Cjroen "wartsjexels in het harL,
'rovincie ziet niet
if van zinkerplan
Drie
film
dagen
van 66
werken voor
seconden
Mogelijkheden voor
toerisme-opleiding?
Texelaars geven
dorsdemonstratie
op stoomfestival
Rondvraag raadscommissie welzijn
Nieuw boek over
opstand Georgiërs
Geen echte brand
Nieuwe brandweerwagen
voor vliegveld Texel
pGERICHT 15 SEPTEMBER 1887 - Nr. 10.088
DINSDAG 17 JUNI 1986
factie: Parkstraat 10 of Warmoesstraat 45, Den Burg, tel. (02220) 2741.
i werktijd: Harry de Graaf, Pelikaanweg 75, De Koog, tel. (02228) 266,
Hopman, Ongeren 7, Den Burg, tel. (02220) 5472 en Michel Gonlag,
jiorrenweg 58, Oosterend.
of advertenties, abonnementen, etc.:
„geveld De Rooy B.V., Postbus 11, 1790 AA Den Burg,
efoon (02220) 2741, na 18.00 uur 4881.
Verschijnt dinsdags en vrijdags.
Abonnementsprijs /Ï8,65 per kwartaal; los 85 cent
Postgiro 652
Bankrelaties: Amro Bank nr 46.99.17.636
Rabobank nr. 36.25.01.742: NMB nr. 67.34.60.398.
de provincie is men niet van plan het besluit tot aanleg
i drinkwaterzinkers tussen Texel en het vasteland uit te
ellen. Gedeputeerde W.T. van Gelder heeft vandaag dan
ik voorgesteld in principe te besluiten de onderzeese pijp-
iding aan te leggen en andere methoden van drinkwater-
roduktie, zoals hyperfiltratie, verder buiten beschouwing te
iten, tenzij bij nadere berekening blijkt dat de kosten van de
inker veel hoger zijn dan tot dusver wordt aangenomen.
it werd gisteren in Haarlem door ge-
sputeerde Van Gelder naar voren ge
acht in het gesprek dat hij samen
et PWN-directeur Sprey had met
irgemeester Schipper, de wethouders
arendregt en Schilling en directeur
smeentewerken Doppenberg. De
arste poging van het college om de
sluitvorming uitgesteld te krijgen in
wachting van de resultaten van een
tegenonderzoek" dat de gemeente
at instellen, is dus mislukt. Het on-
■rzoek, dat wordt uitgevoerd door
Bt bureau Haskoning in Nijmegen,
ordt echter toch met spoed voortge
it om de resultaten nog voor 30 juni
de de Raad van Toezicht op de pro-
nciale bedrijven te krijgen, in de
oop op deze wijze alsnog uitstel te
Bwerkstelligen. Als ook dat niet lukt
nog niet alle hoop verdwenen, want
Bk de provincie zal de aanlegkosten
in een zinker nauwkeurig ramen en
it is allerminst uitgesloten dat men
t de conclusie komt dat de tot dus-
ir gehanteerde investeringscijfers veel
optimistisch zijn geweest. De ge-
ieente Texel is van dat laatste vrijwel
Z> iertuigd op grond van inmiddels in-
iwonnen nadere informatie.
Twee arbeidsplaatsen
edeputeerde Van Gelder vertelde ons
van uit te gaan dat hij wel degelijk
_og heeft voor het argument dat het
irdwijnen van de waterproduktie op
werkgelegenheid kost. ,,Dat heb-
sn wij getoond bij de besluiten over
electriciteitscentrale. De centrale
lijft. Hyperfiltratie inplaats van een
nker naar het vasteland scheelt
echts twee arbeidsplaatsen, maar is
iel duurder. De waterproduktie kost
an f3— inplaats van f2— per kubie-
meter. Daar komt nog bij dat er on-
ikerheid is over de kwaliteit van drin-
water, dat door hyperfiltratie wordt
eproduceerd. Overal waar in de we-
ild hyperfiltratie wordt toegepast ge-
eurt dat omdat daar geen andere mo-
elijkheden zijn. Texel kan beter en
oedkoper water van het vasteland
etrekken."
