toerisme kost gemeente jaarlijks 1,5 miljoen Kapsalons in actie tegen „thuisknippers n de oorlog was Sereen één Waslijn met geld voor waterproject Soedan Iptisten kopen ben Haezer" Volgende week actie Mensen in Nood Aankoopcentrale bestaat 50 jaar Opa, vertel eens over de oorlog (VI) «5ISDAG 30 APRIL 1985 TEXELSE COURANT PAGINA 9 bosten die de gemeente jaar- 5 maakt voor toeristische voor bogen zonder dat daar een ver- jding tegenover staat belopen (51.425— Per Texelaar is dat dus 4,72. blijkt uit een uitvoerig overzicht de toeristische kosten en baten, op verzoek van Gerbrand Poster ,de VVD aan de raadscommissie j financieel, economisch en tech- beleid is verstrekt. De ramingen diverse posten zijn vrij globaal. 2ijn namelijk tal van voorzieningen Texel die zowel aan de eigen invyo- als aan toeristen ten goede ko- i, Inzake het toeristische gebruik is een schatting gemaakt, is echter buiten kijf dat de recrea- op Texel voor het gemeentelijke ap- jjraat een financiële last betekent, die nder groot zou zijn als de toeristen- lasiing de afgelopen jaren trendma- Vzou zijn verhoogd. Niet wakker bestaat echter natuwelijk verschil n mening over dat deze zaak niet g-gemeentelijk moet worden bena rd, „We liggen daar niet wakker aldus wethouder Klaas Baren- „Die anderhalf miljoen kan wor- n gezien als stimulans van een voor iel zeer belangrijke bedrijfstak. Zon- r toerisme zou Texel veel minder in pers hebben omdat er veel minder irkgelegenheid zou zijn. En de boot misschien maar vier keer per dag >n". Ook het promotiegeld dat de meenteraad onlangs beschikbaar Baptistengemeente koopt per 1 i.s. het gebouw Eben Haezer Ie Julianastraat in Den Burg. gebouw zal worden gebruikt r de kerkelijke en aanverwante viteiten van de gemeente, maar idt voorlopig nog gehuurd door fien van der Slikke die er zijn esscentrum exploiteert. de baptisten is dat financieel al- linst nadelig want de huurin- sten overtreffen ruimschoots de taalslasten. Toch wil men dat het isscentrum spoedig een ander on- tomen krijgt, want de gemeente het gebouw hard nodig. Sinds oprichting van de Texelse baptisten- leente wordt voor de zondagse dienst dankbaar gebruik gemaakt de Doopsgezinde kerk in Den j, maar dat kan alleen 's avonds, ijl de baptisten veel liever och- Idiensten zouden hebben. Een van sdenen is dat men graag het hele bij de dienst wil betrekken, 's ids geeft dat problemen met klei- inderen. Die moeten naar bed en die reden is ook een van de ou- meestal verhinderd om naar de te gaan. Daarnaast heeft de ge- nte onderdak nodig voor vergade- ;n en allerlei andere activiteiten, sn Haezer" is daar qua grootte en zeer geschikt voor. Er is slechts weinig ingrijpende, interne verbou- I nodig, waarbij de entree zal wor- verplaatst en waarbij twee verga- uimten, een keuken en een grote taal zullen ontstaan. ,,We hebben om deze mogelijkheid gebeden en een wonderlijk samenspel van itandigheden, waarbij het toeval rol lijkt te hebben gespeeld is onze verhoord", aldus voorzitter Harry van de raad (kerkbestuur) van de listengemeente. De gemeente het gebouw ,,voor een zeer ippelijk bedrag" via de curator van lank gekocht. Tot voor kort was eigendom van het architectenbu- Visser. Het gebouw werd in het in van deze eeuw gekocht door de vormde gemeente Den Burg. stelde zou opgeteld kunnen worden bij de jaarlijkse kosten die de gemeente moet dragen in verband met het toerisme. Peter Bakker van de PSP vond het toch wel goed dat de cijfers weer eens op een rijtje zijn gezet. Want nu is duidelijk dat de gemeente met de toe ristenbelasting geen geld verdient maar er aan tekort komt. Belachelijk Belachelijk!" Dat was het oordeel van Dirk Terpstra over het voorstel van B en W om ƒ3000,— beschikbaar te stel len als bijdrage