Zeven mensen van
Razende Bol gered
Motor aangereden
Botsing Texelaars
i Orion van de Marine was een van de grotere toestellen, die zonder een landing uit te
isn meedeed aan de Airshow.
•duizenden toeschouwers vormden een brede haag. Het bleek niet eenvoudig te zijn ie-
tten achter de hekken te houden. Volgens inspecteur Vos van de Rijksluchtvaartdienst
(de controle de volgende keer nog wat strenger moeten zijn en moet tevens worden ge-
ild dat alleen (pers)mensen die daarvoor uitdrukkelijke toestemming kunnen tonen, het
|iiopmogen voor het maken van foto's.
Het vliegveld Texel kort voor de aanvang van de Airshow 1986. Linksonder de B 17 en de F 27 Troopship. In de cirkel de Harrier. Rechts de ..haag" publiek met de toestellen die deelnamen
aan de statische show waaronder de DDA Dakota Tegenover het stationsgebouw aan de andere kant van de Postweg het land van Nico de Wit dat als parkeerterrein diende. (Foto Arend
Nijkamp
waarbij de vliegers elkaar niet konden
zien, terwijl de toestellen met de lan
dingsgestellen elkaar zowat raakten,
waren verbijsterend.
Hoogtepunten
De enige echte straaljager zaterdag
middag, de Hawker Siddeley Harrier, is
een V.T.O.L. toestel (Vertical take off
and landing) maar tevens een échte" Heel wat trager maar gevoelsmatig ze-
jager. Beide kwaliteiten werden zater- ker zo pakkend was het voorvliegen
dag gedemonstreerd. Allereerst steeg van de B 17. De oude bommenwerper
de Harrier op met gebruikmaking van vormde het andere hoogtepunt van de
de startbaan, maar meteen viel op hoe show. Het „Vliegend Fort", waarvan er
snel de jager in de lucht was. Vervol
gens bleef het toestel boven de lan
dingsbaan stil hangen, daarbij gebruik
makend van uitlaten in neus, romp en
vleugels voor stuwkracht en besturing.
Omdat die vorm van besturing direct is
gekoppeld aan de gangbare besturing
kan de vlieger van beide voortbewe
gingsmogelijkheden tegelijk gebruik
maken. Dat werd uitgebreid gede
monstreerd. Als er zaterdag één bron
van herrie was, dan was dat wel deze
Harrier. Vooral toen de jager enkele
meters boven de grond langsvloog met
600 knopen (ongeveer 1100 km/uur) en
het programma met de rood-wit-blauw
gespoten Stolp Starduster, die een
rookspoor trekkend loopings en Immel-
manns maakte alsof het helemaal geen
moeite kostte. Speciaal voor stuntwerk
gebouwd is ook de Franse Cap 10, die
gedreven werd gevlogen door voorma
lig luchtmachtvlieger Hendrik Jan
Overvest. Het was nauwelijks te gelo
ven dat wat Overvest met de Cap 10
deed, echt gebeurde met een vlieg
tuigje waarvan de motor maar 180 pk's
telt.
Terwijl de zon doorbrak en tegen een
achtergrond wat losse schapenwolkjes
bewees de Pilatus PC 7 zijn kunnen
van zeer dicht bij de grond tot grote
hoogte, waar hij „aan zijn propellor
bleef hangen" als een helikopter. Het
vliegtuigje liet zich speels terugvallen
en trok vlak boven het gras van vlieg
veld Texel de neus weer pp. Dit alles
werd wat stunten betreft overtroffen
door de twee Pitts Specials, een mi-
nistuntteam van „Wings over Hol
land". De volledig met reclame beschil
derde vliegtuigjes leken in de lucht
vechtende insecten zoals ze tekeer gin
gen. Vooral de gezamenlijke stunts
binnen luttele seconden naar twee ki
lometer hoogte schoot was het geluid
op z'n minst indrukwekkend en ston
den de mensen met de handen tegen
de oren. Daarbij slaagde flightluitenant
David Walker erin ter afscheid aan het
publiek te schommelen met de
vleugels.
tijdens de oorlog niet minder dan
13.000 zijn gebouwd, heeft vier moto
ren van negen cilinders en 1200 pk elk.
