>|e spreeuwentrek
AlGENDl
ramfietster zag
ilitieauto niet
De Koogel verliest in
nationale competitie
Rijwielen
voor ,,De Hoop"
Plaatschade bij
aanrijding
Autodak
stukgesneden
Auto total loss
Granaat gevonden
Vaste data
Resultaat 1-2-3-aktie
en Emmabloem-
collectie
„.„„DAG 8 OKTOBER 1985
ÖER
TEXELSE COURANT
PAGINA 11
rijven over spreeuwen kunnen we het hele jaar door. Ik bedoel
mee: het hele jaar kunnen we spreeuwen in overvloed zien op
en alle facetten van het spreeuwenleven zijn even interessant,
altijd veel aan spreeuwen te zien, veel over te vertellen dus.
besteden we aan gewone dingen, aan soorten die we altijd in
3 getalen zien maar weinig aandacht. Dat is eigenlijk altijd on-
cht, maar voor de spreeuw geldt het zeker! Het wordt daarom
loogste tijd in de Witte Lieuw ook eens iets oer deze leuke en
ressante soort te vertellen.
mensen die 'alles' over spreeu-
willen weten zijn er in ons land
boeken die (bijna) alleen maar
deze soort gaan. Dat zijn ,,De
luw", geschreven door Hugh Gal-
eren Spreeuwensafari" van
hard Schaffner. Buiten deze popu-
en goed leesbare boekjes is er
bnge, lange lijst wetenschappelijke
caties. Honderden artikelen zijn er
je spreeuw verschenen. Dat is lo-
want het is heel wat eenvoudi-
een onderzoeksobject te hebben
overal in grote aantallen voorkomt,
:en waarnaar je eerst tijden moet
in.
is in deze tijd van het jaar toepas
iets over de spreeuw als trekvo-
schrijven.
Reislustig
■euwen hebben een reislustige
Op een schip midden op de Gro-
«eaan, 1200 mijl van Honolulu en
van San Francisco, streek
een spreeuw neer. Hij rustte wat
zette na een paar uur zelfstandig
■eis voort.
ander voorbeeld. Een avontuurlijke
auw reisde gewoon als 'versteke-
mee met een schip dat van Cana-
iaar Frankrijk voer. Op gezette tij
ging dit diertje even vleugels
(ken. Soms raakte hij zover bij het
achterop dat hij uit het gezicht
veen. Iedere keer opnieuw echter
de hij het weer in om de reis zit-
Ite vervolgen.
zijn natuurlijk uitzonderlijke geval-
Ze betreffen bovendien spreeuwen
ver buiten hun oorspronkelijk
ad leven. Want in de vorige
hebben kolonisten de soort over
wereld uitgezet. Van oorsprong
spreeuw een Europese en Noord-
üsche broedvogel. Wat ons meer
assert en wat we zelf kunnen zien
trek van de spreeuw in Europa.
Zomertrek
Is trekken om het hele jaar vol-
voedsel te kunnen bemachti-
Het trekpatroon -is in de meeste
Hen echter zo simpel als we ons
stal voorstellen: in de herfst van
naar zuid en in het voorjaar
terug. Het is ook bij de spreeuw
ingewikkelder waarbij dieren van
chillende broedplaatsen een ver
ende trekrichting hebben, dus in
ander gebied overwinteren. Ook
sktijd kent nogal wat variatie,
euwentrek begint al in de vroege
er als de jonge dieren net kunnen
en. Met al die jonge beesten erbij
'top enkele plaatsen in Europa de
ding wat te dun. Er moet dus naar
ere gebieden uitgeweken worden,
eerste plaats is dat is noordelijk
ipa. Het wisselvallige klimaat en de
zestienjarige Texelse zag
srmiddag omstreeks 14.20 uur
politieauto, die met ingescha-
Izwaailicht op het fietspad van
'ontweg stond, over het hoofd.
in op de achterkant van de
ien, daarbij op een haar na één
de wachtmeesters missend,
meisje werd met knieletsel per
'ulance naar het Gemini ge
fit. Haar valhelm voorkwam
'schijnlijk ernstig hoofdletsel,
zij sloeg mef haar hoofd de
terruit van de politiewagen
Trekkende spreeuwen
drang bij onze spreeuwen opnieuw.