in de kosten van her druk van de folder ,,De landbouw en het werk van de boer op Texel". Zoals bekend is de folder een initiatief van de plaatselijke landbouworganisaties en bedoeld om een realistische indruk te geven van de aard en de betekenis van de landbouw op Texel. Deze infor matie kan worden gezien als correctie van het vaak geromantiseerde beeld dat buitenstaanders hebben van de agrarische activiteit op Texel. Met de 20.000 exemplaren die men vorig jaar heeft laten drukken kan men een jaar of drie vooruit. Op tijd wil men het geld voor herdruk bijeenhebben. De landbouworganisaties hebben daarom bedrijven, verenigingen en organisaties gevragd bij te dragen in een speciaal fonds. Daarbij wordt uitgegaan van een kostprijs van ƒ10.000— voor een nieuwe oplaag van 20.000 exemplaren. Er zal wel voor worden gezorgd dat de nieuwe folder iets anders wordt uitge voerd; een deel van de tekst van de huidige folder is niet leesbaar omdat deze is gedrukt op een onvoldoende contrasterende foto. De initiatiefne mers zullen zelf gedurende drie jaar jaarlijks ƒ1250— aan het fonds bijdra gen. Tot de organisaties die voor de rest zouden moeten zorgen, hoort ook de gemeente Texel. B en W gaven er de voorkeur aan éénmalig ƒ3000,— te geven en de meerderheid van de raad scommissie voor financieel, econo misch en technisch beleid ging daar mee van harte akkoord. Terpstra van het Pakt vond de ge meentelijke bijdrage echter belachelijk. Hj meende dat een bedrijfstak met een jaarlijkse bruto omzet van 65 miljoen best in staat is een folder van ƒ10.000,— uit te geven zonder steun van de gemeente. Peter Bakker van de PSP was het met hem eens. ,,Ze wil len toch geen subsidieboer zijn? Dan moeten ze dit ook niet willen. Flauwe kul!" Gerbrand Poster (VVD) en Paul Kikkert (Texels Belang) waren echter heel en thousiast. Ate Rienstra (CDA) maakte een vergelijking met het promotiegeld dat de gemeente voor het toerisme heeft uitgetrokken en vond het ge- rechtvardigd dat ook de landbouw als bron van werkgelegenheid steun krijgt bij zijn promotie. Maar Terpstra veran derde niet van mening. ,,lk heb een boerenhart. Ik heb jaren in het boeren bedrijf gewerkt en ik zie de landbouw op Texel als iets heel belangrijks. Maar de boeren zijn toch zeker best in staat om dat geld voor die folder zelf op ta fel te leggen?" Wethouder Barendregt omschreef de drijfveer van het college: ,,De gemeente wil op deze manier uit drukking geven aan het belang van deze bedrijfstak. We geven de land bouw dezelfde behandeling als het toerisme." Waarop Terpstra zei dat het geld voor de folder dan onttrokken zou moeten worden aan de vijftig mille die de raad onlangs voor algemene Texel- promotie dus ook voor de land- bouwpromotie heeft toegekend. Gerbrand Poster zag de folder niet als promotie maar meer als informatie. Gif In de loop van dit jaar komt de ge meente met feitenmateriaal op grond waarvan de raad kan discussiëren over het toepassen van bestrijdingsmiddelen in gemeentelijke plantsoenen en ander openbaar groen. Aldus werd meege deeld naar aanleiding van een vraag in de rondvraag waarin werd herinnerd aan de actie van twee bewoners van de Noordwester die een kruiwagen met volgens hen vergiftigde grond (af komstig van een speelterreintje) de monstratief op het bordes van het raadhuis hadden gezet. Naar aanlei ding daarvan was destijds meegedeeld dat het „gifspuiten" ter disucssie zou komen, maar dat was nog steeds niet gebeurd. Directeur Doppenberg van gemeente werken zei dat de kwestie is blijven liggen tot de indiensttreding van de nieuwe chef buitendienst. Paul Kikkert zei van mening te zijn dat het geld dat de gemeente heeft gevan gen bij de verkoop van het voormalige ZMLK—gebouw aan fysotherapeute Marja van