële middelen zou
krijgen om een dergelijke reis te beta
len zodat Weber er rekening mee
moest houden dat hijzelf voor die
kosten zou opdraaien. Mogelijk was
dat voor hem bezwaarlijk. Hij zei ech
ter dat echter niet en vertelde dat hij
dit jaar geen tijd had. Er-was nog eni
ge briefwisseling waarbij het niet dui
delijk werd of Weber niet kon dan wel
niet wilde komen. Er moest rekening
mee gehouden worden dat de ex-
vlieger om emotionele redenen niet in
staat was terug te keren naar de
plaats waar hij veertig jaar geleden aan
de dood ontsnapte. Dat komt vaker
voor. Iets dergelijks is bijvoorbeeld aan
de hand met een overlevende, Albert
East, van de Lancaster die in de oor
log bij de Fonteinsnol werd neerge
schoten en die in een schapenboet in
Zuidhaffel verborgen heeft gezeten
voordat hij in handen van de Duitsers
kwam. Met hem is (via de familie
Goeman-Smit) wel contact maar het is
twijfelachtig of hij zal ingaan op de
uitnodiging om voor het bevrijdings
feest naar Texel te komen. Met Ho
ward Weber ligt het echter makkelijker.
Nadat vorige week duidelijk was ge
worden dat de gemeente zijn reis be
taalt, kwam er snel een telex: „Ik
kom". Willem Bakker probeert nu ook
de andere overlevende Kermit Jones
op te sporen.
complex een vrij ingrijpende belevenis.
Het was dan ook begrijpelijk dat som
migen zich zorgen maakten over hoe
dat nu allemaal moest en dat er ook
vragen kwamen van familieleden. Voor
alle informatie is inmiddels gezorgd en
het stichtingsbestuur hoopt nu maar
dat de bewoners de verandering met
vertrouwen tegemoet zullen zien. Met
nadruk is erop gewezen dat zij zeker
niet slechter af zullen zijn, in tegen
deel. Er is zoals gezegd meer ruimte
en comfort dan zij gewend waren en
de plaats van de tijdelijke huisvesting
is aantrekkelijk, goed bereikbaar maar
toch mooi op de ruimte met vrijwel
onbelemmerd uitzicht. Verwacht wordt
dat het tijdelijke gebouw eind mei
klaar zal zijn.
Een motorrijder kwam zondagmid
dag ten val in een bocht van de
Emmalaan omdat het plotseling
begon te regenen en de weg ter
plekke zeer glad werd.
De 20-jarige Texelaar reed niet hard
maar kon toch niet voorkomen dat zijn
motor in de flauwe bocht onderuit
ging. Een passagiere die achterop zat
raakte gewond aan haar been en
moest naar het ziekenhuis worden ge
bracht. De motorrijder had geen letsel.
Omstanders zagen zondag hoe een
verkeersbord omver werd gereden door
een Renault 4 met Duits kenteken. De
verzoorzaker van de schade reed ech
ter door en de getuigen gaven het
kenteken door aan de politie. Maandag
werd de dader aangehouden op de
plaats waar hij de schade had veroor
zaakt, de Nieuwlanderweg, en de poli
tie deelde een proces verbaal uit.
Een Texelse automobiliste belandde
maandagmiddag met haar VW-bus
en een aantal andere inzittenden in
een sloot aan de Spangerweg.
De Texelse had een flauwe bocht in de
weg niet goed «ingeschat en maakte
een stuurfout. De auto schoot eerst
de zachte berm in en vloog toen weer
de weg over naar de sloot aan de an
dere kant van de Spangerweg. De au
tomobiliste liep een snijwond in het
gezicht op en enkele kneuzingen en
een inzittende had een lichte hersen
schudding.
HE 1700
HOLLAND ELECTRO STOFZUIGER
type 1700, een sterke stofzuiger met ho
ge zuigkracht, met verchroomde buizen
en combinatie zuigmond, 3 jaar garantie
op motor,
Telefoon 02220 2346
'N WINKEL VOL IDEEËN)