Keus uit twee
at de huidige waterfabriek moet ver
wijnen staat buiten kijf. Die fabriek
reduceert voor niet minder dan f5—
er m3, zodat de provincie er jaarlijks
er miljoen gulden op moet toeleggen
im op Texel drinkwater voor dezelfde
rijs te kunnen leveren als elders in het
WN leveringsgebied. De keus is tus-
)n wateraanvoer van elders en een
ntzilter volgens het hyperfiltratie-
ysteem. De provincie tilt zwaar aan
ie kosten en de beweerde kwaliteits-
jadelen van dit systeem, warbij ook in
janmerking wordt genomen dat er zes
per zoveel energie mee gemoeid is als
)ij water dat via een zinker van het
psteland komt.
j/an Gelder zegt wel met be-
Sngstelling de resultaten tegemoet
je zien van het „tegenonderzoek"
Sat de gemeente thans laat uitvoe-
(en. Afgesproken is dat hij in de
tweede helft van augustus naar
Texel komt om aan de hand daar
van een tweede gesprek te hebben
"iet het college. De provincie weet
San zelf ook meer want de offer-
teaanvragen gaan spoedig de deur
uit.
Texvis
Het college heeft gewezen op de be-
fengen die de palingkwekerij Texvis
heft bij het handhaven van de water
produktie op Texel zelf. De zoute
l.brijn" die als afvalprodukt beschik
bar komt, biedt gunstige mogelijkhe
den voor de kweek van pekelkreeftjes
en die activiteit belooft een tiental ar
beidsplaatsen op te leveren. Hyperfil-
htie inplaats van een zinker zou dus
een stimulans zijn voor toekomstige
werkgelegenheid en een welkome
ptipensatie voor het verdwijnen van
de zuivelfabriek. Met name Barendregt
drong er bij Van Gelder op aan het
probleem ook vanuit dat gezichtspunt
te benaderen.
Garantie
De tienjarige garantie die de provincie
aan Texvis heeft gegeven, heeft uitslui
tend betrekking op het geven van rest
warmte van het PEN-complex en niet
op de leverantie van brijn. De garantie
wordt gestand gedaan; die warmte
komt van de centrale en de eigen wa
terproduktie hoeft daarvoor niet in
stand te worden gehouden. Van Gel
der zei het nauwelijks te kunnen gelo
ven dat de toekomstmogelijkheden van
Texvis werkelijk overwegend afhankelijk
zijn van de afvalbrijn, die volgens hem
makkelijk op een andere manier zelf
kan worden geproduceerd.
Leden van de Oude Trekker- en Moto
renclub zijn aanstaand weekend aan
wezig op het derde Stoomfestival te
Medemblik. Op dit evenement zullen
de Texelaars een demonstratie geven
met de oude dorsmachine van de ge
broeders Uitgeest. Dit staat als onder
deel van het zondagprogramma ge
pland. Eén der initiatiefnemers van het
festival is overigens een oud-Texelaar,
Wiebe Boon.
Opname-activiteit in disco De
haar heen de Texelse figuranten.
Harry Geelen geeft op de dansvloer aanwijzingen aan de centrale figuur Pauline Oliemans. Om
Een dub van ongeveer vijftien mensen heeft woensdag, don
derdag en vrijdag van half negen 's morgens tot elf uur 's
avonds keihard gewerkt aan het promotiefilmpje over Texel
dat na half augustus vertoond wordt in praktisch alle (400)
bioscopen in Nederland. Mede door het schitterende weer
zijn de opnamen uitstekend geslaagd.
De film van 66 seconden moet duide
lijk maken dat je op het buitengewoon
veelzijdige en nu snel bereikbare eiland
Texel een rustige maar ook zeer avon
tuurlijke vakantie kunt beleven. Dat
gebeurt door in genoemd-tijdsbestek
Kan er op Texel een toeristische praktijkschool worden gestart? Dit opperde
PvdA-raadslid Gerard van der Kooi in de rondvraag van de vergadering van
de commissie welzijn. Van der Kooi meent dat er in een van het toerisme
afhankelijke gemeente als Texel behoefte bestaat aan een „brede toeristi
sche vorming". Hij zou de opleiding willen onderbrengen bij het lager be
roepsonderwijs, net zoals de afdeling consumptieve techniek, die vorig jaar
is opgestart en waar veel belangstelling voor is.
Wethouder Zegers wilde nog geen uit
spraken doen en betwijfelde of de be
hoefte inderdaad aanwezig is. De se
cretaris van de commissie, ambtenaar
Ger Praamstra, merkte op dat de ge
meente al eens een dergelijke scho
lingscursus, maar dan voor een oudere
leeftijdsgroep, had willen opzetten. Het
Rijk reageerde echter niet positief en
stelde dat dit een kwestie is voor het
bedrijfsleven.
Een ander nog niet eerder vernomen
idee kwam van Nel Eelman-van 't Veer
(CDA). Zij had in de Staatscourant ge
lezen, dat minister Braks van land
bouw had verkondigd dat er een sub
sidieregeling voor tuinen en buiten
plaatsen in aantocht is. Eelman stelde
voor om in dat geval te trachten met
rijksgeld de tuin van Brakestein weer
in de 18e eeuwse Franse stijl te her
stellen en de beelden aldaar op te
knappen.