der Star moet worden besteed aan de noodzakelijke verbou wing van de openbare school, een idee dat door Peter Bakker werd on- desteund. Zoals bekend zijn de van rijkswege verstrekte bijdragen voor de verbouwing die de scholen in verband met de integratie van het kleuteronder wijs moeten ondergaan, niet toerei kend, althans niet voor een verbou wing waarin recht wordt gedaan aan de eisen die tegenwoordig aan het on derwijs gesteld moeten worden. Piet Witte van het gemeentelijk grond bedrijf zei dat het geld van het ZMLK- lokaal in het fonds ontwikkeling en sa nering zit en daar eventueel zou kun nen worden uitgehaald voor het aan bevolen doel. Logboek Kikkert stelde verder voor dat de bad meesters die met de gemeentelijke red dingboten omgaan, worden verplicht een logboek bij te houden inzake vaar- uren, acties, onderhoud, e.d. „Net als chauffeurs die hun rijtijden boekje moe ten bijhouden". Directeur Doppenberg vond dat overbodig omdat de strand- bewakers alle bijzonderheden al re gistreren. Kennelijk is men bang dat de strandbewakers zich bezig houden met spelevaren, maar volgens Doppenberg berust dat op een misverstand. Er zijn namelijk toeristen die in soortgelijke bootjes varen als waarover de strand- wachten van gemeentewege beschik ken. De mensen op het strand denken dan dat de badmeesters zich aan het vermaken zijn op kosten van de gemeenschap. Kikkert wees er verder op dat de kerk toren van Oudeschild hard aan een verfbeurt toe is. Ijverige leden van de hervormde kerk hebben de gevels ge schilderd en de (gemeentelijke) toren steekt daar nu slordig bij af. Kikkert kreeg te horen dat de gemeentelijke schilders in de startblokken staan en de toren voor het seizoen in de verf zullen zetten „zodra het weer het toelaat." Bocht Kikkert vroeg vervolgens aandacht voor de gevaarlijke bocht in de Vuurto- renweg nabij De Witte Hoek. „Vreem de" automobilisten zijn daar vooral 's avonds geneigd rechtdoor te rijden zo dat ze in de sloot terecht komen. Een lichtmast zou verbetering kunnen bren gen. Beloofd werd dat hierover het ad vies van de politie zal worden gevraagd. Van Terpstra kwam de suggestie om het formulier dat logiesverstrekkers ge bruiken om aangifte te doen voor de toeristenbelasting, tot een soort en quêteformulier zou kunnen worden ge maakt door er wat extra vragen aan toe te voegen. Zo zou de gemeente elk jaar op voordelige wijze van moge lijk telkens wisselende (toeristische) gegevens en eventuele grieven op de hoogte worden gehouden. Gerbrand Poster brak een lans voor de instandhouding van het gemeentelijke grondbedrijf. Onlangs kwam de toe komst van het grondbedrijf ter discus sie in een commissievergadering, waarbij werd gezegd dat opheffing van het bedrijf niet persé is uitgesloten. Dat kwam dus ook zo in de krant, maar volgens wethouder Barendregt was dat onjuist. Het gemeentebestuur heeft op dit moment geen plannen tot opheffing. Brink Gerbrand Poster had gehoord dat de omwonenden van de Brink in De Koog per brief zijn uitgenodigd om sug gesties te doen voor de inrichting van deze onlangs opgeknapte waterpartij. Nog voordat men op deze uitnodiging had kunnen reageren was de beplan ting al aangebracht zodat deze in spraak niet veel zin had. Voortaan eerst de brief sturen, de reactie af wachten en dan pas bomen kopen, was het advies van Poster. Directeur Doppenberg van gemeentewerken noemde het een „vreemd verhaal" waar hij geen geloof aan hechtte. ff De erkende Texelse kappers willen paal en perk stellen aan de in hun branche steeds meer om zich heen grijpende beunhazerij. Volgens hen zijn op Texel minstens 15 kapsters actief die niet aan de eisen van de vestigingswet voldoen en die bij de reguliere kappers een omzetverlies veroorzaken van f100.000— tot