Weer moet langzamerhand uitgeweken
worden naar een milder klimaat. Een
klimaat dat ook in de winter nog borg
staat voor voldoende bereikbaar
voedsel.
Twee grote gebieden in Europa komen
daarvoor in aanmerking. In de eerste
plaats natuurlijk de landen rond de
Middellandse Zee. Daarnaast echter is
korte zomers staan daar niet garant
voor altijd voldoende voedsel. Onmid
dellijk na het broedseizoen worden de
ze plaatsen daarom door vooral de
jonge spreeuwen verlaten. Zij strijken
naar langs de zuidkusten van de Oost
zee. In de Noord-Duitse en Poolse
laagvlakte is het klimaat veel milder en
is voldoende voedsel voor de Scandi-
naviërs en Noord-Russen te vinden.
Omgekeerde trek?
Er is nog een plaats waar na het
broedseizoen te weinig voedsel te vin
den is voor alle generaties spreeuwen.
Dat zijn de bergen van Zwitser
land/Oostenrijk. Ook bergachtig ge
bied heeft een wat grilliger en koeler
klimaat. Het zijn ook nu weer vooral
de jonge dieren (wat reislustiger van
aard dan de oudjes) die aan deze zo
mertrek beginnen. Maar zoals niemand
zou verwachten slaan ze geen zuidelij
ke richting in, maar gaan noord! Ze
trekken het grazige Rijndal in. Midden-
Duitsland, Noord-Frankrijk en zelfs Bel
gië en ons land zijn de uiteindelijke
reisdoelen van deze jonge horden. Zijn
ze eenmaal op een goede plek beland,
dan neemt de trekdrift (tijdelijk!) af.
Vanaf de tweede helft van juli en voor
al in augustus vindt de rui plaats. De
volwassen vogels verwisselen hun in
middels behoorlijk versleten zomer
kleed voor een prachtig nieuw pak:
zwarte glanzende veren met witte pun
ten. De spreeuwen krijgen hun wit-
gestippeld 'winterkleed'. Doordat de
witte randen in het volgende voorjaar
afgesleten raken, ontstaat dan weer
het pikzwarte, maar ook nog prachtig
glanzende broedkleed. De jonge dieren
verliezen in de loop van augustus
steeds meer van hun bruine veren en
krijgen hetzelfde deftige uiterlijk als
hun ouders. Na de rui zijn ze, nage
noeg, niet meer van volwassen spreeu
wen te onderscheiden.
Herfsttrek
Als in september de dagen steeds
sneller beginnen te korten en de nach
ten kouder worden, ontwaakt de trek-
Leden van bowlingteam De Koogel
moesten zondag in Volendam voor de
nationale competitie strijden. De eerste
game was tegen Zaandam. Mede
dankzij een 186 game van Loes Zutp-
hen werd deze strijd gewonnen.
De tweede game werd verloren met 35
pins, hierdoor werd ook het tota.al
verloren.
De wedstrijden daarna tegen Hoorn en
Uitgeest leverden geen extra punten
op, ondanks de goede games van de
spelers Rudi Mattner, .193; Ben Penha,
203; Peter Veldman, 203. Vooral Kees
Keijzer, met een game van 216 en een
gemiddelde over 6 van 184, gooide
goed, alleen zijn tegenstanders waren
iets beter.
ook de winter in West-Europa door
gaans zacht genoeg. Zeker in Enge
land-en Ierland, Nederland en België
en in de Franse kuststrook. Dit hele
gebied immers ligt onder de direkte in
vloed van de Atlantische Oceaan met
zijn warme golfstroom. Valt hier dan
toch nocj eens een elfsteden-winter in,
dan ziet een belangrijk deel van de
overwinterende spreeuwen wel kans
alsnog wat zuidelijker te komen.
Vaste gebieden
Niet iedere spreeuw is elk jaar vrij in
de keuze van z'n wintergebied. Een
spreeuw die het ene jaar in Zuid-
Engeland de winter doorbracht, kan
niet besluiten het volgend jaar maar
eens de Costa del Sol met een bezoek
te vereren. Ook een spreeuw die bij
voorbeeld in Oost-Europa broedt zal
nooit naar de Britse eilanden vliegen,
maar altijd naar het zuiden, want alle
spreeuwen die in Centraal en Oost-
Europa broeden overwinteren altijd
rond de Middellandse Zee. Dat bete
kent dus dat de Zwitsers die 's zomers
zo-vrolijk naar het noorden vlogen in
de herfst weer rechtsomkeert moeten
maken.
