Rijk wil haven
Oudeschild aan
gemeente overdoen
1
uim 200 „onrendabele"
anden toch op aardgas?
Olieschip met ijsbreker
naar Oudeschild gebracht
]og drie jaar extra vastrecht heffen?
Stom toeval....
Vijftig cent extra
per Texelaar voor
rampenbestrijding
Geen aktie
geen geld
..WAT IK ZEGGEN WOU."
Een dankbare Amsterdammer
Nieuwe coaster Baijs
te water gelaten
I^RJJDAG 14 FEBRUARI 1986
TEXELSE COURANT
Rijkswaterstaat wil geld beschikbaar stellen voor het verlen
gen van de visserijkade in de haven van Oudeschild, als de
gemeente bereid is de haven in eigendom, beheer en exploi
tatie van het rijk over te nemen.
Aldus deelde wethouder Klaas Ba-
fendregt dinsdagavond in de raads
vergadering mee, toen hem daar
Werd gevraagd hoe het staat met
de pogingen om van het rijk geld
los te krijgen voor de kadeuitbrei-
f dingZoals bekend heeft de vis-
jersvereniging drie ton voor dit
j>roject uitgetrokken en de provin
cie vijf ton. Het resterende bedrag
35-6 ton) moet van het rijk komen,
naar dat is tot dusver niet gelukt,
ïij de bespreking van deze zaak is
iu gebleken dat het rijk de haven
I fan de hand wil doen, in het kader
fan de decentralisatie. B en W voe-
en daar wel voor, als tenminste
rast staat dat deze overname niet
Öt hogere financiële lasten voor
Ie gemeente leidt. Alvorens in te
itemmen wil het college precies
veten welke kosten met het be
leer en het onderhoud van de ha-
1 'en zijn gemoeid.
rP e haven kwam ter sprake bij de
Bststelling van het bestemmingsplan
pudeschild-haven". De heer A.M.
Bn Liere die als enige tegen het plan
pzwaar had gemaakt omdat er geen
logelijkheden voor de vestiging van
itailhandel in zijn opgenomen, heeft
It bezwaar ingetrokken. B en W had-
27pn detailhandelsmogelijkheden alsnog
jillen opnemen, maar dat was niet in
it belang van Van Liere. Die heeft
mobiele verkoopwagen en die kan
pk zonder officiële detailhandelsmo-
jlijkheden gewoon blijven draaien,
BJjachtens de bepalingen van de alge-
5(jene politieverordening die niets met
jCt bestemmingsplan te maken heeft.
Suden op de haven winkels gebouwd
'§ogen worden, dan zou niet alleen
75n Liere maar ook ieder ander van
B mogelijkheid gebruik kunnen ma
in. Van Liere liet 6 januari j.l. weten
30t hij zijn bezwaar introk. De ge-
yjenteraad bleek er dinsdag ook geen
jhoefte aan te hebben om detailhan-
Ismogelijkheden op te nemen, want
jA plan werd ongewijzigd vastgesteld.
]or het maken van een openbaar toi-
I op het haventerrein is ook geen
npassing van het bestemmingsplan
®ldig want dat kan door toepassing
n de zg. vrijstellingsbevoegdheid.
Asfaltmolen
ISie Krijnen van Texels Belang was er
It blij mee dat de asfaltmolen in het
n ook een bestemming heeft gekre
nt1 en ,,dus" blijft staan. Ze wees er-
dat de molen, bij de overheersende
1-westelijke wind hinder kan veroor-
en en waarschuwde zelfs tegen
[CB's" die dan in de richting van de
jterfabriek waaien. Ook had ze be-
ikingen tegen de in het plan gebo-
mogelijkheid om in de haven mos-
in te verwateren. De haven is vaak
door olie en modder en bevat ook
ider zuurstof waardoor deze als ver-
terplaats allerminst geschikt is. Ze
:e daarentegen aangegeven moge-
leden om op de haven olie en an-
afval op verantwoorde wijze kwijt
ken. Verder informeerde ze naar
stand van zaken met betrekking tot
uit te breiden kaderuimte (waarop Ba-
rendregt het in de inleiding van dit ar
tikel geciteerde antwoord gaf) en wees
erop dat hierdoor ook meer ruimte
ontstaat voor de bruine vloot" die
vooral in zomerse weekenden de haven
van Oudeschild aandoet. Graag had ze
gezien dat in het bestemmingsplan de
mogelijkheid was geboden om de ha
venmond te verlengen tot diep water.