f200.000— per jaar. Sommige van hen hebben een bloeiende „prak tijk" met een omzet van een paar honderd gulden per week. Ze trek ken klanten omdat ze zwart wer ken en mede daardoor een veel la ger tarief in rekening kunnen bren gen dan de erkende kappers. Veel van die kapsters waren oorspron kelijk werkzaam in de erkende kapsa lons waar ze hun opleiding en ervaring opdeden. Het ligt voor de hand dat deze mensen in de eigen familiekring blijven knippen en zolang dat gratis gebeurt zal daar door de vakkappers geen actie tegen worden gevoerd. Maar al te vaak zijn de kapsters bereid ook buren en kennissen van dienst te zijn totdat een complete betalende klantenkring ontstaat. De vakkappers vinden dat oneerlijke concurrentie, want zij moeten voldoen aan de vesti gingseisen en de nodige papieren be zitten. Daarnaast hebben ze personeel in dienst, waarvoor sociale lasten en Carta Oomens, contactpersoon op Texel voor Unicef, bezig met het verzamelen van de 77 briefjes van honderd voor Soedan. Unicef kreeg maandagmiddag f7760,65 overhandigd van 274 leerlingen van de St. Jozefschool en kleuterschool Maris Stella. Dit bedrag was de opbrengst van de actie die beide katholieke scholen de afgelopen weken hebben gehouden in het kader van het 50-jarig bestaan van de basis school ten behoeve van een ontwikkelingshulpproject in Soedan. Om de f7760,65 bijeen te krijgen werd onder andere een heitje voor een kar weitje actie gehouden. Onder het mot to „een taak voor een knaak", was er een grootse fancy fair in de school, een sponsorloop en werd er gecollec teerd in de katholieke kerk. Leerkrach ten en leerlingen hebben de gemeente verzocht de opbrengst met 20% te verhogen uit de speciale pot die voor ontwikkelingshulpacties beschikbaar is. De gemeente heeft het verzoek nog niet ingewilligd maar betrokkenen ver wachten dat dit wel gebeurt omdat de activiteiten van de kinderen een alge meen karakter hadden: iedereen mocht meedoen. Als het college besluit de opbrengst met 20% te verhogen gaat er bijna ƒ9300,— naar Soedan, waar voor o.a. een waterpomp in een vluch telingen kamp geïnstalleerd zal worden. Vele kleintjes Onder luid applaus van alle leerlingen nam Carla Oomens, contactpersoon van Unicef op Texel, de cheque met het bedrag in ontvangst uit handen van het hoofd der school, Piet Luyckx. Even daarvoor was een groep leerlin gen met een lange waslijn de gemeen schapsruimte van de Jozefschool bin nengewandeld met daarom 77 geco- pieerde briefjes van honderd. Om te il lustreren dat het forse bedrag was op gebouwd uit'vele kleintjes die met veel inzet bij elkaar zijn gehaald, haalde Carla Oomens de briefjes van honderd één voor één van de waslijn. Te gek Leerkracht Hans Kievits legde uit dat bewust voor een dergelijk project ge kozen was om kinderen in „landen van honger en dorst" op langere ter mijn een toekomst te bieden. „Je kunt de kinderen daar eten geven maar na een tijdje is dat op. Als ze water heb ben kunnen ze zerf later hun eigen eten verbouwen. Het heeft in het ge bied waar ons geld naar toegaat drie jaar niet geregend, dus water voor Soedan is echt nodig", aldus Kievits. Carla Oomens zei tegen de kinderen dat ze zeker wist dat men in Soedan heel blij zal zijn met het materiaal dat van de actie-opbrengst gekocht zal worden. „Dit is gewoon te gek. Ik ben hier heel blij mee en de mensen in Soedan vast en zeker ook." De schoollleiding is dik tevreden over de opbrengst van de actie. Bij de voorbereidingen heeft men zich wel verwonderd over het feit dat alleen Unicef belangstelling toonde voor de schoolactie. Andere ontwikkelingshul pinstanties die werden aangeschreven reageerden niet en waren blijkbaar niet in staat een gericht project te presenteren. belasting betaald