In de tweede wereldoorlog vloog hij
met dertien mitrailleurs en 6000 patro
nen, afgezien nog van de bommenlast.
De herinnering aan dat laatste werd
gewekt toen het vliegtuig op geringe
hoogte met open bommenluiken voor
het publiek langs vloog. De dreiging
gleed over iedereen heen als een don
kere schaduw, maar de luiken klapten
weer dicht en onschuldig streek de B
17 vriendelijk grommend neer.
lbo Ockels bezig met een nevenactiviteit: het presenteren van
te kunststof Fantrainer
TV-programma, hier
was ook niet nodig. Het eerbiedwaar
dige toestel dwong door slechts als
een oude baas grommend voorlangs te
vliegen al genoeg respect af en riep bij
velen nostalgische gevoelens op.
De 4-motorige Lockheed Orion van de
marine gaf een indrukwekkende de
monstratie van wendbaarheid, de om
vang in aanmerking nemend.
Helikopters
Verdeeld over de middag stegen regel
matig helikopters op om te laten zien
dat dit type vliegtuig zeker zijn woord
je meespreekt bij de voortgang van de
techniek. Hoewel de reusachtige Si
korsky CH 53 niet mocht showvliëgen
deed zijn kleinere broer, de op Texel
welbekende S 61 N, z'n best dat hiaat
op te vullen. Het was zeker voor Texe
laars aardig te zien dat het toestel van
KLM-Helikopters heel wat meer kan
dan rondvluchten maken en mensen
transporteren. Bij de bewegingen die
het zaterdagmiddag demonstreerde
leek het soms meer een vechthelikop-
ter dan een transportvliegtuig. Ook
hier: scherpe bochten en abrupte
stops. Dat gold voor de Superpuma
AS 330 in nog wat sterkere mate, om
dat de Puma kleiner is dan de S 61,
sneller en wendbaarder.
Bovendien kan de Superpuma meer
druk op de rotorbladen hebben. Dat
werd duidelijk getoond toen de heli
met de neus vooruit pijlsnel naar grote
hoogte steeg, wat een helikopter
meestal in horizontale stand doet. Bij
die beweging leek de Puma een venij
nige jager. Ook de Westland Lynx heli
van de Konklijke Marine liet geen ver
stek gaan en maakte huiveringwekken
de bijna-loopings vlak voor het
publiek.
Aerobatics
Enkele vliegtuigen waren niet slechts
berekend op het stuntwerk maar zelfs
ervoor gebouwd. Het begon al voorin
leen nieuw Tros-programma, waar-
or op de luchthaven opnamen
iden gemaakt onder leiding van re-
iseur Han Peekei.
n
s Lichte vliegtuigen
e| ttotale programma van de lucht-
m kreeg veel vaart omdat op mo-
i[)' snten dat het wat kalmer leek te
orden er een of meerdere lichte pro-
s llertoestellen opstegen voor een tel-
3, ns opnieuw indrukwekkende de-
mstratie. Beginnende militaire pilo-
Inkregen tot voor enkele jaren hun
j iste praktijklessen op de Fokker S11
vliegers van het Fokker demonstra-
iteam Fokker Four, dat met deze
e estellen werkt, zijn zeker geen begin-
j. rs en lieten zien dat met deze wel-
3s| lieflijke vliegtuigjes ook te stun-
fg lis, ook al ondervonden ze door de
Si" snelheden waarmee ze vlogen ex-
zeel hinder van de wind. Bij het
ön na de landing brak dat vederge
it één van de toestellèn lelijk op.
•vind sloeg onder de staart en het
Ituig ging even op zijn neus, waar-
r de propeller de grond raakte en
inield werd.
lander propellervliegtuig, de Swea-
igen Metro, in gebruik bij het Natio-
3l Lucht- en Ruimtevaartlabora-
ium, vloog dicht bij het publiek
'gs en was nauwelijks hoorbaar.
velen was het aangenaam te
nstateren dat tegenwoordige vlieg-
igontwerpers scherp op het geluid
'en. Dat gold tevens voor het privé-
'e9tuig van een rijke Engelsman: de
umman Widgeon, waarmee de eige-
i3r persoonlijk enkele „dreigende"
ints uitvoerde.
