„De rekken staan
hier vol cultuur"
Bibliotheek houdt zaterdag open huis
Geld beschikbaar voor
gemeentelijke bijdrage
in stichting VVV
lt)( itheather in
erse schouwburg
else curcussen
-jor ouderen
voor jonge mensen
et kamphuis
den zonder
lewijs
iderensoos
in Hoorn
IBER jaG 27 SEPTEMBER 1985
TEXELSE COURANT
PAGINA 5
Zaterdag houdt de openbare bibliotheek in Den Burg open huis.
Om meer te weten te komen over het waarom van de open dag
poogden we woensdag een gesprek te hebben met mensen die in
de bibliotheek werken. Een telefoontje naar bibliothecaris Harry
Polman leverde echter niet de gewenste afspraak op. ,,lk heb het
smoordruk en kan echt geen tijd vrij maken om met je te praten.
Het spijt me.", was zijn reactie. De voorzitter van het bibliotheek-
bestuur bleek later wel bereid enige achtergronden te schetsen van
de Texelse bibliotheek en zegt dat het tijdgebrek waarmee de re
dactie werd geconfronteerd één van de kenmerken is van het huidi
ge functioneren. ,,Ons personeel heeft eigenlijk helemaal geen tijd
zo'n open dag goed op poten te zetten, hoewel voorlichting aan
het publiek één van de belangrijkste taken is".
Voorzitter van het bibliotheek-
bestuur is Fridt Blanken die vertelt
dat het open huis aansluit bij de
landelijke bibliotheekdag die zater
dag wordt gehouden. „Zo kunnen
we een hopelijk nieuw publiek
meteen kennis laten maken met de
automatisering die is doorgevoerd
maar ik hoop dat we ook nog eens
een open dag kunnen houden
waarbij méér goede zaken te mel
den zijn. Het huidige personeelsge
brek baart ons echt kopzorg". Het
gesprek over de bibliotheek is
daarom een mix van tevredenheid
over bereikte resultaten en onge
noegen over de huidige gang van
zaken.
De Texelse bibliotheek, ooit voortgeko
men uit de Maatschappij tot Nut van
het Algemeen, kreeg in 1976 een mo
dern, goed geoutilleerd onderkomen
aan de Drijverstraat. Elke boekenlief
hebber zal watertanden bij de medede
ling dat de bibliotheek momenteel
23.224 boeken in collectie heeft waar
van 7631 romans en verhalen, 7862
studieboeken, 4497 jeugdboeken en
2360 studieboeken voor kinderen.
Daarnaast zijn er 125 diaseries die men
kan lenen, zijn er vele tientallen knip
selkranten over actuele onderwerpen
en heeft de bibliotheek abonnementen
op 70 tijdschriften, grote dagbladen en
regionale kranten. Als extra is er nog
een collectie boeken geschreven door
Texelaars of handelend over het groot
ste Waddeneiland. Die getallen vallen
in het niet als we horen hoeveel boe
ken wekelijks de balies van de biblio
theek passeren om thuis gelezen te
worden. Per jaar leent de bibliotheek
155.000 boeken uit. Als daar de
uitleenaktiviteit van de bibliobus en
het uitlenen in de bejaardenhuizen
wordt bijgeteld lezen de 3857 Texelaars
die lid zijn jaarlijks ruim 200.000
boeken.
Fabriek
In het pand aan de Drijverstraat wor
den dus wekelijks 3400 boeken uitge
leend en met de openstelling van 13,5
uur per week betekent dat, dat er per
uur gemiddeld 250 boeken de biblio
theek verlaten en binnen komen. „De
ze bibliotheek is dus in de eerste
plaats helaas een uitleenfabriek", aldus
Fridt Blanken die met vreugde consta
teert dat de Texelaars graag en veel le
zen maar dat het apparaat dat die
leeshonger moet bevredigen de vraag
nauwelijks aan kan. De bibliothecaris
Harry Polman werkt full-time en de
part-time medewerksters Nies van
Hoorn, Jannie van der Gaast, Frieda
van Sambeek en Annelies Joosten zijn
samen 44,5 uur per week present. Die
84,5 werkuren zijn volgens Blanken bij
lange na niet voldoende om het pu
bliek de nodige aandacht en service te
geven. „De 13,5 uur per week die we
open zijn, zijn vaak heel druk en dan
is het heel moeilijk om op speciale
wensen in te gaan. Daarbij is die 13,5
uur het absolute minumum. Eigenlijk
zouden we ook op zaterdagmorgen
een paar uur open willen maar dat zit
er door het huidige personeelsgebrek
dat dat aantal langzaam groeit. Die
Texelaars lezen gemiddeld meer dan
mensen aan de vaste wal maar Blan
ken en Polman zeggen er voor te wa
ken de eventuele voorkeuren voor be
paalde boeken constant te belonen
met nieuwe titels in dat genre.