moet worden, waar door hun tarief omstreeks het dubbele bedraagt van het bedrag dat de „zwarte" kapsters in rekening brengen. Waarschuwing Vorige week hebben de erkende Texel se bedrijven (Haarstudio Binnenburg, Salon Henri, Kapsalon Joke, Cocky's Kapsalon en 't Strender Salonnetje) vergaderd over mogelijkheden om aan deze situatie een eind te maken. Besloten is de illegale kapsters de ge legenheid te geven hun praktijk te sta ken en als zij dat niet doen via de Al gemene Nederlandse Kappersorganisa tie de Economische Cotnroledienst in te schakelen. Ook zullen de namen en adressen aan de belastingadministratie worden doorgegeven. De illegale kapsters krijgen een persoonlijk schrij ven waarin het een en ander wordt duidelijk gemaakt met het verzoek uit drukkelijk te verklaren dat zij hun prak tijken zullen staken. Gemoedelijk Waarom wordt de economische con troledienst niet direct ingeschakeld? „We willen rekening houden met de Texelse gemoedelijkheid en de sfeer niet onaangenaam maken door een heksenjacht te beginnen, ook al heb ben we daartoe formeel het recht", al dus Henk Prins, een van de actievoe rende kappers, die het bovendien be langrijk vindt dat het publiek begrip heeft voor de actie. Hij wijst erop dat de geraamde omzet van de illegale kapsters betekent dat hier tenminste drie arbeidsplaatsen mee gemoeid zijn. Als tegen de huidige situatie niet wordt opgetreden zullen de klanten er op den duur ook de dupe van worden, want om een redelijk prijsniveau te handhaven is omzetvolume hard no dig. In enkele gevallen wordt door per soneel van de erkende kappers ook ge kapt in vrije tijd. Zolang er geen geld voor wordt gevraagd en het binnen het gezin blijft, wordt dat door de vin gers gezien. Maar ajs andere klanten worden behandeld zullen ook zij moe ten stoppen op straffe van ontslag. Werk vinden bij een andere kapper is er dan niet bij, want de Texelse kap pers hebben afgesproken geen perso neel in dienst te nemen dat door een college wegens beunhazerij is ontslagen. Op 9 mei komen de wagens van Men sen in Nood weer op Texel. Er is voor deze inzamelingsactie behoefte aan kleding, brillen, etc. Men kan de kle ding in Den Burg bezorgen bij me vrouw A. Zijm-Snik, Molenstraat 20 of verzorgingstehuis St. Jan, Beatrixlaan en in de buitendorpen op de volgende Donderdag 9 mei herdenkt de Aan koopcentrale Texel het 50-jarig bestaan. Ter gelegenheid daarvan wordt in het gebouw aan de Waal- derstraat een receptie gehouden en te vens verzorgt het bedrijf, samen met enkele toeleveringsbedrijven, een feestelijke presentatie, niet alleen op donderdag (van 15.00 tot 22.00 uur) maar ook op vrijdag van 10.00 tot 17.00 uur. adressen: De Cocksdorp, woensdag 8 mei 10.00-12.00 en 16.00-18.00 uur in de herv.kerk. Eierland, woensdag 8 mei vanaf 16.00 uur in kapel Bethel. De Koog, dinsdag 7 mei 13.30-15.30 uur in de Schuilhut. De Waal, dinsdag 7 mei 13.30-14.30 uur in het dorpshuis Oudeschild, woensdag 8 mei de hele dag in de garage van het schoolhoofd mevrouw Visser in de Trompstraat. Den Hoorn, dinsdag 7 mei en woens dag 8 mei de hele dag bij mevrouw Zwanenburg, Naalrand 9. Oosterend, dinsdag 7 en woensdag 8 mei 14.00-16.00 uur op Slotskolk 8a. Voor nadere inlichtingen kan men te recht bij mevrouw Zijm-Snik, Mo lenstraat 20, tel. 02220-2693 of me vrouw Hordijk, Kotterstraat 13, Ooste- flover mij zit mevrouw Moor, ge- 27 februari 1913 in Den Helder. C7 kwam zij op Texel wonen, Nde een marineman in 1937 en toen weer in Den Helder wonen, erste bombardementen begonnen ui '40 in Den Helder. Zij vluchtte naaf Texel naar haar moeder, en stalles achterlaten. Op 1 augustus kreeg zij een huis in Oosterend fcrden de spullen uit Den Helder ihaald. Haar man zat in Amster- en zij woonde met haar