Eerbiedwaardig
seen vast onderdeel van vliegshows
ocht de Dakota niet ontbreken. De
lor de Dutch Dakota Association
®A) opgelapte 43 jaar oude DC 3
I'd niet aan stunts gewaagd. Dat
Vorige week woensdag om twee
uur 's middags werd met onder-
zoekboot „Phoca" van Staatsbos
beheer zeven mensen van de Ra
zende Bol gehaald, die daar met
een open vlet waren gestrand. De
vier volwassenen en drie kinderen
werden met behulp van de rubber
boot van de zandplaat gehaald en
naar Den Helder gebracht. Enkelen
van hen waren uit die stad af
komstig, terwijl de anderen uit Le
lystad kwamen.
De man uit Den Helder die het roer
van de vlet in handen had voer al acht
jaar in die buurt maar kon toch niet
voorkomen dat de vlet omsloeg. De
„Phoca", in dienst van SBB voor on
derzoek en met als thuishaven het ha
ventje van het NIOZ bij 't Horntje,
voer langs en Jan van Dijk maakte de
kustwacht attent op het ongeluk. De
kustwacht verzocht Van Dijk de men
sen van de Razende Bol te halen, wat
geschiedde hoewel niet zonder moeite.
Wegens de zware deining bij de zand
plaat moest gebruik worden gemaakt
van het rubberbootje. De geredden
waren duidelijk al in paniek geraakt en
hun redders zeer dankbaar.
Bij Den Hoorn is donderdagmiddag
om vijf uur een motorrijder licht ge
wond geraakt bij een botsing met een
Duitse personenauto. De 21-jarige mo
torrijder uit Den Hoorn reed over de
Hoornderweg in de richting van Den
Burg en werd gegrepen door de auto,
die bestuurd werd door een 25-jarige
Duitse, die linksaf sloeg de Amaliaweg
op. De automobiliste verklaarde de
motor wel gezien te hebben maar er
van overtuigd te zijn geweest dat die
rechtsaf zou slaan omdat zijn richtin
gaanwijzer dat aangaf. De politie is op
zoek naar een vrouw die van het on
geluk getuige is geweest en erna al
even met de politie sprak. Beide voer
tuigen waren behoorlijk beschadigd,
hoewel geen van beide total loss. De
motorrijder stelde zich onder
doktersbehandeling.
„Gezellig een dagje uit varen met
vrienden", hadden de mensen uit Le
lystad gezegd en waren met hun ken
nissen met een open vlet met buiten
boordmotor gaan varen. Het was mooi
weer en een kalme zee. Eens temeer
werd bewezen hoe verraderlijk het wa
ter rondom de Razende Bol kan zijn,
want volgens schipper Jan van Dijk
van de „Phoca" was het daar nog
woelig van de storm daags ervoor.
Twee Texelaars zijn zondag met hun
auto's tegen elkaar gebotst bij de uitrit
van het vliegveld aan de Postweg. Een
man uit De Cocksdorp reed in zijn Re
nault vanaf het vliegveld de Postweg
op in de richting van De Cocksdorp.
Daarbij raakte hij de BMW van een
man uit Oudeschild, die in tegen
gestelde richting reed. Beide auto's
waren beschadigd en de bestuurders
bleven ongedeerd.
Knap en adembenemend stuntwerk van de twee Pitts Specials.
De ..Blue Formation" van de Rijkslucht
vaartschool bestaande uit twee grommende
Bonanza's en een Cessna Citation
De Harrier straaljager blies een geweldige stofwolk op toen deze vlak boven het veld de pijlsnelle vaart afremde en met brullende motoren
even roerloos bleef hangen.
5 AUGUSTUS 1986 TEXELSE COURANT PAGINA 9