Museum
„Je moet er voor waken een museum
vol boeken te worden waarvoor de be
langstelling niet zo groot is, maar
steeds inspelen op de grootste voor
keur is net zo slecht",aldus Polman
met daarbij de toevoeging dat die
voorkeuren moeilijk in te schatten zijn.
„Dat boek van kamervoorzitter Dol
man dat deze week is verschenen
moeten we wel hebben. Daar zal snel
vraag naar komen maar met zo'n voor
spelling heb je het een andere keer
weer helemaal mis".
De voorkeuren van lezend Texel zullen
door het nieuwe geautomatiseerde uit
leensysteem binnenkort, als men dat
wil, exact aangegeven kunnen worden.
De registratie van de boeken die wor
den uitgeleend loopt sinds korte tijd
namelijk via een centrale computer en
zo is precies na te gaan hoe vaak een
bepaald boek wordt uitgeleend. De le
den van de bibliotheek hebben de af
gelopen weken al kennis kunnen ma
ken met de automatisering. Het stem
pelen van de boeken behoort voor het
personeel nu tot het verleden. De boe
ken zijn van een speciaal label voor
zien dat samen met de ledenkaart alle
gewenst informatie doorgeeft aan de
computer. De mogelijkheden van de
moderne uitleenadministratie worden
zaterdag in de bibliotheek
gedemonstreerd.
Aan die uitleenadminstratie is ook een
nieuw catalogussysteem gekoppeld die
met ingang van zaterdag de kaarten
bakken gaat vervangen. Volgens Blan
ken was het kaartsysteem zeer arbeids
intensief en niet compleet.„De meest
recente gegevens over boeken konden
niet altijd snel ingevoerd worden".
Gegevens
Bij het nieuwe Engelse archiefsysteem
dat luistert naar de naam Automated
Library System zijn dertig bibliotheken
en de bibliotheekcentrale in Alkmaar
aangesloten.
Als iemand een bepaald boek wil heb
ben kan meteen gekeken worden of
het in de betrokken andere bibliothe
ken of in de centrale voorradig is. Het
kan zijn dat het boek bijvoorbeeld in
Schagen in de collectie staat maar op
«dag 2 oktober treedt in de Hel-
fiiouwburg het Internationaal
,-5tich Danstheater op met de
jlling "Seizoenen", aanvang
T ,JUr. Na afloop van de voorstel-
ijt er een bus naar de haven,
f .itend op de extra boot naar
gereduceerde toegangsprijs is
Wie kaarten heeft en onver-
verhinderd is de voorstelling te
m, wordt verzocht zich te wen-
de afdeling culturele zaken van
ydhuis (kamer 304) waar ge-
worden deze door te verko-
de andere gegadigden,
idsen die worden uitgevoerd in
^zoenen" lopen parallel met de
■jijden en aan de jeugd, puber-
.alwassenheid en ouderdom: slo-
56 meisjesdansen, oogstfeesten,
aarse vuurdansen en via de klan-
de cornemuse of doedelzak
kad( i de winter, waarna met de we-
mst van de jeugd en de lente
,veer het carnaval losbarst...
it dienstencentrum De Buure-
itarten maandag- en dinsdag-
end, (30 september en 1 okto-
da cursussen Engelse conver-
Jkvoor ouderen.