Gerbrand Poster wilde mogelijkheden
voor vestiging van visverwerkende in
dustrie en een visafslag.
Verantwoord
Loco-burgemeester Schilling merkte op
dat de asfaltfabriek in de praktijk niet
veel meer wordt gebruikt, nu de dijk
verhoging op Texel gereed is. Alleen
nog voor noodklusjes en voor de ver
werking van olie die op het strand is
aangespoeld". Er is bovendien een hin
derwetvergunning vpor afgegeven zo
dat moet worden aangenomen dat de
fabriek op deze plek verantwoord is.
De mogelijkheid om mosselen in de
haven te verwateren is geschapen op
verzoek van een betrokkene. Als het in
de praktijk niet mogelijk is, zal het ook
wel niet gebeuren. Het bestem
mingsplan schrijft niets voor.
Het opnemen van een verlengde ha
venmond in het plan vond Schilling
overbodig. Er is kort geleden wat aan
de havenmond gedaan; het staat v)ast
dat er voorlopig geen geld is voor ver
lenging van de mond tot diep water,
in ieder geval niet gedurende de loop
tijd (tien jaar) van het bestem
mingsplan. En mocht zich toch de
mogelijkheid voordoen, dan kan altijd
nog een artikel 19-procedure worden
gevoerd. Schilling vond het ook niet
van realisme te getuigen om mogelijk
heden voor een visafslag te willen
hebben. ,,Een utopie. Niet te verwe
zenlijken". Waaraan hij toevoegde dat
een goed functionerende visafslag
moet staan op een plek die voor de
handel goed bereikbaar is, dus niet op
een eiland als Texel.
Zwembad Jellema
Er zit vordering in de plannen voor het
zwemparadijs dat Jellema wil stichten
op het Kerckeland in De Koog. Schil
ling liet aan het begin van de raadsver
gadering weten dat de plannen en de
voorgestelde financiering ervan zullen
worden voorgelegd aan de raadscom
missies voor welzijnszaken en voor fi
nancieel, economisch en technisch be
leid. Die zullen erover spreken in een
extra vergadering, op maandag 3
maart.
Leegstand
De woonruimte-adviescommissie heeft
de afgelopen vier jaar slechts één keer
vergaderd en dat was een zg. beleefd
heidsvergadering waarbij geen belan
grijke zaak aan de orde kwam, aldus
vertelde Schilling als nadere motivering
van het collegebesluit om de „woning
commissie" op te heffen en de weini
ge taken van die commissie over te
dragen aan de raadscommissie voor
ruimtelijk en huisvestingsbeleid. Advi
sering zou gewenst kunnen zijn als
In verband met een verf- of schoonmaakbeurt
man Boekei).
Toen N/OZ-medewerker Herman
Boekei met zijn collega's Peter de
Wilde en Björn Sundby een bezoek
bracht aan de universiteit van Rho
de Island in de Verenigde Staten on
zich te laten informeren over een
daar in gebruik zijnde proefopstel
ling, kwamen ze ook terecht in de
kustplaats New Port, enkele hon
derden kilometers ten zuiden van
New York. In de avonduren bij een
wandeling op de haven, zagen ze
tot hun verbazing een ouderwetse
Texelse botter liggen. Het was de
TX 19 met de naam „Dirk van
Texel".
Het schip zag er keurig uit en werd
kennelijk gebruikt als plezierzeiljacht.
„Ik was stomverbaasd", aldus Herman
Boekei. „Zoiets verwacht je natuurlijk
niet in zo'n vreemde haven. De volgen
de dag ben ik teruggegaan om er fo
to's van te maken".