De Noord-Europese spreeuwen, die
voor een deel dus al zuidelijk van de
Oostzee vertoeven, overwinteren alle
maal in West-Europa. Die volgen dus
een bijna westelijke richting in de
herfst, om zo in het zachte oceaankli
maat te belanden.
Een deel van de Nederlandse broedvo-
gels is standvogel, blijft hier dus. Een
ander deel trekt weg in westelijke of
zuidwestelijke richting en belandt ook
vaak op de Britse eilanden.
Spreeuwentrek op Texel
Afhankelijk van de weersomstandighe
den komt de spreeuwentrek, de herfst
trek, meestal pas eind september goed
op gang. Vooral oktober is de echte
trekmaand terwijl ook in november
nog heel wat dieren ons eiland kunnen
passeren. Het zijn dan vooral de Pool
se, Baltische en Russische spreeuwen
die overtrekken.
De vogelwerkgroep Texel telt al een-
paar jaar regelmatig overtrekkende vo
gels. Omdat dat altijd op vaste zater
dagen is, is nooit vooruit te zeggen of
op goede trekdagen wordt geteld. Dat
is echt een tref. Weersomstandigheden
De heer N. Drent uit Den Burg die be
zig is fietsen te verzamelen om deze
als geschenk van Texel te kunnen aan
bieden op het lustrumfeest van het
opvangcentrum ,,De Hoop", heeft al
dertien fietsèn bij elkaar. Na de eerste
rijwielen van J. C. Dros volgden aan
biedingen van Jarino, Bruining en
Rentenaar. Het streefgetal is twintig.
Zoals bekend zullen de fietsen door
een Texelse delegatie worden aangebo
den op 26 oktober in ,,De Doelen" in
Rotterdam.
spelen namelijk een alles overheersen
de rol. Mist en regen zijn natuurlijk
niet aangenaam om vogels te tellen,
maar de vogeltrek ligt dan ook bijna
helemaal stil. Te mooi weer mag ook
weer niet. Hebben spreeuwen, en an
dere vogels, de wind in de rug, en is
het helder, dan gaan de dieren dikwijls
zo hoog vliegen dat ze met gewone
verrekijkers vanaf de grond niet meer
te zien zijn. Tot op 1500 meter hoogte,
bij een temperatuur van —3° C. zijn
trekkende spreeuwen waargenomen.
Onder zulke omstandigheden trekken
de in Skandinavië heel noordelijk broe
dende dieren rechtstreeks over de
Noordzee naar Schotland. Ook Neder
landse spreeuwen vliegen dan waar
schijnlijk over de Noordzee naar Enge
land, terwijl de dieren toch een uit
gesproken hekel hebben aan het over
steken van uitgestrekte
wateroppervlakten.
50.000 en meer
Terug naar de vogelwerkgroep. Op 27
oktober vorig jaar telde die op 5
posten in lijn dwars over het eiland,
tenminste een kleine 50.000'spreeu
wen. Dit van 7 tot 12 uur. Toen Wfrd
de telling gestaakt, maar spreeuwen
kwamen er af en toe nog wel voorbij.
Dit was een goede trekdag, maar
schattingen van de spreeuwendoortrek
op echte topdagen lopen (voor de hele
dag) van 60 tot 80.000 exemplaren. Dit
zijn hoge aantallen, maar in Europa le
ven dan ook gigantisch veel spreeu
wen. Een ruwe benadering van het
aantal Britse overwinteraars komt op
zo'n 40 miljoen!
Trekkende spreeuwen zijn gemakkelijk
te herkennen. In de eerste plaats heb
ben de diertjes een opmerkelijk 'drie
hoekig' silhouet, zodat we ze nooit
met bijvorbeeld lijsters hoeven te ver
warren. Daarnaast hebben spreeuwen
de eigenschap niet in groepen achter
elkaar te gaan vliegen, maar naast el
kaar. De groepen kunnen zo soms wel
bijna een kilometer breed zijn.