^Éfcetreft de cursussen die een ver-
zijn op de lessen voor de zoener
ig itie. Met enige kennis van de En-
y itaal is het mogelijk om zich bij
f irsussen aan te sluiten. Dit kan in
ag met de docente mevrouw C.
ildoende belangstelling kan bin-
jrtook met een beginnerscursus
tworden. De cursus van 20 les-
)st f 30,—. Belangstellenden kun-
zich opgeven in het dienstencen-
De Buureton, Molenstraat 2, Den
tel. 02220—2696 of bij mevrouw
tel. 02220 - 4259.
iet Kamphuis" van Jan en Paula
.ver (Zuid Haffel 27) wordt zater-
a.s. een avond gehouden, speciaal
jonge mensen. De film "Blood on
mountain" wordt gedraaid, over
uchting, kidnapping en achtervol-
waarbij de kracht van Gods
en vergeving wordt getoond,
iris er gelegenheid om wat te
enen na te praten. De bijeen-
begint om half acht en is voor
vrij toegangkelijk.
43-jarige inwoner van Den Burg
maandag in de namiddag niet
«verken aan blaas- en bloedproe-
nadat hij met zijn wagen staande
gehouden. De man bleek boven
in een periode van ontzegging
rijbevoegdheid te rijden en was
nog zijn rijbewijs kwijt omdat een
er had bepaald dat hij opnieuw
nen moest doen, nadat de man
rijbewijs had laten verlopen. Tegen
proces verbaal opgemaakt.
msdag 2 oktober start de oude-
loos in Den Hoorn het winter-
Men komt elke woensdagmid-
vanaf 14.30 uur bij elkaar in
shuis De Wwaldhoorn. Nieuwe le-
njn van harte welkom.
wlenen en ontvangen van boeken is onlangs geheel geautomatiseerd. De boeken met een label worden over een magnetische plaat ge-
'8" en samen met informatie van da ledenkaart, levert dat voldoende gegevens voor de centrale computer.
De bibliotheek met in het midden van de foto de kaartenbakken. Deze bakken worden zaterdag vervangen door een nieuw archiefsysteem.
niet in". Ter illustratie van de huidige
werkdruk zegt Blanken dat het lande
lijk gemiddelde bij 160.000 uitleningen
per jaar 130 werkuren per week is. Het
uitlenen van 150 boeken per uur is in
dit 'produktieproces' een algemeen
landelijk gemiddelde en 180 boeken
wordt als „net haalbaar" beschouwd.
Politiek
Het bibliotheekbestuur wil er alleen al
om deze reden 40 werkuren bij hebben
en die wens is kenbaar gemaakt aan
het gemeentebestuur. Gezien de recen
te politieke discussies in het raadhuis
is de kans echter klein dat deze wens
gehonoreerd wordt. Toen het college
zich terughoudend opstelde wat be
treft extra subsidie 40 uur extra per
week kost 40 mille per jaar) is het
bestuur nagegaan hoe het komt dat
het huidige personeel niet toekomt aan
serviceverlening en extra aktiviteiten.
Blanken:,,Een aantal jaren geleden is
het personeel formeel in dienst getre
den bij de Provinciale Bibliotheekcen
trale in Alkmaar waar de Texelse bibli
otheek een contract mee heeft. In die
onderhandelingen zijn wij op een of
andere manier een arbeidsplaats kwijt
geraakt. Daar kwam men toen blijk
baar te laat achter want het college
heeft indertijd flink geprotesteerd bij
de provincie en steeds gevraagd deze
arbeidsplaats terug te krijgen". Het te
kort aan personeel werd een paar jaar
opgevangen met krachten die werden
betaald uit het rijkspotje Werkverrui-
mende maatregelen. Daardoor ver
stomde het gemeentelijke protest bij
de provincie maar ook deze regeling
werd gestopt. „Nu hikken wij dus aan
tegen een structureel personeelstekort
en wordt ons geadviseerd maar met
werkeloze vrijwilligers te gaan draaien".
Dat laatste is door het bestuur una
niem afgewezen.
De Werkverruimende maatregel-kas
werd door het ministerie namelijk voor
de bibliotheek gesloten omdat hier
sprake zou zijn van 'structurele arbeid'
die niet tijdelijk opgevuld mag worden
met werklozen. Om die reden wil het
bestuur deze arbeidsplaats ook niet
opvullen met vrijwilligers met als bijko
mend argument dat het personeel van
de bibliotheek van veel markten thuis
moet zijn.