De TX 19 werd in 1930 gebouwd in op
dracht van Dirk Krijnen. Enige jaren ge
leden is het schip in bezit gekomen van
het echtpaar J. Sieberg uit Baarn die
het eigenhandig restaureerde en er on
der meer een tocht mee maakte naar
Texel, ten tijde van de Oudeschilder ha
venfeesten. Vorig jaar is het schip nog
in de Middellandse Zee gesignaleerd
door Wim Dogger, een der medewer
kers van het huidige visserijbedrijf Krij
nen dat het nummer TX 19 nog altijd
in gebruik heeft.
Het echtpaar Sieberg had destijds plan
nen om te emigreren en de botter dan
mee te nemen. Of het schip op dit
moment nog hun eigendom is, is on
bekend. Herman Boekei is er niet in
geslaagd opvarenden te ontmoeten.
j het naambordje los aan dek. (Foto's Her-
De letters TX 19 staan in rode cijfers op de
ijzeren voorplecht.
de kade van New Port.
De olietanker Stavria met gasolie
voor de kottervloot is woensdag
met een ijsbreker naar de haven
van Oudeschild gebracht.
De Poolvos vertrok als begeleider van
vier tankers uit Zaandam, in opdracht
van de Shell. De bestemmingen van
de anderen waren Koedijk, Den Helder
en Harlingen. Op zich was de Wad
denzee goed te bevaren, maar de
schipper van de Stavria had van colle
ga's gehoord dat er behoorlijk wat
pakijs voor de Oudeschilder haven
mond lag en verzocht daarom de Pool
vos om mee te varen. Dat bleek ver
standig, de tanker zou het naar alle
waarschijnlijkheid op eigen kracht niet
gered hebben terwijl het schip nu
makkelijk de haven inkwam.
De ijsbreker heeft als thuishaven Wor-
De reorganisatie van de rampenbestrij
ding in het kader van de nieuwe
Brandweerwet vraagt een extra bijdra
ge van vijftig cent per inwoner. Dit
voorstel van het dagelijks bestuur van
de Regionale Brandweer Kop van
Noord-Holland is door B en W ak
koord bevonden. Voordat de gemeente
Texel zich aansloot tot de BB (Be
scherming Burgerbevolking) - kring
Noord-Holland zijn er jarenlang geen
extra kosten gemaakt. Texel is gebaat
bij een goede regionale opzet en dus
is ook daarom een kleine vergoeding
op zijn plaats, aldus het ambtelijk ad
vies. Verder is het waarschijnlijk dat de
gemeenten uit het gemeentefonds
(een deel van de) reorganisatiekosten
krijgen vergoed.
De Stichting Holland - Sri Lanka Fami
ly Help Programme hoeft niet te reke
nen op een financiële bijdrage van de
gemeente Texel. B en W gaan niet in
op het verzoek van de stichting en ad
viseren de gemeenteraad om dat even
min te doen. Het gemeentelijk beleid
is er op gericht om acties voor ontwik
kelingshulp vanuit de Texelse bevolking
te steunen, maar op dit moment
wordt op Texel geen aktie voor Sri
Lanka gevoerd.
merveer. Het schip vaart alleen als er
ijs is. Hij werd nu bemand door Thijs
Viegers uit Wormerveer en Berend Jan
Damstra uit Hoorn, beiden schipper-
eigenaar van een sleepboot. Met hun
eigen schepen hebben zij ervaring met
de ijsbrekerij en daarom werden zij in
gehuurd voor deze reis. Hun eigen sle
pers zijn tijdens deze kouperiode ook
volop in bedrijf.
Stoer
De Poolvos is in veel opzichten een
stoer schip. De boeg is gebouwd van
twee centimeter dik plaatstaal en ter
plaatse zitten extra spanten. Het mo
torvermogen is betrekkelijk klein, 850
pk, maar een groter vermogen is niet
nodig omdat het schip zich niet met
kracht maar met „verstand" een weg
baant. Het schip vaart met de speciaal
gevormde neus op het ijs en zakt er
dan met zijn gewicht van 200 ton tel
kens door. Dan zijn er nog ballasttanks
waar 70 ton water in kan om het schip
nog wat meer te laten „doorzetten".
Als er minder diepgang nodig is kan
het water er weer uit. Het schip steekt
zonder ballast 2.20 m. Voor eventuali
teiten is er ook een bluspomp van 220
pk en er kan 15 ton „ossebloed" mee
gevoerd worden, dat is de stof die ge
bruikt wordt voor het blussen met
schuim.
