te
Lieuw is kluut
Goede opbrengst
reuma-collecte
Ouderenreisje naar
West-Friesland
ravan door storm
i weg geblazen
Door de harde wind
Paashaas kwam
per ATV
Zomerzegelactie
weer van start
PSP komt met
aardgasmotie
IDAG 4 APRIL 1986
TEXELSE COURANT
PAGINA 7
Itlopers, zoals scholeksters, wulpen, grutto's, tureluurs en snip
hebben met elkaar gemeen dat ze Itamelijklange poten heb-
en in grote groepen in open gebieden leven. Denk maar aan
luizenden rosse grutto's en wulpen op het wad, aan de hon-
len scholeksters op de weilanden. Maar er is een uitzondering!
in Europa één soort steltloper die meestal alleen leeft én in
bos: de houtsnip.
loutsnip is een vogel met een per
schutkleur. Een uitgekiende com-
e van bruine, roodbruine en
ftbruine veertjes doet hem op de
lodem tussen de dorre bladeren
helemaal verdwijnen. Er zijn maar
g mensen zo „scherp" dat ze in
zijn een houtsnip die stil zit, te
ekken.
Nacht
[bij komt ook nog eens dat de die
alleen actief zijn in de schemering
acht. We kunnen de soort dus
tot de meest geheimzinnige vogels
nen. Toch deze keer een verhaaltje
de houtsnip, want hij is in deze
,vel degelijk ook door niet doorge
erde vogelaars vrij gemakkelijk te
en en te observeren. Dat komt
at houtsnippen vroege broedvo-
zijn, vanaf de tweede helft van
ft, en in de broedtijd ook „zin-
Eigenlijk moeten we de geluiden
de snippen in deze tijd maken
zingen noemen. Beter is te spre-
over de balts of baltsgeluiden. Die
vindt plaats in de avond- en och-
schemering. We moeten dus een
dexcursie plannen of in de vroege
end onze weg naar het bos zoe-
Dat laatste valt veel mensen vrij
sr denk ik, want we moeten ten-
te één uur voor zonsopkomst aan-
g zijn. 's Avonds is het eerste uur
onsondergang de beste tijd.
kunnen het beste een plekje op
en langs de bosrand of bij een
plaats. Veel loofhout in deze om-
ig is aan te bevelen, alsmede
g weer. De Biesbosweg bijvoor
op de grens van bos en duin, is
plaats. Ook kunnen we op het
kduin langs het Westerslag plaats
in. Een andere goede plaats kan
het bos rond de Pelikaanweg zijn waar
we brede bospaden, open plaatsen en
windsingels vinden.
Knorren en piepen
Om de snippen te ontdekken moeten
we in de eerste plaats ons gehoor ge
bruiken. Het is een merkwaardig geluid
dat de houtsnip maakt. Een soort
knorren en piepen. Zo'n twee tot vier
maal achtereen laat de vogel een laag
„kwar-kwaor" horen en daarna een
hoog „psie-wiet".
Dat knorren wordt wel vergeleken met
een kikvorsachtig gekwaak of om
schreven als een krakend leren paarde-
zadel. Een Duits boek spreekt zelfs
over een geluid van een „buikspreker
achtige" kwaliteit. Laag over het bos
vliegend laten de houtsnippen hun
roep horen. Het valt aanvankelijk niet
mee om de plaats te bepalen vanwaar
het geluid komt, maar plotseling duikt
de snip meestal dan toch tegen de al
donkere lucht op. Een merkwaardig
gedrongen „halsloos" dier met brede,
ronde vleugels en een korte staart. De
vlucht lijkt wel wat uilachtig. De lange
schuin naar beneden gerichte snavel is
in het schemerduister vaak niet goed
te zien, behalve wanneer de snip vlak
over ons heen vliegt.
Veel vrouwtjes
Waarom vliegen die houtsnippen in
het bijna-donker piepend en knorrend
over het bos? Het is niet zoals bij
zangvogels om een eigen gebied af te
bakenen. Met de voortplanting heeft
het echter wel te maken. Alle piep-
knorrende snippen zijn mannetjes op
zoek naar vrouwtjes. Die vrouwtjes
vliegen niet rond, maar zitten op min
of meer open plaatsen op de grond en
laten af en toe een zacht piepend ge
luid horen. Vindt een mannetje een
paringsbereid wijfje dan blijft hij een
dag of vier, vijf bij haar. Als het wijfje
met broeden begint vertrekt meneer
weer en hervat hij zijn rondvluchten
boven het bos. Soms boven hetzelfde
perceel, soms enkele kilometers verder.