dochter, igustus '40 werd haar tweede Her geboren. honger hebben ze niet gehad, moesten ze moeite voor het eten dus: de boer op, om melk te halen. Daar werd dan de room afge haald om er boter van te maken. Toen het nog slechter werd, kookte ze de room met meel tot een pap en smeer de dat op brood. Als je in het land een dorsmachine zag, dacht je: je, daar is wel wat te halen. De boeren vroegen de normale prijzen. Mevrouw Moor had ook onderuikers, waaronder haar eigen man. Na zijn diensttijd heeft hij tot 1943 gewerkt, toen moest hij zich in Amersfoort mel den om in Duitsland te gaan werken. Dat heeft hij niet gedaan en is onder gedoken; eerst een paar maanden bij een boer en toen thuis in Oosterend, waar onderduiken makkelijker was dan bv. in Den Burg, omdat in Oosterend geen NSB-ers waren. Ze hadden onder de keukenvloer een grote schuilkelder gemaakt, in de vorm van een „T" die doorliep tot onder de kamer. In geval van nood konden er wel tien mensen schuilen. Regelmatig werd er huiszoeking ge daan, maar als de Duitsers kwamen was er geen onderduiker te zien. Op de fiets kwam Ouwe Vlaming zeggen: „Ze komen eraan". Samen met dokter Renout waarschuwde hij heel Ooste rend. Zover mevrouw Moor zich kan herinneren is er nooit iemand opgepakt. Kleding was een groter probleem. Ta felkleden werden uitgehaald om sok ken van te breien. Men maakte alle kleding zelf. In de winter was het stoken soms een probleem, omdat de steenkolenbonnen die je kreeg niet toereikend waren. Er werd maar één vertrek verwarmd en daar werd ook gekookt. Soms kon je hout uit de dennen halen en opstoken. In Oosterend waren geen Russen gele gerd, dus van de Russenopstand is TEXEL Deze keer in de verhalenserie van het voortgezet onderwijs een inter view dat Marco van Sambeek maakte met zijn buurvrouw. weinig gemerkt. Vliegtuigen en bran den zijn wel gezien. Maar echt bang is ze tijdens de oorlog niet geweest. Ik vroeg haar: „Heeft u nog bepaalde herinneringen aan de oorlog?" Ze be gon te lachen en vertelde: „Ik was graan gaan halen maar het zakje was gevallen, dus al het graan lag op de grond. Drie Duitsers die langskwamen op de fiets, stapten af en vroegen of dat eten was. Ik knikte van ja en de Duitsers zeiden: Oelala! De fietsen gin gen aan de kant en we zaten met z'n vieren het graan bij elkaar te zoeken. Dat was een mooie herinnering." Tijdens het interview kwamen ook bij meneer Moor (haar man) de herinne ringen weer boven: Zo vertelde hij: „Ik ging melk halen bij Piet Hin in Spang. Dwars door de Eendekooi, kwam je bij de boer." Onderweg kwam hij vijf Duitsers en een NSB-er tegen. Ze had den moeilijkheden met een geweer. Het patroon zat niet goed in de loop zodat het geweer uit balans was. Me neer Moor herstelde het wapen en de NSB-er zegt: „Zo één als jij kunnen we goed in het leger gebruiken", waar op meneer Mooi zei: „Nee laat mij maar boer blijven." Hij was wel geen boer maar met het leger wou hij liever niets te maken hebben. Mevrouw Moor was op bezoek ge weest op „Vianen". Onderweg zag ze een boer en vroeg om een zak tarwe. Ze kon dit kopen maar omdat ze de kinderwagen mee had, besloot ze eerst de kinderen naar huis te brengen en daarna met de kinderwagen de tar we op te halen. „Ben je gek" zei de boer. „Ik moet morgen toch leveren aan de Duitsers, dan breng ik het wel langs." De volgende morgen bracht de boer 2 mud (1 mud is 70 kilo) graan bij huize Moor, en het mindere graan ging naar de Duitsers. Het volgende jaar, toen het graan op was, durfde mevrouw niet opnieuw graan te vra gen, maar uit zichzelf bracht de boer weer twee mud. In de oorlog was ie dereen één, en dat blijkt wel! Marco van Sambeek

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Texelsche Courant | 1985 | | pagina 9