Erna Eelman-van der Kooi (WD) had
klachten gekregen van ouders over de
situatie in amusenentshal Turbo in Den
Burg. Er zou bij sommige jongeren
zelfs sprake zijn van gokverslaving. Ze
gers beaamde dat dit onder gemeente
lijk beleid valt en zei dat de kwestie
wordt aangekaart bij de stichting
jeugd- en jongerenwerk. Maatschappe
lijk werker Frank van Lare, aanwezig
op de tribune, lichtte toe dat het te
eenvoudig zou zijn om uitsluitend Tur
bo de schuld te geven. In de hal staan
apparaten, zoals flipperkasten, waar
mee geen geld valt te winnen, maar
met andere apparaten is dat wel mo
gelijk. „Dan ontstaat dezelfde proble
matiek als in de café's, waar onder de
16 jaar geen alcohol mag worden ge
schonken, maar wie controleert de
leeftijd?", aldus Van Lare.
Ook de slechte toegankelijkheid van de
veerboot Molengat, met name voor
ouderen en slecht ter been-zijnden,
werd ter sprake gebracht door Nel Eel
man. Zij had in de krant gelezen dat
TESO-directeur Hoogerheide tijdens de
onlangs gehouden aandeelhoudersver
gadering had gezegd, dat wanneer B
en W initiatieven hiervoor zouden ont
plooien, TESO support zou geven.
Volgens de CDA-vrouw lijkt deze uit
spraak een opening te bieden voor de
ze kwestie. Zegers zei nog geen ver
zoek van TESO te hebben ontvangen.
Wel zeggen B en W in het collegepro
gramma dat zijn plannen zullen uitwer
ken op dit punt, bijvoorbeeld door de
instelling van de buslijn Den Burg-Den
Helder vice versa. Gerard van der Kooi
had de indruk dat in de bewuste ver
gadering pogingen werden gedaan om
de zwarte Piet naar het college toe te
spelen.
De PvdA'er zei verder dat hij zich had
gestoord aan de Pall Mali-reclames
langs de Pontweg. „Zelfs zonder enige
verwijzing naar het catamaranrondje, is
dat zomaar toegestaan? Uit oogpunt
van gezondheidszorg vind ik het zeer
slecht, kan daar niet iets aan worden
gedaan?", aldus Van der Kooi. Hij
vroeg wethouder Zegers naar diens
mening hierover en of deze op het
raadhuis stappen wou willen onderne
men. Met deze opmerking haalde Van
der Kooi zich de woede van de wet
houder op de hals. „Ik ben geen
boodschappenjongen! Vorige keer pro
beerde u me ook al allerlei uitspraken
te ontlokken en werd ik voor dit soort
karweitjes op pad gestuurd", barstte
Zegers uit, waarmee de vergadering
was beëindigd.
één vakantiedag en -avond op Texel
flitsend in beeld te brengen: een jeug
dige vakantiegangster. Laatsgenoemde
rol is als enige in handen van een pro
fessional: Pauline Oliemans, die deel
uitmaakt van het ballet van Penny de
Jager. Verder zijn er twaalf jongens en
meisjes van Texel die zijn geselecteerd
uit de reacties op een oproep in deze
krant. Verder maakt het team voor al
gemeen assistentiewerk gebruik van de
Texelse Elisabeth van Gelder, die onder
andere het kappen, de make-up en de
begeleiding van de groep verzorgt en
ook wordt meegewerkt door para
instructeur Patrick van Hoye (27) en
de even oude Leen Schaap uit Harder
wijk. Laatstgenoemde is werkzaam
voor het surfmerk Mistral en is inge
schakeld in verband met de in de film
voorkomende surfopnamen. De film
wordt gemaakt door Toonder Studio's
met Harry Geelen als regisseur en
Hans van Soest als productieleider.
Herman Boom van het reclamebureau
Kalusche, Brandt en Partners ziet erop
toe dat het project zich voltrekt con
form de formule die voor de totale
promotiecampagne is vastgelegd. De
film heeft meer dan 42 verschillende
camerainstellingen (twee keer zoveel
als bij een gemiddelde speelfilm) om
zoveel mogelijk informatie in het korte
tijdsbestek te kunnen onderbrengen.
Opnamens werden onder andere ge
maakt op het strand bij paal 9, op de
boot, het vliegveld, in disco De Toe
komst, op een strandterras, in De
Slufter, in restaurant Het Kompas en
op tal van plaatsen in het Texelse
landschap. De bioscoopbezoeker ziet
straks hoe de hoofdfiguur naar Texel
reist, bij het strand surft, vrienden ont
moet, in de natuur wandelt, zich ver
maakt in de disco, een tandemsprong
uitvoert met een parachutist, een rit te
paard maakt, dineert in een restaurant,
etc. De hele benadering is afgestemd
op jongeren, de leeftijdsklasse die naar
verhouding het meest in de bioscopen
wordt aangetroffen.