Donderdagochtend omstreeks elf uur
verliet de Poolvos Oudeschild weer.
Voor een familiefeestje was Martin
Smienk uit Amsterdam met zijn familie
naar Texel gekomen om dit te vieren.
Op de boot gebruikte hij een kop kof
fie om de overtocht nog aangenamer
te maken. In de haast om snel weer
bij zijn auto te komen, vergat hij zijn
polstasje met inhoud mee te nemen.
Nadat de vermissing was ontdekt,
bleek de tocht terug naar de boot niet
vergeefs. Een eerlijke bootpassagier
had de tas inmiddels gevonden en in
de restauratie afgegeven, zodat Martin
Smienk zijn vermiste eigendom weer
in ontvangst kon nemen.
Hartelijk dank aan de eerlijke vinder
die ons feestje redde, zodat ons feest
maal bij Klif 23, Den Hoorn, ons extra
lekker deed smaken.
Fam. Fokkens
Egelantierstraat 24
Badhoevedorp
moet worden overgegaan tot het vor
deren van een woning. Peter Bakker
drong erop aan na te gaan of op Texel
woningen zijn die langdurig leeg staan
en het resultaat van dat onderzoek
voor te leggen aan de genoemde
raadscommissie.
Slopen
De raad ging akkoord met het voorstel
om de woning Zwaanstraat 4 te slo
pen. Gebleken is dat renovatie van de
woning met rijkssubsidie niet mogelijk
is. Voor het bouwterrein dat straks be
schikbaar komt hebben zich reeds ge
gadigden gemeld.
Gerbrand Poster ging ervan uit dat het
bedrijven zijn die zich straks op deze
plaats willen vestigen en daar was hij
fel tegen. „Den Burg zit al stikvol be
drijven. In 1982 heb ik al gevraagd om
een winkelstop en een volumebeleid
voor winkels en horeca. De bedrijven
maken elkaar kapot. De verscheiden
heid is zó groot en zó goed, er hoeft
niets meer bij".
Poster sprak zich uit voor een
„distributie-onderzoek" wat betreft de
bewinkeling van Den Burg, maar daar
voelde voorzitter Schilling niets voor.
„Dat er geen behoefte is aan meer
winkels weten we evengoed wel, daar
hoeven we geen duur onderzoek voor
te houden. We willen op de vrijkomen
de grond aan de Zwaanstraat trouwens
geen bedrijfsbebouwing, maar denken
eerder aan woningen. Er zijn mensen
die daar best zouden willen wonen,
hoewel het moeilijkheden kan geven in
verband met de horecabedrijven in de
buurt." Schilling zei dat de afdeling
ruimtelijke ordening een plan zal ma
ken voor de „invulling" van dit gebied
(inclusief de ruimte waar nu een
schutting voor staat) en dat zal wor
den voorgelegd aan de raadscommis
sie. Suggesties inzake de bestemming
van dit terrein zijn overigens welkom.
Poster wees op de brief die de winke
liers van Gravenstraat, Zwaanstraat en
Warmoesstraat hebben gestuurd en
vond dat deze categorie eventueel wél
op het nieuwe bouwterrein terecht zou
moeten kunnen, als het totale aantal
bedrijven maar niet wordt uitgebreid.
Van hem mocht het terrein ook tot
parkeerplaats of plantsoentje worden
gemaakt.
Herinrichting
Akkoord ging de raad met de herin
richtingsplannen van Den Burg, al
thans wat de Stenenplaats, Parkstraat
en Weverstraat betreft. Wezentuin en
Groeneplaats blijven voorlopig buiten
beschouwing en ook de verkeerscircu-
latie blijft nog in beraad. De raad wis
selde nog even van gedachten over dit
onderwerp, waarbij onder andere dui
delijk werd dat de werkzaamheden die
nu worden uitgevoerd in geen enkel
opzicht bindend zijn voor de volgende
fasen. Terpstra verlangde dat het par
keerterrein achter Moerbeek wordt op
geknapt. Hij vond het nu een „on
vriendelijke vlakte met een
achterbuurtidee". Tine Krijnen was niet
zo gelukkig met de stoelen en tafeltjes
die de horecabedrijven op de „terras
sen" op straat neerzetten. „Hinderlijk
voor het winkelende en wandelende
publiek". Jan van Asselt, die had aan
gedrongen op „sobere" inrichting van
de genoemde straten, kreeg te horen
dat het totale beeld toch wel aantrek
kelijk en vriendelijk mag zijn. „De
mensen die er komen moeten het ge
voel krijgen: ze hebben er wat voor
over gehad!"