Onderzoekers hebben d.m.v. met zen
dertjes uitgeruste dieren uitgevonden-
dat per avond één houtsnip rond 40
minuten in de lucht is en tenminste 50
km aflegt. Hij bestrijkt dan een bosop-
pervlakte van 66 tot 132 hectare. Naar
zijn eerste vrouwtje keert de houtsnip
man niet meer terug. Vindt hij weer
een ander wijfje dan papt hij ook daar
weer een .aantal dagen mee aan, om
daarna onverdroten naar de volgende
te zoeken. Ornithologen noemen dit
gedrag „successief polyginisch". Dat
betekent: mannetjes houtsnippen pa
ren in de loop van één seizoen achter
eenvolgens met verschillende vrouw
tjes en verdedigen géén vast
territorium.
Geurloos
De wijfjes moeten ruim drie weken
broeden voordat de eieren uitkomen.
Het is eigenlijk alleen bij toeval dat
men wel eens een nest vindt. Bijvoor
beeld bij boswerkzaamheden. Ook de
eieren hebben een goede schutkleur.
Ze worden als het legsel nog niet vol
tallig is bovendien nog eens met dorre
bladeren afgedekt. Het broedend wijfje
zit heel vast en wordt ook door roof
dieren eigenlijk alleen maar bij toeval
ontdekt. Niet alleen vanwege de per
fecte schutkleur, maar ook omdat de
dieren heel weinig geur afgeven. De
broedende dieren bevriezen als het wa
re op het nest en daardoor wordt de
uitscheiding van stofwisselingsproduk-
ten tot een minimum beperkt. Wordt
een houtsnip, bijvoorbeeld door een
rondstruinende hond of mens eenmaal
(toevallig) van het nest gejaagd, dan
wordt het vaak meteen voorgoed
verlaten.
De soort staat bekend als een versto-
ringsgevoelige vogel. In recreatiebos-
sen waarin geen aanlijnplicht voor
honden geldt, wordt de stand onget
wijfeld niet alleen negatief beïnvloed
In de vorige krant maakten wij het vig
net dat op de Texelkleding van Willem
Keijzer van Artima prijkt uit voor
scholekster. Daarmee deden we het
dier onrecht, want het is een duidelijk
herkenbare kluut.
De opbrengst van de collecte ten bate
van de reumabestrijding heeft op Texel
76365,25 opgebracht (vorig jaar
76194,35). De opbrengst per dorp was:
Den Burg f3238,90; De Waal f288,50;
De Koog f502,80; De Cocksdorp
f389,15; Den Hoorn en 't Horntje
f569,80; Oudeschild f658,15; Ooster
end f717,95.
door een dertienjarig meisje uit
Woerden, die hiervoor een ver-
rass in gse i", een groot ova ai ding
met veel lekkers er in, in ont
vangst kon nemen. Zoa/s dat van
De Koog Promotion verwacht mag
worden liep de organisatie
gesmeerd.
Het jaarlijkse reisje van de ouderen van
Den Burg wordt gehouden op dinsdag
6 mei. Het wordt deze keer een rusti
ge,, niet al te verre tocht. De groep
vertrekt met de boot van 8.05 uur. Via
de kust, langs de bollenvelden, gaat
het naar Breezand waar bloemenmo-
zaïken kunnen worden bewonderd en
waar koffie wordt gedronken. Er wordt
een tochtje door West-Friesland ge
maakt en in Oudkarspel wordt een bo
terham gebruikt. Verder wordt een be
zoek gebracht aan het schaatsenmu-
seum (bekend van de „kerkentochten"
van de televisie) en het is de bedoe
ling om met de boot van 16.35 uur te
rug te gaan naar Texel waar in hotel
De Lindeboom wordt gedineerd, ge
volgd door een uurtje gezelligheid met
medewerking van de boerenkapel. Wie
mee wil kan donderdag 10 april kaar
ten kopen tussen half drie en half vijf
in De Buureton. Kosten f55,— (dus
niet f5,— zoals als gevolg van een
drukfout in een vorige krant stond), al
les inbegrepen.
door de drukte, maar ook door loslo
pende honden.
400.000 dode houtsnippen
De mens speelt nog een bedenkelijke
rol waar het de houtsnip betreft. We
komen daarmee op een nogal contro
versieel onderwerp: de jacht. De
houtsnip behoort in bijna heel Europa
tot het zogenaamde jachtwild. Dat be
tekent dat heel ruwweg berekend en
geschat, jaarlijks in West-; Midden- en
Zuid-Europa 350.000 tot 400.000
houtsnippen worden doodgeschoten!