Vooral de late spreeuwen in november
trekken ook nog bij krachtige tegen
wind, ze krijgen haast. Dan vliegen ze
dikwijls vlak boven de grond om zo
min mogelijk weerstand te ondervin
den. Het is een prachtig gëzicht zo'n
sliert spreeuwen dan over ieder obsta
kel in het landschap, een hek, wind-
singel of schuur, te zien 'golven'.
Hoewel de meeste dieren toch wel
over de duinen en langs de zeereep
vliegen, kunnen we op goede trekda
gen overal op het eiland groepen trek
kende spreeuwen zien. Later op de
dag als de reizigers honger krijgen,
kunnen sommige weilanden vol zitten
met kwetterende en ruziënde spreeu
wen. Probeer ze maar eens te tellen.
Eerst honderd en dan gewoon door-
vermenigvuldigen. U zult zien, 500
spreeuwen op één weiland is in de
trektijd géén uitzondering.
Adriaan Dijksen
Voor de zoveelste maal is het
kruispunt Keesomlaan-Beatrixlaan het
toneel geweest van een aanrijding,
waarbij overigens alleen plaatschade
ontstond.
Een 19-jarige Duitse automobiliste stak
de Beatrixlaan donderdag over. Zij ver
klaarde door de laagstaande zon de
auto van een 35-jarige Texelse niet te
hebben gezien. Bij de aanrijding, die
door uitwijken van de Texelse niet
meer voorkomen kon worden, ont
stond plaatschade aan beide wagens.
Een Duitse automobilist kwam zondag
middag omstreeks 14.00 uur tot de
ontdekking dat het dak van zijn lelijke
eend in het voorgaande uur stukgesne
den was. De wagen stond geparkeerd
op het terrein bij de vuurtoren.
Een 40-jarige man uit Heiloo had
woensdagmiddag de pech van zijn le
ven toen hij met zijn nog tamelijk
nieuwe auto een zodanige buiteling
maakte bij het kruispunt Redoute-
Waterweg dat de wagen onherstelbaar
werd beschadigd. Zelf kwam hij met
de schrik vrij.. Ter plaatse zit een hel
ling in de (smalle) weg. Toen de man,
onbekend ter plaatse, uitweek in ver
band met tegenliggers kwam hij in de
berm terecht. De wagen kantelde op
de rechterzij maar kwam na een schui
ver weer op de wielen terecht.
Bij paal 8 werd donderdag een brisant-
granaat gevonden. Het ding wordt op
de gebruikelijke manier onschadelijk
gemaakt.
Dinsdag 8 oktober
De gemeenteraad komt om 19.30 uur
in openbare vergadering bijeen in het
raadhuis.
De Baptistengemeente Texel heeft in
de Doopsgezinde kerk een bijbelstudie
bijeenkomst met als thema „Geloofs-
verdediging", aanvang 19.30 uur. Toe
gang vrij voor ieder.
De Vrouwenbond FNV heeft in ,,De
Buureton" een avond over de Gordon-
methode, aanvang 20.00 uur. Niet-
leden hebben toegang voor ƒ2,50.
Woensdag 9 oktober
Bij paal 9 demonstreert Michael Lud-
wig 'windschilderen' van 10.00 tot
16.00 uur.
De Plattelandsvrouwen van de afdeling
Den Burg hebben onder leiding van
mevrouw Wieten-Gillot in ,,De Scha
kel" een middag over 'knipselwerk',
aanvang 14.00 uur.
De raadscommissie voor financieel,
econoisch en technisch beleid heeft in
het raadhuis een openbare vergade
ring, aanvang 19.30 uur. Gesproken
wordt onder meer over wijziging van
de legesverordening en begraafrechten-
verordening en over de
gemeentebegroting.
Het R.K. Vrouwengilde heeft in ,,De
Witte Burcht" een avond over wijn,
aanvang 20.00 uur.
Donderdag 10 oktober
De werkgroep 'Dialect' van de Histori
sche vereniging komt bijeen in de
Thijsseschool.
De raadscommissie voor welzijnsbeleid
vergadert in het openbaar in het raad
huis. Onder meer wordt gesproken
over de gemeentebegroting; aanvang
19.30 uur.
In ,,De Waldhoorn" te Den Hoorn
wordt een hoorzitting gehouden naar
aanleiding van bezwaren tegen de aan
passingswerkzaamheden bij 't Horntje;
20.00 uur.