Blanken:,,Met vrijwilligers raak je in de
organisatorische problemen en van
hen kun je niet verlangen dat ze zich
helemaal in het bibliotheekwerk
storten".
Recensies
Onderdeel van dat bibliotheekwerk is
bijvoorbeeld het lezen van 400 boeken-
recensies per week. Wekelijks verschij
nen er gemiddeld zoveel boeken in Ne
derland en Harry Polman en Nies van
Hoorn spitten die boekbesprekingen
van de landelijke bibliotheekdienst alle
maal door. Dat is nodig want per jaar
worden bijna 2800 boeken vervangen
en men maakt dan een keuze uit nieu
we uitgaven. Een klein deel van die
vervanging betreft boeken die stuk ge
lezen zijn en waarvoor een nieuw
exemplaar moet komen omdat er veel
vraag naar is. Daarnaast poogt het
bestuur de collectie elk jaar met 300 a
500 boeken uit te breiden.
Bij de keuze van nieuwe aanschaf la
ten de medewerkers zich in belangrijke
mate leiden door de voorkeuren die
het lezerspubliek heeft maar voor Pol
man is het moeilijk aan te geven of er
genres zijn die er uitspringen. Dat
verschilt per leeftijd. De ouderen lezen
over het algemeen veel romans en de
schooljeugd zit veel meer in de studie
boeken. Uit de cijfers is gebleken dat
in vergelijking met het landelijk gemid
delde relatief veel Texelaars een abon
nement hebben op de bibliotheek en
dat moment is uitgeleend. Ook dat
wordt aangegeven en Polman kan via
een beeldscherm met toetsenbord dan
meteen het boek voor Texel reserve
ren. Als het betreffende boek in de bi
bliotheek in Schagen wordt terugge
bracht geeft de computer aan dat het
naar Texel moet.
Zelfs mensen die wars zijn van auto
matisering zullen straks waarschijnlijk
moeten toegeven dat het nieuwe
systeem het zoeken naar bepaalde
boeken veel eenvoudiger maakt. Cen
traal in de uitleenruimte staan twee
grote beeldschermen met in alfabeti
sche volgorde in beeld alle beschikbare
boeken. Als men aan een handel trekt,
schuift het alfabetregister voorbij en
de boeken zijn gerangschikt in drie ca
tegorieën: op titel, op naam van de
schrijver en op onderwerp.
Besparing
Het bibliotheekbestuur had gehoopt
dat deze automatisering een forse
tijdsbesparing voor het personeel zou
geven maar dat blijkt in de korte prak
tijk die nu achter de rug is tegen te
vallen. „Het systeem moet ook hier
regelmatig gecontroleerd worden maar
we hebben voor het publiek in ieder
geval veel meer gegevens beschikbaar.
Het verwerken van die gegevens kost
echter ook tijd".
Het woord tijd duikt steeds weer op in
het gesprek en dan vooral het gebrek
daar aan.
Medewerkers en bestuur willen dol
graag weer terug naar de tijd dat de
bibliötheek schoolklassen kon ontvan
gen voor het geven van voorlichting,
speciale tentoonstellingen kon inrich
ten een wekelijks voorleesuurtje voor
kinderen kon houden en er voor leden
en niet-leden een winterprogramma
was met lezingen en informatie van en
over schrijvers en dichters. Blanken
vindt dat niet alleen belangrijk voor
het publiek maar ook voor het
personeel.
„Die extra dingen maken hun werk
ook interessant. Nu zijn ze vaak een
verlengstuk van een uitleenmachine".
De voorzitter zegt dat het zonde is om
een kracht als Polman met de vereiste
diploma's op zak niet te benutten voor
extra voorlichting aan het publiek en
Polman zegt dat het zonde is dat een
dergelijk redelijk nieuw gebouw niet
benut kan worden voor meer zaken die
met het lezen van boeken verband
houden.