Schilling tilde niet erg zwaar aan de
door Tine Krijnen gesignaleerde hinder
van stoelen op de straat. „We moeten
niet altijd denken dat we hinder van
elkaar hebben. We moeten ook den
ken aan de broodwinning van die
mensen". Tine Krijnen pleitte verder
voor het behoud van zoveel mogelijk
van de bestaande bomen en memo
reerde met weemoed hoe je vroeger
van het Schilderend tot en met de
Weverstraat het spelletje „boompje
verwisselen" kon doen....
tweehonderd panden op Texel, die tot dusver niet op het aardgas-
:ijn aangesloten omdat de aanleg te hoge kosten met zich mee
gt, komen alsnog in aanmerking voor een gasaansluiting. Zo luidt al-
s het standpunt van het college van B en W, maar de Texelse poli-
zal zich er nog over moeten uitspreken, evenals gedeputeerde sta-
Het plan is dat het Gasbedrijf het project, dat een bruto investering
f870.000— vergt, in eigen beheer uitvoert. Een deel van de investe-
ilasten zal worden gedekt door het extra vastrecht van f30- dat de
ige gasverbruikers betalen, nog drie jaar te handhaven.
een bewuste politieke keuze van
ollege. De extra vastrechtheffing
ekking van vroeger ontstane fi-
eringstekorten) kan namelijk met
ig van 1 januari 1987 worden
digd. Door deze betaling voor en-
aren te handhaven wordt het soli-
itsprincipe toegepast. Wethouder
Barendregt: „Het is een kwestie
olidariteit tussen huidige en toe-
tige verbruikers. Op deze manier
in de mensen die al zijn aan-
ten omdat zij toevallig in een ge
wonen waarin aansluiten niet on-
bel was, een beetje mee aan de
aansluitkosten voor degenen die an
ders geen kans op gas zouden heb
ben. Feitelijk hebben de huidige ver
bruikers kunnen profiteren van gas in
een tijd dat olie zeer duur was en de
anderen konden dat toevallig niet."
„Nooit-verbruikers"
Het plan houdt niet in dat nu het hele
eiland op het aardgasnet kan worden
aangesloten. In totaal komen nu 213
panden (woonhuizen, zomerwoningen
en bedrijfspanden) in aanmerking. Per
celen waarvoor de aansluitkosten meer
dan f6000,— bedragen blijven té on
rendabel en worden niet aangesloten.
Zeer afgelegen panden blijven dus bui
ten schot, maar bijvoorbeeld wegen in
het buitengebied waaraan zich meer
dere panden bevinden komen nu wel
licht wel in aanmerking. Maar er blijft
dus een categorie „nooit-verbruikers'.
Barendregt: „In plaats van handhaven
van f30,— extra vastrecht als dek
kingsmiddel, hadden we ook kunnen
putten uit de algemene middelen, ten
laste van de saldireserve of de post
onvoorziene uitgaven 1986. Maar dat
zou onbillijk zijn. De „nooit-
verbruikers" betalen dan namelijk wel
mee en worden dus dubbel gepakt: ze
krijgen geen gasaansluiting maar moe
ten wel betalen. Stel dat we de poli
tieke beslissing hadden genomen om
wél iedereen aan te sluiten. Dan zou
dat van de algemene middelen kun
nen, iedereen betaalt dan mee, maar
dat zou zo duur worden dat de be
lastingen dan flink moeten stijgen.
Dan komt het belastingsbeleid flink in
de knoop."
Tachtig procent
In dit stadium komen dus 213 percelen
voor aansluiting in aanmerking. Voor
de realisering van het project heeft het
gasbedrijf als voorwaarde gesteld dat
minstens tachtig procent daarvan (171
panden) daadwerkelijk zal aansluiten.