Frankrijk spant wat dat betreft (weer
eens) de kroon met tenminste 200.000
slachtoffers per jaar. In bepaalde jaren,
d.w.z. strenge winters waardoor nog
meer dieren naar het zuiden trekken,
zouden er in dat land zelfs meer dan
een half miljoen houtsnippen worden
geschoten.
In ons land kennen we geen officiële
jachtstatistiek. De Nederlandse aantal
len zijn dus ruwe schattingen en lig
gen tussen de 2000 en 5000 dieren per
jaar. Dat lijkt heel weinig in vergelijking
met Frankrijk, maar ons land is natuur
lijk veel kleiner terwijl er bij ons ook
veel minder houtsnippen overwinteren.
Dat de jachtdruk in Nederland toch
hoog is blijkt o.a. uit het aantal terug
meldingen van geringde exemplaren.
Nederland staat daarin na Frankrijk op
de tweede plaats in Europa. Van alle
terugmeldingen van geringde houtsnip
pen komt 18% uit ons land (29% uit
Frankrijk).
Waarom?
Ja, waarom wordt er op houtsnippen
geschoten? Jagers vinden het erg
mooi, spannend en plezierig deze die
ren te bejagen en te doden. Misschien
ook omdat de houtsnip een schuwe
vogel is, die snel en onberekenbaar
vliegt waardoor het doodschieten extra
moeilijk wordt. Er bestaat in ieder ge
val geen twijfel over dat de jacht op
deze soort er zuiver voor het genot
van de jager is. Op geen enkele ma
nier is het nodig omdat de houtsnip
bijvoorbeeld schade aan de landbouw
of andere vogels zou doen. Het zijn
volstrekt „onschuldige" dieren. U zult
al begrepen hebben dat ik ook geen
voorstander ben van dit soort jacht die
zelfs, volkomen legaal, in de best be
schermde natuurgebieden plaatsvindt.
Argumenten dat het toch Scandinavi
sche of Russische trekvogels zijn en
dat de jacht de stand niet negatief
beïnvloedt, kunnen natuurlijk nooit een
rechtvaardiging zijn. Ze zijn overigens
ook nooit aangetoond. Als de snip-
penjacht op 15 oktober open gaat,
kunnen er bijvoorbeeld best nog eigen
broedvogels zijn. Het Nederlandse
kustgebied vertoont qua klimaat nogal
wat gelijkenis met de Britse eilanden
en daar is de soort grotendeels stand
vogel. Het zou wel eens zo kunnen
zijn dat als de soort niet meer bejaagd
werd het een talrijke broedvogel zou
worden. Nu is hij in de meeste landen
een schaarse of vrij zeldzame broeder.
Bovendien kan een heel gunstig effect
van het stoppen van de jacht zijn dat
de soort veel minder schuw wordt. We
hebben dat bij meer vogelsoorten zien
gebeuren. Diverse
natuurbeschermingsorganisaties probe
ren thans o.a. de houtsnip uit de jacht
te krijgen. Wat mij betreft mogen ze
daar snel succes mee hebben. Mis
schien wordt de soort dan een talrijke
broedvogel waaraan iedereen die dat
wil plezier kan beleven, anders dan
door hem te doden.
Adriaan Dijksen.
De caravan werd met een kraan van de weg gesleept. De Mercedes-camper op de achtergrond werd daar door een attente bestuurder
neergezet om het gevaar voor het achteropkomende verkeer aan te geven.
als in overig Nederland zorgde
zeer stevige zuidwesterstorm
Ie ochtend van Goede Vrijdag
op Texel voor een van de weg
azen caravan. Deze was eigen
van een Duitse vakantiegan-
Tjit Neuss. De caravan raakte
loss en het interieur werd
ar beschadigd.