„Het was een grote investering en
daar moet je wat mee doen". Blanken
maakt zich zichtbaar kwaad: „De rek
ken staan hier vol met cultuur. Die cul-"1
tuur is beschikbaar voor iedere beurs
en wij moeten als bestuur zorgen dat
zoveel mogelijk mensen kennis kunnen
nemen van die cultuur. Moet je hier
op vrijdagavond eens kijken. Je hebt
geen gelegenheid de beschikbare tijd
schriften een beetje rustig in te kijken.
Dat vind ik echt jammer al ben ik
natuurlijk blij dat onze leden vanwege
die drukte niet weg blijven". Het ge
meentebestuur heeft inmiddels een
brief gehad met de mededeling dat het
personeel onder onverantwoorde hoge
druk moet werken hetgeen in het
team spanningen oproept". Als de ex
tra subsidie er niet komt, vrees ik dat
we nog een avondje dicht moeten.
Dat is geen dreigement maar een an
dere oplossing zie ik niet. Als bestuur
heb je niet alleen rekening te houden
met je leden maar ook met je perso
neel", aldus Blanken. Zaterdag staat
dat personeel met het bestuur in ieder
gaval van 10.00 tot 16.00 uur klaar om
de mogelijkheden van de bibliotheek
aan een ieder die dat wil te tonen.
De schrijfster Imme Dros zal om 14.00
uur een lezing geven over haar werk
en zo wordt in ieder geval een klein
stukje van het gewenste winterpro
gramma gerealiseerd.
Het bedrag van f 150.000— dat de gemeente Texel (op voorwaarde dat
ook TESO, TVO, RST en VVV dat doen) in 1986 ter beschikking stelt van
de nieuwe stichting VVV levert voor de gemeentebegroting 1986 geen bij
zondere problemen op. Het college maakt het bedrag vrij door f 80.000
te halen uit de post onvoorzien en door voorlopig af te zien van nieuwe
gordijnen voor de burgemeester De Koning-hal en van de bouw van een
overkapping vor de opslagplaats van wegenzout.
Hoe de dekking van de jaarlijkse bij- van anderhalve ton ervoor in de plaats
drage aan de VVV-stichting in volgen- zou komen, zou dat betekenen dat de
de jaren zal worden verkregen, zal nog leden niet méér maar juist f 75.000,—
worden bekenen. Zoals bekend stelt de
gemeente naast genoemde anderhalve
ton die bedoeld is voor promotie en
werving ook nog maximaal f
260.000— beschikbaar als vergoeding
van het dienstbetoon van de VVV. Dat
bedrag stond al in de begroting omdat
dit de gemeentelijke subsidie is die de
VVV al jaren kreeg.
De VVV had ook dit bedrag aanmerke
lijk hoger willen zien, namelijk f
340.000,—. De gemeente ging daarmee
niet akkoord omdat het de bedoeling
was dat alle partners (VVV, Teso, RST
en gemeente ieder f 150.000,— extra
zouden bijdragen voor promotie. Dat
zou dus ook voor de leden (nu geor
ganiseerd in de vereniging van toeristi
sche productleveranciers) moeten gel
den, maar aangezien volgens de oor
spronkelijke VVV voorstellen hun con-
tributiebijdragen (totaal f 225.000,—
zouden vervallen terwijl de bijdrage
minderzouden bijdragen. Ondanks de
ze verminderde bijdrage wilde het
VVV-bestuur dat de leden toch met
twee stemmen in het stichtingsbestuur
vertegenwoordigd zou zijn terwijl de
andere perticipanten er elk één heb
ben. „Dit grenst naar mijn mening aan
zelfoverschattende brutaliteit", aldus
een opmerking van een adviserende
ambtenaar. Dezelfde ambtenaar heeft
in de vergadering die de participanten
op 5 september hebben gehad, het
voorstel gedaan om wel twee verte
genwoordigers van de vereniging van
produkt leveranciers in het stichtings
bestuur te benoemen, maar slechts
één met stemrecht. Inmiddels is echter
besloten slechts één vertegenwoordi
ger van de leden in het stichtings
bestuur op te nemen en zitten VW
bestuur en gemeente ook met betrek
king tot de andere onderdelen van de
neiuwe regeling op één lijn.