Vanmiddag is in het Stoomboot
koffiehuis in Oudeschild het eerste
exemplaar van een nieuw boek
over de „Russenoorlog" aangebo
den aan burgemeester A. Schipper.
Het heet „Muiterij aan het Mars
diep" en is geschreven door J.A.C.
Bartels, uit Den Haag, dezelfde au
teur die samen met W. Kalkman
uit Den Helder het boek „Texel,
Nederlands laatste slagveld"
schreef dat in 1980 uitkwam.
Het nieuwe boek is gebaseerd op het
zelfde feitenmateriaal maar is beknop
ter van opzet en rijker geïllustreerd met
foto's. In tegenstelling tot het eerste
boek dat zeer diep en wijdlopig op de
tragische gebeurtenissen van april 1945
inging, is het nieuwe boek voor een
veel breder publiek toegankelijk. Het
fotomateriaal is voor een belangrijk
deel niet eerder gepubliceerd en bevat
onder andere een serie die door een
Canadese legerfotograaf is gemaakt
van de huiswaarts kerende overlevende
Georgiërs op de kade van de haven
van Den Helder. Ook in het nieuwe
boek houdt Bartels vast aan zijn op
vatting dat de enige drijfveer van de
Georgiërs om tegen de Duitsers in
opstand te komen, lijfsbehoud is ge
weest en hij gelooft niet dat zij derge
lijke plannen koesterden vóór D-Day.
Bartels zegt in deze opvatting nog
gesterkt te zijn door gegevens uit
Poolse bron. Het Stoombootkoffiehuis
werd als plaats voor de presentatie ge
kozen omdat het precies 41 jaar gele
den is dat de overlevende Georgiërs
vanaf deze plaats het eiland verlieten.
De Texelse brandweer rukte gistera
vond met vier wagens voor niets uit,
na een melding dat er brand zou zijn
aan de Rozendijk. Omwonenden had
den alarm geslagen omdat ze zich on
gerust maakten over het verbranden
van vuil in een vat achter het betref
fende huis. Van gevaar was echter
geen sprake en er viel dus niets te
blussen.
Het Vliegveld Texel beschikt nu
over een grotere brandweerwegen,
die over meer en uitgebreide
blusmiddelen beschikt dan de tot
dusver in gebruik zijnde auto.
Het voertuig, van het merk Dodge
is ongeveer acht jaar oud en wordt
gehuurd (met recht van koop) van
de Luchthaven Schiphol waar on
langs nieuw brandweermateriaal is
aangeschaft zodat de oude, maar
nog in goede staat zijnde auto's
overcompleet werden.
Omvang en capaciteit van brandbestrij-
dingsmateriaal op een luchthaven
moeten volgens wettelijke voorschrif
ten zijn afgestemd op de grootte van
de vliegtuigen die regelmatig van het
vliegveld gebruik maken en van het
aantal starts en landingen. De Neder
landse vliegvelden zijn daartoe in cate
gorieën ingedeeld. Tot voor kort zat de
Texelse luchthaven in categorie I,
waardoor de bestaande kleine brand
weerwagen toereikend was. Sinds kort
is het veld echter „gepromoveerd"
naar categorie II, vooral als gevolg van
het aantal starts en landingen van het
grote Pilatus Porter-toestel van het pa
racentrum. Derhalve moest gezorgd
worden voor een brandweerwagen met
meer en uitgebreidere blusmogelijkhe-
den. Zo'n brandweerauto heet in lucht
vaartjargon een RIV (Rapid Interventi
on Vehicle). Het nu op Texel gestatio
neerde exemplaar heeft aan boord on
der meer 400 liter schuim, 200 kg poe
der en 100 kg BCG (een hoogwaardige
poederblusstof). Tot de in de wagen
geïnstallerde hulpmiddelen horen ver
der een zwaailicht, een uitschuifbare
lichtmast (waarmee de omgeving kan
worden verlicht op dezelfde wijze als
dat gebeurt door de rampenbedstrij-
dingswagen van de Texelse brandweer)
en een geluidsinstallatie. De zes perso
neelsleden van het vliegveld hebben
reeds geoefend in het omgaan met de
nieuwe brandbestrijdingsapparatuur.
Naast de nu gehuurde wagen blijft de
oude brandweerwagen van het vlieg
veld gewoon in gebruik. Op de foto de
nieuwe aanwinst.