ingeluk gebeurde om tien uur op
antweg ter hoogte van de kruising
je Leemkuil. De Duitser reed te
en van het verkeer dat net van de
even kwam. Dat de ongelukkige
k leuvre geen.verdere schade tot
lig had, mag dan ook een geluk
Kin ongeluk heten. De achter de
Ier rijdende automobilist moest vol
-s remmen staan en kon de
itukken net ontwijken. Een ket-
otsing bleef uit. Een attente Duit-,
imperbestuurder parkeerde vervol-
chter het wrak om de noodsitu-
markeren. De caravan werd
kraanwagen van Cor Kaczor
het afgelopen weekeinde on-
de leden van de Texelse vrij-
brandweer tweemaal de feest
in verband met schoorsteen-
De eerste maal werd uitge-
een woning aan de
aat te Den Burg, vrijdaga-
rond acht uur. De brandhaard
i een mum van tijd onder con-
Zoals bekend mag worden veron
dersteld is de paashaas die De
Koog elk jaar bezoekt van het
avontuurlijke type: meestal arri
veert hij per parachute. Voor dit
jaar stond zelfs een tandemsprong
op het programma, maar ook
paashazen zijn afhankelijk van
maartse buien. Meer dan andere
wezens zelfs, want als je met zul
ke zeiloren aan een chute hangt
en het waait hard, wordt het ge
heel beslist onbestuurbaar. Zijn
ondernemende aard getrouw
kwam het dier zondagochtend
daarom met een meer aards ver
voermiddel: een All Terrain Vehi
cle, een soort terreinmotor op vier
wielen, waar zelfs het meest zom
pige deel van Texel mee begaan
baar is. De jeugd vond het prach
tig. Een groot deel van de zeshon
derdvijftig kinderen was voor zijn
aankomst geschminkt om zoveel
mogelijk op dit eierverstoppende
dier te lijken.
Voorafgegaan door de Texeltruck
en drumbandVoorwaarts Mars"
trok de hele stoet naar een terrein
tegenover de Voge/mient aan de
Ruijslaan waar ongeveer 2000 eie
ren verstopt waren. De meeste
kinderen vonden dan ook wat en
voor de allerkleinsten die niets
vonden had De Koog Promotion
nog wat eieren achter de hand.
Hetgouden ei" werd gevonden
kennisgeving aan te nemen.
De PSP vindt dat de koppeling van
aardgastarieven en olietarieven ge
handhaafd moet blijven, temeer daar
de nogal forse stijgingen in het verle
den mensen nogal eens voor financiële
problemen hebben gesteld. Via de ge
meentelijke bijdrage in de bijstandsuit
keringen plukt de gemeente daar dan
ook weer de wrange financiële vruch
ten van.
De zomerpostzegelactie voor goede
doelen gaat dinsdag (8 april) van start.
In het postkantoor van Den Burg staat
het bekende kraampje. Het ontwerp
van de zomerzegels '86 is „antieke
meetinstrumenten"; De zegels hebben
verschillende waarden. De zegel van
50 20 cent heeft als afbeelding de.
balans. De 60 25 cent een barome
ter en de 70 30 cent een jacobstaf.
Net als vorig jaar zal de PTT een post
zegelboekje verkopen met twee zegels
van 50 20 cent (briefkaart) en twee
zegels van 70 30 cent (brief). Naast
postzegels verkoopt de Stichting Zo
merzegels veel andere artikelen zoals
maximumkaarten, prentbriefkaarten,
wenskaarten, wensbrieven, verjaarska-
lender, postpapier met afbeeldingen
van Marjolein Bastin en aardige
opschrijfboekjes.
Om voor veel sociaal/culturele organi
saties en instellingen de realisatie van
projecten mogelijk te maken is veel
geld nodig. Het comité hoopt dat alle
mensen naast kaarten en andere
nevenartikelen bewust zomerzegels zul
len kopen, aldus het motto „Zomerze
gels, het opplakken waard". De helft
van de verkoopopbrengst wordt
besteed aan plaatselijke en regionale
initiatieven. Veertig procent is voor
landelijke projecten en tien procent
gaat naar de Antillen. Over eventuele
nieuwe financiële aanvragen wordt pas
na de actie beslist, als bekend is hoe
veel geld er binnen is.
De PSP zal in de komende raadsverga
dering eën motie in stemming laten
brengen waarin het gemeentebestuur
de regering laat weten dat de gasprijs
met minstens vijftien cent verlaagd
zou moeten worden. De Helderse raad
nam onlangs een dergelijke motie una
niem aan. Het Texelse college lijkt hier
niet zoveel voor te voelen. B en W
zullen de raad adviseren de motie voor
van de weg getrokken. Hans Jimmink
van het Caravancentrum trok hem
weer overeind en bracht de caravan
behoedzaam (herhaling was niet uit
gesloten) en onder politiebegeleiding
naar zijn bedrijf.
trole. De oorzaak was als steeds bij
deze brandjes aanslag in de
schoorsteenpijp. Om herhaling voorlo
pig te voorkorpen werd de schoorsteen
door de brandweerlieden geveegd.
Op de foto zijn brandweerlieden op
het dak met dit karwei bezig.
Zondag even na half zeven rukte de
brandweer voor eenzelfde melding uit
naar een woning aan de Vloedlijn te
Den Burg. Dit bleek echter loos alarm.