Psychologe. Spreekuur volgens af
spraak: op woensdag van 14.00 - 17.00
uur, tel. (02220) 4887, het Groene
Kruisgebouw, kamer Al, Witte Kruis-
laan 19, Den Burg. Mevrouw drs. R.
Postma. Tevens bereikbaar: tel. (02220)
3842, Bernhardlaan 64, Den Burg.
Spreekuren college van B en W:
Wethouder Zegers maandag van 10.00
cot 11.00 uur; wethouder Schilling vrij
dag van 14.30 tot 15.30 uur en we
thouder Barendregt vrijdag van 10.00
tot 11.00 uur.
Elke eerste donderdag >'an de
Het tastbare resultaat van de
1-2-3-aktie en de Emmabloemco-
lecte kwam vrijdag bij het Groene
Kruis binnen. Van het 1-2-3-geld
werd maar liefst f7300— aan Texel
besteed. Dat was voornamelijk te
danken aan het Groene Kruis in
Den Helder, waar Texel sinds een
paar jaar onder valt.
Deze afdeling was in een vorig
jaar al goed voorzien en stond nu
de He/derse bijdrage af aan de af
deling Texel. Dat scheelde nogal,
want de eilandafdeling had eigen
lijk maar recht op f2200,—. De re
giosamen werk in g met Den Helder
heeft al meer positieve resultaten
gehad. Eerder dit jaar stond deze
Groene Kruis-afdeling een halve
arbeidsplaats aan Texel af, waar
door het eiland werd verrijkt met
een vijfde wijkverpleegster.
Uit de 1-2-3-fondsen werden twee
ledikanten met matrassen betaald,
evenals twee rolstoelen, van een
luxer model dan tot nog toe in het
magazijn van het Groene Kruis
voorkwam. De nieuwe rolstoelen
zijn voorzien van grote wielen
achter, zwenkwielen voor en voe
tenplankjes. Dan werden twee
luchtbedden met pompen en een
watermatras meegestuurd, voor
zieningen voor patiënten met
doorligklachten die tot nog toe
voor forse bedragen gehuurd
moesten worden. Links op de foto
is een hefinstallatie voor bedden
te zien, die echter waarschijnlijk
nog omgeruild zal worden voor
een stalen verpleegster", een
hefinstallatie voor patiënten.
Ook de bijdrage van de Emma-
bloemcollecte was niet mis: het
hoog-laag-bed, in het midden van
de foto. Dit bed kan in elke ge
wenste stand versteld worden en
bovendien is er aan het eind een
voorziening waarmee de matras
omhoog gezet kan worden, zodat
de patiënt kan zitten. Een dergelijk
bed kost f3400,—, waarvan drie
duizend gulden werd betaald door
het Emmabloemfonds en het
resterende bedrag door de stich
ting Het Groene Kruis Texel.
maand (na het fractieberaad) houdt de
VVD Texel in hotel Rebecca in De
Waal een instuifavond voor leden en
introducees.
Iedere woensdagavond houdt de
Volksdansvereniging Texel een
volksdansavond in De Wielewaal in De
Waal, aanvang 19.45 uur Nieuwe le
den zijn welkom. Informatie via tele
foon 02220-3565.
Maatschappelijk werker Frank van
Lare houdt spreekuur in d'Ouwe ULO
dinsdags, woensdags en vrijdags van
8.30 - 9.30uur en donderdags van
18.30 - 19.30 uur.
Spreekuur raadsfracties: Iedere don
derdag voorafgaand aan de week waa
rin de raadsvergadering wordt gehou
den hebben de raadsfracties van CDA,
PSP en VVD spreekuur in het
raadhuis, van 19.30 tot ca. 20.15 uur.
leder kan daar terecht met vragen,
aan- en opmerkingen, i het bijzonder
over kwesties die in de raadsvergade
ring aan de orde zullen komen. Texels
Belang houdt dit fractiespreekuur op
de maandagavond voorafgaand aan de
raadsvergadering.
De WAO groep komt elke woens
dag van 10.00 tot 12.00 uur bijeen in
dienstencentrum De Buureton (oude
St. Jan) aan de Molenstraat in Den
Burg.
Milieuklachten (over b.v. stank of la
waai, bodemverontreiniging, e.d.) kun
nen dag en nacht worden ingediend
via telefoonnummer 023-310200. De
privacy van de indieners wordt gega
randeerd en elke klager krijgt
antwoord.