Voor het stuk van de weg naar het
pand wordt een eigen bijdrage verlangt
en dat is mogelijk een struikelblok.
Voor dit minimum van tachtig procent
moet de gemeente garant staan. Het
aantal is gebaseerd op praktijkgege-
vens van het gasbedrijf. Ondanks de
gedaalde olieprijzen is gas nog steeds
in het voordeel: gas stoken geeft een
hoog rendement, is schoner en is
gemakkelijk.
Voor de aansluiting van 171 panden is
op de afdeling financiën van het ge
meentehuis een financieringsopzet ge
maakt. De bruto investering van
f870.000,— wordt als volgt gedekt: bij
drage gasbedrijf Texel f273.600,— (171
x f1600,— baatbelasting f117.416,—
(171 x gemiddeld f70,— is f11.970,—
gekapitaliseerd tegen 7 V2 rente en
afschrijving 20 jaar); bijdrage gasbedrijf
Tiel f40.000,— bijdrage gemeente
Texel in onredabele aansluitingen
f152.998,—. Resteert een financie
ringstekort van f285.986— te dekken
door handhaving van het extra
vastrecht voor drie jaar. De opbrengst
daarvan bedraagt dan f306.068,—, zo
dat een positief saldo van f20.082,—
overschiet. Dat bedrag kan dan op de
gemeentelijke bijdrage in mindering
worden gebracht, zodat de gemeente
nog f132.916— hoeft te betalen.
Terugploegen
Oorspronkelijk was het niet de bedoe
ling om het project door het gasbedrijf
te laten uitvoeren.
Getracht is om een subsidie van het
rijk te verkrijgen in het kader van de
zogeheten „terugploegregeling" ter
bestrijding van de werkloosheid. Hier
voor zou een bedrag van f287.810
beschikbaar zijn. Dat bleek een misre
kening. De provincie liet weten dat uit
eindelijk hooguit een subsidie van
f146.510,— vrij zou komen. Voor extra
subsidiëring voldeed het gasproject
niet aan de vereiste criteria voor „eco
nomisch structuurversterkende"
projecten.
Het gasbedrijf Texel heeft vervolgens
becijferd, dat het in eigen beheer ne
men van het project vrijwel even duur
zou uitvallen als bij subsidiëring door
het rijk. Het werk kan dan worden uit
gevoerd door een gespecialiseerde
aannemer, wat een flinke efficiency
verbetering en kostprijsverlaging ople
vert. Een terugploegproject wordt uit
gevoerd met zeventig procent werklo
zen en heeft minder loonkosten.
Gesteld wordt dat het laten uitvoeren
in eigen beheer mogelijk ruimte schept
voor andere projecten, die zonder sub
sidie anders niet in uitvoering kunnen
worden genomen.
Evert Baijs uit Oudeschild laat mo
menteel bij Ferus Smit in het Gro
ningse Foxhol een coaster bouwen
ter vervanging van zijn oude schip.
De kustvaarder, met als thuishaven
Oudeschild, heet „Willy" en werd
gedoopt door de vrouw van Baijs.
Piet schip meet 64.20x10.50x4.00 bij
een diepgang van 3.70 m. Voor de
aandrijving zorgt een 775 pk Carterpil-
lar diesel. De machinekamer wordt ge
completeerd door twee Valmet-
aggregaten van 69 en 39.5 pk. De ge
bruikelijke navigatiemiddelen zijn in de
brug te vinden.
Het schip, de eerste van vijf die de
werf gaat bouwen, vertoont veel over
eenkomst met een eerdere serie van
tien, die Ferus Smit afleverde. Het is
goedgekeurd voor de klasse BV „Deep
Sea", wat betekent dat het in elke zee
mag varen en het zal worden ingezet
in het gebied E2, dat in ieder geval de
Noord- en Oostzee omvat.
De „Willy" werd dit weekend te water
gelaten. Voordat het schip van de
dwarshelling afgleed, maakte eerst een
ijsbreker het kanaal ijsvrij. Er was ook
van Texel behoorlijk wat publiek opge
komen.
Eind februari wordt het schip officieel
opgeleverd.
